བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་ས་ལའི་ཉེ་འདབས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨིམ་པིརེལ་ Imperial གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༢༠ བར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཚོགས་བཅར་བ་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ ༡༠༠ ཙམ་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་ཚོས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གང་གནང་དགོས་པའི་ཐོག་དགོངས་འཆར་ཁྱོན་ ༣༥ དང་གཞོན་སྐྱེས་དོ་བདག་ནས་གནང་ཐུབ་རྒྱུའི་དགོངས་འཆར་ཁྱོན་ ༢༠ བཅས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཐབས་བྱུས་ལྡན་པའི་ལག་བསྟར་ལས་འཆར་མི་འདྲ་བ་ ༥༥ ཙམ་ཕུལ་འདུག ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་སྤྱི་ཡོངས་ཐོག་དྲིལ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་ཤར་གླིང་བསྟན་འཛིན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

བཞུགས་སྒར་ཉེ་འདབས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དབུས་སྣེ་ལེན་ཁང་གི་འཛིན་སྐྱོང་སྦྱོང་བརྡར་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཞི་པ་དབུ་འཛུགས་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམས་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་ཁོ་ནར་དབུ་འཁོར་ནས་མ་ཞུགས་པར་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིང་ཆ་ལ་ཁ་ལྟས་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩།༣༠ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཞི་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་།   དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་མཁས་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་གཙོས། རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་འདྲ་མིན་ནང་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་གཉེར་གནང་བཞིན་པ་དང་། སྡེ་ཚན་འདྲ་མིན་ནང་ཉམས་ཞིབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་ཚོགས་བཅར་བ་ཁྱོན་བརྒྱ་སྐོར་ཙམ་ཆེད་བཅར་གནང་འདུགབོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཞི་པ་འདི་དེ་རིང་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་༢༤ བར་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་དུས་རིང་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་འདྲ་མིན་ནང་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་གཉེར་གནང་བཞིན་པའི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ནས་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བལྟས་པ་དང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དབྱེ་བགོས་ཀྱི་བྱུང་རིམ། བོད་མིའི་དད་མོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ། གཞན་ཡང་བཀག་སྡོམ་འོག་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་གནས་བབས་དང་། ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་བའི་ནང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་བས་སྐོར་གཏམ་བཤད་དང་གྲོས་བསྡུར་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བར་སྐབས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིང་ཆའི་སྟེང་ཉམས་ཞིབ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཐོག་འགྲོ་གྲོན་མང་པོ་བཏང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ཁང་ཆེ་ཁག་གི་གསར་ཤོག་དང་དུས་དེབ་ཀྱི་ཤོག་གྲངས་ཁ་ཤས་ཉོས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཡར་རྒྱས་བཏང་བའི་བཏང་རབ་དང་། རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་མཐུན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམས་ནས་སོ་སོ་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་ཁོ་ནར་དབུ་འཁོར་ནས་མ་ཞུགས་པར་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིང་ཆ་ལ་ཁ་ལྟས་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམས་ནས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉམས་ཞིབ་འདུ་འཛོམས་འདྲ་མིན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་རང་གི་ཉམས་ཞིབ་གནང་བ་རྣམས་ཁྱབ་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རྒྱུན་དུ་དབྱིན་སྐད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། དེའི་ཐོག་བོད་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཡིག་གཞན་ཤེས་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཐོབ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ཡོད་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་གཙོ་བོ་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རང་སོ་སོ་ལ་སྟངས་འཛིན་གནང་སྟེ་རྒྱུན་དུ་དཔྱད་གཏམ་རིགས་སྤེལ་དགོས་པ་དང།  དེ་ལྟར་གནང་ཚེ་རང་ཉིད་ཙམ་མ་ཟད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་དོན་ལ་ཡང་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་བྱུང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༨ ནས་ ༡༩ བར་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སྦེལ་ཀོབ་ལུགས་ཟུང་བསམ་གྲུབ་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ལས་གཞི་ཚན་པ་དང་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚོགས་ཐུན་མོང་གིས་གོ་སྒྲིག་འོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་འདུ་འཛོམས་ཐེངས་ ༤ པ་བསྐོང་ཚོགས་གནང་ནས་ཚོང་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཕྱིར་ཟབ་སྦྱོང་གནང་བ་དང་། ལྷག་དོན་ཚོང་པ་གསར་པ་ཚོར་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་གནང་བའི་བརྒྱུད་ཚོང་པ་གསུམ་དྲག་འདེམས་བྱུང་བ་ལྟར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༡༥མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་ཡོད་པ་རེད། ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༡༥ འི་མ་དངུལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་པའི་ཁྲོད་ནས་ཨང་དང་པོ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་གླིང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ནས་ཡིན་པ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བདུན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད། དེའང་ཁོང་གི་ལས་གཞི་གཞིས་ཆགས་ནང་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་ལས་གཞིར་ཐོབ་ཡོད་རེད། ཁོང་ལ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་ཙམ་རིང་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཞིང་ལས་འཕྲུལ་ཆས་ཆེད་ལས་སློབ་སྦྱོང་གནང་བ་དང་ལས་ཀའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༢༢ རིང་ཁོང་གིས་ཀོ་ལི་གྷལ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་ནང་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ཞབས་ཞུ་གནང་འདུག རོགས་སྐྱོར་ཨང་གཉིས་པ་དེ་འབུམ་སྡེ་ལ་བསྟན་འཛིན་སྒང་ནས་ཡིན་པ་བསྟན་འཛིན་གྲགས་པ་ལགས་སུ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ལྔ་དང་ལྔ་སྟོང་གི་རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། དེའང་ཁོང་གི་གཞིས་ཆགས་ནང་ཤིང་འབྲས་ Kiwi འདེབས་ལས་བྱེད་བཞིན་པའི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་ཆེད་ཐོབ་འདུག ཁོང་ལ་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཙམ་རིང་ཞིང་ལས་དང་ཀི་བི་འདེབས་ལས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་གིས་ཤིང་འབྲས་ཀི་བི་སྡོང་པོ་ ༤༥༠ ཙམ་འདེབས་ལས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ནས་སྡོང་པོ་ཆིག་སྟོང་བར་རྒྱ་བསྐྱེད་གནང་འཆར་འདུག ཨང་གསུམ་པ་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་གི་ཀམ་རོ་གཞིས་ཆགས་ནས་ཡིན་པ་ཀུན་དགའ་དཔལ་འབྱོར་ལགས་དང་ཁོང་གི་གཅེན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཞིས་ཆགས་ནང་བ་ཕྱུགས་ཀྱི་འོ་མ་ཚོང་ལས་ཀྱི་ལས་གཞིར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གསུམ་མ་ཟིན་ཙམ་ཐོབ་འདུག ལས་གཞི་དེ་ཐོག་མར་བརྩམ་མཁན་དགེ་ལེགས་སྐལ་བཟང་ལགས་ནི་དེ་སྔ་ལོ་ལྔའི་རིང་དམག་ཁོངས་སུ་ཞུགས་པ་དང་དེ་རྗེས་ལོ་བཅུ་ཙམ་རིང་བལ་གོས་ཀྱི་ཚོང་ལས་གཉེར་འདུག ཐེངས་འདིའི་མཇུག་སྡོམ་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་ཚོང་པ་གསར་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་དཀའ་ངལ་མང་དག་ལ་གདོང་ལེན་མ་གནང་བར་གྲུབ་འབྲས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོང་དཀའ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་སྟབས་འགྲན་བསྡུར་ནང་རྒྱལ་ཁ་མ་ཐོབ་མཁན་ཚོས་ཀྱང་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་གནང་ཚེ་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་ཐོབ་ངེས་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་།

དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཡར་ཐོན་ཚོང་ལས་རམས་འདེགས་ཚན་པ་དང་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚོགས་ཐོུང་ནས་གོ་སྒྲིག་འོག་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སྦེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་མི་མང་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཡར་ཐོན་ཚོང་པའི་འདུ་འཛོམས་ཐེངས་བཞི་པ་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཚོགས་ཆེན་དེའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔའ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་དབུས་ལྷོ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཁྱབ་དང་ས་གནས་གཞིས་འགོ་དེ་བཞིན་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིིན་པའི་ཚོགས་པ་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དང་ཚོགས་བཅར་བ་བཅས་མི་གྲངས་ ༡༧༠ ཙམ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཚོགས་ཆེན་དེ་ནི་དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་༡༨ ནས་སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་༡༩ བར་དུས་ཡུན་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་ཚོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་དེ་རིང་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་དེའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་དང་འགྲོ་གྲོན་གྱི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཞིང་ད་བར་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་གཙོ་བོ་ཕྱི་རྒྱལ་རོགས་ཚོགས་ཁག་ལ་བརྟེན་ཡོད་ན་ཡང་ང་ཚོས་མུ་མཐུད་གཞན་བརྟེན་གྱི་བསམ་བློ་འཁྱེར་བསྡད་ན་འགྲིག་ཐབས་མེད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་རང་གི་རྐང་པའི་ཐོག་ལངས་ཐུབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟུང་ཏེ་འདས་པའི་ལོ་བཞི་སྔོན་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་རམ་འདེགས་ལས་གཞི་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར་དམིགས་ཡུལ་དེ་དོན་ཁྱོལ་ཡོངས་ཐབས་སུ་དེ་རིང་ཚོགས་འདུར་བཅར་བའི་འཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡིན་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད། ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱང་གནང་སོང་ཡང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཡར་ཐོན་ཚོང་ལས་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་དབང་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་དེ་བསྐོང་ཚོགས་གནང་དགོས་དོན་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚོང་པ་གསར་པ་གང་མང་སྐྱེས་བསྲིངས་དང་ཚོང་པ་གསར་རྙིང་དབར་འབྲེལ་ལམ་དང་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་ཆེད་ཡིན་པ་མ་ཟད་གཞིས་ཆགས་མང་ཚོགས་གང་མང་མཉམ་ཞུགས་དང་གོ་རྟོག་སྤེལ་ཆེད་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད། ཐེངས་འདིར་ཚོང་པ་གསར་པ་བཅུ་ཙམ་ཞིག་མཉམ་ཞུགས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ནས་སང་ཉིན་ཚོང་པ་ ༦ ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་༡༥ མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གཟེངས་རྟགས་གནང་འཆར་ཡོད་པ་རེད་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་དང་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚོགས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་བོད་མི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚོགས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་ཚོང་པ་ཁག་ ༥༥ ཙམ་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་དེ་ནི་སྔར་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་འདུག

དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བཞུགས་སྒར་ཉེ་འདབས་སུ་ Khanyara ས་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Imperial གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། དེ་ཡང་དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཕྱག་ཚོད་ ༢།༣༠ ཐོག་ Imperial གསོལ་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་ནང་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དབུས་པའི་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ ༡༥ ཙམ་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ཙམ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་ཚོགས་འདུ་དེའི་གལ་གནད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། འབྱུང་འགྱུར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ལས་ཡུན་ལོ་གསུམ་ལྷག་ཡོད་པའི་ནང་དུ་ལས་དོན་གཙོ་བོ་གཅིག་དེ། མ་འོངས་བོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་འགོ་ཁྲིད་སྐྱེས་བསྲིངས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་རིང་གི་ཚོགས་ཁང་དེའི་ནང་དུ་མ་འོངས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་ཡང་ཡོད་སྲིད་པའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ངོས་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགན་ཁུར་བཞེས་དགོས་པ་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ད་དུང་སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་དུ་མཁས་དབང་གི་ ༥ དང་ ༥༠ ཚོགས་ཆེན་རྗེས་ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་བཞིན་ ༥ དང་ ༥༠ འཆར་སྣང་གི་རིམ་པ་གཉིས་པ་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་ཐོག་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་དེ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་འཚོལ་རྒྱུ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་བཤད་རྒྱུ་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་མ་འོངས་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་དམིགས་གསལ་སྐུ་མགྲོན་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ལོ་ངོ་ཁྲི་ ༥ ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་བོད་མི་རིགས་དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་དང་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་རྩ་བརླག་འགྲོ་བཞིན་པའི་གཉན་ཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་སྐབས་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར། ད་བར་བོད་མི་ ༡༥༢ ལྷག་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་མཁན་རྣམས་ཀྱི་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་མང་པོས་སྲོག་གི་འགྲོ་སོང་བཏང་ནས་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་དེ་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། མ་འོངས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་ཁུར་བཞེས་མཁན་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་ཀྱང་བོད་མི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དེ་དག་གི་གློད་བཏང་རྣམས་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བར་ལམ་ལྷོང་ལྡན་པ་བཟོ་རྒྱུའི་འབད་རྩོན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དགོངས་གཞི་བཞིན། མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་མུ་མཐུད་གནས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་དེའི་ཐོག་དགོངས་པ་ངེས་པར་དུ་བཞེས་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐད་ཚང་མས་འགན་ངེས་པར་དུ་བཞེས་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་སོང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡༧ ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཚེས་ ༢༠ བར་ཉིན་གྲངས་བཞིའི་རིང་གི་ཚོགས་འདུ་དེའི་ཐོག་ ༡༽བོད་དང་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གལ་གནད་དང་དོན་ཕན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་གྲོས་མོལ་བསྐྲུན་ཐབས་དང། ༢༽བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཐུན་མོང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཡ་ལན་བྱེད་ཕྱོགས། ༣༽བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན། ༤༽དེ་བཞིན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ཐད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནས་འགན་ཁུར་བཞེས་ཕྱོགས་དང། འཆར་སྣང་ལྡན་པའི་དབུ་ཁྲིད་བསྐྲུན་ཐབས་དང། ནུས་པ་མཉམ་སྤུང་ཅེས་གཙོ་བོ་བརྗོད་གཞིའི་ལྔའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་དང་ཚོགས་བཅར་བ་ཕན་ཚུན་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་ཤེས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Atal Bihari Vajpayee མཆོག་དགུང་ལོ་ ༩༣ ཐོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་བསྟུན། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༣༠ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་བཀའ་ཤག་གི་ཚོགས་ཁང་གསར་པའི་ནང་གནས་ཆུང་སྒྲ་དབྱངས་གླིང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་ཅིག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ཡོངས་ནས་སྲིད་བློན་དམ་པ་ཁོང་ལ་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་ཞུ་ཕྱིར་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་བསྔོ་སྨོན་གསུང་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད། དེ་རིང་གི་ཉིན་མོར་དབུས་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ལས་མཚམས་བཞག་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚད་མཐོ་བོ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་མི་ལོ་ ༤༠ ལྷག་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་རིང་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་དོན་སྐོར་རྟག་ཏུ་གླེང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་སྐབས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ལ་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་དྲི་རྩད་དང་བོད་ཀྱི་རང་དབང་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་གཉིས་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྐོར་ཞུ་མྱོང་ཡོད་པ་སོགས་བོད་མིར་ཧ་ཅང་བཀྲིན་ཆེ་བའི་རླབས་ཆེན་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཐུགས་སྨོན་གནང་རོགས་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་ནས་ཀྱང་སྐུ་ཞབས་ Vajpayee མཆོག་གི་ཤུལ་ལུས་ནང་མི་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོའི་གསུངས་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་གཅིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ང་གྲངས་ནས་བོད་དོན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་བཀའ་དྲིན་རྣམས་ནམ་ཡང་དྲན་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག རྩ་བའི་དགུང་གྲངས་ ༩༣ ལ་ཕེབས་པའི་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ་ Atal Bihari Vajpayee མཆོག་ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་༨ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༥ པའི་ཐོག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ AIMS སྨན་ཁང་དུ་སྨྱུང་གཞིའི་རྐྱེན་པས་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོད་པ་རེད། དམ་པ་ཁོང་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་སྐབས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ཐེངས་གསུམ་གནང་མྱོངས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་དང་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་སུ་མི་ལོ་༤༠ རིང་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་ལན་མང་མཇལ་མོལ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། བོད་དོན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།  

བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་དབྱིན་ཇིའི་མངའ་འོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མ་ཐོབ་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༧༢ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། བོད་མི་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལས་ལྷག་པའི་བཀྲིན་ཆེ་བ་གཞན་སུ་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༥ སྟེ་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ལོར་རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་མངའ་འོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མ་ཐོབ་པའི་དུས་ཚིགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཉིན་མོ་འདིར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་བཞུགས་པའི་རྒྱ་གར་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩༌༣༠ ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཕྱག་སྦྲེལ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ་བཅས་བཀའ་ཤག་གི་མདུན་ཐང་དུ་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཆེས་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་གླུ་དབྱངས་སུ་གྱེར་བ་དང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བསྒྲེངས་གནང་སྟེ་ཉིན་མོ་འདི་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཉིན་མོར་གཞུང་མང་ཡོངས་ལ་འཚམས་འདྲི་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ད་ཆ་ཡིག་རྨོངས་སེལ་བའི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༤ ལྷག་ཆགས་ཡོད་པ་ དང་། ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་འཛལ་གླིང་ཐོག་གི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་གྲས་ ཁོངས་སུ་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་བཅས་ནི་རང་བཙན་ཐོབ་ནས་མི་ལོ་ ༧༠ ལྷག་སོང་བའི་རིང་གི་གྲུབ་འབྲས་རླབས་ཆེན་ཞིག་སོན་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་བོད་དང་བོད་མིའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་འགྱུར་གནང་བ་བཞིན་བོད་དང་བོད་མིའི་ཐོག་བཀྲིན་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་སུ་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྣམ་ཀུན་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་དཔལ་ནཱ་ལེནྡཱའི་ལྟ་གྲུབ་དེ་དག་བསྐྱར་གསོ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་བཀའ་ཕེབས་ལྟར་བོད་མི་ཚོས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་རིང་ནས་ཉམས་བཞེས་གནང་ཐོག་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ད་ཆ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་རང་གི་ནང་དུ་དེ་དག་དར་སྤེལ་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་བཞིན་དེའི་ཐོག་ཐུགས་སྣང་གནང་རོགས་ཞེས་གཞེན་སྐུལ་གནང་སོང་། རྩ་བའི་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་དང་བསྟུན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་ས་ལའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཙམ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་འདྲ་མིན་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་དང་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུའི་བྱེད་སྒོ་སྣང་མང་སྤེལ་ཐོག་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་རེད། ལྷག་དོན་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཚོང་པ་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་འོག་རྒྱ་གར་ Ludhiana ནང་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེེས་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དབུས་པའི་ཧིན་བོད་ཚོང་པ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ། ས་གནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི། ལུ་དི་ཡ་ནའི་ས་གནས་རྒྱ་གར་ཚོང་པ་ཚོགས་པ། གྲེང་སྡེ་སྤྱི་ཁྱབ་པ་སོགས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཐོབ་པའི་ཉིན་མོར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ནས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཡོད་སྐོར་ཚོགས་གཙོ་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠ ཐོག་གངས་སྐྱིད་གཉའ་ཁྲི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ཁག་ནས་དབྱར་ཁའི་སློབ་དུས་ཐོག་བཅར་བའི་བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་ ༧༠ སྐོར་ཞིག་ལ་ཚོུད་གཉིས་ཙམ་རིང་ལ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རྒྱལ་རབས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གསུང་བཤད་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་བོད་ཕྲུག་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་འགྲེལ་བརྗོད་གདེང་འཁེལ་བ་ཞིག་གནང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས། ཁྱེད་ཅག་རང་ཉིད་སོ་སོའི་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཡིན་དེ་དག་གི་མི་སེར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས་ཀྱང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པ་དུས་ནམ་ཡང་བརྗེད་རྒྱུ་མེད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་ནང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཉམས་ལེན་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་པ་དེ་དག་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་བོད་ཡིག་ཁོ་ནའི་ཐོག་ལ་ཡོད་པ་ལས་སྐད་ཡིག་གཞན་ནང་མེད་སྟབས། སློབ་ཕྲུག་ཁྱེད་ཅག་ནས་སྔར་འབྱོན་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙྰ་བ་རྣམས་ཀྱི་བཀྲིན་དྲན་ཞིང་གནའ་དེང་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་དགོས་གནད་ཡིན་པར་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་གྲུབ་མ་ཐག་སློབ་ཕྲུག་འགས་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར། སློབ་ཕྲུག་ཞིག་གིས་བོད་དེ་ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་འོག་ཡོད་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་དེར་བརྟེན་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཆགས་སམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་དང་ང་ཚོར་སོ་སོའི་རྒྱལ་དངུལ་དང་དཔྱ་ཁྲལ། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་སྒྲིག་སོགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་དབྱར་ཁའི་སློབ་དུས་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་གནས་བཞུགས་བོད་ཕྲུག་རྣམས་རང་སྐད་དང་བྲལ་ནས་གཞན་གྱི་རིག་གཞུང་གིས་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སོ་སོའི་རིག་གཞུང་དང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁར་གཟིགས་ཏེ་བཀའ་ཟུར་༸རྗེ་བཙུན་པདྨ་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེས་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གནས་བཞུགས་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཕ་མ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་གནང་བར་བརྟེན་ཆེད་མངགས་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་ཆེད་དབྱར་ཁའི་སློབ་དུས་དེ་བཙུགས་པ་རེད།

ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་ས་གནས་ཡུལ་མིའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་མི་དང་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་བོད་མིར་དམིགས་གསལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་མི་འདོད་པའི་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་ཐོག་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་བོད་མི་དང་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ཞི་འཇམ་དང་འཆམ་མཐུན་ཐོག་གནས་མུས་ཡིན་སྟབས་བོད་མི་རྣམས་དེའི་ཐོག་ཐུགས་འཚབ་གནང་མི་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་ཤག་ཡང་སྟེང་ཚོགས་ཁང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་ཆོས་རིག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་འཇམ་དཔལ་དབང་འདུས་ལགས། ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་བཅས་ཆེད་ཕེབས་ཐོག་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ཚིགས་གནང་བ་དང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་མི་ ༥༠༠༠ ཙམ་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་མཐུན་འགྱུར་གང་ལེགས་གནང་མུས་ཡིན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། མངའ་སྡེའི་ནང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ ༤ ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་བོད་མི་དང་ས་གནས་ཡུལ་མིའི་དབར་ཞི་འཇམ་དང་འཆམ་མཐུན་ངང་གནས་མུས་ཡིན་པ་དང། བོད་མི་རྣམས་ནས་ཀྱང་ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་ཐོག་ཞི་བའི་ངང་ནས་ཚོར་བར་རོལ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་། སྐབས་དེར་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ཤོ་ཟུར་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་དོ་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཐོག་དོ་སྣང་གནང་མུས་ཡིན་པ་དང། རྩ་བའི་དེ་འབྲེལ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ནས་གནས་སྟངས་ལྷིང་འཇགས་ཡོང་བར་དབུས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་མི་སྣ་ཆེད་ཕེབས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་མེད་སྐོར་གསུངས་མིན་ལ་ལྟོས་མེད་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་ཁུལ་དུ་ཆེད་བསྐྱོད་གནང་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། དེ་སྔ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ནས་གསུང་པ་བཞིན་ས་གནས་སུ་གནས་སྟངས་ཞི་འཇམ་ཡོད་སྟབས་ཐུགས་འཚབ་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གང་ཡང་མེད་པར་ནན་བརྗོད་གནང་སོང་། རྩ་བའི་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཙམ་ནས་ AAPSU དང་ SUMAA ཞེས་པའི་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང། ས་གནས་གདོད་མའི་མི་རིགས་ཚོགས་པ་སོགས་ནས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་གནང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ ༢༠༡༤ ཞེས་པ་དེ་མངའ་སྡེའི་ནང་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་དང་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཚོགས་སྡེའི་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་པ་དང། ཚོང་གཉེར་གནང་ཆོག་པའི་ལག་ཁྱེར་སྤྲད་པ་རྣམས་ཕྱིར་བསྡུ་དགོས་པ། བོད་མི་རྣམས་བཅད་མཚམས་ལྡན་པའི་ས་གནས་གཞན་ལ་ཕྱིར་ཕུད་གཏོང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་ཆེད་བཏོན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཚེས་ ༡༢ དང་ ༡༣ ཉིན་ངོ་རྒོལ་ཚོགས་པ་དེ་དག་གི་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་བསྟན་འཛིན་སྒང་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ལས་ཁུངས་སུ་ཡོང་ནས་བསྟན་འཛིན་སྒང་གཙོས་པའི་མོན་ཏ་དབང་དང་འབུམ་སྡེ་ལ་སོགས་མངའ་སྡེའི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཁྲིམས་འགལ་བ་ཡིན་སྐོར་སོགས་བརྗོད་ནས་ས་གནས་དེ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་སྡིག་ར་དང་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་པ་མ་ཟད་ས་གནས་བོད་མིར་སུན་གཙེར་བཟོས་པའི་གནད་དོན་སོགས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།དེ་བཞིན་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་ཆོས་རིག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་འཇམ་དཔལ་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་ས་གནས་སུ་བློ་ཕམ་གྱི་གནད་དོན་དེ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དེའི་ཐོག་འགན་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཡིན་པ་དང། ད་ལྟའི་ཆར་གནས་སྟངས་ཞི་འཇམ་ཡོད་པ་བཞིན་མ་འོངས་པར་གནས་དོན་དེ་རིགས་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ས་གནས་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་མང་དག་ཞིག་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང། ས་གནས་མོན་མཐུན་ཚོགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་བཅས་ཚང་འཛོམས་ཐོག་ཚོགས་འདུ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཚོགས་གཏན་ཁེལ་ཐོག་མོན་ཡུལ་དང་བོད་དབར་དུས་རབས་ ༧ པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དེ་མི་རབས་རྒན་གྲས་རྣམས་ནས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་ཀྱང། གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་དེའི་སྐོར་ཤེས་ཀྱི་མེད་རྐྱེན་དེ་དག་ལ་གོ་རྟོག་སྤེལ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་སླད་མར་དེ་ལྟར་མི་ཡོང་བའི་ཐབས་ལམ་ཚོལ་འཆར་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་འཇམ་དཔལ་དབང་འདུས་ Jampel Wangdue ལགས་ནི་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་དབར་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཞིག་དབུ་ཚུགས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་གྱི་སློབ་ཕྲུག་བཅུ་ལ་བོད་ཀྱི་ཟློས་སྒར་ཚོགས་པར་ཟླ་བ་གསུམ་རིང་བོད་པའི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་བ་ཞིག་རེད་འདུག