རྒྱལ་སྤྱི།

རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྐབས་དང་བསྟུན་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Scott Perry ལགས་ཀྱིས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་བོད་དེ་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ཆེད་འདོན་གནང་འདུགདེ་ཡང་ཕྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་སྐུ་ཞབས་ Scott Perry ལགས་ཀྱིས་ཆེད་འདོན་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་ཨ་རིའི་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཐ་དད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་བཀོད་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཨ་མི་རི་ཀའི་རྩིས་ལོ་ ༡༩༩༢ དང་ ༡༩༩༣ གྱི་ཕྱི་སྲིད་འབྲེལ་ལམ་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་བོད་དེ་བཙན་དབང་གིས་དབང་སྒྱུར་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཁ་གསལ་འཁོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བོད་ནང་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ལས་དེའི་སྔོན་ལ་བོད་དེ་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པ་དང་། དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་བརྗོད་བཞིན་པའི་བོད་ཟེར་བའི་ས་ཁུལ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཚུད་པའི་བོད་ཅེས་པ་དེར་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་ཞེས་འཁོད་འདུག ཁྲིམས་འཆར་དེར་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོར་ཉེས་ཆད་འགེལ་དགོས་པ་མ་ཟད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུག་འདི་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་དང་སྦྲགས། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Joe Biden མཆོག་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཁྲིམས་འཆར་འདི་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ལོ་གཅིག་གི་ནང་ཚུད་ཨ་རིར་གཞུང་འབྲེལ་རྒྱལ་དོན་འཚམས་གཟིགས་སུ་གདན་ཞུ་གནང་དགོས་པ་གསལ་འདུགཁ་ཉིན་སྐུ་ཞབས་ Scott Perry ལགས་ནས་བོད་དེ་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཆེད་འདོན་གནང་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Thomas Tiffany ལགས་དང་ Scott DesJarlais ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་དང་།ད་ལྟའི་ཆར་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ལ་ཕུལ་འདུག གཞི་རྩའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Scott Perry ལགས་ནས་འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ལྔ་པའི་ནང་ལ་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་དེ་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་བཏོན་ཡོད་པ་དང་སྐབས་དེར་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེས་གྲས་ཁག་ཅིག་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེར་བསྐྱར་བཅོས་དང་སྦྲགས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཆ་ཚང་ཚུད་དགོས་པའི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཞབས་ Scott Perry ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་ཞིག་ཆེད་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད་དེ་སྔ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༠༢ གཙོས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་རྣམས་ངེས་པར་དུ་ལག་བསྟར་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མཁན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ཡང་ཁ་སང་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་གཅིག་གི་ཉིན། རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་རབས་གཅིག་གི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ཁྲི་བདུན་ལྷག་གིས་མཛད་སྒོར་ཉམས་ཞུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་མི་རིགས་གཞན་གྱི་འོག་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་མྱངས་ཟིན་པའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ། ད་ཆ་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྟོབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་མང་གི་འཚོ་བ་དབུལ་ཕོངས་ལས་གྲོལ་ཏེ་འབྱོར་འབྲིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་ཐུབ་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་ནས་དམར་ཤོག་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེ་ནི་ཆེས་ཡངས་དག་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན་པར་བསྒྲགས་པར་མ་ཟད།  ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་ཁ་གཏད་བཅག་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་བཅུ་བཞིའི་མིག་མདུན་དུ་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་གྲུབ་པའི་ལྕགས་རིའི་སྒང་ནས་ཁྲག་མདར་ཙར་རེར་དམར་གསོད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རྫིག་གཏམ་བསྒྲགས་འདུག ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་པའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། འདི་གའི་གསར་འགོད་པའི་ཐེ་ཝན་དོན་གཅོད། སྤྱི་ཟུར་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ནང་དོན་སྙིང་བསྡུས་དང་འབྲེལ་ནས་ཁ་པར་གྱི་ལམ་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཞིན་ཅིན་ཕིང་གི་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ལྷག་གི་གཏམ་བཤད་དེའི་ཁྲོད། གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་རོགས་འདེགས་ཀྱི་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་སྟོབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རོགས་འདེགས་རྒྱ་ཆེར་བྱས་ཡོད་ཚུལ། གཞན་ཡང་ཐེ་ཝན་སོགས་རྒྱ་ནག་གིས་བཅིངས་གྲོལ་གཏོང་རྒྱུར་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་འགའ་ཡི་སྟེང་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་མི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་དུས་སྟོན་དེར་གཟིགས་ཚུལ་ཅི་ཡོད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གི་འོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་ལ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་རག་མེད་པར་མི་མང་ལ་གཉའ་གནོན་བཤུ་གཞོག་རིམ་པ་བྱས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་སྟོན་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་ལོགས་སུ་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིར་སྟོན་ཐབས་བྱས་པ་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་གནང་ཡོད་ལུགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་གི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། བཙན་བྱོལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གིས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་སྟེང་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་མོའི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་ཐེབས་བཞིན་པའི་ཐད་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་གཞི་ལ་བཞག་ནས་དྲ་ཐོག་གི་བགྲོ་གླེང་སྣ་མང་གི་ནང་དུ་འཛུལ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་དང་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་ཐོག་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དུས་རབས་གཅིག་གི་དུས་སྟོན་དེར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ང་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་ཁ་སང་གི་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་གྱི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་ནང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གོ་སྒྲིག་གི་འོག་ཏུ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདི་ལོའི་ལོ་འགོ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཙམ་དུ་མ་ཟད་བོད་ཁུལ་གྱི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཏེ། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་དང་སློབ་གྲྭ་སོགས་སུ་ཡང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བ་དང་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བ་བཏང་ནས་ལོ་བདུན་བཅུ་འཁོར་བའི་དྲིལ་བསྒྲགས་རིགས་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཏེ། རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ལ་ཡི་མཚོན་པའི་བོད་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ས་ཚིགས་ཡོངས་སུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ལ་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་དགའ་བསུ་ཞུ་ཞེས་པ་དང་། རླབས་ཆེན་གྱི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག་སོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་སྣ་མང་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་གི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྡུ་སྐོང་གནང་པའི་ཐོག རྒྱ་ནག་མི་མང་དང་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་མི་མང་ཡོངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་བ་ཞིག་སྐྲུན་མ་ཐུབ་ཀྱི་བར་དུ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་བཙུགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་དེར་དགའ་སྤྲོ་བྱེད་རྒྱུའི་འོས་བབ་གང་ཡང་མེད་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ནས་ཁུལ་དེར་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐུབ་མེད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོས་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་བཞུགས་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་སུན་གཙེར་བཟོས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ཤོག་གྲངས་ ༡༠༢ ཡོད་པའི་སྙན་ཐོའི་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པའི་གནད་དོན་ཕྱོགས་སྒྲིགས་གནང་འདུག་པ་དང་དེའི་ནང་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་དང་ཧོང་ཀོང་ནས་ཡོང་བའི་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ནང་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་གསང་མྱུལ་བྱེད་སྟངས་ཐད་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེས་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་ཤེས་ཡོན་རང་དབང་ལ་དོ་ཕོག་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་གསང་མྱུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  རྒྱུ་རྐྱེན་དེར་བརྟེན་ད་ཆ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཞེད་སྣང་རྐྱེན་འཇིགས་སྐུལ་དང་སུན་གཙེར་སོགས་ལས་གཡོལ་ཐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལྟ་སྤྱོད་དང་མི་མཐུན་པའི་ལས་ལ་མ་བཞུགས་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་དང་འབྲེལ། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་ནང་དེ་སྔ་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་གིས་ཁོང་གི་Twitter  དྲ་རྒྱ་སྒོ་འབྱེད་ནས་མང་གཙོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་འཕྲིན་སོགས་བྲིས་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱས་པར་གསུངས་འདུག་པ་དང་།  གཞན་ཞིག་གིས་མང་གཙོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་དགོངས་ཚུལ་བཏོན་རྐྱེན་ཁོང་རྒྱ་ནག་ལ་སློག་སྐབས་ཁོ་བོས་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག རྒྱ་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཐོག་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་ལས་བྱེད་ཚོའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་དཔེར་ན། ཐེ་ཝན་དང་བོད། ཧོང་ཀོང་། ཤིན་ཅང་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་ཚེ་ཁོང་ཚོར་སུན་གཙེར་དང་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱས་ནས་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་རིགས་བཀྲམ་རྒྱུ་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་སྙན་ཐོ་འགོད་མཁན་ Sophie McNeill ལགས་ཀྱིས་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཚོའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐུབ་མེད་པ་དང་། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནས་དེ་གའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནང་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སློབ་མ་ཚོའི་སློབ་ཡོན་ལ་བརྟེན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་སུན་གཙེར་དང་གསང་མྱུལ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་ཁ་ཡ་ཙམ་ཡང་གནང་མེད་སྟབས། གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐད་བཀའ་མོལ་གནང་དགོས་པ་དང་དེ་བཞིན་སློབ་ཕྲུག་དང་ལས་བྱེད་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་སླད་ལས་དོན་ཤུགས་ཆེ་་བར་སྤེལ་དགོས་པ་གསུངས་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་དང་ཧོང་ཀོང་ནས་ཕེབས་པའི་མང་གཙོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ ༢༤  དང་ལས་བྱེད་ ༢༢ ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་འདུག  མང་གཙོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཕལ་མོ་ཆེར་བཅར་འདྲི་བྱེད་སྐབས་ཁོང་ཚོས་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་ནང་མང་གཙོ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་སོགས་སྤེལ་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནང་མིར་འདྲི་བརྩད་དང་སུན་པོ་བཟོས་པ་མ་ཟད། དེ་བཞིན་ཉེས་ཆད་སོགས་གཏང་བར་ཞེད་སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་མང་གཙོའི་ལས་དོན་སྤེལ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཚོའི་ནང་མི་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་སྡིགས་ར་བསྐུལ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་གསུམ་ར་སྤྲོད་གནང་འདུག Sophie McNeill ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་རིགས་སློབ་ཕྲུག་ཕལ་མོ་ཆེས་དེ་འབྲེལ་གནད་དོན་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་མེད་པ་དང་།  སློབ་ཕྲུག་ཚོས་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་ནས་རྒྱུན་གནས་ལ་དོ་སྣང་མང་བ་བྱས་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་གནང་གི་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་ལ་དྲག་རྒོལ་དང་རྒོལ་བརྡུང་བྱ་རྒྱུ་ནི་འཛེམ་ཟོན་མེད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་དང་།  ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་ཤེས་ཡོན་ཚན་པས་ལོ་ལྟར་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་རྒྱ་གཞུང་ནས་སུན་གཙེར་དང་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱས་པའི་གནད་དོན་དང་དེ་བཞིན་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་ནས་དེའི་ཐད་གདོང་ལེན་ཇི་ལྟར་གནང་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ཉར་ཚགས་དགོས་པར་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དང་རིགས་བདག་ནས་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་དགོས་པ་དང་།  གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་གནད་དོན་དེར་རྟོག་ཞིབ་དགོས་པའང་གསུངས་འདུག  ད་ཆ སློབ་ཕྲུག་གསར་པ་ཚོ་སློབ་ཞུགས་གནང་ཉེ་བར་བརྟེན་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་སྒྲིག་གཞི་གསར་པ་གཏན་འབེབས་དགོས་པ་གསུངས་འདུག

རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་Rajnath Singh མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་སྔར་ལོ་ལ་དྭགས་གྷལ་ཝན་ཁུལ་གྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ཁྲོད་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་མཐའ་མཚམས་དམག་མི་རྣམ་པའི་བློས་གཏོང་དེ་ནམ་ཡང་བརྗེད་རྒྱུ་མིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་ལ་དམག་སྟོབས་ཆ་ནས་ཡུལ་འདིར་ཚུར་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ཡོངས་ལ་གདོང་ལེན་བྱ་རྒྱའི་ནུས་པ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུགདེའང་རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན། སྐུ་ཞབས་ Rajnath Singh མཆོག་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྤྱི་ཆེན་མོ་ Gen. Manoj Mukund Naravane ལགས་དང་ལྷན་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཁུལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་ཆེད་ཕེབས་གནང་སྟེ་ཉིན་གསུམ་རིང་ལ་ས་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་མཐའ་དམག་གི་དཔོན་རིགས་རྣམས་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་ས་མཚམས་ཁུལ་གྱི་དམག་དོན་ཐད་གཟིགས་ཞིབ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་ཁ་སང་ལ་དྭགས་ཀྱི་དམག་མི་རྣམས་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་བའི་སྐབས། གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་ནི་དུས་རྒྱུན་ནས་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ལྷན་དུ་དཀའ་ངལ་ཡོད་ཚད་གྲོས་མོལ་བརྒྱུད་ནས་སེལ་རྒྱུར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་རུང་། ཚུར་རྒོལ་བྱེད་མཁན་རིགས་ལ་བཟོད་བསྲན་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བ་དང་། དམགས་སྟོབས་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་ལ་ཚུར་རྒོལ་དེའི་རིགས་ལ་གདོང་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཆ་ཚང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགདེ་བཞིན་ཁོང་གིས། རྒྱ་གར་གྱིས་ད་ལྟའི་བར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་སུ་ཞིག་ལ་ཡང་དཔུང་འཇུག་བྱེད་མ་མྱོང་ཞིང་གཞན་གྱི་ས་སོར་གང་ཙམ་ཡང་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་མྱོང་མེད་པར་མངོན་གསལ་གྱིས། རྒྱ་གར་གྱིས་དུས་རྒྱུན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་འདོད་ཀྱི་དམིགས་འབེན་བཅིངས་མྱོང་མེད་སྐོར་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུད་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་ལ་དྭགས་ཁུལ་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་དང་འབྲེལ། ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་དྲ་ལམ་ནས། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གཞུང་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་དོ་དམ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གསར་རྒྱག་བྱས་པའི་ཟམ་ཆེན་ཁྱོན་ ༦༣ དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའང་ལ་དྭགས་ནང་གི་ཟམ་ཆེན་ ༡༡ དང་། ཨ་རུ་ན་ཅལ་ནང་ ༢༩ ཨུ་ཊ་ར་ཁན་ཁུལ་དུ་ཟམ་ཆེན་ ༦ Jammu Kashmir ནང་ ༤ ཧི་མ་ཅལ་ནང་གསུམ། འབྲས་ལྗོངས་ནང་དྲུག གཞན་ཡང་ Manipur དང་ Nagaland ནང་གཅིག་རེ་བཅས་དབུ་འབྱེད་གནང་འདུག ཟམ་ཆེན་དེ་དག་གི་བཟོ་བསྐྲུན་འཆར་འགོད་པས་གསར་ལམ་ཁག་ལ། ཐེངས་འདིའི་ཟམ་ཆེན་དེ་དག་གིས་མཐའ་དམག་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ས་གནས་ཡུལ་མི་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་བཅས་ལ་ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་ལྡན་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུང་ཡོད་པ་རེད་འདུག དེའི་བར་ན་ཟླ་འདིའི་ཚེས་༢༥ཡིན། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་བོ་བརྒྱ་འཁོར་གྱི་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ནས།  རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་ལྷ་ས་ནས་ཉིང་ཁྲི་བར་གྱི་ལྷ་ཉིང་ལྕགས་ལམ་དངོས་སུ་སྒོ་འབྱེད་ཀྱིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་གློག་རླངས་ཅན་གྱི་ཤུགས་འགྲེམས་མེ་འཁོར་ཐོག་མ་དེ་བོད་ཁུལ་དུ་ཆེད་གཏོང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།ཐེངས་འདིའི་བོད་ཁུལ་གྱི་ལྷ་ཉིང་གི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེར་ཕུག་ལམ་༤༩ དང་ཟམ་ཆེན་ ༡༢༡ ལྷག་གིས་གྲུབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷ་ས་དང་ཉིང་ཁྲི་བར་དུ་སྤྱི་ལེ་ ༡༧༠༠ ལྷག་ཡོད་པའི་འགྲིམ་འགྲུལ་དེ་ཆུ་ཚོད་ ༤༨ ནས་ཆུ་ཚོད་ ༡༣ རིང་གི་འགྲུལ་ལམ་དུ་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ལྷ་ཉིང་ལྕགས་ལམ་འདི་ཉིད་ལྷ་ས་དང་ལྷོ་ཁ། ཉིང་ཁྲི་བཅས་གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་དུ་ཁྱབ་ཡོད་ཅིང་། ལམ་རྒྱུད་དུ་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་མི་འབོར་སྟུག་པོའི་ས་ཁོངས་བརྒྱུད་དགོས་པ་དང་། ལྕགས་ལམ་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པ་དེས་ལྷ་ས་དང་ལྷོ་ཁ། ཉིང་ཁྲི་བཅས་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་སྔར་བས་ཇེ་ཐུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། དངོས་ཟོག་སྐྱེལ་འདྲེན་སྔར་ལྷག་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་འཁོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གིས་ཤར་གཏོང་བྱས་པའི་ལྷ་ཉིང་གི་མེ་འཁོར་དེ་ནི་ལྷོ་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་མཚམས་སུ་ཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཤར་གྱི་མངའ་སྡེ་འབྲས་ལྗོངས་དང་ས་ཐག་ཉེ་བའི་འཕགས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་གྱི་གློག་རླངས་ཀྱི་མེ་འཁོར་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུགགཞི་རྩའི་སྔར་ལོའི་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་གྷལ་ཝན་ལུང་གཤོངས་སུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དམག་མིའི་བར་གདོང་ཐུག་བྱུང་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དམག་ཤི་རྨས་ཐེབས་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས། ད་བར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་དོན་སྐུ་ཚབ་བར་ལ་གྲོས་མོལ་ཐེངས་ ༡༡ བྱས་ཟིན་ནའང་ད་དུང་མཐའ་མཚམས་ཁག་གི་དམག་མི་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུར་གྲོས་འཆམ་བྱུང་མེད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ཕྱོགས་སོ་སོའི་མཐའ་དམག་གི་དཔུང་ཁག་ངོམ་བཞིན་པ་རེད་འདུག  

འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཆེད་མཁས་མི་སྣས་སེམས་འཚབ་དང་སྦྲགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པར་ཁ་རྡུང་དང་སུན་གཙེར་བཟོས་པ། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ཡུན་རིང་བཙོན་འཇུག་དང་ཡང་ན་བཙོན་འོག་ཏུ་བཞག་པ་སོགས་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེ་རིང་ Business Standard གཙོས་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་ཁག་ནས་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཁག་ལ་གཞིགས་ན། རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་ལས་དོན་གཉེར་མཁན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཚོར་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་མ་སྦྱར་བ་དང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གླ་མི་ཆོག་པ། དེ་བཞིན་ནང་མི་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་བར་འགོག་རྐྱེན་བཟོས་སྐོར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་གསལ་པོ་འཁོད་འདུག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ལྕམ་སྐུ་ Mary Lawlor ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པར་ནག་ཉེས་འདྲ་མིན་སྙོན་འཛུགས་ཀྱིས་བཙོན་ཁང་དུ་ཡུན་རིང་བཞག་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་འཛིན་བཟུང་དོ་དམ་སྐབས་ཁ་རྡུང་དང་བསུན་གཙེར་བཟོས་པ། དེ་བཞིན་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་གྱི་མེད་པས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་འབྲེལ་བྱ་ངན་རྣམས་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་གསུངས་འདུག  ཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ལོ་མང་རིང་རྒྱ་གཞུང་ལ་དེ་འབྲེལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་ཐེངས་མང་གནང་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཚོར་མནར་གཅོད་སོགས་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་བྱ་བཞག་ལྟ་བུར་གྱུར་བའི་སྙན་ཐོ་ཆེས་མང་དག་ཅིག་འབྱོར་བྱུང་ཞེས་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ནང་གདུག་རྩུབ་མནར་གཅོད་མྱངས་པ་དང་བཙོན་ནང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ། དེ་བཞིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ Gao Zhisheng  ལགས་དང་གཞན་ཁག་ཅིག་གི་གནད་དོན་ཡང་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད།  Lawlor ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནག་ཉེས་རྫུན་མ་བཙུགས་པ། དཔེར་ན་འཁྲུག་རྩོད་རྒྱག་པ་དང་འཁྲུག་པ་སློང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ལོ་བཅུ་འམ་དེ་ལས་མང་བ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྩོད་ལེན་པ་ ༡༣ ཙམ་གྱི་གནད་དོན་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཚོ་ཁ་ཁུ་སིམ་པོ་བཟོ་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཚོའི་ལས་དོན་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ཆེད་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དང་། དེ་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་ལ་མི་ཞུགས་སླད་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་བྱས་དང་བྱེད་པ་ནི་དུས་ནམ་ཡང་འགྲིག་ཐབས་མེད་པར་གསུངས་འདུག ལྷག་དོན་ཁོང་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་དོ་དམ་བཀག་སྐྱིལ་འོག་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་རྣམས་དེ་མ་ཐག་གློད་བཀྲོལ་དང་ལྷག་པར་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་འབྲེལ་ལ་སུན་པོ་མ་བཟོ་བར་དོ་བདག་སོ་སོ་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་དོན་རྣམས་མུ་མཐུད་སྤེལ་འཇུག་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ད་ལན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པ་ལྕམ་སྐུ་ Mary Lawlor ལགས་ཀྱིས་ཞུ་སྐུལ་ལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་དང་ཚོགས་མི་ ༡༢ ཙམ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་འདུག རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་དང་གཞུང་ལ་སྐྱོན་འཛུགས་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་ཆེས་དམ་དྲག་དང་དྲག་གནོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྗོད་མི་དགོས་ཀྱང་། ལྷག་པར་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ལྷག་གི་རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པར་ནག་ཉེས་འདྲ་མིན་གཡོགས་ཏེ་ལོ་མང་རིང་བཙོན་འཇུག་དང་དེ་བཞིན་བཙོན་ནས་གློད་བཀྲོལ་རྗེས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་བབ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་རྐྱེན་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་མ་ཟད། ཁག་ཅིག་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་བཏང་བར་བརྟེན་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ནང་མིར་ཤིན་པོའི་ཕུང་པོ་རྩིས་མ་སྤྲོད་པ་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཉེ་ལམ་ཚེས་ ༢༥ ནས་ ༢༧ བཅས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པ་ཚོགས་འདུག་པ་དང་སྦྲགས།  ཚོགས་ཆེན་དེའི་ཐོག་སྐྱབས་རྗེ་འབྲི་གུང་སྐྱབས་མགོན་ཆེ་ཚང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་ཡུ་རོབ་ཁུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་།   རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་བརྒྱད་ནས་ཕེབས་པའི་ཁོར་ཡུག་ཆེད་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་ ༡༥  ནས་ལྷན་ཞུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲ་ཐོག་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་པས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་གི་གལ་འགངས་ཤེས་རྟོགས་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་འབྲེལ་བ།    ས་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་ཆུ་བོ་དང་། བོད་མཐོ་སྒང་ནས་འབབ་བཞིན་པའི་ཆུ་བོ་ཁག་གི་གནས་བབ།  དེ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འོས་འགན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་འདུག སྐབས་དེར་ཚོགས་ཞུགས་པས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ས་གནས་ཡུལ་མི་ནས་ག་རེ་གནང་ཐུབ་མིན་དང་།   བོད་ཀྱི་ཆུ་བོའི་གལ་གནད།  དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་འཁྱགས་རོམས་ཀྱི་ཞུ་ཚད་ཧ་ཅང་མྱུར་པོ་ཆགས་བཞིན་པའི་སྐོར་བཅས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་བགྲོ་གླེང་གནང་འདུག  མ་ཟད།   གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ཕྱིན་པ་དེས་བོད་ཀྱི་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་སྣོད་བཅུད་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཉེ་དུས་ནས་བོད་མཐོ་སྒང་དུ་རང་བྱུང་གོད་ཆགས་ཀྱི་རྐྱེན་ངན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་སོགས་གླེང་སློང་གནང་འདུག ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཉིན་གསུམ་དང་འབྲེལ་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས།  བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་འབྲེལ་བ་དང་།  དེ་བཞིན་ཕན་ཚུན་ཤུགས་རྐྱེན་གང་སྤྲོད་མིན་ལྷག་པར་དེར་གདོང་ལེན་ཇི་ལྟར་་གནང་དགོས་པ་དང་།    རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་ངོ་སྤྲོད་སོགས་ནི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མཁས་དབང་དང་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཚོས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ག་རེ་ཕེབས་སོང་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས་ཁོང་གིས། ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གསུང་བཤད་པ་ཚོས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་བོད་ཙམ་མིན་པར་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་འཛམ་གླིང་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོར་གལ་ཆེན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་ཚན་རིག་པ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མ་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་གནས་སྟངས་ཐད་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་པ།  ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་བོད་མིའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་སྔར་ཡོད་པའི་ཤེས་བྱ་ལ་གུས་རྩི་དགོས་པ་དང་།  རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་རྒྱུས་ལོན་གྱིས་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་པར་དེར་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ལག་བསྟར་དགོས་པ་དང་།   ས་གནས་བོད་མི་ནས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་དྲུག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་ད་ལན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཉིན་དང་པོར་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Dana Balcarova  ལགས་དང་།  ཉིན་གཉིས་པའི་ཐོག་དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Tim Loughton ལགས་ཆེད་དུ་གསུང་བཤད་གནང་བར་མགྲོན་འབོད་གནང་འདུག་པ་དང་།  ཉིན་མཐའ་མའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་སྐྱབས་རྗེ་འབྲི་གུང་སྐྱབས་མགོན་ཆེ་ཚང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་གནང་འདུག

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་ Michelle Bachelet ལགས་ཀྱིས་ཉེ་སྔོན་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བའི་ནང་དུ། ཁོང་གིས་ཡུན་རིང་ནས་རེ་བ་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་ནག་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གྱིས་མི་མང་བཀག་སྐྱིལ་དང་མནར་གཅོད། དེ་བཞིན་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱེད་བཞིན་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུར་རེ་སྒུག་བྱས་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས། ཐེངས་འདིར་ཁོང་གིས་ཐབས་གཞན་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཀའ་ཁྲོལ་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་མཚོན་པའི་ཁ་ཆེ་མང་ཚོགས་མང་པོ་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པར་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པར། བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དེ་དག་ནི་ཁ་ཆེ་དྲག་སྤྱོད་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་ས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་མུས་ཁྲོད། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཁ་ན་ཊ་ཡི་འགོ་ཁྲིད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༥ ཡིས་རྒྱ་ནག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་ Michelle Bachelet རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུར་ལམ་ཁ་སྤྲོད་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་གནད་དོན་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་འབེན་ལྡན་ཞིང་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ལན་འདེབས་བྱས་ཏེ། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་ལྕམ Michelle Bachelet ལགས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་རྒྱུར་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། དེ་ནི་ཕན་ཚུན་བར་དུ་མཉམ་ལས་དང་བརྗེ་ལེན་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་བ་ལས་རྟོག་ཞིབ་བྱ་བར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་མི་ཆོག་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། Reuters གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ལྕམ Michelle Bachelet ལགས་ཀྱིས་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ནང་གསར་འགོད་པར་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་ལ་ལན་འདེབས་གནང་སྐབས། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་བསྡུར་བརྒྱུད་ཡུལ་དེར་རྟོག་ཞིབ་སླད་བསྐྱོད་ཐུབ་པའི་འབད་བརྩོན་རིམ་པ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཁོང་གི་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་གི་ཡོད་པར་མུ་མཐུད་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཞིབ་ཚགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུང་སྟེ་ཐབས་ལམ་གཞན་ཞིག་ལ་འབད་རྒྱའི་གོ་བརྡ་སྤྲད་ཡོད་པ་རེད་འདུག གོང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ Kenneth Roth ལགས་ཀྱིས་ལྕམ་སྐུ་ Bachelet མཆོག་ལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་སོགས་ནས་བཀའ་ཁྲོལ་མི་དགོས་པར། ཐག་རིང་ས་ཁུལ་དུ་གནས་བཞིན་ཤིན་ཅང་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་དྲི་རྩད་བྱ་ཆོག་པའི་སྐུ་དབང་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔ་ལྕམ་སྐུ་ཁོང་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་གོང་མས་ Venezuela ་དང་། ལྷོ་ཤར་Turkey, དེ་བཞིན་Kashmir སོགས་སུའང་དེ་ལྟར་གནང་ཡོད་པ་གསུང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་ད་ལྟའི་ཆར་ཤིན་ཅང་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཐད་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་རྟོག་ཞིབ་གང་ཡང་ཐུབ་མེད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་རིམ་པར་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱལ་ཚོགས་ངོས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཐབས་ལམ་ལ་མ་འབད་ཀ་མེད་ཡིན་སྐོར་གསུངས་བ་མ་ཟད། International Service for Human Rights ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་ལས་བྱེད་དང་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཆེད་མཁས་བ་ལྕམ Sarah Brooks ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྕམ Michelle Bachelet ལགས་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་གོམ་གང་མདུན་སྤོས་བྱེད་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཤིན་ཅང་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་སླད་རྒྱ་ནག་གི་མཉམ་འབྲེལ་དགོས་པ་དེ་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་ལོག་རྒྱག་རྒྱུ་མེད་པར་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས་འདི་ལོར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་སྤེལ་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ནང་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཚབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་འདི་ལོར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རྟོག་ཞིབ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་ཞིག་གནང་སླད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཁུལ་དེར་དམ་དྲག་གང་ཡང་མེད་པར་རང་དབང་ཐོག་བསྐྱོད་འཇུག་དགོས་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བ་ལྟར། ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཡུལ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ཁུལ་དུ་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པའི་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

ཇི་ནི་ཝར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༤༧ པ་དང་བསྟུན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་མངོན་གསལ་དང་འབྲེལ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་དུ་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་དང་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཞུ་གཏུག་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་འདི་ག་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཞབས་སྟེགས་ཞབས་ཆག་གི་མདུན་ཐང་དུ་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་ཕྱག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བསྣམས་ཤིང་། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་བླངས་པ་དང་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་མཚམས་འཇོག་དགོས། རྒྱལ་ཚོགས་གཉིད་སད་ཤོགས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དགོས་མདུན་འཁོད་པའི་ཤོག་འཕྲིན་དང། སྐད་འབོད་གནང་སྟེ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཀརྨ་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ལས་འགུལ་ཐོག་ལ་སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་། ས་གནས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་སྐུ་ཚབ། དེ་བཞིན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད། སྤྱིར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་དེ་ཟླ་ ༦ ཕྱི་ཚེས་ ༢༡ ནས་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་བོད་མི་ཚོས་དེ་རིང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ལ་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང། སྐད་ཡིག་རང་དབང། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང། འདུ་འཛོམས་རང་དབང་སོགས་ཀྱི་གནས་བབ་མངོན་གསལ་གནང་བའི་ཞུ་སྙན་ཞིག་ཕུལ་བ་མཟད་ལྷག་པར་དུ་གཙོ་འཛིན་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཁུ་སིམ་པོར་མ་བཞུགས་པར་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུའི་དུས་ལ་བབས་འདུག་ཅེས་ཞུ་འབོད་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིག་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ལྔ་བཅུ་ལྷག་གི་ནང་དུ་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་ ༢༠༢༢ ལོའི་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པའི་འབོད་ཚིགས་འོག་ཏུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་གྱི་ལས་འགུལ་ཆེན་མོ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།ཉིན་དེར་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་ནང་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ཡོ་རོབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུ་གུར་མཐུན་ཚོགས་གཉིས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ལའོ་ཙང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཆུང་གི་མགྲེམས་སྟོན་ཁང་གི་མདུན་དུ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་རིང་མིན་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་མགྲན་ཚོགས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་སུད་སི་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་མང་ནས་པེ་ཅིང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་རྩོད་ལ་མཉམ་ཞུགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་ཞེས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་བ་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་དང་ཧོང་ཀོང། དེ་བཞིན་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་དང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིག་ཚོགས་ཆུང་ཚོགས་འཛིན་གཉིས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་མཚོན་པའི་གཏམ་བརྗོད་འཁྲམ་སྟོན་གནང་འདུགལས་འགུལ་ཐོག་སུད་སི་ལྗངས་ཁུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Nicolas walder ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པས་ཧོང་ཀོང་དང་ཡོ་གུར། བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཆུང་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འདུག་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་དང་ཡོ་གུར་གྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་བཅས་ནས་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་ཁུངས་ལ་ ༢༠༢༢ ལོའི་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་རྒྱུའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གྱིས་ས་གནས་གཞན་ལ་འཚོགས་དགོས་པའི་ཞུ་སྙན་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་དབྱིན་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ལོན་ཌན་གྱི་སྲིད་བློན་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་དང་ཐེ་ཝན་མང་ཚོགས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་རང་དབང་མེད་ན་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་མེད། པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་རྒྱུའི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཕྱིར་འཐེན་དགོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་མང་ནས་པེ་ཅིང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་རྩོད་ཐོག་ལ་མཉམ་ཞུགས་མ་རོགས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཕ་རན་སི་ནང་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ཕ་རན་སི་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་ས་གནས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཐོག་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཨི་ཊ་ལི་དང་འཇར་མི་ནི། ནི་ཐར་ལན་ཌི། སུད་ཌན་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ། དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བཅས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ས་གནས་གྱི་ཨོ་ལམ་པིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་ཁུངས་སུ་ཞུ་གཏུག་དང། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་མང་དང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ནས་ ༢༠༢༢ ལོའི་པེ་ཅིང་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བསྣམས་པ་དང་པེ་ཅིང་དགུན་དུས་ཨོ་ལམ་པིག་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་ཞེས་ཕྲེད་དར་འཕྱར་ཏེ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་ནས་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།