བོད་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་བའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་རང་རྣམ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་ ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་ཁྲོ
ད་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞིར་ཞིབ་འཇུག་གཏིང་ཟབ་བྱེད་མཁན་དཀོན་པོ་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོར་ཐོག་མར་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་པར་སྐྲུན་ཞུས་པའི་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ Autobiography འམ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་རང་རྣམ་ Freedom in Exile ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་དེ་༸སྐུའི་དབྱིན་སྐད་གསུང་སྒྱུར་བ་བསྟན་འཛིན་ཤེ
ས་རབ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ནང་ཕབ་བསྒྱུར་གནང་པ་དང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་ཕྱག་དེབ་དེ་པར་སྐྲུན་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༣ ཉིན་ཕྱི་དྲོ་དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་རང་རྣམ་<<བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་>>ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དེ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།
དབྱིན་ཡིག་ནས་བོད་བསྒྱུར་ཞུས་པའི་ཕྱག་དེབ་དེའི་ནང་གཙོ་བོ། བོད་ལ་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་སྟབས་༸གོང་ས་མཆོག་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ད
གོས་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བདེ་སྡུག་དང། འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་པོའི་འགྱུར་འགྲོས་དང་མི་རིགས་གཞན་གྱི་གོམ་སྟབས། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་དང་བདེན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་གསལ་འདོན། དེ་བཞིན་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་གལ་གནད་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད་འདུག
དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་བྱུང་རིམ་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་དང་ཆབས་ཅིག འདས་པའི་ལོ་ངོ་བདུན་བརྒྱ་ཡན་མས་ཤིག་ལ་ཕྱིར་བལྟ་གནང་པ་ཡིན་ན། ༸རྒྱལ་མཆོག་༸སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོའི་ མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ལྟ་བུར་ད་བར་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ནང་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ཞིག་དང། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་བླ་མ་སུས་ཀྱང་སྐུ་ཚེ་གཅིག་གི་རིང་ལ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ལྟ་བུའི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་མྱོང་མེད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།
དེ་བཞིན་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ཁྲོད་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་དང། ད་བར་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་བསྐྱངས་པའི་མཛད་འཕྲིན་ལ་དོ་དབྱིངས་དང་བཅས་བྲིས་པའི་ཕྱག་དེབ་
ལ་ཆ་མཚོན་པ་ཡིན་ན། འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྐད་ཡིག་མི་འདྲ་བ་ ༧༠ ལྷག་གི་ནང་ལ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་རིགས་ཚོས་དོན་གཉེར་ཆེན་པོས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་དགོངས་གཞིར་དོ་སྣང་གནང་གི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མི་ཚོས་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་གྲོང་པའི་བླ་མ་ལྟར་ངོས་འཛིན་པ་ལས་རང་ཅག་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཡུལ་དུ་གཞལ་བར་དཀའ་བའི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཁག་ལ་རིན་ཐང་སྤྲོད་གནང་གི་མེད་པ་ཟད། ལྷག་དོན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་། དེའི་མཐར་ཐུག་དམིགས་ཡུལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་ཇི་ལྟར་ཆགས་ཡོད་པ་བཅས་
ཀྱི་ཐོག་ལ་བསམ་གཞིག་དང་། ཞིབ་འཇུག་གཏིང་ཟབ་བྱེད་མཁན་དཀོན་པོ་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ད་ལན་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་རང་རྣམ་བོད་བསྒྱུར་གནང་མཁན་བསྟན་འཛིན་ཤེས་རབ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་ལན་ཕྱག་དེབ་དེ་བོད་ཀྱི་ཉེ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་སྒེར་གྱི་རྣམ་ཐར་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཡོངས་ཀྱི་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཁོང་ནས་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡིག་ལས་བོད་བསྒྱུར་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།
གཞི་རྩའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་རང་རྣམ་ Freedom in Exile འམ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་ཞེས་པའི་ཕྱག་དེབ་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྐད་ཡིག་མི་འདྲ་བ་སུམ་ཅུ་སོ་གྲངས་ནང་དུ་ཕབ་བསྒྱུར་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། འཛམ་གླིང་ནང་དཔེ་དེབ་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ཁོངས་སུ་ཡང་བདམས་ཡོད་པ་རེད། དཔེ་དེབ་དེ་དེ་སྔ་ལྡི་ལི་བོད་ཁང་ནས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་རང་དབང་ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དང། ད་རེས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་ཞེས་བོད་བསྒྱུར་གནང་པ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
