བོད།

དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ Tamil Nadu མངའ་སྡེའི་ Mamallapuram གྲོང་ཁྱེར་དུ་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ བར་ཁུལ་དེར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ Narender Modi མཆོག་དང་ལྷན་དུ་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཞི་བདེེ་ལྷིང་འཇགས་དང་མཛའ་འབྲེལ་བྱུང་ཐུབ་ཚེ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་འབྲེལ། བོད་མིའི་ངོས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་རྒྱ་དཀར་ནག་ཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ནས་ཐེངས་འདིའི་མཇལ་འཕྲད་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་བཀའ་མོལ་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུར་དམིགས་ཏེ་སྔ་ལོ་ཐེངས་དང་པོ་རྒྱ་ནག་གི་ Wuhan གྲོང་ཁྱེར་ནང་དང། ད་རེས་ཐེངས་གཉིས་པ་རྒྱ་གར་གྱི་ Mamallapuram གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནང་མོལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྤྱིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་གཉིས་དབར་གྱི་མཇལ་འཕྲད་དེར་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དབར་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་དང་མཛའ་འབྲེལ་ཡོང་ཐུབ་ཚེ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མཇལ་འཕྲད་སྐབས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་རྒྱུར་རེ་བ་དང་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། ད་རེས་ཕན་ཚུན་དབར་རྩོད་རྙོག་རིགས་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུར་དམིགས་ཏེ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མཇལ་འཕྲད་འདིའི་ཐོག་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ནས་ཀྱང་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་དང་བཅས་ཁག་ཅིག་གིས་ད་བར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་མང་པོ་བྱུང་ཟིན་པའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གླེང་སློང་གང་ཡང་གནང་མེད་སྟབས་རེ་བ་དེ་ཙམ་མེད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཡང་ལ་ལས་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུར་རེ་བ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་འདུག རྩ་བའི་ད་རེས་ Mamallapuram ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མཇལ་འཕྲད་དང་འབྲེལ་ཞི་ཅིན་ཕིང་ཁུལ་དེར་མ་འབྱོར་བའི་སྔོན་ཚུད་ནས་ཁ་སང་བར་བསྟན་འཛིན་བརྩོ་འགྲུས་ལགས་དང་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱ་གར་སྡེ་ཚན་གྱི་ངེས་བསྟོན་པ་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དང་སློབ་ཕྲུག་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༡༦ ཙམ་མངའ་སྡེའི་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་པ་མ་ཟད་དེ་རིང་མུ་མཐུད་དེ་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་འཐོན་བཞིན་པ་ལྟར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་སྟབས་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་བོད་མིའི་ཐོག་གནང་བའི་བྱ་སྤྱོད་དེར་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།

ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཨ་རིའི་ནང་འཚོགས་པའི་གྲགས་ཅན་ NBA ཡི་སིལ་སྤོལ་རྩེད་འགྲན་ཞིག་གི་སྐབས་ལྟད་མོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ཀོང་ཧོང་དང་བོད་ལ་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས་བའི་སྦྱར་ཡིག་བསྣམས་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་བྱུང་འདུག ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ Washington DC ཁུལ་གྱི་ Capital one arena ཚོགས་ཁང་ནང་དུ་ཁུལ་དེའི་སིལ་སྤོལ་རུ་ཁག་ Wizards དང་རྒྱ་ནག་གི་ Guangzhou Loong-Lions རུ་ཁག་གཉིས་ཀྱི་བར་རྩེད་འགྲན་གནང་སྐབས་སུ་ལྟད་མོ་བའི་ཁྲོད་ནས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་ལ་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་པའི་སྦྱར་ཡིག་བསྣམས་མཁན་བྱུང་བར་བརྟེན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་སིལ་སྦོལ་ལྷན་ཚོགས་ NBA འི་ཉེན་སྲུང་བས་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིགས་དེ་དག་རྩེད་ཐང་གི་ཚོགས་ཁང་ནང་དུ་སྟོན་མི་ཆོག་པར་བརྗོད་དེ་སྦྱར་ཡིག་རྣམས་འཕྲོག་ཡོད་སྟབས་མི་མང་གིས་ཁ་རྡུང་དང་ཟུར་ཟ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་བྱུང་འདུག   བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ཨ་རིའི་མི་ཟེར་ཡིན་པའི་བོད་རིགས་ Tenzing Barshe ལགས་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་ James San Mateo གཉིས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་རྩེད་འགྲན་ཁང་ནང་དུ་བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་བའི་སྦྱར་ཡིག་བསྣམས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སོགས་འཕྱར་སྐབས། ཉེན་སྲུང་བའི་ཁོང་གཉིས་ཕྱི་ལ་ཕུད་ཡོད་པ་དང་། Tenzing Barshe ལགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ལ་ཡིག་ལམ་ནས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པའི་ནང་དུ། ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ནས་གོ་སྐབས་དེ་བརྒྱུད་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་དེ་ཕྱི་ལ་མངོན་ཐབས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བྲིས་འདུག དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་  American Principles Project  འམ་ཨ་མི་རི་ཀའི་རིན་ཐང་ཐང་སྲོལ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་མཁན་གྱི་བསམ་བློ་བའི་ཚོགས་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་གཞུང་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་ Jon Schweppe  ལགས་ཀྱིས་ཕྱག་རོགས་ཁག་གཅིག་དང་ལྷན་རྩེད་འགྲན་ཁྲོད་ལུས་ལ་ཧོང་ཀོང་ལ་རང་དབང་དགོས་ཅེས་བཀོད་པའི་སྟོད་ཐུང་གྱོན་པ་མ་ཟད། འབོད་ཚིག་དེ་འཁོད་པའི་འཕྲེད་དར་ཡང་འཕྱར་རྗེས། ཉེན་སྲུང་བས་ཁོང་ཚོའི་འཕྲེད་དར་བཙན་འཕྲོག་དང་དེ་གར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་རིགས་སྤེལ་ཆོག་གི་མེད་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱས་སྟབས། ཁོང་རྣམས་རྩེད་འགྲན་ཁང་ནས་ཕྱིར་ཐོན་བྱས་འདུག སྐུ་ཞབས་  Schweppe  ལགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཁོང་གི་སྐབས་དེའི་མྱོང་ཚོར་དང་འབྲེལ་ New York post གསར་ཤོག་ཐོག་དཔྱད་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། NBA ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་སྒེར་གཅོད་ཚོགས་པ་དང་ལག་འབྲེལ་གྱིས། ཨ་རིའི་ས་ཐོག་ཏུ་རང་གི་མི་སེར་ལ་སྡང་འཛིན་བྱས་ཏེ་སྦྱར་ཡིག་འཕྲོག་པ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་མི་མང་ཚང་མས་སེམས་འཁྲེལ་བྱེད་གཞིི་ཆགས་ཡོད་པར་འབྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས།  NBA ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བྱེད་སྟངས་དེར་དགོངས་སེལ་ཞུ་དགོས་བར་གསུངས་འདུག གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་NBA ཚོགས་པའི་མཚན་ཐོག་ལ་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ཡི་གེ་ཞིག་ཕུལ་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་་ཐོབ་ཐང་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་དགོས་བྱེད་དགོས་བའི་ལམ་སྟོན་བྱས་འདུག དེ་མཚུངས་སུ་མང་གཙོ་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རིའི་ནང་དུ་ཡང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་དམ་དྲག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད་པར་བརྗོད་མཁན་མང་པོ་བྱུང་སྟེ། NBA ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་མི་མང་གི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་སྡང་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་ངོ་གནོང་དགོས་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་བརྗོད་མཁན་མང་པོ་བྱུང་འདུག ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ Wizards རུ་ཁག་དང་རྒྱ་ནག་གི་ Guangzhou Loong-Lions རུ་ཁག་གཉིས་དབར་གྱི་རྩེད་འགྲན་སྐབས་བོད་དང་ཧོང་ཀོང་ལ་རང་དབང་དགོས་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་བརྙན་རིས་ཁག་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་དུ་ཐོན་མ་ཐག མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་གནད་དོན་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་མཁན་ཡང་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཁྲོད།  Yannis Cham ཞེས་པའི་བུད་མེད་ཅིག་གིས་སྒེར་གྱི་ Twitter དྲྭ་གནས་སུ་ཧོང་གོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་མང་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་བར་བརྗོད་དེ། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་བྱས་པའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོག་གི་བཟོ་ཁང་མང་པོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཚང་མས་མཉམ་གཅིག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག  རྩ་བའི་ད་ཐཻངས་ཀྱི་རྙོག་གླིང་དེ་ནི་ NBA ཡི་ཚོགས་མི་ཡིན་པའི་ Houston Rockets རུ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་ Daryl Morey ལགས་ཀྱིས་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་རང་ཉིད་ཀྱི་ Twitter དྲ་གནས་ཐོག་ཧོང་ཀོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་བརྒྱུད་སྤེལ་གནང་རྗེས་བར་རྒྱ་རིགས་མི་སེར་མང་པོས་དེར་ངོ་རྒོལ་གནང་བ་མ་ཟད། NBA ཚོགས་པའི་གཙོ་འཛིན་གྱིས་སྐུ་ཞབས་ Morey ལགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ NBA གྱི་རྩེད་འགྲན་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རྒྱང་བསྲིང་བྱེད་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱས་པ་བརྒྱུད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཐེངས་འདིའི་རྙོག་གླེང་དེ་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་བལ་ཡུལ་ནང་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་འབྱོར་ཉེ་དང་བསྟུན་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ཁྲོད་བལ་ཡུལ་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འཚམས་གཟིགས་སྐབས་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་ཕན་ཚུན་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་མི་སྣ་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་ extradition treaty ཞེས་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་སྲིད་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། འོང་ཀྱང་དེ་རིང་ khabarhub དང་ Nepal Times སོགས་བལ་ཡུལ་གྱི་གསར་ཁང་གི་དྲྭ་གནས་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ KP Sharma Oli ནས་ཡུལ་དེའི་སྲིད་བློབ་ཟུར་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཁག་གཅིག་དང་ལྷན་དུ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུའི་གནད་དོན་ཁག་གི་ཐོག་ཆུ་ཚོད་བཞི་ཙམ་གོ་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་བསྡུར་གྱི་ལས་རིམ་ཁག་གྲུབ་མཚམས་སུ་བལ་ཡུལ་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Shrestha ལགས་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད་བལ་ཡུལ་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་གཏན་ཁེལ་ཡོད་ཀྱང་ད་རེས་དངོས་སུ་གྲོས་ཆོད་བཞག་རྒྱུ་མིན་ཞེས་གསུངས་འདུག སྐབས་དེར་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲོད་བློན་ཟུར་པས་དབུས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གླེང་མོལ་དང་གྲོས་ཆོད་རིགས་བཞག་སྐབས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ནམ་ཡང་བློས་བཏང་གནང་རྒྱུ་མིན་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བུ་ལོན་འོག་མ་ཚུད་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་སོགས་ཀྱང་གནང་འདུག རྩ་བའི་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་དབར་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་བཞག་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ཏེ་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ཁྲོད་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་གྲོས་ཆོད་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཟིན་བྲིས་ཡིག་ཆ་ཁག་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་པའི་མཚམས་འདིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་དབར་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཚེ་བལ་ཡུལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྤྱི་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་པར་བལ་ཡུལ་ནང་བཞུགས་བཞིན་པའི་བོད་མི་ཚོར་ཆེས་ངལ་བ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་གྲོད་ཆོས་དེ་འདྲ་བཞག་རྒྱུ་མེད་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་དེ་རིང་ནས་འགོ་འཛུགས་ཏེ་རྒྱ་གར་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་གྲུབ་རྗེས་སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་བལ་ཡུལ་ནང་སྐྱོད་གཏན་ཁེལ་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་བལ་ཡུལ་ནང་སྐྱོད་པ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ Jing Zemin བལ་ཡུལ་དུ་ཐེངས་དང་པོ་བསྐྱོད་པ་ནས་བཟུང་ལོ་ངོ་ ༢༣ གྱི་རྗེས་སུ་སླར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་བལ་ཡུལ་ནང་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཡོང་བ་ཆེས་ཐོག་མ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་འཚམས་གཟིགས་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དབར་གཙོ་ཆེ་ཤོས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱུད་ཅིག་ལམ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ Kathmandu ནས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་ས་མཚམས་བར་དུ་རྒྱ་ལམ་གསར་རྒྱག ཚོང་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་བལ་ཡུལ་དང་བོད་སྐྱིད་གྲོང་བརྒྱུད་གཞིས་ཀ་རྩེ་བར་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

ཉེ་དུས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ཞེས་པ་ཞིག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར་ཨ་མི་རི་ཀའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ནས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གང་མགྱོགས་གཏན་འབེབས་ཡོང་བའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག ཁ་སང་ཨ་མི་རི་ཀའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Gary Bauer ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་མང་ཚོགས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་དབུ་ཁྲིད་བདམ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་སྟབས། ད་རེས་ཀྱི་ཁྲིམས་འདི་བརྒྱུད་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་བདམ་རྒྱུའི་འགན་དབང་དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་ཤུགས་ཆེ་ཞིག་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་གནད་དོན་ཐད་ཐེ་བྱུས་བྱ་ཚེ་དེས་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཨ་མི་རི་ཀའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གྲས་ཡོད་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Rubio ལགས་དང་ Mcgovern ལགས་སོགས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར་དགའ་བསུའི་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ད་རེས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་༸སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ངེས་ཕེབས་ཡོང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་དང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་སྤྱི་སྒེར་སུས་ཀྱང་ཐེ་བྱུས་བྱ་དབང་མེད་སྐོར་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ལའང་དགའ་བསུ་ཞུས་འདུག ལྷག་དོན་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཙམ་མིན་པར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་དང་ཡི་ཤུ་པ། དེ་བཞིན་ཧྥ་ལུང་གྷོང་ཆོས་བརྒྱུད་ཉམས་ལེན་དང་སྤྱི་ཚོགས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་ལའང་མུ་མཐུད་ཆོས་དད་རང་དབང་རྡོག་རོལ་གྱིས་དམ་དྲག་སྔར་ལས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ནི་དམིགས་བསལ་བློ་འཚབ་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་ངོས་ནས་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གིས་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ཚོང་ཁང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ ༢༨ ལ་ཨ་རིའི་བཟོ་ལས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཁག་གཅིག་འོར་འདྲེན་བྱ་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་ཐག་གཅོད་དང་དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཤིན་ཅང་ནང་ལ་དབང་ཆ་ལོག་པར་སྤྱོད་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་ལ་ཨ་རི་ནང་སྐྱོད་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་པ་བཅས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད་ཅེས་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ Tibetan Policy and Support Act of 2019 ཞེས་པའི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པ་དེ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་སུ་ཆེད་འདོན་གནང་སྟེ་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཚོགས་ཆུང་གཉིས་སུ་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་དོན་ཚན་ཁག་གི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་དང་དཔྱད་ཞིབ་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད་། གལ་རེ་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་གནད་དོན་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཨ་རིར་བཀག་སྡོམ་གྱིས་དམ་དྲག་བྱ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡོད་པ་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཨ་མི་རི་ཀའི་གཞུང་ཆབ་ཁང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཚུལ་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རིའི་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གསར་པའི་ནང་དེ་སྔ་ ༢༠༠༢ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Tibet Policy Act 2002 ཞེས་ཨ་རིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ནང་གསལ་བའི་དོན་ཚན་ཁག་ལ་རྒྱས་བཤད་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པ། ཨ་རི་གཞུང་ནས་བོད་མིར་རོགས་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་དགོས་པ་སོགས་དོན་ཚན་ཆེ་ཁག་ལྔ་ཙམ་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Matteo Mecacci ལགས་བཞུགས་སྒར་༸རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་དེ་འབྲེལ་ཁྲིམས་འཆར་གྱི་དོན་ཚན་ཁག་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

མ་རྡ་ར་སི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་རྒྱ་གར་སློབ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་ནས་ད་ཆ་རྒྱ་གར་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་བསྐྱིལ་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་ལྷག་དོན་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཕྱིར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱ་སྲིད་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མ་རྡ་ར་སི་ནས་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དང་སློབ་ཕྲུག་ ༡༠ བཅས་མུ་མཐུད་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་འཐོན་བཞིན་པར་བོད་མི་གཙོས་པའི་རྒྱ་གར་བ་སོགས་ནས་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁྲོད་དེ་རིང་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཚོུད་ ༡༠༌༡༥ ཙམ་ནས་མ་རྡ་ར་སི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་ལམ་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒྱ་གར་སློབ་ཕྲུག་ ༢༠ ཙམ་གྱིས་མཐོ་སློབ་དེའི་ Chepauk Campus དུ་ང་ཚོ་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་པའི་འབོད་ཚིག་འཁོད་པའི་ཤོག་བྱང་བསྣམས་ཏེ་རྒྱ་གར་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་རྣམས་འཛིན་བཀག་བསྐྱིལ་དང་བསུན་བརྩེར་བྱས་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་འདུག་པ་མ་ཟད། བོད་པོའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་གནས་སྐབས་རིང་གློད་བཀྲོལ་མ་གནང་ཚེ་དེ་རིང་ཉིན་འཁྱོངས་རིང་ལས་འགུལ་དེ་མུ་མཐུད་སྤེལ་ངེས་ཡིན་པ་དང་སང་གང་གནང་དགོས་མིན་ཐད་ལ་གྲོས་བསྡུར་ཡང་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་རྒྱ་གར་སློབ་ཕྲུག་དེ་དག་གི་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ Elakkiyan ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ད་རེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཆེད་མངགས་རྒྱ་གར་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་སྐྱིལ་འོག་ཡོད་པའི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཅ་ནཡི་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་གྱི་མཚན་མོར་བོད་པའི་བེུད་གཅིག་གཙོས་ལས་འགུལ་བ་དང་སློབ་ཕྲུག་བདུན་འཛིན་བཟུང་བཙན་འཁྲིད་བྱས་ཏེ་ད་བར་ཁྱོན་བོད་མི་བཅུ་མུ་མཐུད་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འགལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སློབ་ཕྲུག་དེ་དག་ལ་བཙན་དབང་ཐོག་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་སོང་། ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་བརྒྱུད་ Elakkiyan ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ནང་བོད་མི་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པའི་ཁོངས་ནས་ཕལ་ཆེ་བ་སློབ་ཕྲུག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་ཁ་སང་ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་མ་རྡ་ར་སི་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་ཡིག་རྒྱུགས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་འཕྲལ་མར་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པ་དང་ཁོང་རྣམས་ལ་ཅ་ནཡི་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་སུན་གཙེར་དང་ཁ་སྐྱེངས་པོ་བཟོ་རྒྱུ་སོགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་མ་རྡ་ར་སི་གཙུག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་གཙུག་ལག་རབ་བྱམས་པའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་བཞིན་པ་མ་རྡ་ར་སའི་བོད་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དབྱངས་ཅན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་སློབ་ཕྲུག་ཁག་གཅིག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་གནང་སྟེ་གདུང་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེའི་ནང་བོད་ཕྲུག་རྣམས་མཉམ་ཞུགས་རོགས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་ ༢༥ ཙམ་ལ་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་བཙན་དབང་གིས་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་སྟབས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདོད་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནང་ཆོག་གི་མེད་སྐོར་གསུངས་སོང་། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་དེ་འབྲེལ་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་ལྷག་དོན་བཀག་བསྐྱིལ་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ Narendra Modi མཆོག་ལ་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཛ་དྲག་གནང་སྟངས་ཐོག་འགན་འཁུར་བཞེས་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་ཀྱི་དྲང་བདེན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་མགོ་སྒུར་བཅུག་དགོས་གལ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་ཉར་བྱེས་པའི་བོད་མི་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འཕྲལ་དུ་གློད་བཀྲོལ་དགོས་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག

རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་བལ་ཡལ་ནང་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་འབྱོར་ཉེ་དང་བསྟུན་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་ཕན་ཚུན་དོགས་གཞི་ཡོད་པའི་མི་སྣ་རྩིད་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་  extradition treaty ཞེས་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་སྲིད་པར་ཚོད་དཔག་གནང་མཁན་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་སུ་དེ་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་པར་རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་དབར་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་ཡིན་ཚེ་བལ་ཡུལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་པར་བལ་ཡུལ་ནང་བཞུགས་བཞིན་པའི་བོད་མི་ཚོར་ངལ་བ་ཆེས་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་གྲོད་ཆོས་དེ་འདྲ་མ་བཞག་རོགས་གནང་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།   བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཡུལ་དེའི་ས་གནས་གང་སར་ཉེན་རྟོག་མི་སྣ་དང་གསང་བའི་མི་སྣ་གང་མང་འགྲེམས་འཇོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཐོག་སྔར་ལྷག་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད་དེ་སྔ་ས་གནས་སུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནང་ཞུགས་མྱོང་ཡོད་མཁན་གཙོས་པའི་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ལ་དོགས་ཟོན་གྱིས་འདྲི་རྩད་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་བྱུང་འདུག བལ་ཡུལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ད་ལྟའི་ཆར་བལ་ཡུལ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ལྟ་སྲུང་སླད་དམག་མི་ལྔ་སྟོང་ལྷག་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ཁྲོད་དུ་བོད་མི་ཁག་གཅིག་ལ་འདྲི་རྩད་སོགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་པ་དངོས་སུ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། བལ་ཡུལ་གྱི་ས་གནས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་པ་གསུངས་སོང་།  རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སང་ཉིན་ནས་རྒྱ་གར་ནང་གི་འཚམས་གཟིགས་གྲུབ་མཚམས་སུ་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ནས་ཉིན་གྲགས་གཉིས་རིང་བལ་ཡུལ་ནང་འཚམས་གཟིགས་བྱ་གཏན་འཁེལ་བ་དང་བསྟུན་བལ་ཡུལ་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་དམ་དྲག་བྱས་པ་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་ནས་བལ་ཡུལ་ནང་གཉེན་འཕྲད་དང་གནས་སྐོར་ཆེད་འགྲོ་མཁན་བོད་མི་ཁག་གཅིག་བལ་ཡུལ་ས་མཚམས་ནས་ཕྱིར་སློག་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེའི་སྐོར་ཉེ་འཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་རྒྱ་གར་ནས་བལ་ཡུལ་དུ་གཉེན་འཕྲད་དང་གནས་སྐོར་ལ་ཕེབས་སྐབས་ས་མཚམས་ནས་ཕྱིར་སློག་བྱས་པ་བསྟན་འཛིན་རབ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ས་མཚམས་སུ་བལ་པོའི་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་སྡོམ་དང་ཕྱིར་སློག་ཇི་ལྟར་བྱས་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དུས་ཆེན་དང་བོད་མིའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གཙོས་པའི་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་མཛད་སྒོ་ཁག་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུར་དམ་དྲག་དང་། བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་དང་ཕྱིར་སློག་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཁག་གཅིག་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་འདུ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྐྱེན་ལས་གནད་ནས་གནས་དབྱུང་བཏང་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད།

རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱ་སྲིད་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་བོད་མི་ལས་འགུལ་བ་དང་སློབ་ཕྲུག་བཅས་ཁྱོན་མི་ ༩ འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་བཙོན་འཇུག་ཐོག་ཁ་སང་སླར་ཅ་ནཡི་ནང་གི་བོད་རིགས་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད་ཁུལ་དེའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་ ༢༥ ཡིག་རྒྱུགས་ཁྲོད་བཙན་འཁྲིད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་བདུན་ཕྲག་འདིའི་རེས་གཟའ་པ་སངས་ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གྱི་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་མངའ་སྡེ་ Tamil Nadu ནང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མོ་དཱི་མཆོག་དང་ལྷན་ནང་མོལ་ལྷན་འཛོམས་ཆེད་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་སྲིད་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་ཏུ་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ནང་བོད་མི་དགུ་འཛིན་བཟུང་གིས་བཀག་བསྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཁ་སང་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཅ་ནཡི་ནང་གི་ Hindustan གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་སློབ་དཔོན་ཕྱག་རོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་ལགས་ནས་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཁག་གཅིག་ལྷན་དུ་ཞི་ཅིན་ཕིང་ལ་དར་ཆ་ནག་པོའི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པར་དོགས་གཞིའི་གནང་སྟེ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་བཀག་ཉར་ཁང་ཞིག་ཏུ་བཏང་ཡོད་རེད་འདུག ཁ་སང་ཞོགས་པ་སླར་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཅ་ནཡི་གྲོང་ཁྱེར་ནང་སློབ་གཉེར་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་སྡོད་ཁང་དུ་སྐྱོད་དེ་ཁོང་རྣམ་ཐོག་མར་ངོ་རྟགས་ཆོད་ཕྱིར་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ནས་ Selaiyur ཉེན་རྟོག་ཁང་དུ་འཁྲིད་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་རིམ་པས་ཁོང་ཚོའི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་སོགས་ཐོ་འགོད་བྱེད་བཅུག་ཏེ་ཞི་ཅིན་ཕིང་སླེབས་པའི་སྐབས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རིགས་སྤེལ་རྒྱུ་མིན་པའི་ཁས་ལེན་གྱི་ཡིག་ཆར་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་འདུག ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། ད་ལན་ཅི་ནཡི་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ནང་བོད་མི་འཛིན་བཟུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པའི་ཁོངས་ནས་ཕལ་ཆེ་བ་སློབ་ཕྲུག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ལྷག་དོན་དེ་རིང་ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་མ་རྡ་ར་སི་མཐོ་སློབ་ཁགགི་རྒྱུགས་སྤྲོད་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཡིག་རྒྱུགས་ཁྲོད་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོའི་ངང་གནས་བཞིན་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་གྲགས་པ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ལྡི་ལི་ནས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་མངགས་གཏོང་གིས་སློབ་ཕྲུག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བོད་མི་དེ་དག་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་ཐབས་སུ་ཞུ་གཏུག་གནང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། ཁོང་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བཀག་བསྐྱིལ་བྱས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་ཚོུད་ ༤༨ ལྷག་འགྲོ་ཡོད་ཀྱང་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་བར་མུ་མཐུད་བཀག་སྡོམ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་སོགས་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་འདུག འོན་ཀྱང་དེ་རིང་འཛིན་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་ཨ་མ་ལགས་ལ་ཁོང་རྣམས་ད་ཆ་ཅ་ནཡི་དབུས་བཙོན་ཁང་ནས་བཙོན་ཁང་གཞན་ཞིག་ཏུ་གནས་སྤོས་བྱ་འཆར་ཡོད་སྐོར་ཞུས་འདུག རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་ཁྱོན་བོད་མི་བཅུ་འཛིན་བཟུང་གིས་བཀག་བསྐྱིལ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཁག་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་སྟབས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་ཐོག་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བྱེད་སྟངས་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་བློ་ཕམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བསྟན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁག་གཅིག་གིས་རྒྱ་གར་དེ་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པས་རྒྱ་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་མགོ་སྒུར་བར་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་དེ་ལྟར་གནང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མཁན་ཡང་བྱུང་འདུག

རིང་མིན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མངའ་སྡེ་ Tamil Nadu ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་དུ་འབྱོར་གྱི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་རྩོམ་པ་པོ་དང་བོད་རང་བཙན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་མངའ་སྡེ་དེའི་གྲོང་ཁྱེར་ Villupuram ནས་འཛིན་བཟུང་གིས་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་སྐོར་མཇུག་སྒྲིལ་མ་ཟིན་བར་དུ་ཁོང་ཁུལ་དེར་བཀག་བསྐྱིལ་གནང་སྲིད་པ་རེད་འདུག བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༡ ནས་ ༡༣ བར་རྒྱ་གར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་ Mamallapuram ནང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ Narendra Modi དང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ Xi Jinping གཉིས་དབར་ Sino-Indo summit ཞེས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཆེས་མཐོའི་གྲོས་མོལ་ཚང་འཛོམས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟར་ཁ་ཉིན་གཟའ་སྤེན་པ་ཉིན་མངའ་སྡེ་དེའི་གྲོང་ཁྱེར་ Villupuram ཉེན་རྟོག་ལས་ཁང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་བོད་རང་བཙན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ལྷན་ཚོགས་ཚོགས་ཡུལ་གྱི་ས་ཚིགས་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་སྲིད་པའི་ཉེན་བརྡ་འབྱོར་ཡོད་སྟབས་སྔོན་འགོག་གི་ཆེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཁ་ཉིན་ Villupuram མངའ་སྡེའི་མགྲོན་ཁང་ཞིག་ནས་འཛིན་བཟུང་གིས་ Kottappuram ས་གནས་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་སུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁོང་ནས་གོང་ཞུས་མགྲོན་ཁང་དེའི་ནང་ཁང་པ་ཞིག་རག་ཐབས་གནང་བཞིན་པ་དེས་ས་གནས་བདེ་འཇགས་ཉེན་རྟོག་པར་དོགས་ཟོན་སློང་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། Villupuram བདེ་འཇགས་ཉེན་རྟོག་པ་ཁག་གཅིག་གིས་བརྗོད་པར་གཞིགས་ན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ནས་ད་རེས་སླར་ཡང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་སྐོར་དེའི་སྐབས་བོད་རང་དབང་འཁོད་པའི་འཕྲེད་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྱར་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ ཡོད་སྟབས་ཁོང་གློ་བུར་དུ་ས་གནས་དེ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ཁ་སང་སྔ་ཐོག་ Chennai གྱི་ Puzhal བཙོན་ཁང་དུ་གནས་སྤོས་བྱས་འདུག གནད་དོན་དེའི་ཐད་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ Friends of Tibet ཞེས་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Sethu Das ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་གནས་ཐོག་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཁ་ཉིན་རེས་གཟའ་སྤེན་པ་ནས་འཛིན་བཟུང་གིས་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པ་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་ལྟ་སྐོར་མཇུག་སྒྲིལ་མ་བྱས་བར་དུ་གློད་བཀྲོལ་ཐོབ་ཐབས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ དང་ ༢༠༠༥ སོ་སོར་སྐབས་དེའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ Mumbai དང་སྦེང་ལོར་གཉིས་ནང་ལྟ་སྐོར་ལ་འབྱོར་སྐབས་ངོ་རྒོལ་གྱིས་འཕྲེད་དར་འཕྱར་བར་བརྟེན་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ Hu Jintao རྒྱ་གར་ལ་ལྟ་སྐོར་དུ་འབྱོར་སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་ནས་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་བཀག་སྡོམ་གྱིས་ཁོང་དྷརྨ་ས་ལར་བཞུགས་དགོས་པའི་དམ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་བཅས་ཁོང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཡུན་མང་པོར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སྦེང་ལོར་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་དེ་འབྲེལ་གནད་དོན་གྱི་ཞུ་གཏུག་སླད་འགྲིམ་འགྲུལ་གནང་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དམིགས་གསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་དང་སྲིད་ཞུ་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་མཇལ་ཁ་བསྩལ་བ་དང་སྦྲགས། བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་རབས་གོང་མའི་མཇུག་མཐུད་ཐུབ་པ་བྱས་ནས་བོད་གངས་ཅན་པ་ཟེར་བ་འདི་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་མིག་དཔེ་བྱ་འོས་ཤིག་ཏུ་བཟོས་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བསྩལ་བ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་སྒེར་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་བ་མུ་མཐུད་མཛད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁར། ནམ་ཞིག་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང། རྒྱ་གར་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་བཞུགས་ན་འགྲོ་བར་ཕན་རླབས་ཆེ་བ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་བཀའ་བསྩལ་སོང་། བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལར་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣ ནས་ཁ་སང་ཚེས་ ༥ བར་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་བཀའ་ཤག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༤ ནས་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ ༣༤༠ ལྷག་ཙམ་ལྷན་ཞུགས་ཐོག་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ལས་འཆར་དང་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་དང་བོད་མིའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩ ཐོག་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་སྤྱན་འབུལ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་དུས་ཡུན་ཚོུད་གཅིག་ལྷག་ཙམ་རིང་ལ་བཀའ་སློབ་བཀྲིན་བསྩལ་སོང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐབས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོུང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ཀྱི་གལ་གནད་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་བཀྲིན་ཆེ་བ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རང་གི་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་དང་ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་སོགས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་བྱེས་སྡོད་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཤུགས་དང་ལྷག་བསམ་ཧ་ལས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་དག་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ་བཀའ་བསྩལ་འདུག དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་ཐོག་མར་ནོར་གླིང་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཆིབས་ཐོན་གནང་སྐབས་༸སྐུའི་མྱོང་བ་ཁག་གཅིག་ཐུགས་དྲན་གསོས་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མི་ཚབ་བྱས་ནས་ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དེ་འདྲ་འདྲའི་ནང་ནས་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་འདིས་དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་གིས་ ༥༩ ལོར་དྲག་གནོན་བརྒྱུད་བོད་མི་རིགས་ཞེས་པ་དེ་ནག་བསུབ་གཏོང་རྒྱུའི་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་དེ་ད་ཆ་ནོར་བ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་པར་བཀའ་བསྩལ་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་འབྲེལ་མོལ་དེ་ཆད་ཡོད་ཀྱང་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཆེད་འཛུགས་མི་དགོས་པར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་༸སྐུ་སྒེར་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་མུ་མཐུད་མཛད་བཞིན་པ་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་སྤྱིར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལ་རིམ་པས་འགྱུར་བ་འགྲོ་བཞིན་པ་གསལ་པོ་ཡིན་པ་ལྟར་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ལ་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་མཛད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་བཙན་བྱོལ་ལུང་པའི་ནང་བཞུགས་ན་འགྲོ་བའི་ཕན་བདེར་ཕན་རླབས་རྒྱ་ཆེ་མཛད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་བཀའ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་དུང་ད་ཆ་༸སྐུའི་འཕྲོད་བཞེས་ཀྱི་གནས་བབ་བཟང་དུ་ཕེབས་བཞིན་པ་ལྟར་རིམ་པས་ཡོ་རོབ་སོགས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་སླར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་ཐུབ་པའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་སྐོར་བཀའ་བསྩལ་བ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་སྤོབས་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་ཚོའི་བཀྲིན་ལ་བརྟེན་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་མུ་མཐུད་ཧུར་ཐག་གནང་སྟེ་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་རབས་གོང་མའི་མཇུག་མཐུད་དེ་བོད་གངས་ཅན་པ་ཟེར་བ་འདི་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་མིག་དཔེ་བྱ་འོས་ཤིག་ཏུ་བཟོས་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བསྩལ་ཡོད། གཞི་རྩའི་བཞུགས་སྒར་དུ་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༣ ནས་ ༥ བར་ཚོགས་པའི་བཙན་བྱལ་བོད་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་གསུམ་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བོད་མི་རྩམ་ཟན་ཡོངས་ཀྱི་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་མགོན་༸སྐྱབས་དཔུང་གཉེན་དམ་པར་མུ་མཐུད་བཞུགས་གནང་ཡོང་བ་དང་། ཇི་སྲིད་བོད་ཁ་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་རྣམས་ངེས་ཕེབས་ཡོང་བའི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་པ་མ་ཟད་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུའི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཉིད་མཆོག་དང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་བླ་བྲང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་འཛིན་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ལས་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཞུང་། སྒྲིག་འཛུགས། མི་སྒེར་བཅས་སུ་ལའང་མེད་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་གནང་ཡོད་པ་རེད།