བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༩ རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཚོུད་ ༣ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བཀའ་ཟུར་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་བློ་གསལ་མགུལ་རྒྱན་ཞེས་པའི་སློབ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་སློབ་དེབ་བློ་གསལ་མགུལ་རྒྱན་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་འཕགས་ཡུལ་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་ཆེད་འཛུགས་གནང་སྟེ་མི་ལོ་ ༢༥ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ཐོག་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དཔར་བསྐྲུན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཞལ་འབྱེད་མཛད་ཡོད་པ་རེད། ད་ལན་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོ་དེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་གཞལ་བར་དཀའ་བའི་བཀའ་དྲིན་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུ་ཕྱིར་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ལོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར་ཆོས་རིགས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁོངས་སུ་སློབ་དེབ་དེ་དཔར་བསྐྲུན་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག དེ་རིང་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་དང་།ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་དང་དྲུང་འཕར་། ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་རིག་གནས་སློབ་དཔོན་དང་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་རྩོམ་ཕྱོགས་སྒྲིག་པ་རེ་མདོ་སེང་གེ་ལགས། ཀིརྟིའི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་མི། དེ་བཞིན་གསར་འགོད་པ་བཅས་ཚང་འཛོམས་ཐོག་སློབ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་འདི་ལོ་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ལོར་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་དགོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་ལོ་ཆུང་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་བའི་སློབ་དེབ་བློ་གསལ་མགུལ་རྒྱན་གྱི་དཔར་སྐྲུན་ཐེངས་གཉིས་པའི་འགྲོ་གྲོན་ཆ་ཚང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཚོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བཏང་ཡོད་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། ༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་ནང་ལ་ཕེབས་སྐབས་བོད་ནང་གི་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་བབ་ཆེས་ཞན་པ་བཅས་ལ་གཟིགས་ནས་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་གྱི་སློབ་དེབ་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བ་དང་། དེའང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དེ་སྔ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ལྷ་སྙན་སྒྲོན་སྐབས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ཐུགས་དགྱེས་ཚོར་ཆེན་པོས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གཉིས་ཀྱིས་དཔར་བསྐྲུན་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར་ད་ལན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྱོབ་ཁོངས་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་ཤེས་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་རིན་མེད་ཐོག་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དེང་སྐབས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་རེ་ཟུར་ནང་དུ་སློབ་ཕྲུག་གི་རང་སྲོག་བཅད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་གི་ཡོད་སྟབས། ༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བཟང་སྤྱོད་དང་རིག་གནས་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སློབ་དེབ་ལྗགས་རྩོམ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་ཐུགས་འགན་ཆེ་བཞེས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་སློབ་དེབ་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཕྱོགས་སྒྲིག་གནང་མཁན་གཙོས་པའི་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་ཕྱག་རོགས་གནང་མཁན་ཀུན་ལ་བསྔགས་བརྗོད་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་རིག་ནས་སློབ་དཔོན་དང་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་རྩོམ་ཕྱོགས་སྒྲིག་པ་རེ་མདོ་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་སྔར་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེར་བཞེས་མཁན་ཞིག་དང་། ལྷག་དོན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་རླབས་ཆེན་དགོངས་གཞི་དང་མཐུན་པར་བོད་ཀྱི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡོང་བར་ཐུགས་དགོངས་གཙོ་བཞེས་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་ཡོད།  

དེ་ཡང་ཁ་སང་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཉི་ཧོང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་ཀྱིས་ Japan Institute of National Fundamental ཞེས་པའི་ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ངེས་སྟོན་པ་བསམ་བློ་བ་ལྕམ་སྐུ་ Sakurai Yoshiko མཆོག་དང་ལྷན་མཇལ་མོལ་གནང་སྟེ་ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བཀོད་པ་དང་འབྲེལ། ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་ནང་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ༸འི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་འགན་དབང་དང་ཨ་རི་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་གནང་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་དོན་ཚན་དྲུག་གི་ཐོག་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༩ལོར་བཞུགས་སྒར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕྱག་བསྟར་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཇི་འཇོག་སོགས་ཀྱི་སྐོར་སྙན་སེང་ཞིབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད་འདུག སྐབས་དེར་ལྕམ་སྐུ་ Sakurai Yoshiko མཆོག་གིས་ཁོང་ཉིད་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་གུས་བརྩི་དང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཆེན་པོ་བཞི་པོར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་མ་ཟད་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ཉི་ཧོང་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བཀའ་དྲིན་བསྐྱང་རྒྱུར་ངང་སྒུག་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ལྷག་དོན་ཁོང་གིས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་བློ་འཚབ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་རང་དབང་དང་མང་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བཅས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག   གཞི་རྩའི་ལྕམ་སྐུ་ Sakurai མཆོག་དེ་སྔ་ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་ཉི་ཧོང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་ལྷན་དུ་བཞུགས་སྒར་དུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་ཁོང་སུ་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དེ་ནས་ཁོང་བོད་དོན་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་ཐོག་མ་དེ་བྱུང་འདུག དེ་རྗེས་སུ་ཁོང་གིས་ Fight For Tibet’s Freedom : Dialogue with the 14th Dalai Lama དང་ Sikyong Dr. Lobsang Sangay ཞེས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་དེབ་ཡང་བརྩམས་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་ཆར་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཉི་ཧོང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་ཁང་དུ་ All Party Japanese Parliamentary Group for Tibet ཞེས་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་དང་ཉི་ཧོང་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་NagaoTakashi ལགས་དང་ལྷན་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་སྐོར་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་ཕྱི་དྲོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༤༤ སྤེལ་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་གར་ནང་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༦ ནས་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབ་རྒྱུ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་ཁབ་ཐོན་ཡོད་བསམ་ནས་ལྷོད་ཡང་མ་བཞུགས་པར་སྔོན་འགོག་གི་ལམ་སྟོན་ཁག་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་གཞོན་ལས་རོགས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབ་རྒྱུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་དང་སྦྲགས། དེའི་ཁྲོད་ད་ཆ་བོད་རིགས་མདུན་ཐོན་ཞབས་ཞུ་བ་ ༡༥༢ ལ་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྟེ།ད་ཆ་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་སླེབས་ཉེ་དང་བསྟུན་བོད་མི་ཚོས་མཚན་ཚོགས་དང་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་འདུ་འཛོམས་གནང་རྒྱུའི་ལས་རིགས་གང་ཉུང་གཉེར་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་ཁབ་ཐོན་ཡོད་བསམ་ནས་ལྷོད་ཡང་མ་བཞུགས་པར་སྔོན་འགོག་གི་ལམ་སྟོན་ཁག་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་བོད་མི་ལྔ་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་ལོ་ན་མཐོ་ཤོས་དེ་ ༤༣ དང་ཆུང་ཤོས་དེ་ ༢༥ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁོངས་ནད་རྟགས་ཡོད་པ་གཉིས་དང་ དམིགས་བསལ་ནད་རྟགས་མེད་པ་གསུམ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། སྤོན་ཌོ་གཞིས་ཆགས་ནས་ཡིན་པ་བུད་མེད་ལོ་ན་ ༦༩ སོན་པ་ཁྲག་ཤེད་ཀྱི་ནད་གཞི་ཡོད་པ་ཞིག་གཉན་རིམས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྒྱ་གར་ནང་ད་ཆ་སྔོན་ཁབ་བརྒྱབས་ཟིན་པ་དེ་མི་གྲངས་འབུམ་ཉེར་གསུམ་ལྷག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་གཟུགས་པོར་འཕྲོད་མིན་རྐྱེན་གྱིས་མི་གྲངས་ ༡༦ ཙམ་ཞིག་སྨན་ཁང་དུ་བཞུགས་དགོས་བྱུང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག  སྔོན་ཁབ་བརྒྱབ་སྐབས་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་དྲན་སྐུལ་ཚུལ་དུ་གསུངས་ཡོད། བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་གྲོལ་ལགས་ཀྱིས་སྔོན་ཁབ་དང་འབྲེལ་ནས་གསུངས་པར་སྔོན་ཁབ་དེ་རིམ་པ་གཉིས་བརྒྱབ་ཚར་བའི་རྗེས་སུ་ཁབ་དེའི་ནུས་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་ད་ཆ་རྒྱ་གར་གྱི་སྔོན་ཁབ་དེའི་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་ནུས་པ་དེ་བརྒྱ་ཆ་ ༦༠ ནས་ ༧༠ བར་ཡིན་པར་བརྟེན་སོ་སོའི་ངོས་ནས་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་ཁག་མུ་མཐུད་ནས་གནང་དགོས་པ་སོགས་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་ད་བར་རྒྱ་བལ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནད་གཞི་ཕོག་པའི་གྲངས་འབོར་དེ་ ༡༤༩༥ དང་དེའི་ཁྲོད་བོད་མི་ ༣༨ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ནད་གཞི་དེ་ལས་དྲག་སྐྱེད་སོང་བའི་གྲངས་ཐོ་དེ་ ༡༤༤༠ ཡིན་པ་དང་ད་ཆ་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་དེ་ ༡༧ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་རྒྱ་གར་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༢ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་ཚབ་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ནས་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་བཞིན་པའི་རྩ་ཆེན་གྱི་མང་གཙོའི་སྲོལ་བཟང་རིང་ལུགས་འདི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ངང་ལག་བསྟར་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་ལྷག་དོན་བོད་ནང་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཞིག་ཡོང་བར་སྨོན་འདུན་དང་འབད་བརྩོན་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༩།༣༠ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཀའ་ཤག་གི་མདུན་ཐང་དུ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་གཙོས་པའི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་སྒྲེང་འཛུགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་གྱི་གླུ་བླངས་ཏེ་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། སྐབས་དེར་སྲིད་ཚབ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་མི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པར་མ་ཟད། ད་བར་བོད་མི་རྣམས་ལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ད་ཆ་མང་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཐོག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས་མ་འོངས་པར་འཛམ་གླིང་གི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་མིག་དཔེ་འོས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བོད་མིར་མཚོན་ན་བཙན་བྱོལ་ནང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་དོན་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་ཐུབ་པ་དེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་པས་དེར་བཀའ་དྲིན་སྙིང་བཅངས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་ལ་གཞིགས་ཚེ་མི་འབོར་ཉུང་ངུ་ལས་མེད་པ་དང་དེའི་ནང་ནས་ད་ཆ་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འོག་བཞུགས་ཡོད་སྟབས། བོད་མི་རྣམས་ལ་ཡོད་བཞིན་པའི་རྩ་ཆེན་གྱི་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་འདིའི་རིན་ཐང་མཁྱེན་པའི་ཐོག་ལག་ལེན་མ་འཕྱུག་པ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དོན་དང་ལྡན་ཞིང་དང་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ཞིག་ཡོང་བར་ཚང་མས་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་རིམ་བཞིན་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་དེ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ནས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོའི་རིང་ལུགས་གཅིག་མཚུངས་ཡོང་རྒྱུར་སྨོན་འདུན་དང་དེ་ལྟར་ཡོང་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ནས་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་ས་མུས་བཞིན་གཞོན་རབས་ཚོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཡོང་བར་སྔར་ལྷག་གནང་བར་ཡིད་ཆེས་ཡོད་སྐོར་ནན་སྐུལ་གནང་ཡོད།

དེ་རིང་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་རྒྱབ་ཚོུད་ ༤ ཐོག་གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པས་གཙོས་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། སྲི་ཞུ་བ་ཟུང་དྲུང་ཡན་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་བསྔོ་སྨོན་གསུང་འདོན་གནང་བར་མ་ཟད། དྲུང་གཞོན་མན་ནས་ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་ནང་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་སྟེ་བོད་མི་ཤུར་མོ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་དོན་ཆེད་དུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཚོགས་སོང་།སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་ཚབ་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་བོད་མི་ཤུར་མོ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་སྟེ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བར་བརྟེན་ནས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཤུལ་ལུས་སྐུ་འཁོར་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཐུགས་གསོ་གནང་སོང་།སྲིད་ཚབ་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལྷག་དོན་ད་བར་བོད་དོན་ཆེད་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༥ ཙམ་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་བློས་བཏང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་འདོད་དང་དགོས་འདུན་སྙིང་པོ་དེ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་སྟབས། ད་བར་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ལམ་སྟོན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་རག་བཞིན་པ་ལྟར། བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཡོངས་ཀྱིས་སྤྱི་བའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་གང་ཆེ་གསོག་དགོས་པ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་རྟག་ཏུ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན་བཞིན་མི་བཟང་པོ་ཞིག་དང་ལྷག་དོན་བོད་མི་བཟང་པོ་ཞིག་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།ད་དུང་ཁོང་གིས་སྔར་ནས་ད་བར་གྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁག་ལ་ཕྱིར་གཟིགས་གནང་ཚེ་གྲུབ་འབྲས་གང་ལ་གང་འཚམ་སོན་ཡོད་པ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དགའ་སྒོམ་ཆོག་ཤེས་དང་། བོད་དོན་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར་གཙོ་བོ་ལྷ་བླའི་བཀའ་ལུང་ཕེབས་དོན་ལྟར་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ཆིག་སྒྲིལ་གནང་གནད་ཆགས་ཡོད་པར་ཐུགས་ཚོར་ཆེན་པོས་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་།བོད་མི་ཤུར་མོ་ལགས་ནི་ད་ལྟ་རང་ལོ་ ༢༦ ཙམ་ཡིན་པ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བོད་ནང་གི་ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༡ ཙམ་ལ་ནག་ཆུ་རྫོང་ཤག་ཆུ་ཁ་ཟེར་བའི་གྲོང་རྡལ་དུ་སྤྱི་འཁོར་འབབ་ཚུགས་ཤིག་ཡོད་པ་དེའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་བོད་མི་ཤུར་མོ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱེད་བཞིན་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་སྟེ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། དེ་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་གསུམ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་བོད་མི་གསུམ་པོ་དེ་དག་ད་བར་བཙོན་ཁང་གང་གི་ནང་དུ་ཡོད་མེད་དང་འདས་གསོན་གང་ཡིན་གྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཡིན་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ཡོད།

ཁ་ཉིན་རེ་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༣ ཐོག་བཞུགས་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དྷ་ས་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཉེ་འཆར་ཕྱི་ལོ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ Tibetan Policy and Support Act of 2020 ཞེས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་ནང་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་གཏན་འབེབས་དང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཌོ་ནལྜ་ཊམ་མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བཀོད་དེ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་གནང་བར་དགའ་བསུའི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད།མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་དང་ཆེ་བསྟོད་སྐུ་མགྲོན་དུ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་མཆོག གཞན་སྐུ་མགྲོན་དུ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཱཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག བཀའ་བློན་རྣམ་པ། དྷ་ས་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Ajit Nehria ལགས། ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Ajay Singh Mankotia ལགས། རྡ་ས་གྲོང་སྡེ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Onkar Nehria ལགས། ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་སློབ་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ram Swaroop ལགས། སློབ་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Subhash Nehria ལགས་རྣམ་པ་བཅས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་མི་མང་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༥༠ ཙམ་འདུ་འཛོམས་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་ཁག་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་༸སྐུ་ཚེ་ཡུན་དུ་བརྟན་ཕྱིར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་བརྒྱུད་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་ཞིག་འབུལ་ལམ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། དྷ་ས་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Ajit Nehria ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་ཐུབ་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་བྱས་རྗེས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་ཀྱིས་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། ཐེངས་འདིའི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།ཁོང་གས་ད་རེས་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྲིད་བྱུས་འདི་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སློབ་གསོ་ལེན་དགོས་པ་དང་། མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐུབ་ཚེ་བོད་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་རྩོད་རྙོག་རིམ་ཁག་འབྱུང་བཞིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཞི་ངེས་རེད་གསུངས་ཡོད།ལྷག་པར་དུ་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་སློབ་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ Subhash Nehria ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་བར་མ་ཟད་ད་ལྟའི་ཆར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཨ་རིའི་ཚོང་པ་ཁག་ཅིག་སྤྱོད་དེ་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར་ནམ་ཞིག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ངོས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་འབྲེལ་བ་མ་ཞུ་ཐབས་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་བསྐྱར་ནན་གསུངས་ཡོད།  དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་ཁག་ཅིག་བཅས་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་རྒྱ་གར་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་ Bharat Ratna འབུལ་ལམ་ཞུ་དགོས་པ་དང་། དེ་ལྟར་གནང་ཚེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཚན་མཐོང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་བཅས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ནས་རྒྱ་གར་ལ་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།   མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༢༠ ཞེས་པ་དེ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་ཆེད་འདོན་གཏན་འབེབས་གནང་ལུགས་དང་། རིམ་པས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བཀོད་ནས་ཁྲིམས་སུ་བཅས་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཁག་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག སྲིད་བྱུས་འདི་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བོད་དོན་ཐོག་སྔ་ལྷག་དོ་སྣང་དང་ལྷག་དོན་མ་འོངས་པར་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་བོད་དོན་ཐོག་སྲིད་བྱུས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།  མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་སྐབས་དེར་ལྷན་ཞུགས་གནང་བའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་ཚེ་ལྷ་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཞལ་ཐང་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་སྲོལ་ལྟར་ཧི་མ་ཅཱལ་སྲོལ་རྒྱུན་ཞྭ་མོ། གོས་གཟན་སོགས་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་རྐང་བྲོ་གླུ་གར་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་གནང་ཡོད། པར་ཁག Tibet.Net

ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་ཉིན་རྒྱབ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༤༢ པ་གནང་སོང་བ་དང་སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་ནང་ལ་བལ་ཡུལ་གཙོས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་བཞུགས་པའི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིགས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་ གྲངས་འབོར་ཇི་ཡིན་སྙན་སེང་ཞུས་མེད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་ནང་གནས་བཞུགས་བོད་མི་བདུན་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་ལོ་ན་རྒན་ཤོས་དེ་ ༤༤ དང་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་དེ་ ༢༧ ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་ཁོངས་ནས་འདས་གྲོང་སུ་གྱུར་བ་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མི་འདུག སྨན་པ་ཚེ་རིང་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས་ད་བར་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་གཞིར་བཟུང་སྔོན་འགོག་དང་བརྟག་དཔྱད་སོགས་ཀྱི་ལད་དོན་ཁག་མུ་མཐུད་གནང་ཡིན་པར་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་གཉན་རིམས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་སེམས་ཁམས་སློབ་གསོའི་ལས་གཞི་ཁག་ཅིག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། ད་བར་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཙོ་པའི་བོད་མི་གནས་ཡུལ་གྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བོད་མི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པ་ ༡༤༧༩ བྱུང་བའི་ཁྲོད་ ༡༤༡༡ དྲག་སྐྱེད་དང་། ༣༧ འདས་གྲོངས། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པ་ ༣༡ བཅས་ཆགས་ཡོད།གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་འཕར་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་རིང་མིན་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་དང་འབྲེལ་བའི་སྨན་ཁབ་ཀྱི་ལས་གཞི་ཁག་དབུ་འཛུགས་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་མཆོག་གིས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དང་འཕྲོད་བསྟེན་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་སོ་སོའི་འཕྲོད་བསྟེན་འགན་འཛིན་ཚོ་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གཞན་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་སྨན་ཁབ་ཁག་རག་ཐབས་སླད་ཞུ་སྐུལ་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་ཕུལ་ཟིན་པ་ལྟར། ད་ཆར་བོད་པའི་འཕྲོད་ལས་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁང་ཁག་ལ་ཞུ་སྙན་ཕུལ་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད།དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་གི་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་གྲོལ་ལགས་ཀྱིས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་གི་སྨན་ཁབ་དེ་དང་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུ་བ་དང་། གཉན་རིམས་ལ་གདོང་ལེན་གནང་མཁན་གྱི་ལས་བྱེད་ཚོར་བརྒྱག་རྒྱུ་དང་། དེ་ནས་རིམ་པས་དགུང་ལོ་ ༥༠ ཡན་གྱི་མི་རབས་རྒན་པ་དང་། སྙིང་ནད་དང་ཁྲག་ཤེད་སོགས་ཀྱི་ནད་གཞི་ཡོད་མཁན་ཚོར་བརྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས། གཉན་རིམས་ཕོག་མཁན་གྱི་གྲངས་ཚད་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མང་ཚོགས་རྣམས་ནས་སྔོན་འགོག་གི་སྨན་ཁབ་ཐོན་མིན་སོགས་ལ་ལྟོས་མེད་རྒྱུན་དུ་ཁ་རས་གྱོན་རྒྱུ་དང་། རྒྱང་ཁྱད་བསྟེན་རྒྱུ། དེ་བཞིན་དུག་སེལ་གནང་རྒྱུ་སོགས་སྔོན་འགོག་གི་གནང་སྒོ་ཁག་འཐས་ཤོར་མེད་པར་གནང་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་དང་གཞེན་སྐུལ་གནང་ཡོད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཚེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༡ པོ་ནས་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གསར་དུ་ཐོ་འགོད་བྱེད་ཆོག་པའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་གྱིས་ལོ་ལྟར་ལས་གཞིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཡོངས་ལ་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ལྟ་སྐྱོང་ལ་རམ་འདེགས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ལས་གཞི་འདིར་ཐོག་མར་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མི་གྲངས་ ༩༧༧༠ ལྷག་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་བཟུང་ལོ་རྟག་པར་རིམ་བཞིན་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་གྲངས་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་དུ་གྱུར་ཏེ་ད་ལྟའི་ཆར་ལས་གཞིའི་ཁོངས་སུ་བོད་རིགས་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་གྲངས་ ༢༧༤༩༦ ལྷག་སོན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་དྲུང་གཞོན་དང་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་འགན་འཛིན་གཅིག་ལྕོག་པ། ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་ལས་གཞི་འདིའི་ཁྱབ་ཚད་དང་ཕན་ནུས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ལས་གཞི་འདི་ནི་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བཞིན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་གཞི་རྩའི་ལྟ་གྲུབ་གསུམ་སྟེ། ཆིག་སྒྲིལ་དང་རང་ཁ་རང་གསོ། དེ་བཞིན་གསར་གཏོད་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་སུམ་འཛོམས་ཀྱི་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐད་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས།  འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་ནས་ལས་གཞི་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པར་སྐུལ་མ་བྱེད་ཀྱི་མེད་ནའང་། རང་ཉིད་ནང་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན། ལས་གཞི་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ན་གཅིག་ནས་རང་ཉིད་ལ་ནད་མནར་སོགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་ཚེ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་ཐུབ་པ་དང་།  དེ་མིན་འང་ཁྱེད་ཀྱི་བསྡུ་དངུལ་གྱིས་གཞན་གྱི་དཀའ་སྡུག་གི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་ནད་གཅོང་གི་གནས་བབ་ལ་དུས་བསྟུན་གྱིས་ཕན་ངེས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན།  བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ལས་གཞི་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱ་ཐུབ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་དགོས་བའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་།

ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་ལ་ཁྱད་གསོད་དང་སྦྲགས་འོས་བསྡུའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་གྲུབ་འབྲས་གང་འདྲ་ཞིན་ཐོན་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་གཏང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གང་བཤད་པ་དེ་ལས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མིར་གསོལ་སྩལ་གནང་བའི་མང་གཙོར་ནུས་པ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།དེའང་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡ ནས་གསུམ་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་གནས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོར་ཆ་ཤས་བླངས་བའི་ཁྲོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གསར་ཁང་ Global Times གི་དྲ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་སྲིད་སྐྱོང་ཞེས་པ་དེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་དཔལ་འབྱོར་འཚོལ་སྒྲུབ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཡིན་པ་དང་། སྲིད་སྐྱོང་ཞེས་པ་དེ་ཐོག་མར་ ༢༠༡༡ ལོར་འདེམས་སྒྲུག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ངོ་མར་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་ད་ལྟ་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ཁོང་གི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ལ་ཡོད་སྐོར་བཤད་པ་མ་ཟད། བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་སྲིད་སྐྱོང་ཞེས་པ་དེས་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་གསར་འགོད་པས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་བཀའ་དྲི་ཞུ་སྐབས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ལེགས་པོ་ཞིག་སྨིན་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་གནད་དོན་དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་གྱི་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ།  བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཕོག་ཐུག་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ནས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མིར་བསྩལ་བའི་མང་གཙོར་ནུས་པ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་གསལ་པོ་བསྟན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་བ་མ་ཟད་། ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཉེ་ལམ་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ནང་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་ནན་པོ་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ནས་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་བ་དང་བཅས། སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་ངོས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་གཏམ་བཤད་མི་བྱེད་ཀ་མེད་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༡༠ བའི་ཐོག  གངས་སྐྱིད་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ཟུང་དྲུང་ཡན་གྱི་ལས་བྱེད་ཚང་འཛོགས་ཀྱི་ཐོག   སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ ༡༢ བའི་ཚེས་༢༧ ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་ནས་ཁྲིམས་སུ་བཅས་བར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་ལྷན་དུ།  ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་གནང་བར་ཕྱག་རོགས་གནང་མཁན་ཀུན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། རྒྱ་ནག་གི་བསམ་པར་ཕྱི་ལོག་ནས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་དོན་གྱི་འགྱུར་བ་འགྲོ་སྐབས་བོད་ནང་དུ་མི་མང་སྒེར་ལངས་སོགས་ཡོང་སྲིད་པར་སྙམ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཟླ་བ་ ༣ པ་མ་རྫོགས་བར་དུ་བོད་ནང་དུ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་འགུལ་ཡང་འདྲ་མིན་ཞིག་སྤེལ་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ཡང་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རི་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་བསྐྱར་བཅོས་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ཨ་རི་གཞུང་གི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་གནང་རྒྱུ་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་དེ་སྔའི་འབྲུ་དོན་ཐོག གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁ་སྣོན་གནང་བའི་ཁོངས་སུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སྲིད་དང་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་བོད་མི་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་ལས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་མི་སྣས་བོད་མིའི་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུ་དང་། བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།