བལ་ཡུལ་ནང་གི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ལ་དགོས་གལ་ཆེ་བའི་ངོས་འཛིན་ལག་འཁྱེར་ཁག་ཅིག་ཐོབ་གཏན་འཁེལ་འདུག

བལ་ཡུལ་ནང་གི་འགྲོ་བའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐོག་ཏུ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཁེ་ལས་རྟོག་ཞིབ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རི་བཅས་ཀྱིས་བལ་ཡུལ་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བར་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་སྐོར་ལ་བསམ་འཆར་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་འཇོག་པའི་གྲོས་མཐུན་གཞིར་བཟུང་བོད་ནས་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་མཁན་བོད་མིའི་བདེ་འཇགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དང། ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཚོར་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོ་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་མི་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩༣ སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཅེས་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་སྐོང་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དངཚོགས་འདུའི་ཐོག་གཙོ་བོ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པ་ལྟར་དེ་དག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་དང་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ག་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༧ ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ནས་དྲ་ཐོག་ལམ་ནས་སྐོང་ཚོགས་བྱེད་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང། ཕྱི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་བའི་སྐབས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ། བལ་ཡུལ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་དང་འབྲུག་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ཐོ་འགོད་རང་བཞིན་ཐོག་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ལས་ཀའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པ་དང། བལ་ཡུལ་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་དབར་བཞག་པའི་ Gentlemen’s Agreement ཞེས་པའི་གྲོས་མཐུན་གཞིར་བཟུང་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་བོད་ནས་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོངས་མཁན་བོད་མིའི་བདེ་འཇགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་པར་མ་ཟད། བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་གང་འདྲ་ཞིག་ལག་བསྟར་གནང་ཡང་སྐབས་དེར་གོང་གསལ་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་དོན་འཁྱོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ཨ་རི་གཞུང་གིས་ད་བར་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། ཉེ་སྔོན་བལ་ཡུལ་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་འཇོག་རྩིས་ལ་སེམས་འཚབ་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་སོང། བལ་ཡུལ་སྐུ་ཚབ་ནས་སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བསམ་འཆར་ལ་ལན་འདེབས་དང་འབྲེལ་ཏེ་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ནི་སྐྱབས་བཅོལ་གྲོས་མཐུན་ཐོག་མཚན་རྟགས་བཀོད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་མིན་ཡང་། འགྲོ་བ་མིའི་བདེ་རྩའི་ཐོག་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་གུས་བརྩི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ད་བར་བོད་མི་དང་འབྲུག་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཡོད་པ་ལྟར་ལམ་སྲོལ་དེ་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་མ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་མ་ཟད།...

ཉེ་ཆར་བོད་མི་ཨ་གྲགས་ལགས་ཀྱི་ངོ་དེབ་ཐོག་བལ་ཡུལ་མཆོད་རྟེན་རིན་པོ་ཆེ་མདུན་དུ་ཁོང་གི་ཕྱག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བཟུང་བའི་འདྲ་པར་ཞིག་བཞག་པ་དང་། བལ་ཡུལ་ནང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚབ་ཁག་ལ་བོད་ནང་གི་ཡ་ང་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ཕྱག་ཡིག་ཕུལ་བར་བརྟེན་བལ་ཡུལ་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གཅར་རྡུང་གཏོང་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཉིན་གྲངས་བཅུ་ཙམ་རིང་བཀག་ཉར་བྱས་མཐར་ཁོང་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པ་བྱུང་འདུག རྩ་བའི་བོད་མི་ཨ་གྲགས་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་བལ་ཡུལ་བོད་མིའི་དང་བླངས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ནས་ཉེ་ཆར་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མོ་སྟེ་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན། བལ་ཡུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་ཚོགས་ཁག་གི་ལས་ཁུངས་སུ་བོད་ནང་གི་ཡ་ང་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་སྙན་གསེང་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་དེ་དག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་ཡོང་བར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པར་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བཟུང་བའི་འདྲ་པར་ཞིག་ངོ་དེབ་ཐོག་བཞག་ཡོད་སྟབས། ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བལ་ཡུལ་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གཅར་རྡུང་གཏོང་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཉིན་གྲངས་བཅུ་ཙམ་རིང་བཀག་ཉར་བྱས་མཐར་ཁྲིམས་ཁང་ནས་བོད་ལ་ཕྱིར་སློག་བྱེད་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་འདུག འོན་ཀྱང་བལ་ཡུལ་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་དང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་། ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་གཉེར་གནང་ཐོག་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ནས་ད་ལྟར་བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་ས་ལར་བཞུགས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་མ་ཟད། ཡུལ་དེ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོས་ནས་ད་ལན་གང་ཞུས་པ་དེ་དག་ཉེས་པ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མིན་པ་དང་། རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་དུ་རང་ཉིད་ལ་འཁྲི་བའི་འོས་འགན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད། བལ་ཡུལ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་གི་ངོ་དེབ་ཐོག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་བཟུང་བའི་འདྲ་པར་ལ་ཁ་གཡར་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་།...

བལ་ཡུལ་ནང་ལ་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོས་འཛིན་ལྡན་པའི་ལག་འཁྱེར་ཁག་ཅིག་གནང་གཏན་འཁེལ་འདུག དེའང་བལ་ཡུལ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁོར་ཡུག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་པས་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་ནང་ཆེས་དགོས་གལ་ཆེ་བའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་པའི་ངལ་བ་མང་དག་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ལ་ད་བར་ཞུ་གཏུགས་ལན་མང་བྱས་ནས་ཉེ་ཆར་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེར་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོས་འཛིན་ལྡན་པའི་སྐྱེས་ལོ་སྐྱེས་ཚེས་དང་། འཆི་ཚེས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར། དེ་བཞིན་གཉེན་སྒྲིག་གི་ལག་འཁྱེར། གནས་ཡུལ་སྤོ་བཤུད་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་བཅས་སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཞན་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གནང་གཏན་འཁེལ་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁོར་ཡུག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་སྡེ་ཚན་གྱི་ལས་གནས་འགོ་འཛིན་བསོད་ནམས་ལྷ་མཛེས་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་བཞི་ཐོབ་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་བརྒྱུད་ནས་ཁོང་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཡིག་ཆ་ Refugee Card ཞེས་པ་དེ་ཐོབ་ཐབས་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་དེ་སྔ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ སྔ་རོལ་དུ་བོད་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཕེབས་པའི་བོད་མི་དང་ཁོང་རྣམས་པའི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཡིག་ཆ་ RC ཞེས་པ་དེ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་དང་ཉེ་འཁོར་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གནོན་ཤུགས་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཡིག་ཆ་སྤྲོད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་མ་ཟད། ལྷག་དོན་ ༢༠༠༣ ལོར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་སྐྱབས་བཅོལ་སྡེ་ཚན་གྱི་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་སྙན་ཐོར་གཞིགས་ན། ཁུལ་དེའི་ནང་ལ་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཡོད་པ་ལས་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བདུན་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་གང་ཡང་མེད་སྐོར་མངོན་གསལ་གནང་ཡོད།