དེ་རིང་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༥༡ པ་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་ཁྲོད་འདིར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་གཞུང་རྣམས། རྒྱ་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ཏེ་ཐབས་ལམ་འདྲ་མིན་ཁག་གཅིག་གི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་བཞིན་པ་གསུངས་འདུག
རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གཙོ་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ Michelle Bachelet ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་དུས་རྫོགས་མཚམས་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ཡུ་གུར་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་འཚབས་ཆེན་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ལྕམ་སྐུ་ Bachelet ལགས་ད་ཆ་ལས་ཡུན་གཙང་ནས་ཕེབས་ཟིན་པ་དང་། ཁོང་གི་ཚབ་གསར་ Volker Turk ལགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་ལས་འཁུར་དངོས་སུ་བཞེས་མེད་པ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༥༡ པའི་གྲོས་གཞིའི་ནང་ Ukraine དང་ Ethopia བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་མ་གཏོགས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཚོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོའི་སྐོར་ལ་མཇུག་སྐྱོང་ལས་འཆར་གང་ཡང་བང་སྒྲིག་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
Reuters གསར་ཁང་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་གསལ་ལྟར་ན། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སྟངས་ཁྲོད་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་ངན་དག་ཐེར་འཏོན་གྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་རྒྱུར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ཉུང་མཐར་གཅིག་གི་ངོས་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་དགོས་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མང་གཙོའི་སྡེ་ཁག་ནས་རྒྱ་ནག་ཐོག་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བསྣམས་ཕེབས་རྒྱུར་དགོངས་བཞེས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་ནང་འདས་པའི་ལོ་ ༡༦ ནང་ཐེངས་དང་པོ་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་མ་ཟད། གྲོས་ཆོད་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་སྲིད་པར་བརྗོད་འདུག
འོན་ཀྱང་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གཅིག་དང་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ་གཙོ་བོ་ཚོང་འབྲེལ་ཐོབ་ཐང་གི་གལ་གནད་ལ་ཤུགས་གནོན་རྒྱག་ཡོད་པའི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་གྲོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་གནང་བ་ཡིན་ན་དེས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཉམས་རྒུད་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ཐོག་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ཞིག་སྤེལ་ཆེད་དུ་ཛ་དྲག་གི་བགྲོ་གླེང་ཞིག་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག
གཞི་རྩའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ནང་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ནས་ ༢༠༠༤ བར་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་གྲོས་ཆད་གྲོས་འཆར་ཐེངས་ ༡༡ ཙམ་བཏོན་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་། གཏན་འབེབས་གཅིག་ཀྱང་ཐུབ་མེད་པ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ནས་ཉེ་ལམ་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དག་ལ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད།
འཇར་མ་ནི་ནང་གི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ Konrad Adenauer Foundation གི་ཇི་ཎི་ཝའི་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པས་ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་སུ་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་གྲོས་འཆར་ཞིག་བསླེབ་ཚེ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ ༡༤ དང་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ ༡༦ བར་བཞུགས་བྱེད་མཁན་ ༡༧ ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཚོད་དཔག་དང་འབྲེལ་གྲོས་འཆར་གཏན་འབེབས་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག
ཡང་ཤིན་ཅང་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཐེངས་འདིའི་སྙན་ཐོ་དང་བསྟུན། ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་ལས་པ་ཁག་ ༤༥ ནས་རྒྱ་ནག་གིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་ཤིན་ཅང་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ཐད་སེམས་འཚབ་་དང་སྦྲགས། རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནད་དོན་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བམ་ཁྱད་ལས་པའི་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་བརྒྱུད་ལོ་རེའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁོར་ཡུག་ཐད་ཉམ་ཞིབ་དགོས་སྐོར་དང་ཆབས་ཅིག དེ་འབྲེལ་ཚོགས་འདུ་ངེས་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་ཡང་གནང་ཡོད་པ་བཞིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། དེར་ཡང་གསུམ་ཆ་གཅིག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པར་བརྟེན་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དང་ངག་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་དེར་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པ་གསུངས་འདུག
སྤྱིར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་ལ་དེ་གའི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཐོག་གནད་དོན་གང་ཞིག་གི་ཐད་ངེས་པར་ཁས་ལེན་བྱ་བཅུག་རྒྱུའི་ཁྲིམས་མཐུན་སྒོ་ནས་དབང་ཚད་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་། དེ་འབྲེལ་གནད་དོན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་བརྒྱུད་དོ་བདག་རྒྱལ་ཁབ་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་ནུས་པ་དང་། སྐབས་རེ་དེ་འབྲེལ་ཞིབ་འཇུག་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་ནང་དཔང་རྟགས་ར་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་དགེ་མཚན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་གསར་པ་སྐུ་ཞབས་ Turk མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་ཐོག་བཞེངས་ཕྱོགས་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་ཐོག་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག
