གསར་འགྱུར།

གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Lisa Singh ལགས་ཀྱིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞུ་སྐུལ་གང་ཞིག་གནང་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག Australia Tibet Council ཞེས་པའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་རིང་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་བརྙན་པར་དེའི་ནང་ལྕམ་ Lisa Singh ལགས་ནས་ Australia འི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་སྲུང་དེ་བཞིན་ཚོང་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དང་རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་མང་དག་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་གིས་དོ་དམ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་མང་དག་ཞིག་འབྱུང་བཞིན་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་ཕྱག་ལས་གང་གནང་ཡོད་མེད་དང་། ལྷག་ཏུ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་འཇར་མ་ནི། དབྱིན་ཡུལ་སོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་ཁྲིམས་བཤེར་སྐབས་བཅར་ཐབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་དེ་ལྟར་ཐབས་ཤེས་གནང་ཡོད་མེད་དང་གནད་དོན་དེའི་ཐད་ལ་གོ་རྟོགས་གང་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་འདྲི་རྩད་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱང་ཨེ་ཤ་ཡའི་དྲུང་ཆེ་ལས་རོགས་སྐུ་ཞབས་ Graham Fletcher ལགས་ཀྱིས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་གནང་བཞིན་པ་དང། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་སྤྱི་དང་གང་ཟག་རེ་རེའི་གནད་དོན་ཐད་ལ་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་ཐེངས་གསུམ་སྤེལ་བ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ཚོ་དང་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་ ༢༠ ཙམ་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་ད་དུང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གོ་རྟོགས་གསལ་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་དང་དེ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་བོད་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་ཕེབས་སྐབས་བཀའ་བསྡུར་གནང་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེས་དོ་དམ་བཀག་ཉར་བྱས་པའི་ལས་འགུལ་བ་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་བོད་མི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ལ་མུ་མཐུད་ནས་སྐུལ་དེད་ཞུ་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ལྕམ་སྐུ་ Lisa Singh ལགས་ཀྱིས་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་ཏུ་ད་དུང་རྒྱ་ནག་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཉིས་ཀྱི་དབར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གྲོས་མོལ་ལས་རིམ་དེ་འདས་པའི་ལོ་བཞི་ཙམ་ནས་མཚམས་ཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྐུ་ཞབས་ Graham Fletcher ལགས་ཀྱིས་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་དུས་ཚོད་ངེས་གཏན་ཞིག་གནང་གི་མེད་རྐྱེན་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ཐོབ་ཐང་གི་འབྲུ་དོན་ནང་འཁོད་པའི་གནད་དོན་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ཚེ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་ཨ་རིའི་ New York Times གསར་ཁང་གི་བརྙན་འཕྲིན་ལས་རིམ་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཉམས་ཆག་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁོང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད། འདི་ལོ་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་དབྱེ་བའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཡུལ་ཤུལ་འབྲིང་རིམ་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་དུ་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། སྐབས་དེར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་དབྱིན་ཡུལ། འཇར་མ་ནི་སོགས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁང་སོ་སོའི་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་ཆེད་མངགས་ཁུལ་དེར་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁོང་རྣམ་པ་ཁྲིམས་ཁང་ནང་བཞུགས་བཅུག་མེད་པ་རེད།

ཉིན་ཤས་གོང་ཨ་རིའི་ Wisconsin མངའ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་ཚོས་མངའ་ཁུལ་དེའི་ Madison གྲོང་སྡེ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གལ་གནད་དང་ངོ་བོ་སོགས་སྙན་གསེང་ཞུས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་མངའ་ཁུལ་དེའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཁོངས་སུ་ངོས་འཛིན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བར་ཞུ་གཏུགས་གནང་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་མེ་ཌི་སོན་གྲོང་སྡེ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་མོས་ཐོག་འདི་ལོ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཁོངས་སུ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེའང་ Wisconsin བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དེ་ནི་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་བ་དང་། ས་གནས་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ལ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན་པ་མཚོན་ཐུབ་སྐོར་གསུངས་ཡོད། རྩ་བའི་སྔ་ལོའི་ནང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ New South Wales ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དེ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ས་གནས་ཀྱི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་གཞུང་འབྲེལ་རོགས་རམ་ཐོབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ཤེས་གྲས་ SBS ལས་རིམ་ནང་བོད་སྐད་ལེ་ཚན་དབུ་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བཙུན་དགོན་ཁག་ནས་བོད་མའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུས་པའི་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཙུན་མ་རྣམས་ནས་གཞུང་ཆེན་ཐོག་སློབ་གཉེར་རྒྱག་བཞིན་པ་ཐུགས་དགྱེས་ཚོར་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་སྦྲགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོབ་རྒྱ་ཆེ་མཛད་སོང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡ ཉིན་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་འབྲི་གུང་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ་ཚང་རིན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་བླ་ཆེན་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་དང་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞིན་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་བཅས་ཀྱི་བཙུན་དགོན་ ༤༠ འི་སྐུ་ཚབ་བཙུན་པ་ ༩༠༠ ཙམ་ཆེད་ཕེབས་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམས་པ་སོགས་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་འདུག ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བཙུན་དགོན་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་བཙུན་མ་རྣམས་པ་དང་ཕྱི་ནང་གི་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་སྟོང་ཚོ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ད་རེས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བོན་དང་བཅས་པ་རིས་སུ་ཆད་པའི་བཙུན་དགོན་ཁག་ནས་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་བཀའ་བསྩལ་སོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་དགོངས་པ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་བཙུན་མ་རྣམས་ནས་སྔར་ལམ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་སླད་གཞུང་ཆེན་ཁག་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་འགོ་འཛུགས་དང་ད་ཆ་དགེ་བཤེས་མ་ཐོན་མཁན་བྱུང་ཡོད་སྟབས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་ད་དུངཡང་འཛམ་གླིང་ལ་ངོམས་ཆོག་པ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལུགས་སློབ་གཉེར་བྱེད་ནས་ཤེས་ཐོག་གཞན་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཐུབ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་ལམ་སྟོན་མཛད་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཡང་བོད་ཀྱི་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བོན་དང་བཅས་པའི་བཙུན་མ་རྣམས་དུས་གཅིག་ལ་འདུས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་བསྟན་འཛིན་ཕུ་ནུ་བཞིན་དུ་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་དགོས་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེ་ཡིན་པ་དང་། ང་ཚོ་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཡོངས་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་སྤྱིའི་སླད་དུ་དད་དམ་དང་ལྷག་བསམ་གཡོ་མེད་གནས་ཐུབ་ན་བརྟན་བཞུགས་ངོ་དེ་ཡིན་ཞེས་བཀའ་ནན་བསྩལ་སོང་། ཐེངས་འདིའི་བརྟན་བཞུགས་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་བཙུན་པ་བློ་བཟང་བདེ་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་ ༸རྒྱལ་བའི་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་ཁྱད་པར་དུ་དེ་རིང་གི་དུས་ཚིགས་འདིའི་ཐོག་ནས་ཁས་ལེན་དམ་བཅའ་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།

འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་བོད་ཁམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་བློན་ཆེན་ཚུའི་ཡུལ་ཧྥང་ཆེད་མངགས་གསེར་རྟ་ལ་ཡོང་ནས་གསེར་རྟ་ལྔ་རིག་སློབ་གླིང་གིས་གཙོས་གསེར་རྟ་རྫོང་གི་དགོན་པ་ཁག་དང་སྡེ་གྲོང་ཡོངས་ལ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་པར་བཤམ་སྟོན་གནང་ཡོད་མེད་ཐོག་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་པ་ལོ་ཆུང་རྣམས་དགོན་པ་དུ་ཞུགས་པར་བཀག་འགོག་དང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོད་ལག་ཁྱེར་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་དམ་དྲག་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག ཁམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིི་བློན་ཆེན་ཚུའི་ཡུལ་ཕྷང་འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་དཀར་མཛེས་རྫོང་གསེར་རྟ་ལྔ་རིག་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གཙོ་འགྱུར་གསེར་རྟ་རྫོང་གི་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་གྲོང་སྡེ་ཁག་ཏུ་ཡོང་ནས་ཚོགས་འདུ་བསྡུ་བསྐོང་བྱས་པ་མ་ཟད། དེའང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་པར་སྒྲིག་ཤོམ་གནང་བར་བཀག་སྡོམ་དང་གྲྭ་བཙུན་གསར་ཞུགས་ལ་དམ་དྲག་བྱ་ཕྱིར་ཡིན་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ཁོ་པས་སྟག་ལུང་དགོན་པའི་ནང་གྲྭ་པ་ཆུང་ཆུང་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་ཤེས་སྟབས་ཁོང་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཡང་འདི་ལོ་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱིར་སྐྱོད་ལམ་ཡིག་ཞུས་ཏེ་གནས་མཇལ་དང་གཉེན་འཕྲད་བཅས་ལ་ཕྱིན་ནས་ཕྱིར་ལོག་བྱས་པའི་བོད་མིི་དེ་དག་རྫོང་ལ་འབོད་བཀུག་བྱས་ཏེ་ལམ་ཡིག་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་པ་མ་ཟད་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནས་བཀའ་གངབསྩལ་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་དྲི་ཞིབ་བྱས་འདུག ཚུའི་ཡུལ་ཧྥང་ནི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་བློན་ཆེན་ལ་མ་བསྐོ་གོང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཙམ་ནས་གསེར་རྟ་ལྔ་རིག་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་ལས་བྱེད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་ཁྱེར་ཏེ་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གཏོར་བཤིག་ལས་དོན་བྱེད་མཁན་གཙོ་གྲསཤིག་་ཡིན་བ་མ་ཟད་སྐབས་དེར་གྲྭ་བཙུན་ལ་དམ་དྲག་དང་ལྷག་དོན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་པར་བཤམ་ཡོད་མེད་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཡོད།

སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའ་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༧ པ་ཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། ཁ་ཉིན་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་སྐུ་ཞབས་ Stavros Lambrinidis ལགས་ཀྱིས་ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་གོང་འཕེལ་ཡོང་སླད་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཚོའི་བསམ་སྤྱོད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེའང་སྐུ་ཞབས་ Stavros Lambrinidis ལགས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་སྐབས་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་དང་སིརྱ། བྷར་མ་བཅས་ཀྱི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་བློ་འཚབས་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཡུལ་དེའི་ནང་དུ་རང་སྣང་གང་དྲན་གྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་འགུལ་བ་དང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སོགས་འཛིན་བཟུང་དང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Wang Quanzhang ལགས། Lee Ming Che ལགས། Yu Wensheng ལགས་སོགས་ཀྱི་གནད་སྟངས་ལ་དམིགས་བསལ་བློ་འཚབ་ཡོད་པ་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག བོད་མི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་གཙོ་འགྱུར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་སྤྱོད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་ཡོད་སྐོར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཁོང་གིས་སྐབས་དེར་ད་དུང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཁེར་རྐྱང་མ་ཡིན་པར་ཁོ་ཚོའི་རྒྱབ་ཏུ་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གོང་འཕེལ་སླད་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་དང་དེ་འབྲེལ་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་སོགས་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེ་དག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུག ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེའི་ནང་ཁྲིམས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་བརྒྱུད་འཛིན། གོ་ལའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ། སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དྲང་བདེན་དང་བཟོད་བསྲན། འདྲ་མཉམ་བཅས་ནམ་ཡང་ཡོང་ཐུབ་ཐབས་མེད་ཅེས་གསུངས་འདུག སྐུ་ཞབས་ Stavros Lambrinidis ལགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གོང་འཕེལ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་མེད་ཐབས་མེད་པའི་ཆེས་སྙིང་པོ་དེ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་གཞི་མ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཐོག་མ་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་དགོས་དམིགས་གཙོ་གནད་དེའང་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།

ཉེ་ཆར་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་ནས་ཡུལ་དེའི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ལ་བསྐྱར་བཅོས་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་གཞི་འདོན་སྤེལ་བརྒྱུད། དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་ལ་གསལ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་དུས་ཡུན་ལ་ཚད་བཀག་ལོ་བཅུ་ཞེས་འཁོད་པ་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཏེ་སྲིད་འཛིན་གྱི་ལས་ཡུན་ལ་དུས་བཀག་ཚད་གཞི་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་སྟབས། འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ནང་རྒྱ་རིགས་གཙོ་འགྱུར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་དོ་སྣང་ཅན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ནས་གནད་དོན་དེ་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་འདྲ་མིན་སྟེང་དཔྱད་གཏམ་རིགས་སྤེལ་བ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གི་གྲོས་གཞི་དེ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཁ་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་ Beijing ནང་བཅའ་བཞུགས་ཡུལ་དེའི་ China Youth Daily འམ་རྒྱ་ནག་གི་གཞོན་ནུའི་གསར་ཤོག་གི་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Li Datong ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གིས་འདོན་སྤེལ་བྱས་པའི་གྲོས་གཞི་དེ་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་བའི་སྐབས་ ༡༣ པའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་ནས་ཆེད་བཅར་ཞུ་མཁན་གྱི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ Xu Tao དང་ Ren Ming དེ་བཞིན་ Yang Yuanqing དང་ Chen Jining གཙོས་པའི་འཐུས་མི་ ༥༥ མིང་ཐོག་ལ་ཞུ་སྙན་ཞིག་ཕུལ་འདུག ཞུ་སྙན་དེའི་ནང་སྐུ་ཞབས་ Li Datong ལགས་ནས་ཁོང་པེ་ཅིང་དུ་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། འཐུས་མི་དེ་དག་ང་ཚོའི་འཐུས་མི་རེད། དེས་ན་འཐུས་མི་རྣམས་ནས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གིས་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་རྩ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་ནང་གསལ་བའི་སྲིད་འཛིན་གི་ལས་ཡུན་ལ་ཚད་བཀག་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ་དེར་མོས་མཐུན་རྩ་ན་མི་འདུག་ཞེས་གསུངས་དགོས་པ་གསལ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་སྲིད་འཛིན་གྱི་དུས་ཡུན་ལ་ཚད་བཀག་བཟོ་བ་ནི་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ Mao Zedong སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་ནང་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ནས་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ལ་དཀའ་སྡུག་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དང་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ཡོངས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་འགག་ཞིག་ལ་གཟིགས་ཏེ་བཟོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་ཆབས་ཅིག ཐེངས་འདིའི་གྲོས་གཞི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ལས་ཡུན་ལ་ཚད་བཀག་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ་དེ་སླར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་དུ་ཟིང་འཁྲུག་གི་ས་བོན་བཏབ་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་དེ་ད་ལྟ་ཡོད་བཞིན་པའི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་འོག་མདུན་བསྐྱོད་བྱ་དགོས་པ་མ་གཏོགས་འདས་ཟིན་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཐོག་ཕྱིར་ཤིག་བརྒྱབ་རྒྱུ་མེད་པ་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། རྩ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་གྲོས་གཞིའི་ནང་སྲིད་འཛིན་གྱི་ལས་ཡུན་ལ་དུས་བཀག་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ་དེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་འཕྱ་སྨོད་བྱ་གཞི་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་དང་སླད་མར་རྒྱ་ནག་གི་ཆེ་མཐོང་ལའང་གནོད་ངེས་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་སྐུ་ཞབས་ Li Datong ལགས་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་རིགས་ཚོང་པ་གྲགས་ཅན་ Wang Ying ལགས་དང་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་རིགས་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་གཙོས། དོ་སྣང་ཅན་མང་དག་ཞིག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ Weibo དང་ Wechat དེ་བཞིན་ Twitter ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་ཡག་རྟགས་ཤིག་མིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་མང་དག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་དང་། མཆན་འགྲེལ་དེ་དག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དྲ་གནས་ཐོག་ནས་ཕྱིར་འཐེན་དང་བཀག་སྡོམ་གྱིས་ཆེས་དམ་དྲག་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གསར་ཁང་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་གྲོས་གཞི་དེ་དུས་ཚོད་ཀྱི་ཆ་ནས་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་རེད་ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་བྱས་ཡོད།

རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གཙོ་འགྱུར་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ ༢༠ ཡས་མས་ཤིག་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ལ་བོད་ནང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནད་དོན་གླེང་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་གནང་འདུག དེ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཚོགས་པ་དེ་དག་ནས་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ Geneva ནང་ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་དང་བསྟུན། ལྷན་ཚོགས་དེའི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ལ་ཞུ་ཡིག་ཕུལ་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བོད་མི་ཚོའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་། འདུ་འཛོམས་རང་དབང་སོགས་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་པ་མ་ཟད་གཞུང་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་མཁན་རྣམས་ཉེས་མེད་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཆད་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་དག་རྩ་བ་ནས་བྱ་མི་རུང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཞིག་ཡིན་པ་ཐེར་བཏོན་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སྡུག་རྩུབ་མྱོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་རྒྱ་རིགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་མི་སྣ་ལྔའི་གནད་དོན་ཐེར་བཏོན་དང་། ལྷག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིང་ཕིང་གི་དབང་སྒྱུར་འོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོབ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དུས་ད་ལྟའང་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྩ་བའི་ཞུ་ཡིག་དེའི་ནང་ཐེར་བཏོན་གནང་བའི་མི་སྣ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་ཁ་བྲལ་གྱི་ནག་ཉེས་འོག་ལོ་གཉིས་ལྷག་ཙམ་དོ་དམ་བཀག་ཉར་བྱས་པའི་བོད་མི་སྐད་ཡིག་ལས་འགུལ་བ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མནར་སྤྱོད་མྱོང་བཞིན་པའི་རྒྱ་རིགས་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Liu Xiaobo ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལྕམ་ Liu Xia ལགས། དེ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Wang Quanzhang ལགས། Swedish གི་མི་སེར་ཡིན་པ་རྒྱ་རིགས་དཔེ་དེབ་ཚོང་འགྲེམས་པ་སྐུ་ཞབས་ Gui Minhai ལགས། རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ Yu Wensheng ལགས་བཅས་གི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གཙོས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་དེ་དག་གིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་འཆར་ཡོད་སྟབས། དུས་ཚིགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ད་རེས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་དེའི་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་གླེང་དགོས་པ་དེ་ཆེས་གནད་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷན་ཁང་དེའི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རིན་ཐང་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་ཆོད་སེམས་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་དེ་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག

དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཁུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐོར་ཞིག་དང་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་གཞུང་ཚབ་ཁག་ཅིག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་རབ་གནས་ས་ཁྱི་ལོའི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་གལ་སྐོར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག ལས་རིམ་འདི་ནི་ཁུལ་དེའི Tibet Society བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ལས་གྲུབ་པའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གཉིས་ཐོུང་གིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཆེས་ཐོག་མ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་པ་དང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Chris law ལགས་དང་ Tibet Society ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Norman Baker ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་ས་ཁྱི་ལོའི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་པའི་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་བཤད་གནང་འདུག Tibet Society ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Norman Baker ལགས་ཀྱིས་ལས་རིམ་འདི་ལྟ་བུ་དུས་སང་ནས་མུ་མཐུད་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག་པ་དང་། དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Chris Law ལགས་ནས་སྐབས་དེའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཕེབས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཁོང་སྐུ་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་བོད་དང་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་མུས་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཕྱག་སྦྲེལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཡོང་སླད་དུ་མཉམ་རུབ་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་འདུག བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༥ རབ་གནས་ས་ཁྱི་ལོའི་གནམ་ལོ་གསར་དུ་བཞད་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོ་དེའི་སྟེང་གྲོས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Chris Law ལགས་དང་ Kerry McCarthy ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་གྱི་འཐུས་མི་ ༥ དང་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གཞུང་ཚབ་ཁག་ཅིག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ལ་དྭགས་དྷ་རྨ་ས་ལའི་ནང་ལ་དྭགས་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལོ་ ༡༠༠ ཐམ་པ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Kiren Rijiju མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ལ་དྭགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་མི་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བླ་མ་བློ་བཟང་ལགས།  ས་གནས་ཀྱི་བློན་ཆེན། སོག་ཡུལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་པ།  འབྲེལ་ཡོད་ལ་དྭགས་ཀྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ། ལྡི་ལི་བོད་མིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན། ས་གནས་བོད་མིའི་ཚོགས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། དེ་བཞིན་ལ་དྭགས་ཀྱི་མང་ཚོགས་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༣༠༠ སྐོར་ཞིག་འདུ་འཛོམས་ཐོག་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད། མཛད་སྒོ་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མཁན་ལ་དྭགས་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བླ་མ་བློ་བཟང་ལགས་ནས་སྐུ་ཞབས་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བོད་ནས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཐོན་རྗེས་ལ་དྭགས་སུ་ཕྱིར་ཕེབས་ནས་ལ་དྭགས་ཀྱི་མི་མང་ཚོར་ཆོས་སྲིད་ གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཤིན་ཏུ་ནས་བཀྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་པ་མ་ཟད། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་ལ་དྭགས་དེང་དུས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་མཁན་གྱི་རླབས་ཆེན་དབུ་ཁྲིད་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་  Kiren Rijiju མཆོག་ནས་རང་ཉིད་ལ་དྭགས་སུ་བསྐྱོད་སྐབས་ཁུལ་དེའི་ས་ཆའི་གནས་བབ་ཐོག་ནས་མང་ཚོགས་ལ་འཚོ་བའི་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་དང་པ་ཀིས་ཐན་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་འཁེལ་ཡོད་པར་ལྟོས་མེད་མི་མང་ཚོའི་རྒྱལ་ཞེན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་སོ་སོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གང་ཡོང་གནང་བཞིན་པར་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་མི་རབས་གཞོན་པ་ཚོས་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོའི་བཀྲིན་དག་ལ་བསམ་ཤེས་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་གསུང་བཤད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༩ པ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༧ ལོར་ལ་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། དགུང་ལོ་ ༡༣ ལ་སོན་སྐབས་བོད་ལ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་ཐོག་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་མཛད་ནས་བོད་ནང་དགེ་བཤེས་རྒྱུགས་སྤྲོད་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཕྱིས་སུ་ལ་དྭགས་ལ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་ནས་༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༣ ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཁོང་བ་ཀུ་ལ་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༨ པའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གནང་སྟེ་ས་གནས་བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་ཤེས་ཡོན་བཅས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་དོན་སླད་ཕྱག་ལས་མང་དག་གནང་ཡོད་པ་རེད། གཞན་ཡང་སོག་ཡུལ་ནང་དུ་རྒྱ་གར་གཞུང་ཚབ་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་ནས་རུ་སུ་དང་སོག་པོ་གཉིསསུ་ནང་ཆོས་སླར་གསོ་མཛད་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཆེ་བསྟོད་ཞུ་ཕྱིར་སླེ་གནམ་ཐང་ལ་བ་ཀུ་ལ་གནམ་ཐང་ཞེས་མིང་བསྒྱུར་གནང་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་འཁྲུངས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་རྗེས་དྲན་དེ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་ལྡི་ལི་ལ་དྭགས་དྷ་རྨ་ས་ལའི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ལ་དྭགས་སློབ་ཕྲུག་དང་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་ནས་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་གཞས་སྣ་ཁག་ཅིག་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།