རྒྱ་ནག

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༢ མ་ཚོགས་པའི་སྔ་རོལ་དང་བསྟུན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ལྦར་ཆེད་བཅར་གྱིས། ཁེ་ཉིན་ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་༢ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས། ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་འབྲེལ་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣར་མཇལ་མོལ་བརྒྱུད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གྱི་གནས་སྟངས་ཁག་སྙན་སེང་དང་། རིང་མིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ལ་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་དྲི་རྩད་དང་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་བཞིན་འདུག ཐེངས་འདིའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམ་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་དོན་ལྟར་ན། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་ད་རེས་ཀྱི་ཞུ་གཏུགས་དེའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཐོག་ཐེ་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པ་མཚོན་པའི་བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས་དང་། བོད་ནང་བོད་མི་ཚོར་ལས་ཀ་དང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིར་སྐྱོད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རྒྱ་རིགས་དང་འདྲ་མཉམ་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཡིག་སྐད་ཡིག་གཉིས་པར་སློབ་ཁྲིད་དང། བོད་ཕྲུག་ཚོ་བོད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་གཉེར་བཞིན་པའི་དང་བླངས་སློབ་གྲྭ་དང་དགོན་སྡ་ཁག་ལ་བསྐྱོད་རྒྱུར་བཀག་འགོག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་པའི་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་དང་། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་དང་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་ཁག་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་དྲུག་ཐོག་སྙན་སེང་ཞུས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག གནད་དོན་དེ་དག་ཐོག་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་༤༢ ཐོག་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག ཐེངས་འདིའི་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག་བཞུགས་སྒར་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་དང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འབྲུག་ལྡན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་ཐོག སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་ལགས་དང་སུད་སི་དོན་ཁང་གི་རྒྱལ་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་བཅས་ཆགས་ཀྱི་འདུག རྩ་བའི་ཇི་ནི་ལྦའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་༤༢ དེ་ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་༩ནས་༢༧བར་ཚོགས་ཀྱི་འདུག་ཅིང་། ད་རེས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་དེ་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ཚེས་༡༢ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཟུར་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དགས་པོ་བསོད་ནམ་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གཏོར་སྐྱོན་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་གི་འདུག་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་༢༠ཉིན་ལྷན་ཚོགས་དང་བསྟུན་ནས་སུད་སི་དང་ལིག་ཏེན་སིཊཡན་བོད་རིགས་མི་མང་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་མདུན་དུ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོམ་ལས་འགུལ་ཡང་སྤེལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

འདས་པའི་གཟའ་ཁོར་ ༡༦ ཙམ་གྱི་ཞི་རྒོལ་རྗེས་དེ་རིང་ཧོང་ཀོང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ལྕམ་སྐུ་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་ཁུལ་དེའི་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཁང་གི་འཐུས་ཚབ་པ་དང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་མང་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཧོང་ཀོང་གི་འཐུས་ཚབ་པ་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་བཞུགས་མོལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་སྐབས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་དྲོ་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཐག་གཅོད་དེ་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་འདུག འོན་ཀྱང་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་རྒོལ་བའམ་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུར་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་ངང་ནས་དགའ་བསུ་གནང་གི་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་ཁོང་ཚོའི་དགོས་འདུན་ལྔ་བཏོན་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་གཅིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་སྦྲགས། ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རྒྱུ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་འཕྱི་དྲག་པའི་གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་ལྷན་དུ་ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་ཞི་རྒོལ་བར་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་ལས་དོན་ཐད་ཁུལ་དེའི་གཞུང་ནས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་རྟོག་ཞིབ་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་བརྙན་པར་དེའི་ནང་ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་པའི་ཞུ་གཏུག་ཚན་པའི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཞི་རྒོལ་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང། ཧོང་ཀོང་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཞི་རྒོལ་སྐབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་ཟླ་བ་འདི་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་སར་ཕེབས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དེ་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་སོགས་རྟོགས་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུག

རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ནང་བཞུགས་པའི་ཧོང་ཀོང་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་ལྟ་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ལས་འགུལ་བ་སོགས་ནས་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་མཚོན་པའི་ལས་འགུལ་མང་དག་ཅིག་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཡོ་རོབ་ Baltic མངའ་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ Lithuania འི་རྒྱལ་ས་ Vilnius ནང་མི་མང་བརྒྱ་སྐོར་ཁ་ཤས་ལག་འབྲེལ་མཐུད་དེ་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་ཆེད་བཏོང་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ Lithuania ས་གནས་མི་མང་གི་ལས་འགུལ་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་རིགས་ཁག་གཅིག་ཆེད་མངགས་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་འཆར་བ་དང་། ལས་འགུལ་བའི་ལག་ནས་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲོག་པ་སོགས་བརྒྱུད་ས་གནས་མི་མང་གི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ལས་འགུལ་ལ་བར་ཆད་དང་འགོག་རྐྱེན་སྣ་མང་བརྩམས་ཡོད་སྟབས། ཁ་ཉིན་ Lithuania འི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Linas Linkevicius ལགས་ནས་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་གཞུང་ཚབ་པ་ཆེད་མངགས་ཆེད་འབོད་ཀྱིས་ས་གནས་མི་མང་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པའི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་ལི་ཐོ་ནི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་མང་གཙོའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ནས་ཆེད་མངགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་དང་མཐུན་པའི་རྒྱ་རིགས་སོགས་ཆེད་བཏང་གིས་ལས་འགུལ་ལ་བར་ཆད་བརྩམས་པ་དེ་ས་གནས་མི་མང་གི་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མི་ཆོག་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་མི་དགོས་པའི་ཆ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མ་འོངས་པར་གཞུང་ཚབ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འགོག་རྐྱེན་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དེ་རིགས་སྤེལ་རྒྱུར་འཛེམ་ཟོན་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་ཡང་གནང་འདུག འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ལས་ཁུངས་ནས་ Lithuania ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོས་ཡུལ་དེའི་ཁྲིམས་དང་མི་མཐུན་པའི་བྱ་བ་གང་ཡང་སྤེལ་མེད་པའི་གསལ་བཤད་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Geng Shuang ཡས་རྒྱུན་ལྡན་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་ཐོག་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་རིགས་རྣམས་ནས་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ཚུལ་མིན་བྱ་སྤྱོད་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ལི་ཐོ་ནི་ཡ་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀ་དེ་དག་ལི་ཐོ་ནི་ཡ་དང་རྒྱ་ནག་དབར་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་ཁག་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ངོས་ལེན་བྱས་དང་བྱེད་མིན་ལ་ལྟོས་མེད་མི་མང་གི་ལས་འགུལ་ལ་དངོས་སུ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་གཉིས་ལ་ས་གནས་ཉེ་རྟོག་ལས་ཁུངས་ནས་དངུལ་གྱི་ཉེས་ཆད་ཡང་བཏང་འདུག་པ་དང་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མཁན་ཁོངས་སུ་ཡོད་པ་ Lithuania འི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ Mantas Adomenas ལགས་ནས་ Reuters གསར་ཁང་ལ་སྐབས་དེའི་ལས་འགུལ་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་པ་དངོས་སུ་བཅར་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་མང་གི་ལས་འགུལ་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་ལམ་སྟོན་དང་བརྒྱུད་སྐུལ་མང་དག་ཅིག་བྱས་པའི་བརྙན་པར་བསྟན་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ Lithuania མི་མང་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྦྲགས་ the Baltic Way འམ་ Chain of Freedom ཞེས་མི་མང་ལག་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་ད་ལྟའི་ཡོ་རོབ་ Baltic མངའ་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ Estonia དང་ Lithuania དེ་བཞིན་ Latvia བཅས་ཀྱི་མི་མང་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་ལག་འབྲེལ་མཐུད་དེ་སྐབས་དེའི་ Soviet Union ཞེས་ཨུ་རུ་སུ་གནའ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་མངའ་འོག་ཏུ་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་གནང་སྐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཆེས་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡིན་པ་དང་། ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ Lithuania མི་མང་གི་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཆེད་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོའི་མི་མང་ལག་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་སླར་སྤེལ་ནས་ལོ་ངོ་ ༣༠ འཁོར་བའི་དྲན་གསོ་ཡང་ཞུས་འདུག རྩ་བའི་ཟླ་བ་གསུམ་ཙམ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཧོང་མི་མང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་། མང་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོག་ཐང་རྩོད་ལན་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་སོགས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་བསྟན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཞུགས་སྒར་གཙོས་ས་གནས་འདྲ་མིན་ནང་བཞུགས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ནས་ཀྱང་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་དང་སྐད་འབོད། དེ་བཞིན་བགྲོ་གླེང་སོགས་བརྒྱུད་ཧོང་ཀོང་མི་མང་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་བསྟན་ཡོད་པ་རེད།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོར་ཨིན་ཡུལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཞེས་པའི་ཆ་རྐྱེན་གྱི་འོག་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་པའི་ཧོང་ཀོང་ས་ཁུལ་ནང་ལོ་འདིའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཟླ་དཀྱིལ་ནས་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་རྐྱེན་པས་ས་གནས་ན་གཞོན་གཙོ་གྱུར་མང་ཚོགས་ཁྲི་ཚོ་མང་པོས་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་གནས་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་པ་དང་། གནས་སྐབས་མཚམས་བཞག་པའི་ཁྲིམས་འཆར་དེ་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་འདུན་འོག་ནས་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་བཞིན་པའི་ཁྲོད་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་ད་ལྟའི་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་ཁོང་མོས་ཁྲིམས་ཆར་དེ་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཐབས་བྱེད་རྐྱེན་ཧོང་ཀོང་ནང་གནས་སྟངས་ཆེས་ཛ་དྲག་ཆགས་པ་དང་། ད་ཆ་ཁོང་མོར་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་མེད་པ་མ་གཏོགས་དེ་ལྟར་དགོངས་ཞུ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་གནད་དོན་སེལ་བར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་ཕྱིར་གྱར་བྱུང་འདུག ཁ་སང་ Reuters སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཉེ་ཆར་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་དང་ཚོང་པ་ཆེ་གྲས་ཁག་གཅིག་དབར་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་ཐོག Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་སྐར་མ་ ༢༤ ཙམ་གྱི་རིང་བཀའ་མོལ་གསུངས་པ་རྣམས་སྒྲ་འཇུག་བྱེད་ཡོད་པ་དེ་ཕྱིར་འགྱར་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་ཁོང་གིས་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཞི་འཇམ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐད་དུས་ཚོད་ཚད་བཀག་གང་ཡང་བཟོ་མེད་པ་མ་ཟད་ཧོང་ཀོང་དུ་རྒྱ་ནག་བཅིངས་བཀྲོལ་དམག་མི་གཏང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། གལ་ཏེ་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་བདེ་སྲུང་གི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཚེ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་བཅས་གོང་རིམ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ལ་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་དགོས་པའི་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ཞིག་ལ་གནད་དོན་དེ་སེལ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་ས་གནས་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ཞིག་གིས་སོ་སོའི་ས་གནས་ལ་གཟིང་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་བཟོས་པ་དེ་ནི་དགོངས་པ་དག་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཧོང་ཀོང་ནང་རྒྱ་ནག་དམག་དཔུང་གཏང་བ་ཡིན་ན་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གི་ཆེ་མཐོང་ལ་དོ་ཕོག་ཅི་ཙམ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ད་ལྟའི་གནས་འབབ་དེ་བཟོ་བར་དུས་ཚོད་མང་པོ་བཏང་ཡོད་སྟབས་གནས་འབབ་དང་ཆེ་མཐོང་དེ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་ད་ལྟའི་ཆར་གང་ཡང་མེད་པ་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་གནས་སྟངས་དེ་སེལ་བར་ངང་འགུག་བྱེད་སྲིད་པ་གསུངས་འདུག Reuters གསར་ཁང་གིས་ཕྱིར་འགྱར་བྱུང་བའི་སྒྲ་འཇུག་དེའི་སྐོར་རྟོག་ཞིབ་གནང་བར་ཚོགས་འདུ་དེའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ཚོང་པ་གསུམ་གྱིས་སྐབས་དེར་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་དཀའ་མོལ་དེ་དག་གསུངས་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་གནང་འདུག ཚོགས་འདུ་དེ་སྤྱི་ཁྱབ་ཁོང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་འདྲ་མིན་དང་ལྷན་དུ་ཚོགས་འདུ་རིམ་པ་འཚོགས་བཞིན་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ Carrie Lam ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་བརྒྱུད་ཁོང་གིས་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བཀའ་མོལ་གསུངས་པ་སྒྲ་འཇུག་བྱེད་དེ་གསར་འགོད་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་ཆེད་བཏོན་བྱས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་དབུ་འཛུགས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ལ་རྩ་དགོངས་རྩ་བ་ནས་ཞུ་མྱོང་མེད་པ་མ་ཟད་དེའི་ཐོག་བསམ་བློ་གང་ཡང་འཁོར་མྱོང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཁོང་གིས་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་རང་ཉིད་སྒེར་ཞིག་ལ་གནས་སྟངས་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་དེ་དག་འོག་རྩ་དགོངས་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ལས་སླ་པོ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འདས་པའི་ཟླ་བ་གསུམ་འདིའི་ནང་རང་ཉིད་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཧོང་ཀོང་ལ་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་ཆེད་མུ་མཐུད་བསྡད་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ཧོང་ཀོང་གི་མང་ཚོགས་ནས་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་ཞི་རྒོལ་ལས་འགུལ་མུ་མཐུད་སྤེལ་ཏེ་ཧོང་ཀོང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་ཐང་གི་ལས་དོན་ལ་འགོག་རྐྱེན་དང་ས་གནས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་དང་མེ་འཁོར་འགྲུལ་བཞུད་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་བར་མཚམས་བཅད་པ་མ་ཟད་ཁ་སང་ཧོང་ཀོང་གི་སློབ་གྲྭ་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་སྒོ་ཕྱེ་ཡོད་ཀྱང་། སློབ་མ་རྣམས་ནས་ངོ་རྒོལ་མཚོན་ཆེད་དུ་འཛིན་གྲྭར་མ་འགྲོ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་དང་མ་ཀའོ་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པས་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་གིས་ཁུལ་དེ་རང་བཙན་དང་ཕྱེད་རང་བཙན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་འབབ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་ཇག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་མ་ཟད་ངོ་རྒོལ་བ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱབ་གཏོད་བྱེད་མཁན་ཕྱིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཅན་ཁག་གཅིག་གིས་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་འདུག དེ་སྔ་ World Bank འམ་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་གཞིའི་ཆེད་དུ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༥༠ ཐམ་པ་ཞིག་བུན་གཡར་གཏང་ཡོད་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ས་ཁུལ་དེའི་མི་སེར་ས་ཡ་བརྒལ་བ་བཙན་དབང་ཐོག་བཀག་ཉར་བྱས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུའི་ལས་གཞིའི་ཐོག་བཏང་ཡོད་པ་གསུང་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ། ཉེ་ཆར་ CECC ཞེས་ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ Marco Rubio དང་ Jim Mcgovern ལགས་གཉིས་ནས་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ David Malpass ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ལ་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་ཕུལ་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གི་དངུལ་འབོར་དེ་དག་ Xinjiang ས་ཁུལ་དུ་མང་ཚོགས་ཐོག་དམ་གནོན་བྱེད་པར་སྤྱོད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་ནས་གསལ་པོ་ཆགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དངུལ་འབོར་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་ཅི་འདྲ་ཞིག་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པར་རྟོག་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཉེ་ཆར་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་ལས་བྱེད་པ་ཞིག་གིས་དངུལ་ཁང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ངེས་སྟོན་པའི་མཚན་ཐོག་ལ་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་ཕུལ་ནས་དེའི་ནང་དངུལ་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཤིན་ཅང་ནང་ཤེས་ཡོན་ལས་གཞིའི་ཆེད་སྤྲད་པའི་དངུལ་འབོར་དེ་དག་ཅི་ལྟར་སྤྱོད་མིན་ཐད་དོགས་ཟོན་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་དངུལ་ཁང་གི་སྲིད་བྱུས་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ British Columbia གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཁྲིམས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱ་རིགས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་རྒྱ་ནག་ལ་དངུལ་འབོར་ཆེན་བུན་གཡར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ཤིན་ཅང་ནང་གི་དྲག་གནོན་གྱི་ཆ་ཤས་སུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཆེད་བཀོད་བྱས་པ་ལྟར་ཉེ་ཆར་འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་སྐུ་ཞབས་ David Theis ལགས་ཀྱིས་དངུལ་ཁང་ནས་གནད་དོན་དེ་རིགས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་ངོས་འཛིན་བཞིན་ཡོད་པ་དང་གནད་དོན་དེ་དག་ཐོག་ཏུ་དངུལ་ཁང་ནས་རྟོག་ཞིབ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་བཞིན་དེའི་ཐོག་ལག་ལེན་གང་བསྟར་དགོས་ཀྱང་བསྟར་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག

ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༥༠ ལྷག་ནས་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་མང་གཙོ དང་རང་དབང་གི་མངོན་འདོད་ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཡོད་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་སོང་། ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཚོུད་ ༣ ཙམ་ལ་བོད་རིགས་ན་གཞོན་མི་གྲངས་ ༡༥༠ བརྒལ་བས་ཉི་གདུགས་སྟེང་དུ་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་རྒྱབ་ཏུ་ང་ཚོ་ཡོད། ཧོང་ཀོང་ལ་མང་གཙོའི་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས།  བོད་ཧོང་ཀོང་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་སོགས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་བཀོད་དེ་ལྡི་ལི་གསར་པའི་གྲོས་ཚོགས་ལམ་གཞུང་བརྒྱུད་ཇན་ཏར་མན་ཏར་བར་སྐད་འབོད་བྱེད་བཞིན་པར་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་།    ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མཁན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཧོང་ཀོང་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཅེས་པའི་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་ནི་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་དོན་རྒྱ་ནག་གི་གཉའ་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་ཤར་ཏུར་ཀི་སི་ཐན། སོག་པོ་བཅས་ཐུན་མོང་ནས་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་ཚེ་རྒྱ་ནག་ལ་ངེས་པར་དུ་བརྡ་ལན་ཞིག་འཕྲོད་ངེས་ཡིན་པ་དང་། ཧོང་ཀོང་ལས་འགུལ་དེ་བརྒྱུད་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་མ་འོངས་པར་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ལེགས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་བླང་རྒྱུ་ཡོད་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་འདུག གཞི་རྩའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནི་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་དང་། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཚོགས་པའི་ཁོངས་སུ་ས་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ ༨༨ དང་ཚོགས་མི་གྲངས་ ༣༥༠༠༠ ལྷག་ཡོད་པར་གདེང་འཇོག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།  སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བསྒྲུབས་རྗེས་ཕྱི་དྲོ་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དུ་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་ཞིག་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་ཧོང་ཀོང་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་མི་མང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་གཞི་རྩའི་མང་གཙོའི་རང་དབང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ངོ་རྒོལ་དང་།  ལྷག་དོན་རྒྱ་ནག་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་བཀོད་བྱུས་འོག་ཧོང་ཀོང་གི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་བ་ཚོར་བཙན་དབང་གིས་དྲག་གནོན་སྤེལ་རྒྱུ་འཕྲལ་མར་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཡང་ཆེད་བཏོན་གནང་འདུག དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་སུ་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་༡༠ ཐོག་དབུས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་དོན་ལྟར་ངྷ་སའི་མེག་གྷན་གྱི་སྲང་ལམ་དུ་མི་མང་ནམཉམ་ཞུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཧོང་ཀོང་གི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་མིག་ལ་མེ་དམའ་ཕོག་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་བེུད་དེས་གཙོས་པའི་ལས་འགུལ་ཁྲོད་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པའི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་ཁྲོམ་སྐོར་གནང་ཡོད།

དེ་རིང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་རྒྱ་ནག་གི་ cyberspace འམ་མཁའ་འབྲེལ་གྱི་གློག་ལམ་བཟོ་གྲྭ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་དམ་དྲག་ཆེས་ཆེ་བའི་བཟོ་གྲྭ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ Tencent ཞེས་པའི་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་བཟོ་གྲྭ་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་བཟོ་སྒྲུན་བྱས་པའི་སྐད་འཕྲིན་གྱི་མཉེན་ཆས་དེར་ཟླ་གཅིག་གི་ནང་དུ་སྤྱོད་མཁན་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་བརྒལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་པས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་སྐད་འཕྲིན་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག Dutc ཡི་དྲྭ་རྒྱ་ཞིབ་འཇུག་པ་ཞིག་གིས་ NPS ཞེས་པའི་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་བརྗོད་པ་ལྟར་ན་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་དེ་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་སྐད་འཕྲིན་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ཡིག་ཚགས་མང་པོར་ཞིབ་བཤར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐད་འཕྲིན་ནང་གི་ཡིག་ཚགས་ས་ཡ་མང་པོ་གསོག་འཇོག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་ལ་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་སྐད་འཕྲིན་བཀག་འགོག་བྱས་པའི་མི་སེར་གསུམ་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཨ་རིའི་མི་སེར་ཡིན་པའི་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པ་ Stephen ལགས་ཀྱིས་མི་སུ་ཞིག་ཡུལ་ཕྱོགས་གང་དུ་གནས་མེད་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་སྐད་འཕྲིན་ལ་བཏང་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྗོད་དེ་ཁོང་གིས་སྐད་འཕྲིན་ལས་མི་གསུམ་ལས་མང་བར་འབྲེལ་བ་བྱས་ན་འཕྲལ་དུ་སྐད་འཕྲིན་ལས་མི་གཞན་ལ་བཏང་བའི་ཡིག་ངག་གི་བརྡ་ལན་གང་ཡང་ཕར་འབྱོར་གྱི་མེད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་བརྗོད་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གིས་དེ་ལྟར་དྲྭ་རྒྱར་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་ད་ནི་ཧང་སང་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་སྐད་འཕྲིན་བཏང་འཛིན་གྱི་མ་ལག་དག་ཕྱི་ལོག་ཏུ་འབོར་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དྲྭ་རྒྱའི་ཡིག་ཚགས་ཞིབ་འཇུག་པ་ DGI ཞེས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Victor Gevers ལགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་གྲུབ་དོན་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཡིག་ཚགས་མང་པོ་ཞིག་ཐད་ཀར་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་འབྲེལ་ནས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག དེ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ Victor Gevers ལགས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་པའི་སྐད་འཕྲིན་གྱི་སྐྲ་མཛོད་ཐེར་འབུམ་གཅིག་དང་འཕྲིན་ཐུང་ཐེར་འབུམ་ ༣༌༧ ཅན་ཞིག་རྙེད་སོན་བྱུང་བ་ལྟར། ཁོང་གིས་རང་གི་ twitter ཐོག་ཏུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པའི་ཁྲོད་སྒྲ་མཛོད་དང་འཕྲིན་ཐུང་དེ་དག་ GPS འམ་ས་རྒྱུས་ཀྱི་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་བརྒྱུད་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོར་གཞིགས་ནས་ས་གནས་ཡོད་ཚད་དང་འབྲེལ་ནས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་། སྒྲ་དང་འཕྲིན་དེ་དག་ལས་མང་ཤོས་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་ནས་ཕར་གཏོང་ཚུར་གཏོང་བྱས་ཡོད་ནའང་། སྒྲ་འཕྲིན་ས་ཡ་ ༡༩ ཙམ་ཕྱི་ལོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཐེ་ཝན་དང་ཨ་རི། ལྷོ་ཀོ་ཡི་དང་ཨོ་གླིང་ནས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཏང་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་དོན་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དུས་གནམ་སྡེ་སྒོར་མོ་ཆེ་དང་ཞི་ཅིན་ཕིང་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ཚིག་གྲུབ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་གྲུབ་ཡོད་པ་རྣམས་གང་མགྱོགས་རྒྱ་ནག་གི་ཉེན་རྟོག་པར་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ Freedom  House ཞེས་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒན་པ་ལྕམ་སྐུ་ Sarah Cook ལགས་ཀྱིས་སྐད་འཕྲིན་ནི་རྒྱ་རིགས་འགྲུལ་བཞུད་པ་ཁོ་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་དོན་དང་རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་ཆབ་སྲིད་པ་མང་པོས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བསྒྲགས་ཏེ་ཁོང་ཚོས་ཅི་ཞིག་བཤད་བཞིན་པ་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ཞིབ་བཤེར་གྱི་འོག་ཏུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པར་ཐུགས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་བཏོན་འདུག དེ་བཞིན་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་སྨན་པ་ David ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གིས་སྔོན་ཆད་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ཚོགས་པ་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་རིགས་མང་པོ་སྐུར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་བར་ལམ་ཞིག་ནས་ཁོང་གིས་གཞན་གྱིས་སྐུར་བ་རྣམས་ལ་བལྟ་ཀློག་བྱེད་ཐུབ་ནའང་། ཁོ་རང་གིས་སྐུར་བའི་ཡིག་རིགས་དང་སྐད་སོགས་སུས་ཀྱང་མཐོང་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་བཟོས་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་འཕྲིན་བཏང་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་འདིས་ད་ཆ་ཁོང་གི་སེམས་ཁམས་དང་སྤྱོད་པ་ཡོད་ཚད་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཡོད་པས་སྐད་འཕྲིན་སྤྱོད་དུས་གཟབ་ནན་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་གསུང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་སྔོན་ཆད་ཀྱི་སྐད་འཕྲིན་རྙིང་པ་དེ་དོར་ནས་ད་ཆ་སྐད་འཕྲིན་གསར་པ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། སྐད་འཕྲིན་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཉེ་འབྲེལ་ཡོངས་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་སྤྱད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྐད་འཕྲིན་རྙིང་པ་དེ་དོར་ནས་གསར་པ་ཞིག་བཟོ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་འབྲེལ་འདྲེས་ཡོད་པའི་མི་མང་པོ་ཞིག་བོར་བརླགས་བྱུང་སོང་ཞེས་གསུངས་ཡོད། ཉེ་ཆར་རང་བོད་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་མ་ཞིག་ལ་དེ་འབྲེལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་བོད་ནང་དུ་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ནང་དུ་ཡིག་རིགས་འདྲ་མིན་གཏོང་བ་ནི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས། ད་ཆ་བོད་ནང་དུ་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་གཉེར་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགན་ཁུར་ན་མ་གཏོགས་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས་འབྲེལ་བའམ་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་ཞིག་སྤེལ་ཚེ་དུས་ཐོག་ཏུ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། ལྷག་དོན་མི་སྒེར་ཞིག་གི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བྲིས་པ་ཡིན་ནའང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་ལ་སླེབས་མཚམས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་ལས་སླ་པོའི་ངང་ནས་བཙོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཐ་ན་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལགས་སུ་ཡང་ཉེས་ཆད་གཅོད་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།

རྒྱ་ནག་གིས་དབྱེ་བའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ས་གནས་གཞུང་གིས་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཛ་དྲག་གི་བརྡ་ཁྱབ་ཅིག་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པར་དོ་དམ་སླད་ཚང་མས་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བཏང་བ་མ་ཟད། དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་སྐད་འཕྲིན་སྤྱོད་མཁན་ཚོགས་སྒེར་གང་འདྲ་ཞིག་ནས་དུས་ཚོད་ནམ་ཞིག་དང་ས་གནས་གང་རུང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་གནོད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནད་དོན་རིགས་རྩ་བ་ནས་སྤེལ་མི་ཆོག་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནད་དོན་སྤེལ་མཁན་རྣམས་ལ་ལོ་བརྒྱད་བར་ཁྲིམས་ཐག་གཅད་རྒྱུའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བརྡ་ཁྱབ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་གི་མི་བཅུ་ཡན་གྱི་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་དེ་གཞིར་བཟུང་ལྟར་ན་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་སོ་སོའི་ངོས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡོངས་ལ་བརྡ་ཁྱབ་དེ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་དེ་ཁ་དམ་པོ་བཟུང་ནས་རང་ཚུགས་བརྟན་པོའི་ཐོག་འཆལ་གཏམ་སྒྲོག་མི་ཆོག་པ་དང་། ཚོར་བ་རྣོ་བའི་ཆར་འཕྲིན་རིགས་སྤེལ་མི་ཆོག་པ་མ་ཟད་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལས་དོན་དེ་ལྟར་སྤེལ་མཁན་ཚོགས་སྒེར་སུ་ཡིན་རུང་ད་ལྟའི་ནག་འཇོམས་ངན་སེལ་གྱི་ལས་འགུལ་འོག་ཁྲིམས་ཐག་གཅད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པ་སོ་སོའི་ཚོགས་གཙོ་རྣམས་ནས་དེའི་ཐོག་འགན་ཁུར་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བཏང་བ་དང་སྤྱིར་སྲིད་གཞུང་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པ་རྣམས་ནས་ད་ལྟའི་འཆར་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པའི་ཐོག་ཁྲིམས་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱེད་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ཚོགས་པ་སོ་སོའི་ནང་སྤེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་དོ་སྣང་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་དེ་འབྲེལ་ཡིད་གཟབ་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག བརྡ་ཁྱབ་དེའི་ཐོག་གཙོ་བོ་དོན་ཚན་བཅུ་ཆེད་བཀོད་བྱས་པའི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། འཆལ་གཏམ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བ། འཇིགས་སྐུལ་གྱི་བརྡ་ཕྲིན། དྲག་དམག་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཚོའི་པར་དང་བརྙན་སོགས་སྤེལ་ཆོག་གི་མེད་པ་མ་ཟད་ཐེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་། མ་ཀའོ་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་མ་བྱེད་གོང་ཆར་འཕྲིན་གང་གི་ཐོག་ནས་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་ཆོག་གི་མེད་པ་སོགས་བརྗོད་འདུག

འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པ་ནས་ཧོང་ཀོང་ནང་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་རྐྱེན་པས་ས་གནས་ན་གཞོན་གཙོ་གྱུར་མང་ཚོགས་ནས་ཧོང་ཀོང་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་རིམ་པ་གནང་བའི་ཁྲོད་མང་ཚོགས་དང་ཉེན་རྟོག་པ་དབར་གདོང་ཐུག་མི་ཉུང་བ་བྱུང་ཡོད་སྟབས་ཉེན་རྟོག་པས་ཧོང་ཀོང་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་ Joshua Wong ལགས་གཙོས་ལས་འགུལ་བ་ཁག་གཅིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག ཧོང་ཀོང་གི་ Demosisto ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པས་ Twitter ཐོག་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་དང་།  དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་ཧོང་ཀོང་ནང་ Umbrella Movement འམ་ཆར་གདུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞེས་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་འགོ་ཁྲིད་བ་ན་གཞོན་ Joshua Wong ལགས་དང་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་ Agnes Chow ལགས་གཉིས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༧༌༣༠ ཙམ་ལ་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་གིས་ Wan Chai ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་སུ་ཁྲིད་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག གནད་དོན་དེ་འབྲེལ་ཉེན་རྟོག་པས་སྤྱི་བསྒྲགས་སྤེལ་བར་ Joshua Wong ལགས་དང་ Agnes Chow ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་ཤེས་བཞིན་དུ་ཆོག་མཆན་མེད་པའི་འདུ་འཛོམས་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དེ་འབྲེལ་གནང་རྒྱུ་གཞན་ལའངབརྒྱུད་སྐུལ་བྱས་པ་མ་ཟད། Joshua Wong ལགས་ནས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་འདུ་འཛོམས་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་དོགས་གཞིའི་འོག་འདྲི་རྩད་སླད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པར་བརྗོད་འདུག འོན་ཀྱང་དེ་རིང་ཕྱི་དྲོ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པར་གཞིགས་ཚེ་ཁོང་གཉིས་གཏའ་དངུལ་ཐོག་ནས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཉེན་རྟོག་པས་ཧོང་ཀོང་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ Andy Chan ལགས་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་ཉེན་རྟོག་པར་བཙན་རྒོལ་གནང་བའི་དོགས་གཞི་འོག་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།   གཞི་རྩའི་Joshua Wong ལགས་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་བཅས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་འོས་མི་རྣམས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་ཚོགས་ཆུང་ནས་གདམ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་གྱིས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆར་གདུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་སྟབས་ སང་རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན་དེ་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་བྱས་ནས་ལོ་ལྔ་འཁོར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། སྒོས་ཉིན་དེར་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་དམངས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཀྱང་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་ཉེན་རྟོག་པས་དེ་འབྲེལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུར་ཆོག་མཆན་སྤྲད་མེད་པ་རེད། ལས་འགུལ་བ་འཛིན་བཟུང་ཐད་ཧོང་ཀོང་བྷབ་ཊིསཊ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་དཔོན་ Kenneth Chan ལགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་བ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དེ་ལས་འགུལ་བའི་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱི་ཆ་ཤས་གསར་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་གཞོན་སྐྱེས་འགོ་ཁྲིད་འཛིན་བཟུང་དེ་བརྒྱུད་ནས་ལས་འགུལ་བ་གཞན་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་ Joshua Wong ལགས་དང་ Agnes Chow ལགས་རྣམ་གཉིས་ནས་ཉེས་ཅན་རྩིས་སྤྲོད་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་བའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་དང་དེ་འབྲེལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་ཀྱང་། དམིགས་བསལ་གྱི་དེ་སྔ་བཞིན་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་སོགས་གནང་མེད་པ་རེད། Joshua Wong ལགས་ཀྱི་ཕྱག་རོགས་ Nathan Law ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནང་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་ལོགས་སུ་མེད་ཀྱང་མང་ཚོགས་ནས་བསྟུད་མར་སྲང་ལམ་དུ་ཕེབས་ནས་ངོ་རྒོལ་གནང་བར་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ནི་ཧོང་ཀོང་སྤྱི་ཁྱབ་ཀེ་རི་ལེམ་གྱི་དྲག་པོའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག སྤྱིར་ད་བར་ལས་འགུལ་ཁྲོད་མི་གྲངས་ ༨༠༠ ཙམ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་ཧོང་ཀོང་མང་ཚོགས་ནས་ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་ཆ་རྐྱེན་མེད་པར་གློད་བཀྲོལ་དང་ཉེན་རྟོག་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རང་དབང་སྒོ་ནས་འདྲི་རྩད་བྱེད་དགོས་ཞེས་དགོས་འདུན་ཡང་ཡང་ཆེད་སྟོན་གནང་ཡོད་ཀྱང་། གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་གཟའ་མཇུག་ཏུ་ཉེན་རྟོག་པས་ཐེངས་དང་པོ་ལས་འགུལ་བར་ཉེན་བརྡའི་ཚུལ་དུ་ནམ་མཁར་མེ་མདའ་བརྒྱབ་པའི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།  རྒྱ་གཞུང་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་ཁང་ Xinhua ཐོག་པེ་ཅིང་ལ་ཧོང་ཀོང་ནང་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་བཟོ་སླད་འགན་ཁུར་དང་དབང་ཆ་ཡོད་སྟབས་གལ་ཏེ་ཧོང་ཀོང་ནང་འཁྲུག་ཟིང་ལངས་ན་རྒྱ་གཞུང་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐེ་བྱུས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གཅིག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་ཧོང་ཀོང་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་དམག་མི་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣས་དེ་ནི་དུས་རྒྱུན་འཆར་ཅན་གྱི་སྐོར་སྐྱོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག

རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་ནང་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཆད་མྱོང་བཞིན་པའི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ནང་དུ་ཡུ་གུར་གྱི་ཁ་ཆེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་གདོང་ལེན་གནང་བ་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བཟུང་གིས་ཁོང་ལ་ཡོ་རོབ་ནང་གི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མཁན་མཐའ་མའི་མིང་གཞུང་ནང་འདེམས་སྒྲུག་གནང་འདུག སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་ Uyghur Online ཞེས་པའི་དྲྭ་རྒྱ་གསར་བཟོ་གནང་སྟེ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་སོགས་སྤེལ་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དང་ཁ་བྲལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བར་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་དང་། ད་རེས་ཁོང་ལ་ཡོ་རོབ་ནང་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ Václav Havel Human Rights Prize ཞེས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མིར་འོས་འདེམས་གནང་བ་དང་ཁོང་གི་ལྷན་དུ་ Tajikistan ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སྐུ་ཞབས་ Buzurgmehr Yorov ལགས་དང་། ཡོ་རོབ་ལྷོ་ཤར་མངའ་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་ Balkans ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་དང་བླངས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཚོགས་པ་བཅས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་བར་ན་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Geng Shuang ཡིས་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ཡོ་རོབ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མི་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་པ་བརྗོད་པ་དང་སྦྲགས། སྐུ་ཞབས་ཊོཧྚི་ལགས་ནི་གཞུང་མགོ་རྟིང་སློག་པའི་ཉེས་མིང་འོག་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་སྟབས་ད་རེས་གཟེངས་རྟགས་དེ་གནང་ཚེ་དེ་ནི་འཇིགས་སྐུལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་མངོན་སྐོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག འོན་ཀྱང་གཟེངས་རྟགས་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་ཡོད་པ་ Council of Europe ཞེས་ཡོ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཡོ་རོན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་སྐུ་ Liliane Maury Pasquier ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་འོས་མི་དེ་དག་གིས་དྲང་བདེན་དང་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གཞི་རྩའི་རྨང་གཞི་ཆེད་དུ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་བློས་བཏང་བཅས་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཐེངས་འདིའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མིའི་ཁོངས་ནས་སུ་ལ་གནང་མིན་ཐག་གཅོད་གནང་སྟེ་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ཚོུད་ ༡༢༌༣༠ ཐོག་ལ་དངོས་སུ་ཡོ་རོབ་ Strasbourg གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱང་གཏན་ཁེལ་འདུག རྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ལ་ད་རེས་ཡོ་རོབ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་འོས་མིར་འདེམས་ཐོན་མ་གནང་བའི་གོང་དུ་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ ༡༣ གྱིས་ཁོང་གི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མིར་མཚན་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད། གཞི་རྩའི་རང་ལོ་ ༥༠ ལ་ཕེབས་པའི་སྐུ་ཞབས་ Ilham Tohti ལགས་ནི་རྒྱ་ནག་དབུས་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཞིག་དང། ཡུ་གུར་གྱི་དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་མཁས་པ། རྩོམ་པ་པོ། དེ་བཞིན་པེ་ཅིང་ནང་གི་ Minzu གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་མཁས་དབང་གི་མཚན་གནས་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་ Uyghur Online ཞེས་པའི་དྲྭ་རྒྱ་གསར་བཟོ་གནང་སྟེ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་སོགས་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་དྲྭ་རྒྱ་ལ་བཙན་དབང་གིས་སྒོ་བརྒྱབ་བཅུག་པ་མ་ཟད། ཁོང་གི་དྲྭ་རྒྱ་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་སྡོད་ཡུ་གུར་དྲག་སྤྱོད་པའི་ལྷན་དུ་རྒྱ་ནག་དང་ཁ་བྲལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བར་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད།