རྒྱལ་སྤྱི།

དེ་སྔོན་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་མངའ་སྡེ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དབུས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ལེགས་བྱང་མཐོ་སློབ་ཁང་དུ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་ཨ་སམ་མངའ་སྡེ་གཉིས་གཙོས་པའི་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་དམག་སྡེ་ཁག་གི་སྡེ་ཚན་ཅི་རིགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་དམག་དཔོན་དང་། དམག་མི། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་སོགས་ལ་ཉིན་གྲངས་ ༤༢ རིང་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཟབ་སྦྱོང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་གནང་ཟིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད།དེ་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཅིག་གི་ནང་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དཔོན་དང་དམག་མི་སོགས་ལ་བོད་རིག་པའི་སློབ་ཁྲིད་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་ལ་འཐབ་རྒོལ་ནན་པོ་ཐུབ་ཐབས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སློབ་གཉེར་ཁྲོད་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་། ནང་ཆོས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་སོགས་འདི་ཕྱོགས་ནས་གནང་སྟངས་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ལ་བོད་དམག་འདུ་སྐོང་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་འབུམ་རམས་པ་ཚེ་དབང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་ད་རེས་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་དམག་དཔོན་དང་དམག་མི་ཚོར་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་གནང་རྒྱུ་དངོས་སུ་འགོ་བཙུགས་པ་དེ་ལ་དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་གལ་གནད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་དང་ཐོག་ལ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཆེ་ཆེར་བྱུང་རྗེས་རྒྱ་གར་ནས་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་དོན་སྣང་གསར་པ་ཞིག་བསླེབས་ཏེ། ད་ཆ་དམག་མི་ཚོར་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་གནང་འགོ་བཙུགས་པ་དེ་ནི་ Soft Power ཞེས་འཇམ་པོའི་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་བེད་སྤྱོད་དང་། གཉིས་པ་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་བཟང་ཏུ་གཏོང་ཆེད་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་གནད་འགག་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་དོན་ཚན་གསུམ་པ་དེ་ནི་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་རྒྱུར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་བྱུང་།ད་རེས་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་ཚོར་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་གནང་པ་དེ་ཡིས་གྲུབ་འབྲས་ཇི་འདྲ་ཐོན་སྲིད་མིན་སོགས་ཀྱི་ཐད་བཀའ་དྲི་ཞུ་སྐབས། རྒྱ་གར་དམག་མིས་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་རིང་བོད་རིག་པའི་ཐོག་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ་བསླབ་པ་མཐར་སོན་སོགས་བྱུང་ཁག་པོ་ཡིན་ཡང་། སྤྱི་ཡོངས་ནས་བོད་རིག་པའི་ཐོག་དོ་སྣང་དང་། མ་འོངས་པར་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་བོད་རིག་པའི་ལྟེ་གནས་ཆེད་འཛུགས་ཀྱི་ས་བོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ད་རེས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བོད་རིག་པའི་ཟབ་སྦྱོང་འདི་ཉིད་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མིའི་ནང་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་དེ་མ་འོངས་པར་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཐབ་བྱུས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་བྱུང་།གཞན་ཡང་ཁོང་ནས་དེ་རིང་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་འབྲུག་དང་རྒྱ་གར། བོད་བཅས་ཀྱི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་ཡོད། Doklam ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་གྲོང་ཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་ཀྱི་ལས་གཞི་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ཆར་ས་ཁུལ་དེར་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་དང་འབྲེལ་ཡོད་མི་སེར་གནས་སྤོས་ཟིན་པའི་ཚད་མཐོའི་པར་རིས་ཁག་སྤེལ་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ། འཐབ་བྱུས་ཀྱི་ཆ་ནས་ Doklam ས་ཁུལ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ལ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁུལ་དེར་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་འཚོ་དེ་དག་བརྒྱུད་རིམ་པས་འབྲུག་ཡུལ་དེ་ཡང་བལ་ཡུལ་ལྟ་བུ་ཆགས་མི་སྲིད་པ་མ་རེད་ཅེས་ཚོད་དཔག་གནང་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་རྣམས་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཀྱི་གནད་དོན་རིམ་པས་བྱུང་སྐབས། སྐབས་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་ཚོགས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ཐོག་མ་བྱུང་སྟེ་ཉེ་བའི་ཆར་དངོས་སུ་དམག་མིའི་ཚོགས་ཁག་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་ཟིན་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྟ་དབང་དགོན་པའི་མཁན་ཟུར་གུ་རུ་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་དང་། བོད་དོན་ཆེད་མཁས་བ་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་སློབ་ཁྲིད་དང་གསུངས་བཤད་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་ཡོད་པ་རེད།  

ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དབུལ་ཕོངས་ལས་གྲོལ་ཐབས་དང་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་སོགས་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་བོད་མི་མང་དག་ཞིག་རང་གནས་ནས་གཞིས་སྤོས་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་ས་གནས་འདྲ་མིན་དུ་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་གྱི་ལས་རིགས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཅུག་པ་ཁག་ཅིག་ཐེར་འདོན་དང་སྦྲགས།  རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་གྱི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་རྩ་མེད་བཟོ་དགོས་པ་གསུངས་འདུགདེ་ཡང་ཁ་ས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གི་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་ནག་ཚོང་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་  2022 Trafficking in Persons Report ཞེས་པ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག་པ་དང་། དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྡུག་ཤོས་གྲས་སུ་མིང་འདོན་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་དང་ཤིང་ཅང་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་མི་སེར་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་སོགས་བྱེད་བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་གཙོས་པའི་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཁག་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐོག་ད་བར་འབད་བརྩོན་ཙམ་ཡང་མ་བྱེད་པའི་ཁར་ཉེ་ལམ་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་དང་འབྲེལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཁག་ལ་ཁག་དཀྲི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགམ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ནས་༢༠༣༠ བར་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཁག་ཡོངས་གྲགས་བྱས་པའི་ནང་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཁག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་དང་ལས་འཆར་གང་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་འདས་པའི་ལོ་དུས་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཁོངས་སུ་མི་སེར་འཛིན་བཟུང་དང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་གྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་བའི་གནས་སྟངས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་རང་གི་མི་སེར་མི་ཉུང་བ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་ཨེ་ཤེ་ཡ་དང་ཡོ་རོབ། དེ་བཞིན་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ནང་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་གསལ་པོ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་དང་ཤིང་ཅང་སོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་དབུལ་ཕོངས་ལས་གྲོལ་ཐབས་དང་ལས་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་སོགས་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ་རྣམས་རང་ས་ནས་གནས་སྤོ་བཏང་སྟེ་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་བཀག་ཉར་དང་། ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་གྱི་ལས་རིགས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དུ་བཅུག་གི་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་འདོན་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་དང་ཤིང་ཅང་སོགས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བཙུགས་པའི་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་རྣམས་སྒོ་རྒྱབ་སྟེ་དབྱེ་འབྱེད་དང་སྡུག་རྩུབ་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་གྱི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་རྩ་མེད་བཟོ་དགོས་པ། དེ་བཞིན་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་དང་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་གཞི་ཁག་འགོག་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་ལུགས་ཤིག་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་རྒྱལ་མཚམས་ལས་བརྒལ་ཏེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལྟ་སྲུང་དང་སུན་གཙེར། དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམ་པའི་ནང་མི་སྤུན་མཆེད་ཚོར་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་ངེས་པར་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་འདུགགཞན་ཡང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་འདོན་སྤེལ་གནང་པའི་ 2022 Trafficking in Persons Report ཞེས་པའི་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྩིས་མེད་རྡོལ་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁག་ཅིག་ཀྱང་གསལ་འདོན་གནང་འདུག་ལ། བལ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་བའི་སྡེ་ཚན་ཁོངས་སུ་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་ཡུལ་དེར་ཡོད་པའི་འབྲུག་པ་དང་བོད་མི་རྣམས་སྐྱབས་བཅོལ་བར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མི་རྣམས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཙམ་ནས་ས་གནས་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ཡིག་ཆ་དང་ཐོབ་ཐང་ཁག་སྤྲད་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ་ད་ཆ་བལ་ཡུལ་ནང་བོད་མི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེད་མཁན་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལྷག་ཡོད་པ་གསལ་འདོན་དང་སྦྲགས། བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཞན་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཁག་སྤྲད་དགོས་པ་སོགས་གསུངས་འདུགགཞི་རྩའི་ཤོག་གྲངས་ ༦༣༤ ཙམ་ཡོད་པའི་ཨ་རི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྙན་ཐོ་འདིའི་ནང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༨༨ ནང་གི་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་དང་ངལ་རྩོལ་གྱི་གནས་བབ་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། ཁ་ས་སྙན་ཐོ་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ Antony Blinken མཆོག་ནས་སྙན་ཐོ་འདིའི་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོར་དགའ་བསུ་དང་སྦྲགས། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་སེར་ས་ཡ་ ༢༥ ཙམ་མི་སེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ནག་ཚོང་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུ་དེ་ནི་ཨ་རི་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབ་གོང་འཕེལ། ལྷག་པར་དུ་མི་སེར་སྒེར་གྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུབ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet ལགས་ནས་རིང་མིན་ཤིན་ཅང་ཁུལ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་དེར་རྒྱ་ནག་གིས་འགོག་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།དེ་ཡང་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ Reuters གསར་ཁང་ནས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཟླ་མཇུག་ནས་ Geneva གྲོང་ཁྱེར་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེན་མོ་ཁག་ཅིག་ལ་ཡི་གེ་ཞིག་བཏང་ཡོད་པར་དེའི་ནང་ཤིན་ཅང་གི་སྙན་ཐོ་དེའི་ཐད་བློ་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་གསལ་བཏོན་བྱས་པ་དང་སྦྲགས། དེ་ལྟ་བུའི་སྙན་ཐོ་དེ་འགོག་ཐབས་སླད་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེན་ཁག་རྣམ་པས་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། Reuters གསར་ཁང་ལ་ཡི་གེ་དེའི་མ་བཤུས་རག་སོན་བྱུང་བ་མ་ཟད། མཚན་མངོན་གསལ་མ་གནང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེན་མོས་གནས་ཚུལ་དེའི་དངོས་དོན་ར་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགདེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གལ་ཏེ་ཤིན་ཅང་གི་སྙན་ཐོ་འདི་བཞིན་གདོན་སྤེལ་གནང་ཚེ། སྙན་ཐོ་དེ་ལས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་འདི་བཞིན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་བར་ཁ་གཏད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ངེས་པ་དང་ཆབས་ཅིག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་ཆེ་མཐོང་ལ་གནོད་རྒྱུ་དང་། ལྷན་ཁང་དེ་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་བར་ལ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་པའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་དང་ཆབས་གཅིག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཙོ་འཛིན་མཆོག་ལ་དེ་འབྲེལ་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་འདི་བཞིན་འདོན་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་མེད་པར་ནན་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུགདེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ Zhao Lijian གིས་ལྕམ་སྐུ་ Bachlete མཆོག་དེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཁུལ་དེའི་བདེ་འཇགས་དང་ལྷིང་འཇགས་ཅན་གྱི་གནས་བབ་དངོས་སུ་གཟིགས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་དེ། རྒྱལ་ཁབ་འགའ་ཤས་ནས་ཤིན་ཅང་གི་གནད་དོན་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་རྒྱ་ནག་ལ་མིང་རྗེས་དང་དམའ་འབེབ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་ལམ་ལྷོང་ཡོང་རྒྱུ་མིན་པ་བཤད་འདུགརྩ་བའི་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོ་བོར་འགྱུར་བའི་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བཙན་དབང་གིས་བཀག་སྐྱིལ་ཁང་དུ་བཅུག་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་མི་སྤྱོད་ལས་བརྒལ་བའི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བཏང་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་གྱར་བྱུང་རྗེས། ཨ་རི་གཙོས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་དེར་མི་རིགས་སྡེབ་གསོད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པའི་ཁྲོད། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་མཆོག་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་འཚམས་གཟིགས་དང་། ལྷག་པར་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་ནས་སྐབས་དེར་ཁུལ་དེའི་ནང་གི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐད་རྒྱ་ནག་ལ་གདོང་ལེན་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཤུགས་ཆེར་བཏོན་མེད་པར་བརྟེན། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཁག་དང་ཚོགས་སྒེར་མང་དག་ནས་ཁོང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེར་གནང་རྐྱེན།  ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ནས་དེ་འབྲེལ་སྙན་ཐོ་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཡུན་དང་པོ་དེ་མཇུག་མ་སྒྲིལ་གོང་འདོན་སྤེལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ནས་རང་ཉིད་ལས་ཡུན་གཉིས་པར་བཞུགས་རྒྱུ་མིན་པའང་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།

ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་རིང་མིན་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་དུ་ཐའེ་ཝན་ལ་བསྐྱོད་འཆར་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གལ་ཏེ་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་དངོས་སུ་ཐའེ་ཝན་དུ་ཕེབས་ཚེ་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ནས་དེར་འཁོན་ལེན་ནན་པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག རྩ་བའི་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་ཐའེ་ཝན་དུ་བསྐྱོད་འཆར་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་ཁོང་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཕོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཕྱིར་འགྱངས་གནང་དགོས་བྱུང་བ་དང་། འདི་ལོ་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་དངོས་སུ་ཐའེ་ཝན་དུ་ཕེབས་ཚེ་དེ་སྔ་མི་ལོ་ ༢༥ སྔོན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Newt Gingrich ལགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མཐོ་གྲས་ཕེབས་མཁན་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་ཡོད།དེ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Zhao Lijiang གྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཞིག་གི་བརྒྱུད། ལྕམ་ Pelosi མཆོག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་གནང་ཚེ། དེས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་ས་ཁོངས་ལ་མཐོང་ཆུང་ཚབས་ཆེན་བཏང་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེས་རྒྱ་ནག་དང་ཨ་རི་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བ་མ་ཟད། ཐའེ་ཝན་རང་བཙན་རྩོད་མཁན་རྣམས་ལ་བརྡ་ལན་ནོར་བ་ཞིག་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུགད་དུང་གལ་ཏེ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ལམ་ནོར་ལ་བསྐྱོད་རྒྱུའི་ཨུ་ཚུགས་བསྐྱོན་ཚེ། རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ནས་རང་ཉིད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་ས་ཁོངས་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་གདོང་ལེན་ནན་པོ་བྱ་རྒྱུར་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག  

རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ Moldo ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དམག་མིའི་འགོ་ཁྲིད་དབར་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་འཕྲད་བཞིན་པའི་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་སེལ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་མོལ་ཐེངས་ ༡༦ པ་གནང་སྟེ་མུ་མཐུད་ས་མཚམས་དང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་མོས་མཐུན་བྱུང་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་མཐའ་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་ཁག་གཙང་སེལ་ཐུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་བབས་ཐུབ་མེད།དེ་ཡང་ཁ་ཉིན་རེ་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དམག་མིའི་འགོ་ཁྲིད་དབར་ལ་གྲོས་མོལ་ཚོུད་ ༡༢ ཙམ་གནང་པའི་རྗེས་སུ་ཐུན་མོང་གིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག་པ་དང་། དེའི་ནང་འགོ་ཁྲིད་ཕན་ཚུན་དབར་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་དགོས་འདུན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ལྷུག་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། གནད་དོན་འདིའི་ཐད་མུ་མཐུད་ཕྱོགས་སོ་སོའི་དམག་དཔོན་དང་། འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་དབར་ལ་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་འཁོད་འདུག མ་ཟད་སྐབས་དེར་གྲོས་བསྡུར་བྱུང་བའི་གནད་དོན་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གོང་མ་ཁག་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་ལ་དྭགས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ས་ཁུལ་གཙོས་པའི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་ཅན་གྱི་གནད་དོན་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་གྲོས་ཆོད་ཞིག་གཏན་འབེབས་བརྒྱུད་གང་མགྱོགས་སེལ་ཐབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་གོང་ལ་དྭགས་སྤང་གོང་མཚོའི་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་གདོང་ཐུག་རིམ་པ་བྱུང་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་དཔོན་དང་། འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་དབར་ལ་གྲོས་མོལ་ཐེངས་ ༡༥ གནང་པའི་ཁྲོད་དུ་སྤང་གོང་དང་ Gogra ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་སེལ་ཐུབ་ཙམ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། Depsang དང་བདེན་མཆོག་གཙོས་པའི་ཨ་རུ་ན་ཅལ་མངལ་ཁུལ་གྱི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་རྩོད་རྙོག་ཁག་ད་ལྟའང་ཞི་འགྲིག་ཐུབ་མེད་པ་དང་། ད་རེས་གྲོས་མོལ་ཐེངས་ ༡༦ པའི་སྐབས་མ་འོངས་པར་མུ་མཐུད་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཙམ་ལས་མཐའ་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་རྙོག་ཁག་གཙང་སེལ་ཐུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་བབས་ཐུབ་མེད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་གར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་ནས་རྒྱ་གར་ཕྱོགས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་བཟང་པོ་ཡོང་བར་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ Depsang དང་བདེན་མཆོག་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་དམག་མི་རྣམས་ཕྱིར་འཐེན་གྱིས་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་བྱུང་བའི་གདོང་ཐུག་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་གོང་གི་ས་མཚམས་གནས་བབ་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་དགོས་པའི་དགོན་འདུན་བཏོན་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དུས་རྒྱུན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཁག་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་མེད་སྐོར་བཤད་ཡོད་པ་གསུངས་བཞིན་འདུག རྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ཁྲོད་དུ་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་གི་གནད་དོན་རིམ་པས་བྱུང་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཧ་ཅང་ཐེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་ས་མཚམས་ཁུལ་དུ་དམག་མི་སྔར་ལས་ལྷག་པ་འགྲེམ་འཇོག་དང་། གཞུང་ལམ་དང་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སོགས་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ལམ་ཟླ་བ་ ༧ པའི་ཕྱི་ཚེས་ ༦ སྟེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དང་བསྟུན།  ཤྲི་ལངྐའི་ནང་ཉིན་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞི་དང་ Universal ethics ཞེས་གོ་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པའི་བཟང་སྤྱོད་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐད་གོ་བསྡུར་གྱིས་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར།  ༸དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ཕྱག་བྲིས་ཞིག་སྩལ་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ Sri lankan Tibetan Buddhist Brotherhood Society ཞེས་ཤྲི་ལངྐན་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ Dr. Damenda Porage ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་སྩལ་བའི་ཕྱག་བྲིས་ནང་།  ཤྲི་ལངྐན་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་མཐུན་ཚོགས་ནས་ཉེ་ཆར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་ལ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་དང་མགོན་པོ་མཆོག་གི་འགྲོ་བ་མི་སྤྱིའི་བདེ་རྩའི་སླད་མཛད་འཕྲིན་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་མུས་གང་དེར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱིས་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་མཛད་འདུགཕྱོགས་མཚུངས་ཤྲི་ལངྐའི་བླ་ཆེན་རྣམས་ནས་༸གང་ཉིད་མཆོག་ལ་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པར་མགོན་པོ་མཆོག་ཐུགས་ཧ་ཅང་མཉེས་པོ་བྱུང་བ་དང་དེ་འབྲེལ་འཚམས་འདྲི་ཞུ་མཁན་ཆོས་གྲོགས་ཡོངས་དང་གཏམ་བཤད་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་དང་སྦྲགས།  ལྷག་པར་ད་ཆ་ཤྲི་ལང་ཀའི་ལུང་པའི་ནང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་རྣམས་མགོན་པོ་མཆོག་ནས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་པ་དང་།   ༸གང་ཉིད་མཆོག་ནས་ད་ཆ་ལུང་པའི་ནང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་ཁག་མྱུར་དུ་ཞི་བའི་སྨོན་འདུན་ཡོད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་དང་།  ཆབས་ཅིག་མང་ཚོགས་ནས་གནས་སྟངས་ཁག་པོ་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་དེ་བཞིན་བཟང་ས་ལ་བསྒྱུར་བ་གཏོང་བའི་ནུས་པར་གདེང་ཚོད་མ་བརླག་པའི་རེ་བ་ཡོད་པ་བཀའ་སྩལ་ཡོད་པ་འཁོད་འདུགགཞི་རྩའི་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༢ ལྷག་ཡོད་པའི་ཤྲི་ལང་ཀའི་ནང་ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ནས་སྔར་བྱུང་མྱོང་མེད་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེ་འཕྲད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མང་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔུང་དམག་དབར་གདོང་ཐུག་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལུང་པའི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འོག ཡུལ་དེའི་སྲིད་བློན་ Mahinda Rajapaksa ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་དགོས་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གི་བུ་སྤུན་སྲིད་འཛིན་ Gotabaya Rajapaksa ཀྱང་ཡུལ་དེ་ནས་བྲོས་བྱོལ་དུ་འགྲོ་དགོས་བྱུང་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད།བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། ཤྲི་ལངྐའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཡུལ་དེའི་སྲིད་འཛིན་གསར་པ་འོས་བསྡུ་བྱ་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཁྲོད། བར་རྒལ་སྲིད་འཛིན་ Ranil Wickremesinghe མཆོག་གིས་ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་ཛ་དྲག་གི་བཀོད་ཁྱབ་ཞིག་བཏང་བའི་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་གདམ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག  

བཞུགས་སྒར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་བཞི་ནས་གཏམ་བརྗོད་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་ནང་རང་དབང་དང་དྲང་བདེན་མེད་པའི་གནས་སྟངས་གསལ་བཏོན་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲང་བདེན་ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། དེ་ཡང་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་དང་། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་བཅས་བོད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་བཞི་ནས་གཏམ་བརྗོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེའི་བརྒྱུད་ནས་བོད་ནང་རང་དབང་མེད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་མི་ལོ་བདུན་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་དྲག་གནོན་དང་མནར་གཅོད། སྡུག་སྦྱོང་སོགས་ཀྱི་ཁྲོད་བོད་མི་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་རྐྱེན་འདས་སུ་སོང་ཡོད་པ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲང་བདེན་དང་ཁྲིམས་ལ་རྒྱ་ནག་འདི་བཞིན་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། མ་ཟད་ད་དུང་བོད་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་སོགས་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་བཏོན་འདུགཚོགས་པ་དེ་དག་གིས་སྤེལ་བའི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ཇི་ལྟར་དབང་གྱུར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་གཞི་བྱེས་གཉིས་སུ་གྱར་དགོས་པ་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པའི་ཁྲོད་གཞིས་བཞུགས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་རང་སར་ཡོད་ཀྱང་རང་དབང་བྲལ་བའི་གནས་སྟངས་ཞིག་གི་འོག་ཚུད་ཡོད་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གཙོས་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་དང་དྲང་བདེན་ལས་འདས་པའི་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་རྐྱེན་ད་བར་བོད་མི་ ༡༦༠ ཙམ་གྱི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་སྐུ་པར་ཙམ་ཡང་ཉར་འཇོག་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། དེ་འབྲེལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཚེ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཉམས་ང་རྣམས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཨ་ཉག་སེང་སྒྲ་ལགས་གཙོས་པའི་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་གི་དྲང་བདེན་མིན་པའི་ཐོག་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་སོགས་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ནན་བརྗོད་གནང་འདུགསྐབས་དེར་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ནས་ཀྱང་ལས་འགུལ་དེའི་བརྒྱུད་བོད་ནང་ཆབ་སྲིད་དང་། སྐད་ཡིག དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འདྲ་མཉམ་དང་དྲང་བདེན་མེད་པ་མཚོན་པར་བྱེད་རྒྱུ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆ་སྟེང་དུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱ་རྒྱུ་སླད་ལས་འགུལ་དེ་ལྟར་སྤེལ་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲང་བདེན་གྱི་ཉིན་མོ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དྲང་བདེན་གྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་མིན་པའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་འོག་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དང་། མི་རིགས་སྡེབ་གསོད་སོགས་རྒྱ་དམར་གཞུང་ལྟ་བུའི་ཁྲིམས་བརྒལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དག་ལ་གདོང་ལེན་གྱིས་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་པའི་ཐོག་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་རེད།

འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་གོང་ལ་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་དང་། འབྲས་ལྗོངས་གཙོས་པའི་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་བོད་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཀྱི་གནད་དོན་རིམ་པས་བྱུང་སྐབས་རྒྱ་གར་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་འཐབ་རྒོལ་ནན་པོ་ཐུབ་ཆེད་ཡུལ་འདིའི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་གཙོས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་དམག་དཔོན་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ལོ་རྒྱུས་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་སློབ་གཉེར་ཟབ་སྦྱོང་གནང་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཞིག་ཡོད་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་ལྟར། ད་རེས་ཉེ་འཆར་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་དང་དམག་དཔོན་རྣམས་ལ་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཟབ་སྦྱོང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་གནང་ཟིན་འདུག དེ་ཡང་ཁ་སང་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་ Tezpur གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་བདེ་སྲུང་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གསར་འགོད་འབྲེལ་མཐུད་པ་དམག་དཔོན་ A S Walia ལགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཤིག་ཡོངས་གྲགས་གནང་པའི་ནང་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཨ་རུ་ན་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་དབུས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ལེགས་བྱང་མཐོ་སློབ་ཁང་དུ་འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་ ༤༢ རིང་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་ཨ་སམ་མངའ་སྡེ་གཉིས་གཙོས་པའི་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྡེ་ཁག་གི་སྡེ་ཚན་ཅི་རིགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་དམག་དཔོན་དང་། མཐའ་སྲུང་དམག་མི། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་སོགས་ལ་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཟབ་སྦྱོང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་གནང་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག མ་ཟད་ཐེངས་འདིའི་བོད་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཟབ་སྦྱོང་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དཔོན་དང་དང་དམག་མི་རྣམས་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་། ནང་ཆོས། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གོང་གི་བོད་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཛུལ་རྗེས་ཀྱི་བོད། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་རྒྱ་མི་རིགས་གཞིས་སྤོས་དང་། བོད་ཀྱི་མི་རིགས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་སློབ་ཁྲིད་དང་གྲོས་བསྡུར་སྦྱང་ཤེས་སོགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སློབ་ཁྲིད་དང་གསུངས་བཤད་གནང་མཁན་ཁོངས་སུ་རྟ་དབང་དགོན་པའི་མཁན་ཟུར་གུ་རུ་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་དང་། བོད་དོན་ཆེད་མཁས་བ་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་Claude Arpi ལགས་སོགས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་མི་རྣམས་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་འཕགས་བོད་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་རྒྱ་གར་ནག་གཉིས་ཀྱི་དམག་མིའི་དབར་གདོང་ཐུག་ཀྱི་གནད་དོན་རིམ་པས་བྱུང་སྐབས། སྐབས་དེའི་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་པའི་ནང་ཚོགས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ཐོག་མ་དེ་བྱུང་སྟེ་རིམ་པས་ཧིམ་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་སིམ་ལར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་སྦྱོང་ལྟེ་གནས་ཁང་ནས་ལས་གཞི་འདིར་ཞིབ་འཇུག་གྱིས་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་ཐུབ་རྒྱུའི་ཐོག་འབད་བརྩོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སློབ་ཁྲིད་གནང་སའི་ལྟེ་གནས་ཁོངས་སུ་ཝཱར་ཎ་དབུས་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་། ལྡི་ལི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ནང་ཆོས་ལྟི་གནས་ཁང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་པའི་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་སོགས་མིང་འདོན་གནང་ཡོད།

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཕ་རན་སིའི་བྱང་ཕྱོགས་ Normandie ཁུལ་གྱི་ Saint léonards ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་རང་ལོ་ ༣༠ ལ་སོན་པའི་བོད་མི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་པ་ཞིག་ལ་ཟ་ཁང་དེའི་སྦྱིན་བདག་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་རྒྱ་མི་གཉིས་ནས་གྲི་བརྒྱབ་སྟེ་བསད་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་དང་འབྲེལ། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་༡༧ རེ་གཟའ་ཉིན་མའི་སྔ་དྲོ་བོད་མི་སྟོང་ཚོ་དུ་མས་ལག་ཏུ་རྒྱ་སེར་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་དང་ལྟོས་གོས་དཀར་པོ་གྱོན་ཏེ་འདས་པོ་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་དང་དྲང་བདེན་དགོས་ཞེས་པའི་འབོད་ཚིགས་དང་བཅས་པེ་རི་སི་ Paris གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ Bastille ཐང་ཆེན་ནས་ République ཐང་ཆེན་བར་མྱ་ངན་ངག་བཅད་ཀྱིས་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞིག་སྤེལ་འདུགཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་དེ་བཞིན་ཕ་རན་སི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་མཉམ་རུམ་ཐོག་སྤེལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག་ཕ་རན་སི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐར་མ་འཕྲིན་ལས་ལགས་གཙོས་པའི་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། ཡུ་རོབ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་དང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་ལགས། སྦེལ་འཇམ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་དང་ས་གནས་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་པ་རྣམ་རྒྱལ་བསམ་འགྲུབ་ལགས། ས་གནས་བོད་མི་མང་ཚོགས་༧༠༠༠ ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་འདུག ད་རེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག སྦེལ་འཇམ་དང་སུད་སི། དེ་བཞིན་ཕ་རན་སིའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ས་གནས་གཞན་ཁག་ནས་ཀྱང་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སླར་ཡང་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་མྱ་ངན་ངག་བཅད་ཀྱི་གོམ་གྲོད་ལས་འགུལ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞིག་ཀྱང་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་བོད་རིགས་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་འོག་འདས་པོ་ཁོང་གི་ཆེད་དུ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་ཡང་འཚོགས་རྒྱུ་རེད་འདུགགཞི་རྩའི་ཕ་རན་སིར་གནས་བཞུགས་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་བརྒྱ་ཆ་མང་བ་ཞིག་རྒྱའི་ཟ་ཁང་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ད་ལན་གྱི་དོན་རྐྱེན་དེར་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་འདས་པའི་ཉིན་ཤས་ནང་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་མི་ཟ་ཁང་ནང་ལས་མཚམས་བཞག་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་མི་ཟ་ཁང་ཁག་ཅིག་ལས་མི་མེད་པའི་དབང་གི་གནས་སྐབས་ཟ་ཁང་སྒོ་བརྒྱག་དགོས་པ་ཡང་བྱུང་འདུག