བོད།

འདི་ལོའི་བོད་མིའི་གསུམ་བཅུའི་སྒེར་ལངས་ཐེངས་ ༦༢ པའི་སྔ་ཉིན་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏང་རྒྱུའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་དོན་ལྟར་དུས་ད་ལྟའི་ཆ་ལའང་བོད་མི་རྣམས་དགོན་པ་ཁག་ལ་མཆོད་མཇལ་ཞུ་གཙོས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་གནང་བར་ངལ་བ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུགtibetwatch འམ་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བྱེས་བཞུགས་རྒྱ་ཆེ་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཇོ་ཁང་གིས་གཙོས་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་མཆོད་མཇལ་ཞུ་བར་ཕེབས་སྐབས་རྒྱལ་སྒོ་ནས་ལུས་བཤེར་བྱ་རྒྱུ་གཙོས་མི་མང་ཁྲོད་མི་གསུམ་ལས་མང་བ་འདུ་འཛོམས་མི་ཆོག་པ་དང་། ཇོ་ཁང་སོགས་ལ་གླིང་སྐོར་ཕེབས་སྐབས་མི་སྣ་གསུམ་ལས་མང་བ་མཉམ་དུ་ཕེབས་ཆོག་གི་མེད་པར་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷ་སའི་བར་སྐོར་ཀྱི་ལམ་ཟུར་ཡོད་ཚད་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་དང་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་མཁན་གྱིས་བོད་མི་ཁོ་ནར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་བཀོད་འདུག བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་ལྷ་ས་ནས་གནས་ཚུལ་ཁུངས་ལྡན་མཁོ་སྤྲོད་གནང་བར་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་དུས་ཚིགས་ནས་བཟུང་ཇོ་ཁང་གཙོས་ལྕགས་པོ་རིའི་གཡས་གཡོན་ཀྱི་ས་ཚིགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་མི་འབོར་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་གིས་བོད་མི་ཁོ་ནར་དམ་དྲག་དང་ལྟ་སྲུང་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། དྲག་པོའི་ཁོར་ཡུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་དགོན་པར་མཆོད་མཇལ་དང་སྐོར་ར་ཕེབས་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་ཡིན། དེ་མིན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་འདུག་ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སྐོར་བཀོད་འདུགབོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་གིས་ཇོ་ཁང་དང་བར་སྐོར་སོགས་ཀྱི་དྲག་པོའི་ཁོར་ཡུག་རྣམས་གསལ་འདོན་གནང་བ་དང་མཉམ་དུ་པར་རིས་ཁག་གཉིས་ཙམ་ཆེད་འཇོག་གནང་འདུག པར་རིས་དང་པོའི་ནང་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཇོ་ཁང་གི་མདུན་དུ་གནམ་གཤིས་ཤིན་ཏུ་ནས་གྲང་ངར་ཆེ་ཞིང་ཁ་བས་བཏུམས་ཡོད་ཀྱང་། བོད་རིགས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱའི་ཉེན་རྟོག་པ་གསུམ་གྱིས་སྐོར་བ་དང་གཅིག་གིས་ལུས་བཤེར་བྱས་པ་དང་གཅིག་གིས་དཔེ་ཁུག་སྔོག་བཞིན་པ། གཞན་གཅིག་གིས་མིང་འགོད་བཞིན་པའི་དྲག་པོའི་གནས་སྟངས་མངོན་རྒྱུ་འདུག་པ་མ་ཟད། པར་རིས་གཞན་གཅིག་གི་ནང་དུ་རྒྱའི་ཉེན་རྟོག་པས་དམག་ཆས་སྤྲས་ནས་ལག་ཏུ་མེ་མདའ་བཟུང་སྟེ་རྟོག་ཞིབ་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མཐོང་རྒྱུ་འདུགགཞི་རྩའི་སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཟླ་མཇུག་ཏུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཚད་མཐོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ Donald Trump མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བཀོད་ནས་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཉིན་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་དམག་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཐད་འཕུར་གནམ་གྲུ་ཁག་ཅིག་བཏང་ནས་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་བསྟན་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ ༡༥༠ ལྷག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་སྒོ་ནས། དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་མགྲོན་ཁང་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་ཚོང་ལས་ཁང་། Airbnb ཞེས་པར་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ཡི་གེ་བཏང་སྟེ། བཟོ་ཚོང་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་སང་ལོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་འཚོགས་འཆར་གྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེར་སྤྱིན་བདག་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐུལ་མ་གནང་འདུགཨ་རིའི་ San Francisco གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Airbnb ཚོང་ལས་ཁང་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་རྒྱུའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩལ་འགྲ་ཚོགས་ལ་སྦྱིན་བདག་བྱེད་མཁན་ཚོང་ལས་ཁང་གཙོ་གྲས་ ༡༥ ཙམ་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་གཅིག་ཡིན་པ་རེད། AP གསར་སྤེལ་ཁང་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ ༡༥༠ ལྷག་གིས་ཚོང་ལས་ཁང་དེའི་གཙོ་འཛིན་ Brian Chesky ལགས་སུ་ཆེད་དུ་ཞུ་ཡིག་ཅིག་ཕུལ་བའི་ནང་དུ། ཚོང་ལས་ཁང་དེའི་རྩ་འཛིན་གྱི་ནང་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཞེས་པ་ཡང་ཡང་གླེང་ཡོད་ནའང་། དེས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་རང་དབང་སྒོ་ནས་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་མང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་སྣང་མེད་དུ་བཞག་པའི་ཐོག་པེ་ཅིང་གི་ཨོ་རྩལ་ལ་སྦྱིན་བདག་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་ཁུལ་དེའི་ནང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་མང་པོ་སྣ་འདྲེན་བྱེད་ཐབས་གནང་གི་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག གཞན་ཡང་ཞུ་ཡིག་གི་ནང་དུ། ཚོང་ལས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བསྡུ་རྒྱུའི་རྩེད་འགྲན་ལ་མ་དངུལ་མཁོ་འདོན་བྱས་པ་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དེར་ཆེར་བསྟོད་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གིས་རྒྱ་ནག་ནི་ཧ་ཅང་གི་བཀག་རྒྱ་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་མི་མང་གི་སྣང་ངོར་ཆེས་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་བཞིན་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས། བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ནང་འདྲེན་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་སློང་མི་བྱེད་རྒྱུའི་རེ་སྐུལ་ནན་པོ་གནང་འདུག རྩ་བའི་པེ་ཅིང་ཨོ་ལམ་སྤིག་རྩེད་འགྲན་ལ་སྦྱིན་བདག་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་ coca cola དང། Samsung, Toyota, Alibaba སོགས་ཚོང་ཁས་ཁང་ཆེ་གྲས་ ༡༥ ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་ཨོ་སྩལ་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ཙམ་གྱི་དངུལ་དངོས་སྤྲོད་ཟིན་པ་རེད་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ལ་གནོན་ཤུགས་དང་ལྷག་པར་ཨོ་རྩལ་གྱི་སྦྱིན་བདག་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་བསྡུ་རྒྱུའི་སང་ལོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དེར་མཉམ་བཞུགས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པའི་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས། དེ་བཞིན་ཧོང་ཀོང་བ་བཅས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་བའི་རེ་འབོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ Zhao Lijian ཟེར་བས་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་འདུན་ཡོད་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། འགྲོ་བ་མི་ཐོབ་ཐང་དང་སྦྱར་ནས་རྩེད་འགྲན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་ཕྱིར་བསྒྲགས་ཀྱིས།  ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་ཕམ་ཉེས་འབྱུང་ངེས་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་པ་དེ་དག་གི་སྐུ་ཚབ་ནས་རྒྱ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་དང་མཇའ་འཕྲད་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཏང་སྙོམ་གྱི་ངང་གནས་དགོས་སྐོར་གསུང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་ནས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ནས་ཁག་ཐེག་བྱས་ཡོད་ལུགས་ཀྱི་ལན་འདེབས་བྱས་ཡོད་ནའང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་བཞག་པའི་ཡིག་ཆ་ཁག་མངོན་གསལ་དོད་པའི་ཕྱི་ལ་བསྟན་མེད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག

རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན། མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ཞུ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབས་བཟོས་པའི་ཉེས་མིང་གི་འོག་ལོ་གཅིག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུགHuman defender  ཞེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དྲ་རྒྱའི་ནང་དུ་གནད་དོན་འཁོད་པ་ལྟར་ན།  རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་འབྲོག་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་༥ བའི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ སུ་ཟླ་བ་ ༡༠ བའི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་གི་མི་མང་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ དང་༢༠༡༥ ལོར་སྔ་རྗེས་སུ་སྐད་འཕྲིན་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་དྲ་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་འགལ་རང་བཞིན་གྱི་པར་རིས་དང་མགོན་པོ་གང་གི་གསུང་བཤད་སོགས་ཕབ་ལེན་གྱིས་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ནང་དུ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པར་བསྙད་དེ། གནད་དོན་དེ་དག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་བདེ་འཇགས། དེ་བཞིན་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ་བཅས་ལ་ཉེན་ཚབ་བཟོས་ཡོད་པའི་ཉེས་མིང་གི་འོག་ལོ་གཅིག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག དྲ་གནས་སུ་འཁོད་པའི་ནང་།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཉེས་འཛུགས་བྱས་པའི་ཁོངས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་དང་སྲིད་སྐྱོང་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་པར་བརྒྱུད་འགོད་བྱས་པ་མ་ཟད། ལོ་གསར་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བོད་རང་བཙན་དང་འབྲེལ་བའི་གངས་སེང་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དྲ་ཚོམས་སུ་སྐུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ཏུ་ཕྱིར་ཕེབས་ཀྱི་རེ་སྒུག་སོགས་ཀྱི་བརྙན་སྐུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱང་བྱས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས། མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་མི་མང་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནད་དོན་དེ་གསང་བའི་སྒོ་ནས་ཐག་བཅད་ཡོད་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་གནད་དོན་དེ་ཤེས་རྟོག་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་ལགས་ཀྱི་ཁ་པར་ཡང་གཞུང་བཞེས་བཏང་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག གཞི་རྩའི་ས་བྱི་ལོའི་བོད་མིའི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་ཡོངས་སུ་དམ་དྲག་གི་སྲིད་བྱུས་ཇེ་དོམ་དང་བཏང་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཁུལ་དུ་དངུལ་དངོས་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དུ་ཡང་གསང་མྱུལ་བ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཁག་གམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཚེ་བྱ་དགའ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། བོད་ཁུལ་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བོད་དོན་ཀྱི་ལས་འགུལ་རིགས་སྤེལ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གནད་དོན་གང་ཞིག་བྱུང་ཡང་ཕྱི་ལོག་ཏུ་གནད་དོན་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་བོད་ཕྱི་ལ་རག་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཐའ་མཚམས་བཀག་རྒྱ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྒྱུ་ཡང་ཧ་ཅང་དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་གནས་སུ་ལྷུད་ཡོད་པའི་ཁྲོད། བོད་ནང་གི་རང་ལས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་མི་མངོན་པའི་དབྱིངས་སུ་ལྷག་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ Victims of Communism Memorial Foundation ཞེས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་མྱོང་མཁན་ཚོར་གཟིགས་རྟོག་གནང་མཁན་གྱི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གིས་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་སྲིད་གཞུང་གི་ཚོད་འཛིན་བྱས་པའི་ཁྲིམས་ཁང་བརྒྱུད་ནས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ཐོག་ཏུ་རང་དབང་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Adrian Zenz ལགས་ཁྲིམས་གཏུག་བྱེད་རྒྱུ་རེད་འདུགཐེབས་རྩ་ཁང་དུ་ཞིབ་འཇུག་གི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་འཇར་མ་ནིའི་མི་སེར་ཡིན་པ་སྐུ་ཞབས་ Zenz ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོས་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུད་མི་རིགས་རྣམས་རྩ་མེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པ་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་བ་མ་ཟད་སྔ་ལོ་ Jamestown Foundation ཞེས་པའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་དང་ལྷན་དུ་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་འབུམ་ལྔ་ལྷག་དམག་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ཁང་དུ་ཆེད་ཁྲིད་ཀྱིས་བཙན་དབང་ཐོག་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གཉེར་འཇུག་བཞིན་སྐོར་གནས་ཚུལ་ཡོངས་གྲགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། Victims of Communism Memorial ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་ Edwin ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྐུ་ཞབས་ Zenz ལགས་ཁྲིམས་གཏུག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིིའི་ཁྲོད་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ངོ་རྒོལ་རྣམ་པ་སྟོན་བཞིན་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩུབ་སྤྱོད་ལ་རྒོལ་གཏམ་སྤེལ་རྒྱུ་མ་ཟད་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་དང་ལྷན་དུ་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་ཕྱིར་ལྷན་ཞུགས་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་ Zenz ལགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཟླ་འགོར་ཤིན་ཅང་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་དྲ་ཐོག་སྤེལ་བ་གང་ཞིག་ད་ཆ་བསུབས་ཟིན་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་གཞི་རྩར་བཞག་པའི་བདེན་དཔང་གིསྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྙན་ཐོའི་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཡུ་གུར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་བཙན་དབང་སྒོ་ནས་ས་གནས་གཞན་དུ་གནས་སྤོས་ཀྱིས་ངལ་རྩོལ་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཁྲོད་སིམ་ཏེ་རིམ་པས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དེ་རྩ་མེད་དུ་གཏང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་སོགས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད། སྙན་ཐོ་དེ་སྤེལ་ནས་ཡུན་རིང་པོ་མ་སོང་བར་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་གི་སྲིང་བལ་དང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐོན་རྫས་གཞན་ཁག་ཅིག་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གཏན་འགོག་བྱེད་རྒྱུའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ Trump ཡི་གཞུང་འཛིན་སྐབས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Pompeo ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་རྣམས་གང་བྱུང་དུ་བཙོན་འཇུག་དང་བཙན་ཤེད་ངང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད། དེ་བཞིན་ཆོས་དད་དང་གཏམ་བརྗོད་རང་དབང་བཅས་ལ་ཚོད་འཛིན་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་རྩ་མེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་གསར་པ་སྐུ་ཞབས་ Blinken ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐུ་ཞབས་ Pompeo ཡིས་གསུངས་ཟིན་ དོན་བཞིན་ཤིན་ཅང་ཁུལ་དུ་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པར་བསྐྱར་ནན་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཞབས་ Adrian Zenz ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་ Washington Post གསར་ཤོག་ལ་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་གཏུག་བྱས་པའི་ཁ་མཆུའི་སྐོར་གྱི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་གནང་སྐབས་དེ་ནི་ཨ་རི་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཐོག་ཉེས་ཆད་བཀལ་བ་དེས་རྒྱ་ནག་ལ་དངོས་སུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་ཕོག་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་གསལ་པོ་ཆགས་པ་དང་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་བྱེད་བབ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག

བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གསུམ་རིང་བཞུགས་སྒར་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་ནས་བྱང་ཤར་འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་རྣ་ཐོས་ལ་བར་དུ་ཉིན་གྲངས་ ༩༤ ལྷག་གི་རིང་ལ་སྤྱི་ལེ་ ༢༣༠༠ ལྷག་གི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གྲུབ་མཚམས་སུ་དེ་རིང་སླར་ཡང་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་བྷང་ལོར་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་དང་མཱོན་བྷེ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་སླར་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུགགསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་ནས་ཁོང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་གཞིའི་སྐོར་ནས་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་གར་དུ་བསྡད་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་བོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་འགོར་ཡོད་ཀྱང་། ད་དུང་རྒྱ་གར་དུ་ནང་དུ་བོད་མི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་དང་འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་གོ་རྟོག་ཞན་པོ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཁོང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་གྱི་ནང་དུ་གཙོ་བོ་དགོས་འདུན་གསུམ་རྩལ་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་ནི། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གལ་གནད་དང་སྲུང་སྐྱོབ། དེ་བཞིན་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པར་མི་མང་གིས་ཤེས་རྟོག་བྱེད་ཐབས་དང་། རྒྱ་གར་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་དངོས་ཟོག་རིགས་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་ལས་གཞི་རྩ་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་།དེ་བཞིན་ཁོང་ལ་ཉེ་ཆར་རིང་ཟླ་བ་གསུམ་ལྷག་གི་རིང་ལ་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཚར་ཙམ་ཡིན་སྟབས། ད་ཆ་ཡང་ཟླ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་སླར་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུར་ཁོང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་དང་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཉེ་ཆར་གྱི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྐབས་སུ་གཞུང་ལམ་རྐྱང་བརྒྱུད་ནས་སོང་ཡོད་སྟབས་ལམ་བར་ནས་མི་མང་ལ་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་བའི་མི་མང་པོ་ཞིག་སློབ་སྦྱོང་མེད་མཁན་རིགས་ཡིན་སྟབས་ཁོང་གི་སྦྱར་ཡིག་བཀྲམ་རྒྱུའི་ལས་གཞིའི་ཐད་ནས་འདོད་བློ་ཁེངས་བ་ཞིག་ཡོང་མེད་སྟབས་སླར་ཡང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་གཞི་དེ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ནང་གི་སློབ་སྦྱོང་ཡོད་མཁན་གྱི་མི་མང་ལ་དམིགས་ནས་འགོ་འཛུགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདི་ནི་ཉེ་ཆར་སྤེལ་བའི་ལས་འགུལ་དང་བསྡུར་ན་དཀའ་ལས་ཆེན་པོ་མེད་པར་མ་ཟད། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་གྱི་འོག་ཏུ། བྷང་ལོར་གྱི་ལས་གཞི་ཁག་མ་གྲུབ་བར་དུ་ཁོང་གི་མགྲོན་ཁང་དུ་གནས་སྡོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་ནས་མི་མང་ལ་རེ་སྐུལ་ཞུ་དོན། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་ཀཱརནཱ་ཊཀ་ནི་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེར་འབྲས་དགའ་གསུམ་གྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གདན་ས་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་ཆེ་ཤོས་གསུམ་གྱི་ས་ཁུལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིར་ཁོང་གི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ་ནས་མི་མང་གིས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས། ཉིན་གཅིག་གི་རིང་ལ་སྦྱར་ཡིག་བཀྲམ་རོགས་བྱེད་ཐུབ་ནའང་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་འཛུལ་ཞུགས་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞི་རྩའི་ཁོང་གི་ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལྡི་ལི་དང་བྷང་ལོར། དེ་བཞིན་མཱོ་བྷེ་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་དང་། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་ཀྱི་འདུར་རྒྱུགས་རྒོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཚོར་ར་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་ས་འོག་གི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་སོགས་སུ་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་སྐོར་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུ་རེད་འདུག

ཁ་སང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༢ བ་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་བོད་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ནང་བསྟན་གྱི་དགོན་སྡེ་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་དོ་དོམ་གྱི་འོག་ཏུ་བཅུག་སྟེ། དགོན་པ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཐད་ནས་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུགསྙན་ཐོ་དེའི་ནང་དུ་གསལ་འདོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་བཀོད་འདོམ་གྱི་འོག་ཏུ། བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་པ་ཡོངས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོག་པ་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཆེད་བསྐོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་རྩ་འཛུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ལ་གཅིག་སྒྲིལ་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨོད་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་དུས་རྒྱུན་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ཉེན་འཚབ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་བཀོད་འདོམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་ཆོས་སྡེ་ངོ་བོར་གནས་རྒྱུར་ཉེན་ཁའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པར་གསལ་འདོན་གནང་འདུགལས་འགུལ་ཁང་གིས་ད་དུང་། བོད་ནང་གི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་ཐད་གར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་ཁུལ་དུ་ལས་གཞི་སྣ་མང་ཞིག་རྩོམ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དུ།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་རྒྱ་ནག་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁུལ་དུ་སྔོན་རྩིས་མ་དངུལ་རྒྱ་སྒོར་ས་ཡ ༢༣།༩ གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པད་ང་། སྔར་ལོའི་ནང་དུ། སྔོན་རྩིས་མ་དངུལ་སྒོར་ས་ཡ་ ༦༢ ཙམ་བཏང་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་གཞིའི་མ་དངུལ་ལྡབ་གསུམ་ཆགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པའི་ནང་དུ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོ་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ཆེད་བསྐོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་གྲངས་ ༦༥༧༥ ལྷག་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་གྲངས་ ༡༧༨༧ གྱི་ནང་དུ་ལྟ་རྟོག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་འཁོད་ཡོད་པར་བལྟས་ན། མ་མཐའ་ཡང་དགོན་སྡེ་རེ་རེའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཆེད་དུ་མངགས་གཏོང་བྱས་པའི་ལས་བྱེད་གསུམ་བཞི་རེ་ཡོད་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུགགཞན་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ནང་དུ་སློབ་གསོ་བཅོས་བསྒྱུར་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་ནས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་བློ་སེམས་དཀར་དགོས་བའི་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དད་མོས་ཡོངས་སུ་བློས་བཏང་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་རྩ་འཛུགས་བྱས་པའི་རྩ་འཛིན་བཞི་ཞེས་པའི་སྲིད་བྱུས་བཙན་དབང་གིས་ལག་བསྟར་གྱིས། གྲྭ་བཙུན་རྣམས་རྒྱ་ནག་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་ད་ཆ་བོད་ཁུལ་དུ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་བཙན་དབང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨོད་བྱེད་དུ་འཇུག་བཞིན་པ་ཁོ་ན་ཞིག་མ་ཡིན་པར། ཐ་ན་གང་ཉིད་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་གྱི་བདག་དབང་ཡང་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་པར་བསྙད་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་རྒྱ་བསྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ནག་གི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་ནས། ལས་འགུལ་ཁང་གིས་དུས་རབས་མང་པོའི་རང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ལྟེ་བར་གྱུར་བའི་བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་དབང་གི་དོ་དོམ་དྲག་གནོན་གྱི་འོག་ནས་རིམ་བཞིན་ཉམས་དམས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པར་སེམས་འཚབ་ཡོད་པར་འཁོད་པ་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་རྩ་འཛུགས་བྱས་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་སྒྲིག་སྲོལ་གྱི་ནང་དུ། གྲྭ་མང་གི་འགྲོ་འདུག་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་སྟབས། གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་དགོན་སྡེ་ཕན་ཚུན་གྱི་བར་དུ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱིས་རང་ནང་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སློབ་དཔོན་བསྟེན་སྲོལ་གྱི་ལམ་ཁ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཀག་ཟིན་པར་བརྗོད་འདུགདེ་བཞིན་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་དགོན་སྡེ་ཁག་་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་སྟེ། ཕྲུ་གུ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ན་གཞོན་དུས་ནས་ནང་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་ལམ་ལུགས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་སྟབས། ད་ཆ་བོད་ནང་གི་དགོན་པ་ཁག་གི་ནང་དུ་མི་རབས་བརྗེ་བསྒྱུར་གྱི་བར་ནས་ནང་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཐོག་བྱུང་སྟེ། ཕན་ཚུན་གྱི་བར་དུ་ཧེ་བག་ཆེན་པོ་ཤོར་བཞིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་དགོན་པ་ཁག་གི་ནང་དུ་དོ་དམ་ཇེ་ཆེར་བཏན་ནས་གྲྭ་བཙུན་མང་པོ་ཕྱིར་འབུད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་། རེ་འགའ་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཁོར་ཡུག་ནས་འདུག་མ་བཟོད་པར་དགོན་པ་ཁག་ནས་ཐོན་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་ཁུལ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པའི་ནང་དུ། བོད་ཁུལ་སྤྱི་ཡོངས་སུ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་ཚད་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཟད། གྲྭ་བཙུན་གྱི་དགོན་ཁག་རེ་འགའ་ད་ལྟ་སྟོང་བར་གྱུར་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གནང་འདུག ལས་འགུལ་ཁང་གིས།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་བྱས་ནས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་འཁོར་བའི་སྐབས་འདིར།   ད་ཆ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཚོ་གནས་ལ་ཉེན་འཚབ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་པ་མངོན་གསལ་གྱིས། ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཐེངས་འདིའི་བོད་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་དེས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རྒྱ་བསྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་གསལ་འདོན་བྱེད་ཐུབ་པར་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བསྒྲགས་པ་དང་ལྷན་དུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་མངོན་གསལ་གྱིས་གསུང་འབྱོན་དགོས་བར་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུག  

དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་ཁྲི་ཕྲག་བརྒལ་བས་རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་གྱི་དྲག་པོའི་བཙན་བཟུང་ལ་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་གནང་སྟེ་མི་ལོ་ ༦༢ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་སླད་སྐུ་ལུས་དོར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༢ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་།དེ་ཡང་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༡༠ པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་ནང་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། སྲིད་ཞུའི་ལས་བྱེད་དྲུང་གཞོན་ཡན་དང་དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྐུ་ཚབ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་གསུང་འཕྲིན་ནང་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་དང་། བཙོན་འོག་ཏུ་མནར་གཅོད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་ཐུགས་གསོ་དང་སྦྲགས། ཉེ་ལམ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཅར་རྡུང་གི་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་དང་། སྣེ་ཤན་པ་དཀོན་མཆོག་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་དོན་དེའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཐོག་བཟོད་དུ་མེད་པ་དང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་འདོན་གནང་གི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གསང་མྱུལ་ལྟ་ཞིབ་དང་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་བྱས་པའི་ཐོག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས་ཤུགས་འོག་བོད་ཙམ་མིན་པར་གོ་ལ་སྤྱིའི་མང་གཙོར་ཉེན་ཚབས་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པས། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་། ད་རེས་ཀྱི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་འདས་ལོར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྒེར་ཚང་མར་ཐུགས་རྗེ་ཞུས་སོང་། ཕྱོགས་མཚུགས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་ནས། རིང་མིན་ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་གཞི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་སྤྱི་དོན་སླད་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་དང་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་བེད་སྤྱོད་ལོག་པར་བཏང་ནས་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་གནོད་པའི་གཏམ་ཉོག་སྤེལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མཁན་རིགས་ཤེས་ཚེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་ཐེར་འདོན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། མ་ཟད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དམ་འཛིན་གྱིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོངས་ཐབས་ལ་འབད་རྩོན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་ད་བར་དེའི་ཐད་ཚུལ་མཐུན་གྱི་ཡ་ལན་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པའི་ཁར། རྒྱ་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གཏོར་བཤིག་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་སོགས་གཏོང་བཞིན་པས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་དང་། དེ་བཞིན་ད་ཆ་བཙོན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་མགྱོགས་མྱུར་གློད་བཀྲོལ་དང་། ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སྟངས་གསལ་བཤད་དགོས་བར་རྒྱལ་ཚོགས་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་ལ་ནན་བརྗོད་ཞུས་སོང་།  དེ་བཞིན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཨ་རི་ནས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་དང་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་གི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་གླེང་སློང་སོགས་སྔར་ལྷག་བྱུང་བཞིན་སྟབས། ཁྲིམས་ཡིག་དང་བགྲོ་གླེང་དེ་དག་བརྒྱུད་བོད་དོན་དཀའ་རྙོག་སེལ་བར་རེ་བ་དང་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་སོང་།དེ་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་གྲུབ་པ་དང་བསྟུན། བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཉེ་འཁྲིས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་འབབ་ཚུགས་སུ། བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔའི་གོ་སྒྲིག་གི་འོག གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་སྐོང་ཚོགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་ཚོགས་པ་ལྔའི་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ་མ་ཟད། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་ནས་རྡ་ཤོད་ཀ་ཅ་རཱིའི་མདུན་ཐང་གི་བར་དུ་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་བྱས་བའི་ཁྲོད། ས་གནས་བོད་མི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་དང་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པ་མ་ཟད། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་དང་མི་རིགས་གཞན་ཁག་ཅིག་གིས་ཀྱང་འཛུལ་ཞུགས་གནང་སོང་། ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་རྡ་ས་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཇིཏ་ནེ་རི་ཡ་ལགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་སྐབས། ནམ་རྒྱུན་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རང་དབང་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟར། རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་འབྲོག་ལམ་གྱི་ཁུལ་དང་དེ་བཞིན་ལ་དྭགས་ Galwan ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་སུམ་འཛུལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་དྲན་གསོ་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས། དོན་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རང་དབང་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཡིན་པར་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་དྲན་གསོ་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་ལྷག་པར་རྒྱ་གར་གཞུང་གོས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་མཚོན་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་ད་བར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོ་དེ་མུ་མཐུད་དུ་བོད་ཁུལ་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་མིན་པའི་སྡིངས་ཆ་སྣ་མང་བརྒྱུད་ནས་བོད་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཏུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ཨ་རི་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་དུའང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་ཡོང་ཐབས་སླད་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་མཛད་སྒོའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔ་པོའི་སྐུ་ཚབ་སོ་སོ་ནས་གཏམ་བཤད་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ཇི་ཙམ་གྱི་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མེ་ལྕེ་གསོན་པོར་གནས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བསྐྱར་ནན་དང་འབྲེལ། བྱེས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་ཚབ་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་རང་རེའི་རྩ་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་།

དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་མིའི་ཐོག་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་གྱི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ནས་ད་བར་མནར་གཅོད་དང་གཉའ་གནོན། བཤུ་གཞོག་འོག་བོད་རིགས་རྒྱལ་གཅེས་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་མུ་ནག་གི་བཙོན་དུང་དུ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་ཉེས་མེད་ཁྲི་ཚོ་མང་པོས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བཙོན་འཇུག་དང་མནར་གཅོད་དང་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང། ཁོང་རྣམ་པའི་རྗེས་ཤུལ་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་རྣམས་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གིས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་གོང་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ནས་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཆགས་པའི་བོད་ལྷོ་ཁའི་ཉིང་ཁྲི་བར་bullet train འམ་མགྱོགས་ཚད་མྱུར་བའི་མེ་འཁོར་ཞིག་ཤར་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་རེད་འདུགརེས་གཟའ་སྤེན་པ་སྟེ་ཚེས་ ༦ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་དབུས་མེ་འཁོར་སྡེ་ཚན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་མཐོ་གྲས་ཤིག་གིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་སྔོན་ལ་བོད་ནང་གི་ཐོག་མའི་མགྱོགས་ཚད་མྱུར་བའི་མེ་འཁོར་ཞིག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་དང་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་དང་ཆེས་ཉེ་བའི་བོད་ལྷོ་ཁའི་ཉིང་ཁྲི་དབར་ཤར་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བཤད་འདུག ལྷ་ས་ནས་ཉིང་ཁྲི་བར་གྱི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོ་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་སྔ་ལོའི་ལོ་མཇུག་ལ་མཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་ནང་གི་ཆེས་ཐོག་མའི་གློག་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱོད་པའི་མེ་འཁོར་དེ་ཚོུད་གཅིག་ལ་སྤྱི་ལེ་ ༡༦༠ ལྷག་འགྲོ་སྐྱོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུགརྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིའི་ལས་གཞི་དང་བསྟུན། རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ས་གནས་ཡོངས་སུ་མགྱོགས་ཚད་མྱུར་བའི་མེ་འཁོར་ཆེད་འཛུགས་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ བར་དུ་མེ་འཁོར་དེ་སྤྱི་ལོ་སུམ་ཁྲི་བདུན་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བར་ཤར་གཏོང་གིས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་བརྒྱ་ཆ་ ༩༨ ནས་མང་ཚོགས་འབུམ་ལྔ་འབོར་འདྲེན་བྱ་ཐུབ་པར་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་འདུག གཞི་རྩའི་འདས་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་རྒྱ་ནག་གི་སྲི་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཉིང་ཁྲི་བར་མེ་འཁོར་ཤར་གཏོང་གི་ལས་གཞི་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཐོག་འགྲོ་གྲོན་ཇི་དགོས་ཆོག་མཆན་གྱི་གྲོས་འཆར་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་ལས་གཞི་དེ་རྒྱལ་སྲུང་བདེ་འཇགས་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། ས་མཚམས་ས་ཁུལ་ཁག་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་བཅས་དང་འབྲེལ་བའི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་ལྡན་ཡོད་སྐོར་བཤད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་འཆར་དེས་བོད་ནུབ་ཕྱོགས་མངའ་ཁུལ་དང་ལྷག་དོན་ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་དཔལ་འབྱོར་ལ་སྨན་པའི་ཞབས་འདེབས་ཞུས་པ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།དེ་བཞིན་རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་མང་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཕུལ་བའི་ལོ་ལྔ་ཚན་ ༡༤ པའི་འཆར་འགོད་ཟིན་བྲིས་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་མེ་འཁོར་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱི་ལྕགས་ལམ་དེ་ལོ་ལྔའི་ནང་ཚུད་བོད་ནས་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་བར་མཐུད་འཆར་ཡོད་པ་དང་། དེའང་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་ཁོངས་ཧི་མཱ་ལ་ཡ་བརྒལ་ནས་བོད་དང་བལ་ཡུལ་བར་མེ་འཁོར་མཐུད་ཐབས་ཀྱི་ལས་འཆར་ཁོངས་སུ་ཚུད་པ་དང་། བལ་ཡུལ་གཞུང་གི་སྲིད་འཛིན་ K P Sharma Oli  ཡིས་ཀྱང་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་འདུག