བཙན་བྱོལ།

ཁ་ས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་ནང་ Ramnath Goenka འི་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་འདུ་འཛོམས་ཐོག་བོད་རིགས་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་སུ་པར་ལེན་གསར་འགོད་པའི་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་འདུག དེ་ཡང་དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ Indian Express གསར་ཁང་གི་དྲ་གནས་ཐོག་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། ད་ལན་གྱི་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་དེ་སྔ་ལོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་གསར་འགོད་པའི་ལས་དོན་རྩེ་ཕུད་ཁག་ཅིག་ལ་ཕུལ་འདུག་པ་དང་། གཟེངས་རྟགས་དེ་གསར་འགོད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་མི་འདྲ་བ་ ༡༨ ཁྲོད་གསར་འགོད་པ་ ༢༨ ལ་ཐོབ་པ་བྱུང་འདུག  དེའི་ཁྲོད་པར་ལེན་གསར་འགོད་པ་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་ཨུཏྲཔྲདེཤ་ཡི་Ghaziabad གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཡིན་པའི་Manual Scavenger འམ་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོ་གནང་མཁན་ལོ་ན་ ༢༡ ཡིན་པ་ཇོ་ནི་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོ་བྱེད་བཞིན་པའི་འདྲ་པར་དེར་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཁོང་ལ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དེ་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར།  ཁོང་གིས།  རྒྱ་གར་ནང་དེ་སྔ་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོའི་ལས་དོན་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་།   ཁང་བཟོ་དང་བཟོ་གྲྭའི་ལས་དོན་ལྟ་རྟོགས་གནང་མཁན་ཚོས་བསྐྱར་དུ་མི་གླས་པའི་ཐོག་དེ་ལྟར་ལས་འགོ་བཙུགས་པས་གཞུང་ངོས་ནས་གནད་དོན་དེར་ཐུགས་སྣང་དང་།  རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་བའི་རེ་སྐུལ་སླད་འདྲ་པར་དེ་བསྐྱོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་Ramnath Goenka གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་གནང་ཕྱོགས་དེ་རྒྱ་གར་གསར་ཁང་Indian Express ཆེད་འཛུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Ramnath Goenka ལགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་སླད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། གཟེངས་རྟགས་དེ་ཡང་གསར་འགོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐད་རང་གི་སྙིང་སྟོབས་དང། ཁས་ལེན་དམ་བཅའ་དེ་བཞིན་གནས་ཚད་མཐོ་བོའི་ངང་གསར་འགོད་གནང་བ་དག་ལ་འབུལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་སོ་ན་ཌ་གྲོང་སྡེ་ནས་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ནས་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་ St. Joseph North Point སློབ་གྲྭ་ནས་ཐོན་རྗེས་ Aligarh ཁ་ཆེ་མཐོ་སློབ་ནས་སློབ་ཐོན་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་གར་གྱི་ Indian Express གསར་ཁང་ནང་འདས་པའི་ལོ་ ༡༢ ནས་པར་ལེན་གྱི་གསར་འགོད་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག  ཁོང་ལ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་ཚོགས་པ་Press Council of India ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གསར་འགོད་ཀྱི་ལས་དོན་རྩེ་ཕུད་ཁྲོད་པར་ལེན་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱང་ཐོབ་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་ཡག་པོ་ཡོད་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་འདོན་སྤེལ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་འཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ནས་ཤོག་གྲངས་ ༢༡ ཅན་གྱི་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་སོང་།དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡ ཐོག་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་རྣམ་གཉིས་དང། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞི་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་བཅས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཐོག་གི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོར་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་དེ་འདོན་སྤེལ་གནང་སོང་བ་དང་། དེའི་ནང་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གལ་གནད་དང། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་ཤེས་འོག་བོད་མི་དེ་དག་གནས་སྤོ་བྱེད་བཞིན་པ། གོ་ལའི་གནམ་ཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཅི་ཐེབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོར་ཡུག་སྲིད་བྱུས་ནོར་བ་དང་གང་བྱུང་གཏེར་འདོན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་རྐྱེན་པས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་འགྲོ་བཞིན་པ། བོད་ནང་གད་སྙིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་གོད་ཆག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་སོགས་སྔར་འཕྲད་མྱོང་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་འཕྲད་བཞིན་པ་ཐེར་འདོན་གནང་འདུགསྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་དང་ལན་འདེབས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཏོན་པའི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་བཞིན་པ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་དེར་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རྩིས་པའི་ཐོག་ནས་ཟླ་བ་མང་པོའི་རིང་ཉམས་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་རྗེས་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་བདེན་དཔང་ཐུབ་པའི་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་དེ་ད་རེས་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤོག་གྲངས་ ༢༡ ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་གཙོ་དོན་ཚན་བརྒྱད་འབུར་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། དོན་ཚན་རེ་རེས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་མི་འདྲ་བ་རེ་རེ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་དང། དེའི་ཁོངས་ནས་བོད་ནང་དེང་སྐབས་གད་སྙིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ། རང་བྱུང་གོད་ཆག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་གསར་པ་གཉིས་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་གཞུང་གི་དེ་གའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ལས་དོན་སྤེལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་འཚེ་བཟོ་མུས་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཞི་འབུར་འདོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་འདི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྨོན་ལམ་བོད་ཀྱི་བརྡ་འཕྲིན་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ནས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ Regency གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ཐོན་རིམ་གཉིས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་རིག་པའི་ཕྱག་དེབ་བཅས་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་རེད།དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་དུ་དཔལ་༸ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་༸འཇམ་མགོན་༸རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ ༡༠༤ ༸རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག དེ་བཞིན་ཤར་པ་ཆོས་རྗེ་དང་མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པ། ༸སྐྱབས་རྗེ་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་མཁས་དབང་། ཕྱི་ནང་གི་སྐུ་མགྲོན་བཅས་མི་མང་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ལས་གཞི་འདིར་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དགེ་རྩའི་ངོས་ནས་མཐུན་རྐྱེན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ ༣༣ དང་མཚན་བཀོད་རྩོམ་སྒྲིག་པ་༡༥༣ ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བཞུགས་པའི་གང་ཟག་སྒེར་ཁག་ཅིག་ནས་ཀྱང་མཐུན་འགྱུར་མི་དམན་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།ཁ་སང་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ཐོན་རིམ་གཉིས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་རིག་པའི་ཕྱག་དེབ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་རིམ་གྲུབ་འཚམས་སུ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་སྨོན་ལམ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་པར་ལས་གཞི་འདིས་རིམ་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༠ ལྷག་ལ་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པར་རེ་བ་གནང་མུས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ནས་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་ ༤༢ པ་རཏྣ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ས་སྐྱའི་འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༢༧ འདི་ག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་མཆོད་རྟེན་དྲུང་དུ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་འདིའི་ཐོག་གདུང་སྲས་རྣམ་གཉིས་དང་ངོར་ཀླུ་ལྡིང་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་མཁན་བླ་སྤྲུལ་ཁག་ཅིག ༸དཔལ་ས་སྐྱའི་གདན་ས་ཁག་གཙོ་གྱུར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་ས་སྐྱའི་བཤད་གྲྭ་ཁག དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གཅིག་བཅས་ནས་ཁྱོན་གྲྭ་བཙུན་དང་མང་ཚོགས་ ༤༠༠༠ ལྷག་ཞིག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་འདུགད་རེས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གནས་མཆོག་འདིར་ཆོས་འབྲེལ་ཁག་གཅིག་སྐྱོང་བཞིན་པ་ལྟར། ༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཚོགས་རར་ཡང་ཆོས་ཞུ་བ་ཚོས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་མི་མང་འཚང་ཀ་ཤིག་ཤིག་ངང་འབྱོར་བཞིན་འདུགགཞི་རྩའི་༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་འདི་བཙན་བྱོལ་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོར་ཐོག་མར་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་དེ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་གནས་བལ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཆེན་ལུམྦི་ནཱི་ཁུལ་དུ་ཚོགས་གནང་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོ་ནས་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་དེ་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཚོགས་རྒྱུའི་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་རེས་ས་སྐྱའི་འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༢༧ འདི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུ་རིང་ཚོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༦ ཙམ་ནས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ནང་པའི་ཚོས་སྡེ་ཁག་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བགྲོ་གླེང་གི་ཚོགས་མགོན་དུ་དབུ་བཞུགས་མཛད་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བཞི་ཁྲི་བརྒལ་བར་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་པོས་མཛད་པའི་ལག་ལེན་སོ་བདུན་མ་དང་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བཀའ་ཁྲིད་གཙོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྡོམ་པ་དང་འཇིགས་བྱེད་དཔའ་བོ་གཅིག་པའི་བཀའ་དབང་སོགས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་རྒྱ་ཆེ་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོན་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་སོགས་ནས་ཆོས་ཞུ་བ་ཚོར་སྨིན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་སྨན་བཅོས། བོད་དོན་གོ་རྟོགས་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་གཞི་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བཞིན་འདུག

བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་རྒྱ་ས་ལྡི་ལིར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi མ་འབྱོར་བའི་ཚོུད་ཕྱེད་ཀའི་སྔ་རོལ་དུ་རྒྱ་མི་བོད་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག དེའང་དེ་རིང་ཐོ་རངས་ཚོུད་དང་པོ་ཡོལ་ཙམ་ལ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་ཚེ་ལྷ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ཟམ་ཆེན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་རིང་ཚད་ཧྤེ་ཊི་བཅིུས་ལྷག་ཡོད་པའི་རྒྱ་མི་ད་ལྟ་རང་བོད་ནས་ཕར་རྒྱུགས་ཤིག་ཞེས་པའི་རས་བྱང་ཞིག་བཤམས་འདུག་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་འགན་འཛིན་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi  གཙོས་པའི་དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༦༠ ལྷག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་ཁྱེར་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་ Sushma Swaraj མཆོག་ལའང་གོ་སྐབས་དེ་དམ་འཛིན་གནང་ཐོག་ Wang Yi  དང་ལྷན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ངེས་པར་དུ་གླེང་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་མཛའ་འབྲེལ་དེའི་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་དོན་དེ་ནམ་ཡང་གློས་བཏང་གནང་རྒྱུ་མེད་པར་རེ་སྐུལ་ནན་པོ་ཞུས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་  Wang Yi  དེ་རིང་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཐོ་རངས་ཚོུད་ ༡༌༤༠ ཙམ་ལ་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ནས་གཙོ་བོ་ཁུལ་དེའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Sushma Swaraj མཆོག་དང་ལྷན་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་གྱི་འཆར་ལོའི་འབྲེལ་ལམ་ཐོག་ཆེས་མཐོའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གནང་རྒྱུ་དང་། དེའང་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༧ དང་ ༢༨ བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ Wuhan གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མི་དཱི་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིང་ཕིང་གཉིས་དབར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དམ་ཟབ་ཏུ་གཏང་རྒྱུ་གཙོ་གྱུར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་གི་ཐོག་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ནང་མོལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་མཇུག་སྐྱོང་ཚུལ་དུ་གནང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག ལས་རིམ་ལྟར་ན། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་  Wang Yi ནས་ཐེངས་འདིའི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་དང་ལྷན་མཇལ་མོལ་གནང་རྒྱུ་མ་ཟད་དེ་བཞིན་ Aurangabad དང་ Mumbai གྲོང་ཁྱེར་བཅས་སུའང་བསྐྱོད་ཀྱི་ཡོདཔ་རེད།

གསེར་གྱི་མཚོ་མོ་འཁྱིལ་སོང་། ། གསེར་གྱི་མཚོ་མོའི་སྟེང་ལ། ། གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་འཁྲུངས་ཡོད། ། གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་འཁྲུངས་བ། ། བླ་མའི་ཕྱག་ལ་ཕུལ་ཡོད། ། བླ་མའི་ཕྱག་ལ་ཕུལ་ནས། ། ཆོས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཞུས་ཡོད། །གཞས་དེ་ནི་འབྲུག་པའི་ཆོས་ཞུ་བ་ཁག་གཅིག་གིས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཐོབ་མ་ཐག་གླུའི་མཆོད་པའི་ཚུལ་དུ་ཕུལ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་མི་གྲངས་ ༣༠ ལྷག་ཡོད་པའི་འབྲུག་པའི་ཆོས་ཞུ་བ་དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་ཕྱག་དབང་དང་། རྒྱུན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་གཙོ་བོ་དེ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཡང་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ཆོས་ཞུ་བ་ཁག་ཅིག་གིས་འདི་གའི་གསར་འགོད་པར་མིག་ནས་མཆི་མ་འཁྲུག་འཁྲུག་ངང་ནས་ཤི་ཡང་འགྱོད་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡང་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ཐིམ་བུ་ནས་ཡིན་པའི་དད་ལྡན་ཞིག་གིས་ད་རེས་༸གོང་ས་༸ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་མཆོག་དངོས་སུ་ཞལ་མཇལ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། དེ་ནི་ཁོའི་མི་ཚེའི་ནང་གི་རེ་བ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་ཁུལ་དུ་ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། ཁ་སང་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ཀིརྟི་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་ཁུལ་དུ་༸རྗེ་ཙོང་ཁ་པས་མཛད་པའི་དྲང་ངེས་ལེགས་བཤད་སྙིང་པོའི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་དང་པོའི་ཐོག་དབུ་བཞུགས་མཛད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་པྭ་ལི་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་སུ་དབུ་བཞུགས་མཛད་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་མཛད་འཆར་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༢༤ བར་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཤི་རི་ནཱ་གཱར་ནང་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་ཁ་ཆེའི་དགེ་སློབ་བཅས་ཡོད་པའི་རུ་ཁག་གཅིག་བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་སློབ་ཁག གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་རྒྱུས་ལོན་གྱི་ཤེས་ཡོན་ལྟ་སྐོར་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་དང་དེ་སྔ་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་བའི་དངོས་བྱུང་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་སྐལ་བཟང་འཛིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་རྐང་འགན་བཞེས་ཐོག་ཤི་རི་ནཱ་གཱར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Tibetan public school ནས་ཡིན་པའི་བོད་རིགས་ཁ་ཆེའི་སློབ་མ་ ༡༥ དང་བོད་རིགས་ཁ་ཆེའི་དགེ་རྒན་ ༣ དེ་བཞིན་ཕ་མའི་སྐུ་ཚབ་གཉིས་བཅས་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་བསྟུན།  དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་། དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་བཅས་ལ་འཚམས་གཟིགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བྱུང་རབས་དང་འཕེལ་རིམ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ང་ཚོའི་ཕ་ཡུལ་དེ་བོད་ལ་ཡོད་པ་དང་ད་ཆ་ང་ཚོ་མིའི་ལུང་པར་གྱར་ནས་གནས་ཡོད་ནའང་བོད་ཀྱི་རང་དབང་སླར་གསོའི་ཆེད་དུ་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྒྲིག་འཛུགས་དེའང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་མེད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་ཀརྨ་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གནང་སྒོ་ཁག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། ལོ་ལྟར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་སློབ་གྲྭའི་རྒན་བདག་དང་། སློབ་མ། དགེ་རྒན་བཅས་ལ་ཟབ་སྦྱོང་འདྲ་མིན་གོ་སྒྲིག་གནང་མུས་ཡིན་སྐོར་དང་། དེར་མཉམ་ཞུགས་གནང་བློ་ཡོད་ཚེ་དེ་ལྟར་གོ་སྒྲིག་ཞུ་ངེས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཤེས་ཡོན་ལྟ་སྐོར་དུ་ཆེད་བཅར་ཞུས་པའི་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་བའི་སློབ་མ་ཁག་གཅིག་དང་དགེ་རྒན་བཅས་ལ་ཤེས་ཡོན་ལྟ་སྐོར་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་གཅིག་ཞུས་ཡོད། གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱས་རྗེས་གཞིས་ཀ་རྩེ་དང་ལྷ་སར་གནས་སྡོད་བོད་པ་ཁ་ཆེའི་ཁྱིམ་ཚང་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་རང་གི་ཕ་མེས་ནས་ཡོད་པའི་ཆོས་ལུགས་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་རྒྱུ་གཙོ་བོར་དམིགས་ཏེ་རྒྱ་གར་ལ་ཕྱིར་ལོག་གིས་ཡུལ་འདིའི་མི་སེར་བཞེས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཡོད་པ་དང་། ལ་ལ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་གྲོང་སྡེ་ཁག་ཏུ་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་བའི་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་བ་མང་ཆེ་ཤོས་ནི་ཀཱཤམིར་ནང་འཚོ་སྡོད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་སྔ་བོད་ནང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་༸སྐུ་དུས་སུ་བོད་པའི་ཁ་ཆེ་བ་ཚོར་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པ་ལྟར། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ཀྱང་སྔ་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ Srinagar ནང་གི་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་བ་ཚོས་བོད་སྐད་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བསྐྱོན་པར་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྒོས་སུ་བོད་རིགས་གཅིག་མཚུངས་ཤིག་ཡིན་སྟབས་བོད་མིའི་རང་དབང་གི་འགན་ཡང་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་པ་བཀའ་བསྩལ་ཡོད་པ་རེད།

སི་པཱེན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་བྷར་སེ་ལོ་ན་ནང་ Tibet Festival and Human Rights cycle འམ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་བོད་ཀྱི་དུས་སྟོན་ཐེངས་ ༡༠ ཚོགས་གནང་འདུག ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་པའི་ཉིན་མོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོ་བཅས་དུས་ཁྱད་གཉིས་ཁེལ་ཡོད་པ་དང་བསྟུན།  བྷར་སེ་ལོ་ན་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་ཁང་པས་གོ་སྒྲིག་འོག་གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་རིང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་བོད་ཀྱི་དུས་སྟོན་ཐེངས་ ༡༠ གཉིས་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།དུས་སྟོན་དེའི་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་ཁག་གཅིག་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་པའི་བརྒྱུད་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཤིན་ཏུ་ནས་དད་གུས་ཆེ་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ Richard moore ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Martin Bursik ལགས་རྣམ་གཉིས་གདན་ཞུ་ཐོག་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་ལམ་རིམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་འདུགདུས་སྟོན་དེའི་སླད་དུ་རྒྱ་གར་ནས་སེར་བྱེས་མངའ་རི་ཁང་ཚན་ནས་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་གདན་ཞུས་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་སྤེལ་བ་དང་། རྒྱ་གར་དྷ་རྨ་ས་ལ་དང་ཀོ་ལི་གྷལ་གཞིས་ཆགས་བཅས་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་གླུ་གཞས་དང་རོལ་ཆ་ལ་དོ་དབྱིངས་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་ཁག་གཅིག་བཅས་ཆེད་འབོད་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་གླུ་གཞས་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་དུས་སྟོན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་སོགས་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་ཡིན་པ་རེད།