Parliament Session

དེ་རིང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་བའི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་འབྲེལ་བའི་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཚུང་གི་སྙན་ཐོར་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་གཞུང་འབྲེལ་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དང་པོའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབ་གནང་བ་གཞིར་བཟུང། ཚོགས་དུས་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་འཛིན་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོ་འགོད་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྙན་ཐོའི་ནང་སྲིད་སྐྱོང་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞི་བཅས་ཐེངས་གཉིས་དགོས་མིན་ཐད་དགོངས་ཚུལ་མ་མཐུན་པ་བྱུང་སྟེ། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པས་སྙན་ཐོ་དེར་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་གནང་བ་སོགས་བྱུང་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་རྗེས་མའི་སྟེང་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་བཟོ་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་བསྣམ་ཕེབས་དགོས་པའི་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཚོགས་གཙོའི་ལམ་སྟོན་ལྟར་དེ་རིང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཚོགས་ཐུན་བཞི་པའི་ཐོག་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ནས་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་བཟོ་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་གྲོས་ཚོགས་སུ་འགོད་འབུལ་ཞུས་སོང་། བཀའ་ཤག་གི་བཟོ་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་གཙོ་བོ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུ་ཐེངས་གཅིག་དགོས་པའི་མངོན་འདོད་ལྟར་དེ་འབྲེལ་གྱི་བཟོ་བཅོས་ཁག་གཅིག་བསྣམས་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་སྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱ་རིགས་མཐར་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ཤག་གི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་ཞིག་དང་། མུན་ནག་ནང་འགེངས་ཤོག་སླངས་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། ཁྲིམས་འཆར་དེར་དགག་པ་སྐྱོན་གནང་སོང་། འོང་ཀྱང་སྐབས་དེར་འོས་གྲངས་ ༡༧ དང་༡༨ བྱས་ནས་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་མང་མོས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཚུད་པའི་ཐོག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་དང་དེའི་ནང་གསལ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞི་ཞེས་འོས་བསྡུ་ཐེངས་གཅིག་དང་གཉིས་དགོས་མིན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་འགོ་བཙུགས་སོང་། བགྲོ་གླེང་འགོ་འཛུགས་ཀྱི་མཚམས་སུ་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཚོགས་དུས་ཟིན་སྟབས་ལས་ཉིན་རྗེས་མའི་ཐོག་མུ་མཐུད་བགྲོ་གླེང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་ད་རེས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་བསྣམས་པའི་བཟོ་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་ལ་སྲིད་སྐྱོང་དང་། སྤྱི་འཐུས་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་དེ་བཞིན་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞི་ཞེས་འོས་བསྡུ་རིམ་པ་གཉིས་མི་དགོས་པར་འོས་བསྡུ་རིམ་པ་གཅིག་གི་འཐུས་པ་བཟོས་འདུག་པ་དང་། དེ་ཡང་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་རྗེས། རང་འགུལ་དྭང་བླངས་དང་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་འོས་མི་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པོ་བཅས་ནས་ས་གནས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ལ་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། འོས་མིར་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་རིགས་ལ་ས་གནས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་རྟོག་ཞིབ་རྩད་གཅོད་དང་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་དུས་ཡུན་ཉིན་གྲངས་ ༣༠ དེའི་རྗེས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཚེ་འོས་མི་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་ཉིན་གྲངས་ ༤༥ རིང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པ་ལས། དེབ་སྐྱེལ་མ་བྱས་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་བྱས་པ་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཚེ་འོས་གྲངས་ཇི་ཐོབ་ཚང་མ་རྩིས་མེད་གཏོང་རྒྱུ་སོགས་གསར་འཇུག་གནང་འདུག

དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྤྱི་ཡོངས་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ལས་གཞི་དང་བོད་མིའི་དྭང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་བཅས་གླེང་གཞི་གཙོ་བོ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་སོང་། དེའང་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ནས་མུ་མཐུད་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་སྐོར་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་འགའ་ཞིག་གིས་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ངོ་བོ་དང་དེའི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ད་ཆ་གངས་ལྗོངས་དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུ་ཁང་དེ་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཁེ་ཡོད་ཚོང་འབྲེལ་སྡེ་ཚན་ཁོངས་སུ་དེབ་སྐྱེལ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ནའང་ལས་གཞི་དངོས་སུ་འགོ་འཛུགས་གནང་བར་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་དངུལ་ཁང་ཆེན་མོ་ནས་བཀའ་འཁྲོལ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས། དེའི་ཆེད་ད་ལྟ་ལས་དོན་ཁག་ཅིག་གཉེར་མུས་ཡིན་པ་དང་སྔོན་རྩིས་གོང་དུ་ལས་གཞི་དེ་འགོ་འཛུགས་གནང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཁེ་ཡོད་ཞབས་ཞུ་ཁང་འདི་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཏུ་འཇོག་དགོས་མིན་ཐད་བཀའ་བསྡུར་འགྲོ་མུས་ཡིན་པའི་གསལ་བཤད་གནང་སོང་། ཡང་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐུན་དེའི་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་རྒྱ་གར་ཇཱ་མུ་ཀཤྨིར་མངའ་སྡེ་ནང་གཏན་སྡོད་གནང་བཞིན་པའི་ཁ་ཆེ་བོད་རིགས་ཚོའི་གནས་སྟངས་སྐོར་དང་འབྲེལ། བོད་རིགས་དེ་དག་གི་དྭང་བླང་དཔྱ་དངུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སོང་བར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ཡུལ་དེར་གནས་བཞིན་པའི་ལྷ་ས་ཁ་ཆེ་བ་ཚོར་ཡུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་རྐྱེན་པས་ཁོང་རྣམ་པར་དྭང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་འབུལ་མ་ཐུབ་པ་མ་གཏོགས་དེར་ཆོས་ལུགས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་སྐོར་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་འདི་ལོ་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་གཅིག་གི་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་འགོད་འབུལ་ཞུས་པའི་ནང་གསལ་ལྟར་ན། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་རྩིས་ལོའི་ནང་ཁྱོན་བསྡོམས་པའི་དྭང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་བཟོ་འགྲེམས་ཟིན་པ་དེ་འབུམ་གཅིག་དང་སྟོང་ཕྲག་ ༥༣ དང་ ༥༠༨ ཡིན་པ་དང་ནོར་བཅོས་ཀྱིས་བསྐྱར་བཟོ་ཟིན་པ་ ༡༢༢༤ དང་བོར་བརླགས་བསྐྱར་བཟོ་ཟིན་པ་གྲངས་ ༢༣༥ བཅས་ཡིན་པ་རེད། དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་བོད་མིའི་དྭང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་བསྡུ་འབུལ་གྱི་ལས་རིམ་དེ་བཞིན་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་གནང་རྒྱུ་ཡོད་པ་བཟོས་ན་དགེ་མཚན་ཆེ་བར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་བེུད་ནུས་སྟོབས་གོང་སྤེལ་དང་འབྲེལ། ཚན་པ་དེར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་འགན་དབང་ག་ཚོད་ཡོད་མེད་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་སྡེ་ཚན་འདི་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཏུ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐད་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་སོགས་ཞུ་མཁན་བྱུང་སོང་།

ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་འགོ་འབུལ་དང་སྦྲགས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་དང་དེ་རིང་ཉིན་འཁྱོངས་རིང་ནང་སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་དྲི་བ་དྲི་ལན་དང་བགྲོ་གླེང་བཅས་གནང་པའི་ཁྲོད། སྤྱི་འཐུས་ཕལ་ཆེ་བས་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྡོད་ཁང་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པར་ཐུགས་འཚབ་དང་འབྲེལ། དེར་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ངེས་པར་དུ་དགོངས་བཞེས་གནང་ཐོག་ཁོང་རྣམ་པར་སྡོད་ཁང་གི་མཐུན་འགྱུར་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་། སྐབས་དེར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀའི་ལས་ཡུན་དེའི་ནང་ད་བར་བོད་ནས་ཕེབས་པའི་གསར་འབྱོར་བ་ཚོར་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་གཟིགས་རྟོགས་དང་མཐུན་འགྱུར་གང་ལེགས་བསྐྲུན་ཡོད་པའི་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས། ད་ཆ་སྦེལ་ཀོབ་གཞིས་ཆགས་སུ་གསར་རྒྱག་གནང་བཞིན་པའི་གསར་འབྱོར་བའི་སྡོད་ཁང་གྲངས་ ༨༠ ཁྲོད་ནས་ཁྱིམ་ཚང་ ༤༠ ཡི་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་གནང་ཟིན་ཡོད་པ་དང་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ཚུད་ལས་གཞི་དེ་ཡོངས་སུ་མཇུག་སྒྲིལ་བྱ་རྒྱུའི་དམིགས་ཚད་འཛིན་བཞིན་ཡོད་པའི་ལན་འདེབས་དེ་ལྟར་གནང་སོང་། ཡང་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་ཉེ་ཆར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་ནང་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ཕྱིར་འབུད་གཏོང་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་རིགས་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ། དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་སླད་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་གང་གནང་ཡོད་མེད་སྐོར་དྲི་བ་ཕུལ་སོང་བ་དང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་གནད་དོན་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡུལ་དེའི་ནང་གནས་བཞུགས་བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་དང་ས་གནས་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཉིས་ཀ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ས་གནས་ཡུལ་མི་རྣམས་པས་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་མངའ་སྡེ་གཞུང་ནས་ད་བར་བོད་མིར་གཟིགས་ཕྱོགས་ཡག་པོ་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། འོན་ཀྱང་སྤྱི་འཐུས་ཞིག་གིས་དཀའ་ངལ་དེ་ནི་ས་གནས་བོད་མི་ཡིས་རྐང་པ་གཉིས་འཛུགས་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་སྲིད་བྱུས་ངེས་གཏན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་ཞུས་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ད་དུང་བོད་མིའི་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ་ཁག་གི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་དང་། ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་སོགས་དང་འབྲེལ་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྡེ་ཁག་དེ་དག་དེ་སྔ་ཐོག་མར་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་དགོས་དམིགས་གཞིར་བཟུང་ཕྱག་ལས་གནང་ཐུབ་ཡོད་མེད་ཐད་ལ་ངེས་པར་དུ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་གལ་གསུངས་སོང་པ་དང་། སྐབས་དེར་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་མཉམ་འབྲེལ་ཁག་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་སྟངས་འཛིན་རྐྱེན་པས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཐད་ཀར་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། དེ་སྔ་ཚོགས་ཆེན་རིམ་པའི་སྐབས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་ཞུས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་གྲུབ་བསྟུན། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལོ་གཅིག་གི་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་འགོད་འབུལ་ཞུས་གནང་སོང་།

དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ནང་ལ་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་ད་ལྟའི་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་ཏུ་མང་མོས་ཐོག་འོས་འདེམས་གནང་སོང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལེའུ་ ༦ དོན་ཚན་ ༦༣ ནང་གསེས་དང་པོའི་དགོངས་དོན་ལྟར། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་མཆོག དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་བཅས་ནས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་ཟུར་པ་བྱ་དུར་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་ལགས་དང་། བཀའ་ཟུར་ཚེ་རིང་ཕུན་ཚོགས་མཆོག དབུས་འོས་བསྡུ་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་འཇམ་དཔལ་ཆོས་བཟང་ལགས་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་དོན་ལྟར། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་དང་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་གི་འོས་མིག་ཏུ་མཚན་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ ༤༣ རྣམས་ཀྱིས་འོས་ཤོག་འཕེན་པའི་ཁྲོད་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་སུ་འོས་གྲངས་ ༢༡ དང་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་སུ་འོས་གྲངས་ ༢༡ དེ་བཞིན་རྩིས་མེད་སོང་བའི་གྲངས་ ༡ བཅས་བྱུང་སྟབས་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ལས་དགོས་ངེས་འོས་གྲངས་མ་ཚང་བར་བརྟེན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་དེ་འབྲེལ་ལས་རིམ་རེ་ཞིག་འཕར་འགྱངས་དང་བསྐྱར་དུ་འོས་འཕང་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་སུ་སླར་ཡང་འོས་འཕངས་པ་ལས་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་སུ་འོས་གྲངས་ ༡༩ དང་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་སུ་འོས་གྲངས་ ༢༡ དེ་བཞིན་བར་བཞུགས་གྲངས་ ༣ བཅས་བྱུང་སྟབས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ལས་དགོས་ངེས་འོས་གྲངས་ཚང་པས་ཆོས་རིག་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཅིག་ཏུ་འོས་འདེམས་བྱུང་བའི་གསལ་བསྒྲགས་དང་སྦྲགས་འཚམས་འདྲི་གནང་ཡོད། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་གསལ་བསྒྲགས་གནང་གྲུབ་མཚམས་སུ་བདམས་ཐོན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པའི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་དང་སྦྲགས། ཁོང་ཁྲིམས་ཞིབ་པར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བ་འདི་ནི་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཕྱག་ལས་གནང་སྐབས་གཤིབ་འདྲིས་བྱུང་བའི་ལས་བྱེད་རྣམ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་བདམས་ཐོན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཀརྨ་དགྲ་འདུལ་ལགས་ནི་ ༡༩༥༨ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ཉིན་བོད་ཀོང་པོར་སྐྱེས་ཤིང་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་སློབ་སྦྱོང་ཁག་འཐུས་ཚང་གནང་རྗེས། ཤེས་རིག་དང་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་དང་སློབ་ཏུ་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་ལོ་ཤས་ཞབས་ཞུ་དང་། དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༦༌༧༧ བར་ལྡི་ལིར་རང་གཞུང་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་ཐད་ཀར་འཛིན་སྐྱོང་འོག་ཆབ་སྲིད་ལ་མཁོ་གནད་ཆེ་བའི་ལས་རིགས་སློབ་སྦྱོང་གནང་སྟེ་རིམ་པས་སྦེལ་ཀོབ་བདེ་སྐྱིད་སླར་གསོའི་མཉམ་འབྲེལ་ནང་ཚོང་ལས་འགན་འཛིན་དང་དྲུང་ཆེ། ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་གླིང་གཞིས་ལས་ཁང་གི་ལས་དྲུང་སོགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་གནས་འཕར་གྱི་སྦེལ་ཀོབ་བདེ་སླར་དང་། མན་སྤར་ཕན་བདེ་གླིང་གཞིས་ཆགས། དེ་བཞིན་འབྲས་ལྗོངས་སྒང་ཏོག་ས་གནས་བཅས་ཀྱི་གཞིས་འགོ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་ལྷོ་གཞིས་ཁག་གི་ལྷོ་སྤྱི་བཅས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོ་མཇུག་ཏུ་ལྷོ་སྤྱི་ནས་དྷ་ས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་སུ་གནས་སྤོས་ཀྱིས་དྲུང་འཕར་ལས་འགན་ཐོག་དཔལ་༸རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣེ་ཤན་ཞབས་ཞུ་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་རེད།

ཁ་སང་དང་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་བར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་སྐོར་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས། དགེ་བཤེས་མའི་བསླབ་མཐར་དང་པོ་སོན་མཁན་བཙུན་མ་ཉི་ཤུའི་ཁྲོད་ནས་ཇི་ཙམ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ལྟ་གྲུབ་དགེ་རྒན་དུ་བསྐོ་གཞག་གནང་མིན་སྐོར་ལས་འཕྲོས་ཏེ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ་དགེ་བཤེས་མའི་གནས་བབ་སྤྱི་ཡོངས་སྐོར་འདྲི་རྩད་གནང་སོང་། ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་གྲུབ་རྗེས་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུ་ཕྱཱ་དང་བསྟན་སྲིད་ཞབས་རིམ་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་དང་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་འཆང་གསུམ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་སྐོར། སློབ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་ཚོའི་གསོལ་ཕོགས་དང་བདེ་དོན། དེ་བཞིན་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་དང་དགེ་བཤེས་མའི་ལས་རིམ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོས་རིག་ངོ་སྤྲོད་དང་ཟབ་སྦྱོང་གནང་ལུགས་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་འགོད་འབུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་མུ་མཐུད་བགྲོ་གླེང་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་བཅས་གནང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་དགེ་བཤེས་མའི་ལས་རིམ་དེའི་ནང་ཆ་ཤས་བླངས་མཁན་བཙུན་མའི་ཞལ་གྲངས་དེ་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཐད་སེམས་འཚབ་ཀྱིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་གང་གནང་ཡོད་མེད་དང་ཐེངས་དང་པོའི་དགེ་བཤེས་མ་ཉི་ཤུའི་ཁྲོད་ནས་ཇི་ཙམ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ལྟ་གྲུབ་དགེ་རྒན་དུ་བསྐོ་གཞག་གནང་མིན་སྐོར་ལས་འཕྲོས་ཏེ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ་དགེ་བཤེས་མའི་གནས་བབ་སྤྱི་ཡོངས་སྐོར་འདྲི་རྩད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་ཆ་ཤས་བཞེས་པར་དེ་སྔ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་སློབ་ཡོན་ལས་རིམ་ཞིག་གསར་གཏོད་ལག་བསྟར་གྱིས་ལོ་རེ་བཞིན་སློབ་གཉེར་བ་ཁག་གི་གྲངས་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་བསྡུ་རུབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དང་པོ་ལས་གཉིས་པའི་སློབ་གཉེར་བའི་གྲངས་འབོར་དེ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་དེ་རྗེས་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་དེའི་སྐོར་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་གོ་ཐོས་མེད་པར་གྱུར་དགོས་དོན་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལས་འཆར་དེ་ནི་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དགོངས་ལྟར་རིན་ཐང་ཆེ་བར་ངོས་འཛིན་ཞུས་པའི་ཐོག་སྐབས་དེའི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ལས་གཞི་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་ཕྱིས་སུ་འགྲོ་གྲོན་གྱི་ཆ་ནས་དཀའ་ངལ་གང་ཙམ་འཕྲད་རྐྱེན་ལས་གཞི་དེ་གནས་སྐབས་ཚོད་ལྟའི་ཚུལ་དུ་ཐེངས་གཉིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་ཐོག་མའི་ཞལ་གྲངས་ལས་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་རྣམས་རང་ཉིད་ཁུངས་གང་ནས་ཡིན་པ་དེའི་ལས་གནས་ཁག་ཏུ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་རྐྱེན་ལས་རིམ་དེ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་གནང་གི་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་། སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གིས་ད་ཆ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགུང་ལོའི་བབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ངེས་པར་དུ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཛད་འཆར་ཁག་ཉུང་འཕྲི་དགོས་པའི་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསུངས་སོང་བར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བཀའ་ལན་གནང་ཡོད། དེ་རིང་ཆོས་རིག་གི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་༸དཔལ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གནད་དོན་སྐོར་ལའང་དྲི་བ་ཞིག་ཕེབས་ཡོད་པ་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་བའི་ནང་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་ད་བར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཕྱྭའི་གནད་དོན་ཐད་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་གང་ཐུབ་ཞུས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གར་ལ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་རྩ་བ་ནས་གནང་མེད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་ད་བར་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་སྟངས་ལ་ཡར་རྒྱས་གང་ཙམ་ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསལ་བཤད་གནང་སྟེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་བཞུགས་སྒར་དུ་བླ་ཆེན་ཁག་གི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་ཅེས་བཀའ་གནང་བ་བཞིན་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་དེ་རིང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཁྲོད་སྤྱི་འཐུས་འགའ་ཞིག་གིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ལས་དོན་དང་འབྲེལ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ནང་དོན་རིག་པའི་ཟབ་ཁྲིད་གང་འདྲ་འགྲོ་མིན་དང་། དེ་བཞིན་དཔེ་ཁྲིད་དང་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱི་གསོལ་ཕོགས་སྤར་ཕྱོགས། དེ་བཞིན་དགེ་བཤེས་ལས་རིམ་དང་མཉམ་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་གྱི་མཁན་པོ་མ་དང་སློབ་དཔོན་མ་རྣམས་ལ་ཐོབ་ཐང་གཅིག་མཚུངས་གནང་རོགས་ཞེས་གསུང་མཁན་ཡང་བྱུང་སོང་།

དེ་རིང་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩༌༣༠ ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་དོན་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་ཚད་ལྡན་ཞིག་གནང་སྟེ་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་དོན་ལྡན་ཞིག་ཡོངབར་དགོངས་བཞེས་གནང་གལ་ཆགས་འདུག་ཅེས་ནན་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༣༠ ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་པ་དང་སྦྲགས། སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ལས་ཉིན་དང་པོ་ཚོགས་ཡོད། དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་སྐབས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཐུགས་རེ་གཞིར་བཟུང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ངང་འགན་འཁུར་བཞེས་དགོས་པ་མ་ཟད་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་ཕྱ་ར་གྲུ་འདེགས་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོའི་བརྒྱུད་བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་པ་གཞི་འཛིན་ས་མེད་པ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་།  གཞིས་ལུས་བོད་མིས་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པར་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བཏོན་ཏེ་ད་བར་བོད་མི་ ༡༥༢ ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྤྱི་དང་སྒོས་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས། ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས། དེ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་སོགས་ཉིན་རེ་ནས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་བོད་དོན་ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་ཚད་ལྡན་ཞིག་གནང་སྟེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེས་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་དོན་ལྡན་ཞིག་ཡོངབར་དགོངས་བཞེས་གནང་གལ་ཆགས་འདུག་ཅེས་ནན་སྐུལ་གནང་སོང་། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་སུ་ཉེ་ལམ་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་འཕྱོངས་རྒྱས་གྲྭ་བཞི་བརྒྱ་དཔོན་སྐལ་བཟང་དགྲ་འདུལ་ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཊལ་བྷི་ཧཱ་རི་བྷ་ཇི་པ་ཡི་དམ་པ་མཆོག དེ་བཞིན་བོད་དོན་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེ་བའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཇོན་མེ་ཀེན་དམ་པ་མཆོག་བཅས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་དྲན་གསོ་དང་སྦྲགས་སྤྱི་མོས་ཐོག་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་རྗེས་དྲན་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ནས་ཁོང་རྣམ་པའི་མཛད་རྗེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་དང་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུས་ཡོད། དེ་རིང་ཚོགས་དུས་ཉིན་དང་པོའི་ཐོག་ད་བར་བོད་དོན་ཆེད་སྐུ་སྲོག་བློས་བཏང་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཞུ་རྒྱུའི་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཁག་ཅིག་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙོན་སྒྲོན་བརྒྱུད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་ལ་རྒྱབ་བསྐྱོར་དང་འབྲེལ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་ཀྱང་བཞེས་ཡོད།གཞི་རྩའི་སྐབས་ ༡༦ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པ་འདིའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ དང་ ༢༠༡༨ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཐོག་ཞིབ་བཤེར་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་བཟོ་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་དང་། ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་ཁག་ཅིག་བཅས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ལྔ་པ་མཇུག་སྒྲིག་གནང་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དགོས་དངུལ་སྔོན་རྩིས་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༦༥༢,༥༥༥༧༨༡ བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཐེངས་འདིའི་སྔོན་རྩིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་མཐའ་མར་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་མཇུག་བསྡོམ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་ད་བར་འདས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་བཅུ་པོའི་རིང་ལ་རྐང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༡༩ ལོའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་དང་དུས་མཉམ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ ༣ དང་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་ ༢ ཐུགས་སྣང་གཞེན་སྐུལ་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ ༡ བཅས་ཕེབས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཅིག་ཕེབས་གསལ་དེའི་ཐོག་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་འགན་འཁུར་གྱི་ཆ་ཤས་བཞེས་པ་དེ་དག་དེ་སྔ་ལས་གནས་ཚད་ཏོག་ཙམ་མཐོ་རུ་སོང་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་སོང་། ད་ལྟའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ཆ་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེས་བསྐུར་བའི་འགན་ཆེ་ཤོས་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཆེད་ཐབས་བྱུས་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་དེ་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། ལྷག་དོན་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་པའི་རིང་ལ་ནང་ཁུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་མ་ཡིན་པར་གཙོ་ཆེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆིག་སྒྲིལ་དང་མཐུན་ལམ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པར་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཐོག་ཚང་མས་མནོ་བསམ་གནང་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད། སྒོས་སུ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་། དེ་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་ཡིད་ཆེས། དེ་དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་མང་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་ཡོང་བཞིན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་དང་ཐུགས་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་ཚང་མས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་དྲིན་ལ་བསམ་ཤེས་ཀྱིས་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་གསུང་ཅི་བསྒྲུབ་ཞུ་གལ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་ལོ་རྗེས་མ་༸སྐུའི་དགུང་སྐེག་འཁེལ་ཡོད་སྟབས་༸སྐུ་ལ་ངན་འཚེ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་ཡོང་བ་གནང་གལ་ཡིན་པར་འབོད་སྐུལ་བཅས་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༡༩ ལོའི་དགོས་དངུལ་སྔོན་རྩིས་སྒོར་ས་ཡ་ ༢,༦༥༢,༥༥༥,༧༨༡ བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཚོད་དཔག་འགྲོ་གྲོན་འཆར་འབུལ་ཞུས་པ་ནས་བརྒྱད་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ཙམ་གཅོག་ཆ་གནང་ཡོད་པ་རེད།