རྒྱལ་སྤྱི།

༢༠༢༠ ལོའི་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་མཇུག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དྲག་གནོན་དང་སྡུག་སྦྱོང་གཏོང་བཞིན་པའི་ཁུལ་དེའི་ནང་པ་དང་ཁ་ཆེ། ཡི་ཤུ། དེ་བཞིན་ཆོས་འཁོར་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་བཅས་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་དད་མོས་བྱེད་མཁན་རྣམས་བཙན་དབང་གིས་དམར་ཤོག་ཅན་དུ་བཟོ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་སྲིད་བྱུས་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༩ དང་ ༡༣ བར་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གནས་ཡུལ་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནས་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཐོག་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་ཉམས་ཞིབ་པ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུབ་སྐྱོབ་པ། གསར་འགོད་པ། གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མགྲོན་འབོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་དེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ཤུགས་རྐྱེན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་སྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་གླེང་སྟེགས་འཇུག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་ནས་ཐེངས་འདིའི་གླེང་སྟེགས་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་དང་འཛམ་གླིང་ཕྱོགས་མཐའ་ཁག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་བཅས་བརྒྱུད་ནས་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པའི་སྤྱི་མོས་ཡོངས་ཁྱབ་སྤྱིར་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་སོང་བ་དང་། སྤྱིར་བསྒྲགས་དེ་ཡང་འཇར་མ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྐུ་ཞབས་ཀཱཡའི་ལགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་འབྲུ་དོན་ནང་གསལ་བའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་སྒོས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ནང་པ་ཁ་ཆེ། ཡི་ཤུ། དེ་བཞིན་ཆོས་འཁོར་སྒོམ་སྒྲུབ་བཅས་ལ་དད་མོས་དང་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཐོག་དྲག་གནོན་དང་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག དེ་བཞིན་དེ་དག་བཙན་དབང་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཅན་དུ་བཟོ་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་ཧ་ཅང་བློ་འཚབ་བྱ་ཡུལ་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་མོས་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་སྤྱི་དང་། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གྱིས་མཚོན་པའི་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བསྐོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་རེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམས་སྤྱིར་བསྒྲགས་འདི་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཆོས་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་དྲག་གནོན་དང་སྡུག་སྦྱོང་གི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་བྱས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ནང་གསལ་བ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་དང་རང་རང་སོ་སོའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རང་དབང་ཐོག་འོས་འདེམས་གནང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་འདུག དེ་བཞིན་གླེང་སྟེགས་འདི་བརྒྱུད་ཁོང་རྣམས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གི་མངའ་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས་མཚོན་ཁུལ་དེའི་ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྒྱ་གཞུང་ནས་བསྐོ་བཞག་བྱེད་རྒྱུའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་ཡོང་ཆེད་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་སྔོན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་ལས་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཁག་ ༥༠ རེ་འདུན་ཆེད་འདོན་གནང་བ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་མངའ་འོག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ་གཙོས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྤྱིའི་ཐོག་ལྟ་སྲུང་བྱེད་མཁན་གྱི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ལས་ཚོགས་ཆུང་ནས་མཉམ་རུབ་གནང་སྟེ་བསྐོ་བཞག་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་གླེང་སྟེགས་འདིའི་ཐོག་སྤེལ་བའི་ཡོངས་ཁྱབ་སྤྱིར་བསྒྲགས་དེ་རིང་མིན་འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་ཚབ་ཁག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་འབུལ་ལམ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གནས་ཡུལ་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝ་ནས་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་པ། ཆེད་ལས་མི་སྣ་སོགས་བསྐོང་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད།སྤྱིར་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་ཞེས་པ་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་དང་ལས་འགུལ་བ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ། མཁས་དབང་། གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་གནོན་བཏང་མྱོང་ཡོད་པ་སོགས་ཤེས་ཡོན་དང་ལས་རིགས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་འདྲ་མིན་གྱི་མི་སྣ་རྣམས་འདུ་སྐོང་གིས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ཆེས་ཞན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་བོད་དང་ཡུ་གུར། ནང་སོག ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་གསལ་འདོན་དང་གླེང་སློང་བྱ་རྒྱུར་དམིགས་པའི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གླེང་སྟེགས་དེ་ཡང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་དང་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གཉིས་ཐོུང་གིས་གོ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་ ༢༠༡༨ ལོ་ནས་བཟུང་ལོ་ལྟར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གནས་ཡུལ་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལོ་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་ཐོག་མར་ཁྱབ་བརྡལ་བྱུང་བའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་པས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་དྲ་ཐོག་ནས་གཉེར་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་གླེང་སྟེགས་དབུ་འབྱེད་ཉིན་མོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་སུད་སི་དང་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ། ཨི་ཊ་ལི། འཇར་མི། ཨོ་སི་ཀྲི་ཡ་བཅས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི། དེ་བཞིན་སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་བཅས་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཆོས་ཁས་ལེན་མ་བྱེད་མཁན་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་དགོས་མཁོར་གཞིགས་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཙམ་མ་ཟད། ད་ཆ་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་དང་དེ་མིན་ཡི་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་བཅས་ཀྱི་དགོན་པ་དང་ལྷ་ཁང་གཏོར་བཤིག མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྡོག་རོལ་དང་ཆབ་སྲིད་དམིགས་འདུན་འོག་གཞུང་གིས་ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་བསྐོ་གཞག་བྱེད་ལུགས་བཅས་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་བཟོ་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འདྲ་མིན་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས། ད་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འོག་བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ཐོག་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་དང་ལྟ་སྲུང་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་བརྒྱུད་རིམ་པས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་དོ་སྣང་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བར་བརྟེན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་ཆ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་མཚོན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་སྒྲིག་འཛུགས་དང་གཞུང་ཁག་ཏུ་སིམ་འཛུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཁག་ཏུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱེད་ལས་ངན་པ་ཁག་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་ཕྱོགས་འགྱུར་ལྡོག་དང་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གོམ་པ་མདུན་བསྐྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་དེ་མང་གཙོ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་མཁན་ཞིག་བཟོ་དགོས་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།དེ་བཞིན་ཁ་སང་དྲ་ཐོག་གི་གླེང་སྟེགས་ཐོག་ཕེབས་པའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་ Regula Rytz ལགས་དང་  ཅིཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Frantisek kopriva ལགས་གཉིས་ཀྱིས་ཆེས་ཞན་པའི་བོད་ནང་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ། མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། རང་དབང་བཅས་ཀྱི་གལ་གནད་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་ཚོང་འབྲེལ་གནང་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་གླེང་སློང་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨི་ཊ་ལིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Roberto Rampi ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་བྱམས་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པ། དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་སྣ་འཛོམས་ལ་གུས་བརྩི་བྱ་རྒྱུའི་ལྟ་སྤྱོད་བཅས་ནི་དེང་གི་འཕྲུལ་རིགས་དུས་སྐབས་འདིར་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་དགོས་མཁོ་དང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཅེས་བོད་ཀྱི་ཐོུང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་དག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་དགོས་པའི་གལ་གནད་སྐོར་གླེང་བ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་དེང་སྐབས་གོ་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱི་གནས་བབ་འོག་ཨི་ཊ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་རྒྱ་ནག་ནས་མངོན་གསལ་ཐོག་བཙན་འཛུལ་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཀྱང་། དྲག་ཤུགས་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་བྱུས་འདྲ་མིན་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ས་ཡ་མང་པོའི་འཚོ་བར་ཤུགས་རྐྱེན་དང་བཙན་འཛུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དེ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་དཀའ་ངལ་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ཐོག་གདོང་ལེན་གནང་གལ་ཡིན་པ་གསུངས་སོང་།གཞན་ཡང་གླེང་སྟེགས་དབུ་འབྱེད་དྲ་ཐོག་ལས་རིམ་དེའི་ཐོག་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Michael Brand ལགས། དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཀྲི་ཡ་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་སྐུ་ཞབས་ Alfred Reidl ལགས་གཉིས་དངོས་སུ་བཅར་ཐུབ་མེད་སྟབས། བརྙན་པར་ལམ་ནས་སྤྱིར་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་དེའི་ནང་འཇར་མན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Michael Brand ལགས་ད་ཆ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་དེའི་འོག་འཇར་མ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཐེམ་སྤང་བཀའ་རྒྱ་བསྒྲགས་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། བོད་ལ་ཆ་མཚོན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་ནས་བཟུང་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་རིང་དྲག་གནོན་འོག་བཀའ་རྒྱ་བསྡམས་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷུང་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། བོད་དང་བོད་མིའི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་དང་ཞི་བདེ་དང་དྲང་བདེན་ལ་དགའ་བའི་བོད་མི་རིགས་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་འོག་ནས་ཐར་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་འདིའི་ཐོག་ལོ་ལྟར་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐད་ཆེད་ལས་མི་སྣ་འདུ་སྐོང་གིས་གླེང་སློང་གནང་གི་ཡོད་ཅིང་། སུད་སི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆེ་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་གླེང་སྟེགས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྲིད་བྱུས་འོག་དེའི་མངའ་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་གཙོས་ཡུ་གུར་བ། ཡི་ཤུ། དེ་བཞིན་ཆོས་འཁོར་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་ཚོའི་དད་མོས་རང་དབང་གི་གནས་བབ་དང་རིམ་པས་འཛམ་གླིང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཐེབས་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གླེང་སློང་གནང་ཆེད་ཉིན་གསུམ་གྱི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཇི་ནི་ཝའི་གླེང་སྟེགས་དེ་སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ནས་ ༡༣ བར་དྲ་ཐོག་འཚོགས་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ཉིན་གྲངས་བཞིའི་རིང་ གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། གཞུང་འབྲེལ་གནད་ཡོད་མི་སྣ། དེ་བཞིན་ཉམས་ཞིབ་པ། འགྲོ་བ་མིའི་ལྟ་ཞིབ་པ། གསར་འགོད་པ། ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་སོགས་ལྷན་ཞུགས་གནང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་འོག་རྒྱ་ནག་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྲིད་བྱུས། རྒྱ་གཞུང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་དད་མོས་རང་དབང་ཐོག་དམ་དྲག བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཐེ་བྱུས། རྒྱ་གཞུང་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་གདོང་ལེན་བཅས་བརྗོད་གཞི་ཁག་བཞིའི་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་གཙོས་པའི་དེའི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་མི་རིགས་དག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྡལ་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་མུས་ཁྲོད་འདིར་ཁ་སང་སུད་སི་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་གཙོས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གུས་བརྩི་མ་གནང་བར་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པར་སེམས་འཚབ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་འདུགཁ་སང་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་སུད་སི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ལྕམ་སྐུ་ Krystyna Marty ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་ Qin Gang དང་མཉམ་དུ་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གྲོས་མོལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་འདུག་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་གྲོས་མོལ་གནང་ཡོད་པ་སུད་སི་གཞུང་གིས་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་འདུག གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གྲོས་མོལ་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གུས་བརྩི་དང་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་ནི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སུད་སི་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ལ་གུས་བརྩི་མ་གནང་བ་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར། ལྷག་དོན་རྒྱ་ནག་གིས་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་མི་རིགས་དག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྡལ་བཤིག་གཏོང་བར་སེམས་འཚབ་ཡོད་སྐོར་ཆེད་བཀོད་གནང་འདུག  ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཧོང་ཀོང་ནང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་གསར་པ་གཏན་འབེབས་དང་དེ་གའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་གི་གནད་དོན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུ་ནི་སུད་སིའི་ཚོང་རོགས་ཆེ་ཤོས་གསུམ་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ སུད་སི་གཞུང་གིས་ད་རེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གྲོས་མོལ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་མུ་མཐུད་ལེགས་པོ་གནས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་སུད་སི་གཞུང་ནས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་ལས་བྱེད་སུད་སི་ནང་ཡོང་ནས་ཁུལ་དེར་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་གནས་སྡོད་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་མི་སེར་ཚོར་འགོག་རྐྱེན་མེད་པར་འདྲི་རྩད་གནང་ཆོག་པའི་གསང་བའི་གྲོས་མཐུན་བཞག་ཡོད་པ་དེ་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༡༢ ནང་གྲོས་མཐུན་གྱི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་སུད་སི་ནས་གྲོས་མཐུན་དེ་བསྐྱར་གསོ་གནང་འཆར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། གནད་དོན་དེའི་ཐད་སུད་སིའི་ཕྱི་མི་ཞིབ་གཤེར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Daniel Bach  ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མཐུན་དེའི་འོག་སུད་སིར་གནས་བཞུགས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ཚུད་ཀྱི་མེད་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཉེ་ལམ་སུད་སི་དང་ལེག་ཏེན་སི་ཊ་ཡན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཚོགས་གཞོན་གཙོས་སུད་བོད་མཐུན་གྲོགས་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་སུད་སི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་སུ་སུད་སི་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ནས་ ༢༠༢༤ བར་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ཁྲོད་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ངེས་པར་དུ་རྒྱ་ནག་ལ་འདྲི་རྩད་དང་དེ་བཞིན་སུད་སི་གཞུང་ནས་ས་གནས་སུ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་མཁན་རྣམས་རྒྱ་རིགས་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་སྲིད་བྱུས་དེར་བསྒྱུར་བཅོས་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ཤོག་གྲངས་ ༣༡ ཅན་ཞིག་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་སུད་སི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་ཚོགས་པའི་གྲངས་ཐོར་གཞིགས་ན། ད་ཆ་སུད་སི་ནང་ཡིག་ཆ་ནག་པོ་ཆགས་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ ༣༠༠ ཡས་མས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་སུད་སི་ཕྱི་མི་ཞིབ་བཤེར་དོ་དམ་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མི་དེ་དག་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་མེད་པར་བརྟེན་རང་གནས་སུ་ཕྱིར་སློག་དགོས་ཞེས་བརྡ་ལན་སྤྲད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། འདི་ལོའི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་སུད་སིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Bern གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་ Kollmar Paulenz ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འཇར་མན་དང་ཕ་རན་སི་བཅས་ནས་ཡིན་པའི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་བཞིས་སུད་སི་གཞུང་གི་ཕྱི་མི་ཞིབ་བཤེར་དོ་དམ་ལས་ཁུངས་ནང་གི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་འདོད་བློ་དང་མཐུན་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་དོན་གཉེར་བཞིན་ཡོད་པར་ཐེར་འདོན་གྱི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཉིན་གྲངས་ ༥ རིང་འཚོགས་རྒྱུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལོ་འཁོར་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་ཐེ་ཝན་མགྲོན་འབོད་མ་གནང་བའི་གནང་ཕྱོགས་དེར་ཐེ་ཝན་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བློ་ཕམ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་འདུགརྩ་བའི་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་དང་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་ཁག་སྒྲོག་སྦྱང། ལས་གཞི་ཁག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་ལས་གཞི་གསར་པ་ངོས་སྦྱོར། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས་དམིགས་བསལ་བགྲོ་གླེང་དང་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་ལོ་འཁོར་ལྷན་ཚོགས་དེ་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་ནས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། སྤྱིར་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་སྒྲིགས་འཛུགས་དེའི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩༤ ནས་ལྷན་ཞུགས་གནང་གི་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། ཇི་ནི་ཝར་ཡོད་པའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཀྱི་ངོས་ནས་གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་ནང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ་ Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ལགས་ལ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཐེ་ཝན་ངེས་པར་དུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་བཅུག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ཐེ་ཝན་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ད་ལན་གོ་ལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ལོ་འཁོར་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཐེ་ཝན་མགྲོན་འབོད་མ་གནང་བ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པའི་དབང་གིས་ཡིན་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་དེ་ལྟར་གནང་བ་དེས་ཐེ་ཝན་གྱི་མང་ཚོགས་ས་ཡ་ ༢༣༌༥ ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནད་དོན་བཅས་པར་བརྩི་མེད་བཏང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེར་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་འདུག ད་དུང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་ད་རེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་གཞིར་བཞག་ནས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཐེ་ཝན་མགྲོན་འབོད་མ་གནང་བ་དེས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྣམ་ཀུན་གོ་ལ་སྤྱིའི་སྐྱེ་འགྲོ་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་བདེ་ཐབས་ཁོར་ནར་དམིགས་ཏེ་གཙིགས་ཆེར་འཛིན་པའི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་དངོས་འགལ་གྱུར་ཏེ་དགོད་སློང་བའི་གནང་སྟངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པའི་ཟུར་ཟའི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུགགཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧེང་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་བའི་ Covid19 ཞེས་པའི་གློ་ཚད་ཀྱི་ནད་འབུ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ཁག་ཙམ་མ་ཟད་རིམ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ནང་དུའང་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་ཐེ་ཝན་གཞུང་གི་ངོས་ནས་གཉན་རིམས་ཁྱབ་གདལ་གྱི་སྔོན་འགོག་དང་འབྲེལ་བའི་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ནས་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་ཡོད་པ་རེད། འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དེ་སྔོན་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྤྱི་དང་སྒོས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་ལོ་འཁོར་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཐེ་ཝན་གྱི་སྐུ་ཚབ་མགྲོན་འབོད་གནང་དང་མི་གནང་དེ་ཚོགས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་དག་ལ་རག་ལས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་ལྟར། ཨ་རི་གཞུང་གིས་ཀྱང་ཉེ་དུས་སུ་ཐེ་ཝན་དེ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལོ་འཁོར་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཐུབ་སླད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གིས་ཐེ་ཝན་དེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་གནང་ཚེ་ཐེ་ཝན་དེ་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ལྡན་ཡོད་པ་ལས་དེ་མིན་དེ་ལྟར་ཡོང་ཐབས་མེད་པར་བརྗོད་འདུག

ཁ་སང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་དྲུང་ཆེ། སྐུ་ཞབས་ Mike Pompeo ལགས་ཀྱིས རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལོར་ཧོང་ཀོང་གི་ནང་དུ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་ཞེས་པ་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས། ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་བཞི་ཨ་རིའི་ནང་དུ་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་བཞི་བོ་དེ་དག་ལ་ཨ་རི་དང་འབྲེལ་བའི་ཁེ་ཕན་རིགས་ཡོངས་སུ་བཀག་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་འདུག

དེ་རིང་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཚོུད་༩ བའི་ཐོག་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དྲྭ་ཐོག་བརྒྱུད་ཨུ་རུ་སུའི་དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར་དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་གྱི་གསུང་ཆོས་ཉིན་མཐའ་མའི་བཀའ་ཆོས་སྐབས། དེ་རིང་ལྷ་བབ་དུས་ཆེན་གྱི་ཉིན་མོ་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་བོ་དེ་སེམས་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་བརྟེན། སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་འབུལ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་སོང་།

རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༩་དང་༣༠ ཕྱེད་ཀའི་སྟེང་། རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་དང་དམག་སྤྱིའི་བར་དུ་འཕགས་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་རྙོག་གླེང་དང་འབྲེལ་བའི་གྲས་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པ་དེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་ནས། སྔོན་དཔག་གི་དགོངས་ཚུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་མཁན་བྱུང་བཞིན་པའི་ཁྲོད།    མང་དག་ཅིག་གིས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཀྱི་དམག་མི་ཕྱིར་བསྡུ་བྱེད་མི་སྲིད་པ་མ་ཟད།  ད་དུང་དགུན་དུས་དང་འབྲེལ་ནས་གྱོན་གོས་དང་བཟའ་འབྲུ་རིགས་མང་དུ་འབོར་འདྲེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག  

ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་ཚོགས་པའི་སྐབས་ ༡༩ པའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༥ པའི་ཐོག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ནས་ ༢༠༢༥ བར་གྱི་ལོ་ལྔ་ཚན་གྱི་འཆར་གཞི་ཐེངས་ ༡༤ པ་དེ་གཏན་འབེབས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། ཨ་རིའི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་ལྔ་ཚན་གྱི་འཆར་གཞི་ཐེངས་ ༡༣ པ་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ནས་ ༢༠༢༠ བར་གྱི་ལོ་ལྔ་ཚན་གྱི་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་ཐོག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་གནང་བའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ལྔའི་ནང་དུ་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་སོགས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ། ཏཱ་ལའི་ཁ་བྲལ་རུ་ཚོགས་ལ་གདོང་ལེན་ཇེ་ཆེར་བཏང་བ་དང་། དབུལ་ཐར་འཁྲེགས་གཏོར། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ། བོད་མི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་གནས་སྤོར་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་སོགས་ལས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་ཤུགས་ཆེ་བ་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག

ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་སྟེ་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་རྡོག་རོལ། དེ་བཞིན་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་བར་མ་ཟད་གང་བྱུང་དུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཀོད་པའི་དྲྭ་རྒྱ་གསར་པ་ཞིག་ཆེད་བཟོ་གནང་འདུགདྲྭ་རྒྱའི་མདུན་ངོས་སུ་འགྲོ་བ་སྤྱིར་དབང་བའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་འོས་འགན་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དབང་ཆ་གཅིག་བསྡུས་རིང་ལུགས་གཞི་རྩར་བཟུང་བའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལྟ་གྲུབ་འོག་དེ་གའི་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཁག་འཕྲོག་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཆ་རྒྱུན་འཛིན་བྱ་རྒྱུར་དམིགས་ཏེ་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་འཕྲོག་གི་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ། རྒྱ་ནག་ཏུ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཚོར་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་རང་གི་འདོད་པ་བཞིན་ཆོས་གནང་བཅུག་གི་མེད་པར་མ་ཟད། གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་དང་དོ་དམ་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་བཞིན་རྐྱེན་བསམ་ཚུལ་འདོད་མོས་བཞིན་བརྗོད་རྒྱུའི་རང་དབང་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཕོན་ཆེར་བཙན་དབང་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་གཙོས་ཚད་འགལ་གྱི་མནར་གཅོད་གཏང་རྒྱུ་དང་། མྱུ་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གི་ལྟ་སྤྱོད་དང་མཐུན་པའི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་སྐྱེས་སྒོ་བཀག་པ། བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱེད་དུ་བཅུག་མུས་ཡིན་པ་བཀོད་འདུག དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་གཙོ་བོ་བོད་དང་ཤིན་ཅང་། ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོར་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བོད་ནང་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པར་མ་ཟད་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་འཕྲོག་པ། ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེས་ཆེར་གཏོང་བ། འཛིན་བཟུང་། དེ་བཞིན་ཤིན་ཅང་དང་ཧོང་ཀོང་ཁུལ་དུ་དྲག་གནོན་བྱས་པ་བཅས་ཀྱི་ནང་ཚན་བརྗོད་གཞི་ཁག་བདུན་གྱི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ རྡོག་རོལ་ཇི་ལྟར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་མེད་ཡིག་ཐོག་དང་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཞིབ་བཀོད་གནང་འདུགབོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲྭ་གནས་ཐོག་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ Reciprocal Access to Tibet Act ཞེས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཁྲིམས་འཆར། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་འོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ལ་མཐོང་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུར་དམ་དྲག་གནང་སྐོར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོའི་སྔོན་ནས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང། སྐད་ཡིག་སོགས་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཙོས་བོད་མིིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་སོགས་ལ་བཙན་དབང་གིས་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། དགོན་སྡེ་དང་བསྟན་སྲུང་གཏོར་བཅོམ་དང་དགེ་འདུན་པ་དང་བཙུན་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དགོན་པ་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བ། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་ཁར་ཕྱིའི་གསར་འགོད་པ་དང་དབྱེ་ཞིབ་པ་སོགས་བོད་དུ་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་འགྲུལ་བཞུད་གནང་བར་བཀག་སྡོམ་ནན་པོ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་སོགས་ཆེད་བཀོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་གྱི་དྲྭ་གནས་གསར་པ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Wang Wenbin ལ་གསར་འགོད་པས་འདྲི་རྩད་གནང་བར་ཁོ་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་འབོར་ས་ཡ་བདུན་བརྒྱ་ཙམ་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་ངལ་བ་སེལ་ཡོད་སྐོར་དང་། རྒྱ་རིགས་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་དང་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་སྲུང་བྱས་ནས་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཆོས་དད་ཁག་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཨ་རིའི་ནང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་དང་ཉེན་རྟོག་པའི་དྲག་སྤྱོད། དམག་འཁྲུག་གི་ལམ་ནས་མི་སེར་དཀྱུས་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་རྨས་སྐྱོན་ཕོག་པ་དང་མི་སེར་ས་ཡ་མང་པོར་ཁ་ལག་དང་སྨན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་རག་གི་མེད་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུར་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག་པ་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཞེས་བརྗོད་སྐབས་རང་ཉིད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་དགོས་པ་ལས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་གནང་དབང་མེད་པར་བརྗོད་འདུག