གསར་འགྱུར།

བོད་མདོ་ཁམས་ནང་ཆེན་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཙན་གནོན་གྱིས་གཅར་བརྡུང་བཏང་ནས་བོད་མི་ ༣༠ ལྷག་ལ་རྨས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་ཕོག་པས་མྱུར་སྐྱོབས་སླད་སྨན་ཁང་དུ་སྐྱེལ་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བརྒྱད་གཅིག་དམག་མིའི་དུས་ཆེན་སྐབས་ཁམས་ནང་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་སུ་རྫོང་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བ་བཅུ་ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཀ་གཞུང་རྫོང་དུ་དུས་སྟོན་ཚོགས་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་ཕབ་པ་དང་སྦྲགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དུས་སྟོན་དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་དར་སྤེལ་ཆེད་ཡིན་ཚུལ་བཤད་ནས་བོད་མི་ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོའི་མཆོར་ཆས་ལེགས་སྤྲས་ཀྱིས་གསལ་སྟོན་བྱ་དགོས་པ་དང་། དེ་བས་ཀྱང་སྲོལ་རྒྱུན་ལག་རྩལ་ཁག་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཀྱང།ནང་ཆེན་རྫོང་དུ་ཚེས་གཅིག་ནས་གསུམ་བར་རིག་གནས་དར་སྤེལ་ཞེས་པའི་དུས་སྟོན་ཚོགས་བཞིན་པའི་རིང་ལ་ས་གནས་བོད་མི་ཚོས་སྤྱིར་བཏང་གི་བོད་པའི་གྱོན་ཆས་གོན་པ་མ་གཏོགས་དེ་མིན་སྟག་སྤགས་དང་གཟིགས་པགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་གྱོན་གོས་རིགས་གྱོན་མེད་པ་དང། མགོ་དང་། སྐེ། ལག་པ་སོགས་ལུས་པོ་ཡོངས་རྫོགས་གཟི་དང་བྱུ་རུ། དེ་བཞིན་སྤོས་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་མཆོར་ཆས་གྱོན་མེད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་བསམ་ཤེས་ཅན་འགས་ད་ལན་གྱི་དུས་སྟོན་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ལེགས་པོ་ཞིག་མེད་སྟབས། ང་ཚོས་གཟབ་གཟབ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་ཕན་ཚུལ་གླེང་རེས་བྱས་པའི་སྐད་ཆ་དེ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་བརྡལ་སོང་བར་བརྟེན་ཚེས་གསུམ་གྱི་ཉིན་གུང་དང་ཚེས་བཞིའི་མཚན་མོ་བཅས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་དོན་མེད་བོད་མི་ཚོར་མེ་མདའ་དང། གློག་རྒྱུགས་སོགས་གོ་མཚོན་སྤྱོད་ནས་བོད་མི་དེ་དག་ལ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་བཙན་གནོན་ཐོག་དུས་སྟོན་ཚོགས་སའི་མང་ཚོགས་ཉལ་གུར་ནང་ཡོང་ནས་རྣམ་འགྱུར་ལེགས་པོ་མེད་ལུགས་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཁྱེར་ནས་གཅར་བརྡུང་ཚད་མེད་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག དུས་མཚུངས་སུ་ཟླ་༨ ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་དབང་འོག་ཁམས་འབྲི་རུའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་གྱོན་བཅུག་པ་དང། ཅི་ལྟེ་བོད་མི་དེ་དག་ནས་དང་ལེན་གྱིས་ས་གནས་སུ་བྱེད་དགོས་པ་བཞིའི་བཀོད་ཁྱབ་འོག གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་པས་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་གྱོན་དགོས་པ་དང་དེའི་ཚེ་མང་ཚོགས་ཚོས་ཀྱང་ལྟད་མོ་བལྟ་བར་མཉམ་ཞུགས་མ་བྱེད་ཚེ་ཁུལ་དེའི་བོད་མིའི་འཚོ་རྟེན་གཙོ་བོ་་དབྱར་རྩ་དགུན་འབུ་རྐོ་མི་ཆོག་པའི་སྡིག་ར་སྐུལ་འདུག དེ་ལྟར་བྱེད་དོན་གཙོ་བོ་ནི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ ༢༠༠༦ ལོར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སུ་དུས་དབང་ཐེངས་ ༣༠ པའི་སྐབས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་སྐོར་བླང་དོར་གྱི་བཀའ་སློབ་བསྩལ་མ་ཐག་མདོ་ཁམས་འབྲི་རུ་གཙོས་པའི་བོད་ས་ཡོངས་ནས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ཇི་བཞིན་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་དང་གྲི་སོགས་གོ་མཚོན་རིགས་མེར་བསྲེགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མདོ་ཁམས་ཏྲེ་ཧོར་དཀར་མཛེས་ནས་ཡིན་པའི་བོད་མི་ཚོང་པ་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་བཙན་བཀག་འོག་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཟླ་ ༨ ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་བཙན་བཀག་འོག་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་འདུག རྩ་བའི་ཁོང་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱ་དོན་ནི། འདི་ལོ་ཟླ་ ༧ ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་༸གོང་ས་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ཕེབས་པའི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་མི་སྣས་མདོ་ཁམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་འདི་ལོའི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་བསང་གསོལ་གཏང་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་ཕབ་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་གིས་བཙན་བཀའ་ཕབ་པར་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་བོད་ཆས་གཙང་བཞེས་ཐོག་དགོན་ཁག་ཕེབས་པ་དང་བསང་གསོལ་གཏོང་བ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་པར་བརྟེན་ཟླ་ ༧ ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག རྩ་བའི་་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ལ་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་པའི་འབོད་ཚིག་བྲིས་པའི་ཕྲད་དར་སྣམས་ནས་དཀར་མཛེས་རྫོང་གི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཞི་རྒོལ་གྱི་རྔམ་སྟོན་གནང་བའི་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་ཟླ་ཤས་རིང་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་ལོ་གཅིག་རིང་བལྟ་སྲུང་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་དང་ཅི་ཏེ་གནས་ཚུལ་ཕྲད་ཚེ་སླར་བཙོན་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་ཞིག་བཏང་འདུག འདི་ལོའི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦་ཉིན་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དེ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་བཙུན་མ་དཔལ་དབང་ལགས་ཀྱང་ ༢༠༠༨ ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟབས་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཙམ་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་བཙོན་ཁང་དུ་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་བཏང་སྟབས་ད་ལྟའི་མཆར་ཁོང་གི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག

སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་འོག་ཏུ་བཙོན་ཁང་ནང་བཀྲོངས་པ་མ་ཟད། ཁོང་གི་སྐུ་ཕུང་ཀྱང་ནང་མིར་ཕྱིར་སྤྲོད་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཐོན་རྗེས་ཁོང་གི་མ་དགོན་ཆགས་སའི་འབྲོལ་ཁུལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བསམ་བློ་གསར་པ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་འདུག སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་འོག་ཏུ་བཙོན་ཁང་ནང་སྐུ་གཟུགས་ཤོར་བའི་རྗེས་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་འོག་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་བཀག་སྡོམ་བྱས་སྟབས་ཁུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ཚོར་དཀའ་ཚེགས་འཕྲད་མིན་གྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡིན་ཤེས་རྟོགས་གང་ཡང་བྱུང་མེད་ཀྱང། ཉེ་ཆར་དེ་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་དོན་ལ་གཞིགས་ན། རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་མ་དགོན་ཎ་ལེནྡྲ་ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཆོས་གླིང་གི་ཉེ་འདབས་སུ་ཡོད་པའི་འབྲོག་སར་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམག་མི་ཆེད་གཏོང་གིས་ཉིན་ལྟར་འབྲོག་མི་ཚོར་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་གསོ་ཞེས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བསམ་བློ་གསར་པ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་མཆོག་གི་གནད་དོན་མཐའ་དག་ཐག་གཅོད་གཙང་མ་ཟིན་ཡོད་པས་ཁོང་ནི་སྙུང་གཞི་རྐྱེན་པས་སྐུ་གཤེགས་པ་དང་སླད་མར་དེའི་ཐད་མང་ཚོགས་ཚོས་གཟིང་ཆ་དང་གླེང་སློང་གང་ཡང་བྱ་མི་ཆོག་པའི་གནད་དོན་སོགས་ཡིན་པ་རེད་འདུག གཞན་ཡང་ཡུལ་མི་སྐྱེས་པ་ཚོར་ཉིན་ལྟར་དམག་སྦྱོང་བྱ་བཅུག་ཏེ་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ལྷག་དོན་དུ་སློབ་གསོ་དེའི་རིགས་ཉན་འཇོག་མ་བྱེད་ཚེ་ས་གནས་རྫོང་དུ་བཀག་ཉར་གྱིས་འདྲི་རྩད་བྱས་པ་སོགས་སྔར་གྱི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོ་སླར་དངོས་སུ་ལངས་པ་ལྟར་དཀའ་ཚེགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཆེད་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞུ་གཏུགས་གནང་མཁན་ཚོའི་ནང་མིར་ཉིན་ལྟར་ཁོང་གི་གནས་དོན་ཐད་བསམ་ཚུལ་ཇི་ཡོད་ཀྱི་འདྲི་རྩད་བྱས་ནས་སུན་གཙེར་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང། ཁུལ་དེར་རྒྱ་མི་དམག་མི་སྔར་ལྷག་སྤོ་ཤུགས་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགོན་པར་འབྲོག་མི་གཞན་བསྐྱོད་པར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས་པ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སྲིང་མོ་དང་ཚ་མོ་གཉིས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ནས་ཕ་ཡུལ་དུ་འབྱོར་ཡོད་ཀྱང་ཕྱི་བསྐྱོད་མི་ཆོག་པ་དང་ཕྱི་མིར་འབྲེལ་བ་བྱ་མི་ཆོག་པའི་དམ་དྲག་འོག་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེབས་ཀྱང་ཡུལ་མི་ཚོ་ཆེད་སྐྱོར་གྱིས་དེ་འབྲེལ་གཏམ་གླེང་གང་བྱུང་བྱ་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་སོགས་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བོད་མིའི་སྒྲིག་ཀྱི་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ནས་ལོ་བཞི་ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན། བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་རྒྱས་པ་ཞིག་ཚོགས་གནང་སོང།དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སྲིད་སྐྱོང་གི་དམ་འབུལ་བཞེས་ནས་ ལོ་བཞི་ཧྲིལ་པོ་འཁོར་གྱིས་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་དྲོ་ཚོུད་བཞི་པ་ནས་ལྔ་པ་བར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྟེན་མཆོག་སྤྱན་སྔའི་དྲུང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་རྒྱས་པ་ཞིག་སྐོང་ཚོགས་གནང་བ་དང། མཆོད་འབུལ་གྱི་ཚོགས་མགོན་དུ་རྣམ་གྲྭ་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གླིང་གི་མཁན་པོ་ཁྲོམ་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུས་པའི།མང་གཙོ་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང། གཞུང་ཞབས་སྲི་ཞུ་བ་བཅས་ཚང་འཛོམས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་ལན་གྱི་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། ད་བར་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ནས་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པའི་སླད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་པར་སྒྲིག་བཤམས་གནང་ཡོད་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ་ཞལ་འཕྱེད་གྲུབ་བསྟུན། ད་རེས་ཀྱི་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་དེ་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པའི་རྩ་དོན་སླད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་ཚོོ་དང་ཁོང་རྣམ་པའི་ནང་མི་ལྷན་རྒྱས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་ཆེད་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་གནང་སོང།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་ངོ་བཞི་ལྷག་རིང་བཟང་བཙོན་གྱི་ངོར་བཙན་བཀག་འོག་བཞག་པའི་རྒྱུ་རྩལ་བ་དང་འཐབ་རྩོད་པ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་ Ai Wei Wei ལགས་ཀྱིས་རིན་མིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཡོ་བྱུས་འོག་སྦས་གསང་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་དངོས་གནས་སྟངས་ཁག་ཇེ་གསལ་དུ་ཡོང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་མ་འགྱུར་ཚེ་། ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ Irish Times གསར་ཁང་གི་གསར་ཤོག་ཐོག་ཏུ་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། སྐུ་ཞབས་ Ai Wei Wei ལགས་ལ་འཇར་མ་ནིའི་ Suddeutsche Zeitung གསར་ཁང་ནས་བཅར་འདྲི་ཞུས་དོན་ལྟར་ཁོང་གིས་དང་ལེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་རྣམས་ལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་ཁག་མུ་མཐུད་སྦས་གསང་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་ཐད་ཚད་མཐོ་པོའི་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང། མི་དམངས་ནས་རང་དབང་ལ་བཅངས་པའི་མངོན་འདོད་དང་སེམས་ཤུགས་ནི་དུས་ནམ་ཡང་རྩ་མེད་དུ་བཏང་ཐབས་མེད་པ་མ་ཟད། རིམ་པས་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་མི་དམངས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་འོག་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཁག་ཕྱི་གསལ་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་གསུངས་དོན་ལ་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་མི་སྒེར་གྱི་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་སོགས་གང་ཡང་མེད་པའི་ཁར། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁག་ཤིན་ཏུ་ཞན་པོ་ཡོད་ལུགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཁག་ཅིག་ཐེར་འདོན་གྱིས་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་ནང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་དབང་ཆ་འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་པ་དེ་དག་ངེས་པར་དུ་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་པ་དང་། དཀའ་ངལ་དེ་དག་བརྒྱུད་རིམ་པས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་བཞིན་ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པའི་དགོངས་ཚུལ་སོགས་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་ Ai WeiWei ལགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཟང་བཙོན་འོག་ལོ་ངོ་བཞི་ལྷག་བཞག་རྗེས་ཟླ་བ་སྔོན་མིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁོང་གི་ཕྱིར་བསྐྱོད་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་ཡོད་ཅིང། ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་འཇར་མ་ནི་ནང་ཁོང་གི་ནང་མི་ལྷན་དུ་བཞུགས་ཡོད་པ་དང། རྒྱལ་ས་ Berlin ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Berlin fine art Academy ནང་གཙུགས་ལག་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་གནས་ཕུལ་བ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་རྒྱུ་རྩལ་འགྲེམས་སྟོན་ཆེད་སྐོར་བསྐྱོད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད་འདུག

བོད་མདོ་ཏྲེ་ཧོར་ཁམས་དཀར་མཛེས་ནས་ཡིན་པའི་བོད་མི་ཚོང་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་སླར་ཡང་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་འདི་ལོ་ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦ ཏེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག འདི་ལོ་ཟླ་ ༧ ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་མི་སྣས་མདོ་ཁམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་འདི་ལོའི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་ཉིན་བསང་གསོལ་གཏང་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་ཕབ་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་གིས་བཙན་བཀའ་ཕབ་པར་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་བསང་གསོལ་གཏོང་བ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་གི་གནས་བབ་ཇི་ཆགས་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མི་འདུག རྩ་བའི་་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་བྱ་རྒྱུའི་འབོད་ཚིག་བྲིས་པའི་ཕྲད་དར་སྣམས་ནས་དཀར་མཛེས་རྫོང་གི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཞི་རྒོལ་གྱི་རྔམ་སྟོན་གནང་བའི་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་ཟླ་ཤས་རིང་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་ལོ་གཅིག་རིང་བལྟ་སྲུང་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་དང་ཅི་ཏེ་གནས་ཚུལ་ཕྲད་ཚེ་སླར་བཙོན་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་ཞིག་བཏང་འདུག ད་ལན་གྱི་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དེ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་བཙུན་མ་དཔལ་དབང་ལགས་ཀྱང་ ༢༠༠༨ ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟབས་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཙམ་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་བཙོན་ཁང་དུ་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་བཏང་སྟབས་ད་ལྟའི་མཆར་ཁོང་གི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིན་ནཏུ་སྐྱོ་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག

དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་འོག་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་ཁག་ཅིག་ལ་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཐུན་མིན་དབྱུག་བཅོས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཚོགས་ཏེ་དབྱུག་བཅོས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་སྲོལ་རྒྱུན་སླར་གསོ་གནང་བཞིན་འདུག ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ནས་ ༧ བཅས་སུ་དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་ཟབ་སྦྱོང་དེའི་ཐོག་ལ་དབུས་བོད་ཀྱི སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་པ་ཁག་ཅིག་དང་། སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞུགས་དྲུང་ཆེ། དེ་བཞིན་དྷ་ས་ཉེ་འཁྲིས་ཅོང་ཏ་ར་ནས་ སྨན་པ་བཞི་བཅས་ཁྱོན་སྨན་པ་བཅོ་དྲུག་ཙམ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་དང། དབྱུག་བཅོས་ཟབ་སྦྱོང་དེའི་ཟབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ཝཱ་ཎ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སློབ་དཔོན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ལགས་གནད་ཞུ་གནང་འདུག ད་ལན་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཐུན་མིན་དབྱུག་བཅོས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཚོགས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་ནང་དབྱུག་བཅོས་ཀྱི་བེད་སྤྱོད་ཚུལ་དང་ དེའི་གལ་གནད། ནད་གཞི་གང་དུ་བེད་སྤྱོད་ཆོག་མིན་སོགས་གསལ་བར་ཡོད་ནའང་ད་བར་དུ་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་ཚོས་དངོས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ནང་སྤྱོད་མྱོང་མེད་སྟབས། ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་གསོ་རིག་དབྱུག་བཅོས་སླར་གསོ་གནང་ཏེ་རིམ་བཞིན་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཕྱག་བསྟར་གནང་རྒྱུའི་ཆེད་ཡིན་པ་རེད་འདུག སྤྱིར་དབྱུག་བཅོས་ཞེས་པ་དེ་ནི་དབྱུག་པ་བདེ་སྤྱོད་བྱས་ནས་དམིགས་བསལ་ལུས་པོའི་ན་ཚ་བཅོས་པ་ལ་གོ་བ་དང། དེའི་ཐོག་ལ་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སྨན་གཞུང་ནང་གསོ་བར་བྱེད་པའི་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྨན་དང་ཟས། དེ་བཞིན་དཔྱད་དང་སྤྱོད་བཅས་དབྱེ་བ་བཞིའི་ཁོངས་ནས་དཔྱད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཟད། དབྱུག་བཅོས་ཀྱི་མན་ངག་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་མདོ་རྒྱུད་གཉིས་ལས་རྒྱུད་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བོད་མདོ་སྨད་མགོ་ལོག་ཁང་གསར་ནས་ཡིན་པ། རང་ལོ་ ༣༦ སོན་པའི་གྲྭ་བློ་ཚེ་འམ་བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཙན་ཁྲིད་འོག་ཟླ་བ་གཉིས་ཙམ་རིང་བཀག་ཉར་བྱས་རྗེས་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་བཙོན་ནས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལོ་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་མི་སྣས་གློ་བུར་དུ་གྲྭ་བློ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱི་གྲྭ་ཤག་སྔོག་གཤེར་གྱིས་ཁོང་གི་ཁ་པར་དང་རྩིས་འཕྲུལ།དེ་བཞིན་ཕྱག་དཔེ་སོགས་ཅ་དངོས་མང་དག་ཞིག་བཙན་འཕྲོག་བྱས་པ་མ་ཟད། ཉེན་རྟོག་མི་སྣས་བཙོན་ཁང་དུ་ཁོང་ལ་འདྲི་རྩད་ལན་མང་བྱས་མཐར་ཁོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་གྱ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཕྱིར་༸རྒྱལ་བའི་བཞུགས་ཁྲི་བཤམས་པ་དང་སེམས་ཅན་སྲོག་བླུ་ཚེ་ཐར་བཏང་བའི་སྡིག་སྤོང་དགེ་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཞིག་རེད་འདུག རྩ་བའི་གྲྭ་བློ་ཚེ་ལགས་ནི་དེ་སྔོན་ ༢༠༡༡ ལོར་ལྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་གྲྭ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་སླད་སྐུ་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་ཚེ་དགོན་པར་རྒྱ་གཞུང་དམག་མི་འབྱོར་ཏེ་ས་གནས་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་སྐབས་ཁོང་ཡང་དེའི་སྐབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་མྱོང་ཡོད་པ་དང། ད་ལན་གྱི་འཛིན་བཟུང་དང་གློད་བཀྲོལ་དེ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་ལས་ཁང་ནས་འོས་བསྡུ་དེབ་སྐྱེལ་གྱི་དུས་ཡུན་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ བར་ཕར་འགྱངས་གནང་བ་དང་སྦྲགས། འོས་བསྡུ་དེབ་སྐྱེལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་དང་བླངས་དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་ཡོད་ཐོག་དཔྱ་དངུལ་གཙང་འབུལ་ཟིན་དགོས་ཀྱི་འདུག http://www.youtube.com/watch?v=o6nAPc8x0BM