བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

བཞུགས་སྒར་དུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཐོག་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོན་ཐོག་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་པར་བརྟེན་དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བོན་པོ་ཐོག་ལྟ་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། བོན་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ས་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ས་རཱ་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་དེ་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང། དེ་རིང་ཉིན་མཐའ་མའི་སྔ་དྲོ་ཚོགས་དུས་སྐབས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་སློབ་གསོ་ཞེས་པའི་གླེང་བརྗོད་ཁྲོད་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་མ་ཁྲི་གཡུང་དྲུང་ལགས་ཀྱིས་༸རྒྱལ་བ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པས་བོན་ཆོས་ཐོག་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་སོང། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་དང་ལྔ་པ། དེ་བཞིན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་བཅས་སྐུ་ཕྲེང་གོང་མ་ཁག་ནས་བོན་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་ཇི་ཡོད་དང་སྐབས་དེར་བོད་དུ་ཡོད་པའི་བོན་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་བདག་སྐྱོང་མཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱབ་ལྗོངས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་སྤྱི་དང་སྒོས་༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོན་དབར་ཐོག་མར་འབྲེལ་བ་བྱུང་རིམ་དང། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཐོག་མར་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཞབས་སྟེགས་གསོལ་བསྩལ་དང། བོན་གྱི་བླ་ཆེན་ཁག་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས། དེ་བཞིན་བོན་པོ་དེ་བོད་ཀྱི་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་དང་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་ཡིན་པ་བཅས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་རིམ་པ་གནང་བར་བརྟེན་དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བོན་ཐོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོན་ཆོས་དང་དེའི་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་གནང་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་དང་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་ས་ཞིག་ཆགས་ཀྱང་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སྨན་རི་དགོན་གྱི་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་མ་ཁྲི་གཡུང་དྲུང་ལགས་ནས་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་གནང་བསྒྲུབས་རྗེས་ཟུར་དུ་ཁོང་གི་དཔྱད་རྩོམ་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད། རྩ་བའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་སློབ་གསོ་ཞེས་པའི་གླེང་བརྗོད་ཐོག་སྔ་དྲོ་ཚོགས་དུས་སྐབས་སུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་མདུན་ལམ་དང། བོད་ཕྱི་ནང་གི་སློབ་གསོའི་གནས་རིམ་བརྡ་ཆད་བཅས་སྐོར་ལ་གཏན་བཤད་དང་བགྲོ་གླེང་ཡང་གནང་ཡོད་པ་རེད།   

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཞེས་པ་དེ་ད་བར་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་ཧི་མཱ་ཅལ་པར་དེ་ཤི་དང་།  ཨུཏྟར་ཁནྜ།  ཀ་ན་ཊ་ཀ་བཅས་ཀྱི་ནང་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་སྲིད་བྱུས་དེ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་དུ་དེ་མཚུངས་གཏན་འབེབས་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་འདུག གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་པར་དེ་ཤི་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་འོག་མངའ་སྡེའི་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༤ ལོའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ལ་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་གནང་འདུག་པའི་ནང་། སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ཉེ་ཆར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་བཀའ་ཤག་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་རྣམས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཞེས་པ་འདི་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་གཏན་འབེབས་ལག་བསྟར་ཞུ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས།  ཨུ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་གནས་སྡོད་བྱ་ཡུལ་ཆེ་ཤོས་བཞི་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ས་གནས་དེ་དག་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་གོ་སྐབས་དང་མཐུན་འགྱུར་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་ཆེད་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཉིད་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུར་ཞལ་བཞེས་གནང་འདུག ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཀྱང་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ལ་མཚོན་ན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་བོད་མི་ཚོ་དང་འབྲེལ་བ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེ་ཡོད་པ་དང་། ད་ལན་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་དེས་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་མཛའ་འབྲེལ་གྱི་འདུ་ཤེས་སྔར་ལྷག་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་ངས་ཐེངས་འདིའི་གོ་སྐབས་བརྒྱུད་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་གི་ཡབ་དམ་པ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་མཆོག་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། དམ་པ་ཁོང་གིས་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་རོགས་རམ་རྒྱ་ཆེ་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་འཕར་ཀརྨ་ཆོས་དབྱིངས་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་དེ་རིང་རྡ་ས་ཉེ་འཁྲིས་ས་རཱ་བོད་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཏུ་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་བ་དང་།  སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་སླེབས་པ་བཟོ་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༠༠ སྟེང་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ Vinod Aanad  རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒན་པ་སྐུ་ཞབས་ Vivek Anand  མཆོག་ཆེད་ཕེབས་གཙོས། དེ་བཞིན་བོད་ཕྲུག་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་ ༥༠ བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གསུམ་པ་འགོ་འཛུགས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིིའི་སྟེང་བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པ་ཕྱིའི་མི་རིགས་ཆགས་ཡོད་པ་དང། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་ཆགས་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན་བོད་ཀྱི་སྲི ད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་བཙུགས་པའི་དགོས་དམིགས་དེ་བོད་མི་རང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཉམས་ཞིབ་གཏིང་ཟབ་པོ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཐོན་ཆེད་ཡིིིིན་པ་གསུངས་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་འབྲོག་ལམ་གནད་དོན་བྱུང་བའི་སྐབས་བོད་པའི་ཁྲོད་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ཚད་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་བཤད་ཐུབ་མཁན་དང་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་ཐུབ་མཁན་བྱུང་མེད་པ་གསུངས་སོང་། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་སླེབས་པ་བཟོ་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་ནས་བཟུང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་བཙན་བྱོལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པའི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོའི་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད། ཉམས་ཞིབ་པ་ནང་ཁུལ་དབར་འབྲེལ་བ་ཟབ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་དམིགས་ནས་མཐོ་སློབ་འདྲ་མིན་ནང་སློབ་གཉེར་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་ཕྲུག་འདྲ་མིན་འདུ་བསྐོངས་གནང་སྟེ་ལོ་རེར་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་ཉིན་གསུམ་གྱི་ཚོགས་འདུའི་ལས་རིམ་ཆ་བགོས་ལྟར་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་འདྲ་མིན་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་ཕྲུག་ན་གཞོན་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམས་ནས་ རྒྱ་ནག་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་སློབ་གསོ། བཙན་བྱོལ་བོད་མི། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག  དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གྱི་ནང་སྲིད་དང་ཕྱི་སྲིད་བཅས་སྡེ་ཚན་མི་འདྲ་བ་ལྔའི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་པས་གཏམ་བཤད་དང་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་དཔྱད་རྩོམ་སྙན་སྒྲོན་གནང་གི་འདུག

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱིི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འདི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་བྱང་རྩེ་ཆོས་རྗེ་རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ ༡༠༤ པར་བསྐོ་གཞག་གི་བཀའ་ཡིག་ཕྱག་རྟགས་ཕེབས་དོན་ལྟར་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༤ ཉིན་དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་དང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ཁང་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་དངོས་སུ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལ་མངའ་གསོལ་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་པས་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ ༡༠༤ པ་རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ ༡༠༤ པར་ཕེབས་པའི་ཐུགས་ཚོར་ཇི་བྱུང་དང་འབྲེལ་བའི་དམིགས་བསལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།

བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་མངའ་འོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མ་ཐོབ་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༧༡ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་བོད་མི་ཚོས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐོག་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་མུ་མཐུད་ནས་རྩོད་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། རྩ་བའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༥ སྟེ་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་མངའ་འོག་ནས་རང་བཙན་གཙང་མ་ཐོབ་པའི་དུས་ཚིགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།  ཉིན་མོ་འདིར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༩།༠༠ སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཕྱག་སྦྲེལ་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ་བཅས་བཀའ་ཤག་གི་མདུན་ཐང་དུ་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་ཆེས་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་གླུ་དབྱངས་སུ་གྱེར་པ་དང་དུས་མཚུངས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བསྒྲེངས་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཐོབ་ནས་མི་ལོ་ ༧༡ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཉིན་མོར་གཞུང་མང་ཡོངས་ལ་འཚམས་འདྲི་གནང་པ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་བོད་དང་བོད་མིའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་འགྱུར་གནང་པ་ལྟརབཀྲིན་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་སུ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་བཞིན་བོད་ལ་མགྱོགས་མྱུར་འཆར་ངེས་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཐོག་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་རྩོད་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་དང་བསྟུན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རྨ་ས་ལའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཙམ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་འདྲ་མིན་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་དང་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུའི་བྱེད་སྒོ་སྣང་མང་སྤེལ་ནས་ཉིན་མོ་དེ་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་དང་འདི་བཞིན་ངོ་དེབ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་གར་གྱིས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གནས་པའི་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་གྱི་མཚོན་དོན་གསུམ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་དར་པར་བཞག་སྟེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ཡོད་པ་མངོན་རྒྱུ་འདུག ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་ཡོངས་ཀྱི་ངོས་ནས་ད་བར་བོད་མིའི་ཐོག་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གང་ལེགས་གནང་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང། ལ་ལས་བསྟོད་དབྱངས་སོགས་ཕུལ་ནས་རྒྱ་གར་རང་བཙན་ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག

རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་དབར་ད་ལྟ་ས་མཚམས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་རྩོད་རྙོག་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ཁུལ་དུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་པའི་བརྒྱུད་བོད་དང་རྒྱ་གར་དབར་མ་གཏོགས་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་དབར་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོང་དགོས་དོན་མེད་པ་དང་། ལྷག་དོན་འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་འགྱུར་གྲོས་ལ་གཞིགས་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འབྲོག་ལམ་ཁུལ་གྱི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད། དེ་རིང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲོག་འོག་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཇནྟར་མནྟར་དུ་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་བཅས་ཁྱོན་ལས་འགུལ་བ་མི་གྲངས་ ༡༥༠ ལྷག་ནས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་བོད་རང་བཙན་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཡིན་ཞེས་པའི་འབོད་ཚིག་སྒྲོག་བཞིན་ངོ་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་གནང་སོང་བ་དང་། །   ལས་འགུལ་བ་ཚོས་ Hindi Chini Bhai Bhai, Ye Chin Ka Dhoka Hai  ཞེས་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་སྤུན་ཟླ་ཡིན་པའི་འབོད་ཚིག་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་མགོ་སྐོར་བཏང་པ་ཞིག་རེད། དེས་ན་བོད་རང་བཙན་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇག་རེད་ཅེས་སོགས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་སྒྲོག་བཞིན་ངོ་རྒོལ་གནང་སོང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རིག་གཞུང་འགན་འཛིན་བཀྲིས་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་བོད་མི་རྣམས་དུ་རྟག་ཏུ་ཁོང་རྣམ་པའི་རྒྱབ་ཏུ་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་ཐབས་ཤིག་དང་། རྒྱ་གཞུང་ལ་བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བོད་མིར་རང་བཙན་སྤྲོད་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་མངོན་པ་གསལ་བ་ཞིག་སྤྲོད་རྒྱུ་བཅས་ལ་ཆེད་དམིགས་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་། དེ་རིང་ཇནྟར་མནྟར་ལས་འགུལ་དེའི་སྐབས་བོད་མི་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་ཀྱང་ལས་འགུལ་དེའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ང་ཚོས་གསར་འགོད་པ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་ Vijay Kranti  མཆོག་ལ་དགོངས་ཚུལ་ཇི་ཡོད་ཐད་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་མ་ཟད་བོད་མིའི་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ནས་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།  ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་རྗེས་རྒྱ་གར་ལ་ས་མཚམས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཐོག་ཉེན་ཁ་འཕྲད་བཞིན་པ་དང་བོད་ལ་རང་བཙན་མ་རག་གི་བར་དུ་རྒྱ་གར་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་མུ་མཐུད་འཕྲད་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་དེ་རིང་གི་ལས་འགུལ་དེའི་ནང་ལྡི་ལི་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་།  ལ་དྭགས་རྡ་རམ་ས་ལ།    རོ་ཧི་ནི་བོད་ཁྱིམ་སྡོད་ཁང་བཅས་ཀྱི་བོད་མི་རྒན་གཞོན་བར་གསུམ་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཁ་སང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རྒྱལ་ས་ Canberra ནང་རྒྱ་རིགས་ཁག་ཅིག་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་ལ་ལྟོས་མེད་བོད་མིའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་རིགས་ཚོར་འཁོན་འཛིང་གི་བློ་ནམ་ཡང་བཅང་མྱོང་མེད་པ་དང་། རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་འདས་པའི་ལོ་ ༦༠ དེ་ཆེས་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག ཁ་སང་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༧ ཉིན་རྒྱ་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་ Canberra ནང་ཡོད་པའི་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཟ་ཁང་དུ་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་པ་དང་བསྟུན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་དང་ཐང་རྒྱལ་རབས་དབར་བྱུང་བའི་ཐོག་མའི་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་འབྲེལ། བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་དུས་ད་ལྟ་ཡང་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྟེན་གཙོ་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནིའི་སྐུ་བརྙན་དང་དེ་བསྣམས་ཕེབས་མཁན་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་གཉིས་ལ་དད་གུས་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་དུས་རྟག་ཏུ་བོད་མིའི་ཐོག་ཚད་ལས་འགལ་བའི་དྲག་གནོན་བྱས་པ་མ་ཟད་ལྷག་དོན་ཇོ་ཁང་ངམ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཡང་སྟེང་དང་དེའི་གཡས་གཡོན་སོགས་སུ་རྟག་ཏུ་དྲག་ཆས་དམག་མི་ཕོན་ཆེ་འགྲེམས་འཇོག་གིས་མཆོད་མཇལ་བ་རྣམས་ལ་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་དང་ཐང་རྒྱལ་རབས་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་ཡང་ན་དེའི་སྔོན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་ཕྱི་ལྟ་བྱ་ཚེ། རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་ཉེ་བའི་ལོ་ ༦༠ དེའི་རིང་གི་འབྲེལ་ལམ་དེ་ཆེས་བློ་ཕམ་དང་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། ང་ཚོས་དེ་སྔ་ཐང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་བོད་མིར་གནས་བབས་གང་ཡོད་པ་དེ་ངོ་བཞེས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། འདས་པའི་ལོ་ ༦༠ དེ་ཆེས་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས་དེ་སླར་དགོས་སམ་ཞེ་ན་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་ཞུ་ཐུབ་ཐབས་མེད་ཅེས་གསུངས་འདུག ད་དུང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་རྒྱ་རིགས་དེ་དག་ལ་བོད་མིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁོངས་བདག་དབང་དང་མེས་རྒྱལ་གཅིག་སྒྲིལ་བཅས་ལ་བསམ་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ལམ་སྟོན་མཛད་པའི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་ནི་གཙོ་བོ་འདས་པའི་རྒྱ་བོད་གཉིས་དབར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་གཞིགས་པའི་ཆེས་འཚམས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་བྱུས་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གང་གསལ་བ་ལྟར་བོད་མི་ཚོས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབས་རྩོད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བསྐྱར་ནན་གསུངས་འདུག གཞན་ཡང་ཁོང་སྒེར་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་དེ་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། འཐབ་རྩོད་དེའི་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་མང་གཙོར་ཤར་སྐྱོད་གནང་ནས་རྒྱ་རིགས་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་བོད་མི་བཅས་ལ་གང་མགྱོགས་རང་དབང་ཐོབ་པའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག རྩ་བའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ད་ཆ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་གཞུང་འབྲེལ་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། Guardian གསར་ཤོག་ཐོག་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་པའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་ཀྱི་ལས་གཞི་གང་ཞིག་བརྩམ་རུང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཁོར་ཡུག་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་ཕོག་མི་འགྲོ་བ་དང་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མིར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་སྐྲུན་ཐུབ་དགོས་ངེས་ཤིག་དགོས་གལ་ཡིན་པར་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྤེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་དེའི་ནང་བོད་འདི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་མང་ཐེར་འབུམ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་གྱི་འཚོ་རྟེན་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆེས་ཐོག་མར་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་རྣམས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེ་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་བོད་ནང་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་ཇེ་མང་དུ་གཏང་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་གནང་པ་མ་ཟད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ནང་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཁུལ་ཆ་ཚང་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ་དུ་བསྒྱུར་འཆར་ཡོད་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་པ་བཅས་ནི་དགའ་བསུ་ཞུ་རྒྱུའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ལས་གཞི་དེ་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་སྐབས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་ཁོར་ཡུག་གནས་བབས་ཐོག་ངེས་པར་དུ་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་དུས་ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིར་ཁ་གཡར་ནས་བོད་ནང་གི་འབྲོག་པ་ས་ཡ་འགའ་ཤས་གནས་སྤོས་ཟིན་པ་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་ཕོན་ཆེ་བོད་ནང་གཞི་སྤོས་བྱས་པ་མ་ཟད། ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་འོག་གང་བྱུང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་སོགས་བྱས་པ་དེས་མི་ཐེར་འབུམ་དུ་མའི་འཚོ་རྟེན་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག དེ་མཚུངས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་མཐོ་སྒང་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་གང་ཞིག་བརྩམས་རུང་དེ་དག་ཐམས་ཟད་ཁོར་ཡུག་ལ་མི་གནོད་པ་དང་བོད་མིའི་གནའ་བོའི་གོམས་སྲོལ་དང་མཐུན་པ། དེ་བཞིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མིར་ཁེ་ཕན་སྐྲུན་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་གལ་ཡིན་པ་དང་། དེང་ཆར་བོད་མཐོ་སྒང་འདི་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆུ་མཛོད་རྒྱག་ས་དང་གཏེར་འདོན་ལས་གཞི་སྤེལ་ཡུལ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུའི་ས་ཁྲ་ལ་དོ་ཕོག་བཏང་བ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གནས་སྟངས་ལ་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་བཟོ་ངེས་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་སོགས་བཀོད་འདུག

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། ཡུལ་དེའི་ནང་གི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་དང་མཇལ་འཕྲད་སྐབས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག དེ་ཡང་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ Sydney ནང་གི་སྙན་སྒྲགས་ཆེ་བའི་ Opera House ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་དོན་གསུང་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་གྲུབ་རྗེས་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་ཡུལ་དེའི་ Fairfax Media ཞེས་པའི་ Australia དང་། New Zealand གཉིས་ནང་གི་གསར་ཁང་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་གནང་པར་རྒྱ་ནག་ཞུང་གིས་བོད་ནང་དྲག་གནོན་གྱི་ལས་དོན་མཚམས་འཇོག་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་ལྟར་བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཁེ་དབང་སྤྲད་པ་ཡིན་ན། བོད་མིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ནས་ཁ་བྲལ་རྩོད་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་དང་། གནད་དོན་དེ་དོན་སྨིན་སོན་པར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ཡོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྐབས་དེར་ད་དུང་ད་ལྟ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་འགོ་ཁྲིད་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བསྐོ་གཞག་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་དཔོན་པོ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནི་བོད་མི་མང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཐོག་བོད་མིའི་འགོ་ཁྲིད་ཅིག་ལ་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུང་པ་དང་འབྲེལ། དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་ཡོངས་རྫོགས་མི་མང་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་པའོ་འགོ་ཁྲིད་ལ་གསོམ་སྩལ་གནང་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས་དེ་ནི་མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་དེ་གང་ཟག་གཅིག་ལ་རག་ལུས་མེད་པས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་གནང་འདུག ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དེང་སྐབས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་ཁོར་ཡུག་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་རིགས་མི་འབོར་ཕོན་ཆེ་གཞི་སྤོས་བྱེད་བཞིན་ཁར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་བ་དེ་དག་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྤྱི་དང་སྒོས་མི་མང་ཐེར་འབུམ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་གྱི་འཚོ་རྟེན་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆེས་ཐོག་མར་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་རྣམས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེ་ཐེབས་ངེས་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་ཁོང་རང་ཉིད་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བོད་མཐོང་མྱོང་མེད་ནའང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཞུགས་གནས་ངོ་མ་ལྷ་ས་ནང་དུ་ཕྱིར་ཕེབས་ཐུབ་པར་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང། Australia མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ད་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་ཐུབ་གནང་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་འབྲེལ་ནམ་ཞིག་བོད་མིའི་བདེན་དོན་དེ་སེལ་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་མི་མཐུད་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག རྩ་བའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ Sydney ནང་གི་ལས་རིམ་གྲུབ་རྗེས་ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་སྔ་དྲོ་ཁུལ་དེའི་རྒྱ་རིག་མང་ཚོགས་ལྷན་དུ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་གནས་བབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ལས་རིམ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་པ་མ་ཟད། ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་ New South Wales མངའ་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་རིག་མང་ཚོགས་རྣམས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག  

རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ཆར་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཕེབས་འབྱོར་བྱུང་ཡོད་པ་དང་།  བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ནས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསར་རྙིང་གང་མང་ཞིག་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞུ་འབོད་གནང་ནས་ཁ་ས་བར་རྒྱ་གར་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་གྱི་གྲོས་འཐུས་ ༡༨ ལྷག་ཙམ་ཞིག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་ཐོག་བོད་དོན་ཞུ་འབོད་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན། ད་བར་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་གྱི་འཐུས་མི་ཚང་མའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་པ་མ་ཟད།  བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཡང་སྣེ་ལན་དང་ཆེ་མཐོང་གང་འོས་གནང་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་གཉིས་ནས་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༩ བར་ཞུ་འབོད་ཀྱི་ལས་དོན་དེ་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་བོད་ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་གྱི་གནས་སྟངས་སྤྱི་དང་སྒོས་མ་འོངས་པའི་དམིགས་ཡུལ།  རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གསལ་བཤད་ཞུས་ཡོད་པ་དང་ཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུར་མཉམ་ཞུགས་ཡོང་བའི་རེ་འདུན་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་ཞུས་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། ལྷག་དོན་ཁོང་རྣམས་ནས་བོད་དོན་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་པ་དང་འབྲེལ་ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་བར་གྱི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་གི་གནད་དོན་དེ་གསར་འགྱུར་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཁོར་ཡུག་དེའི་འོག་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚོས་བོད་དོན་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱང་གནང་གི་འདུག ཡང་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཱ་ཙཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་སུ་རྒྱ་གར་གྲོས་འཐུས་ཚོའི་ངོས་ནས་རྣམ་འགྱུར་དང་བོད་མིའི་ཕྱོགས་ལ་རེ་བ་གང་གནང་གི་ཡོད་མེད་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་ཆེ་བས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་ཁག་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུ་ནའི་བབ་ཀྱི་ཐད་ཐུགས་ཚབས་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཁོང་རྣམས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་མཇལ་ཞུ་རྒྱུར་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱུན་དུ་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་རྒྱ་གར་དཔོན་རིགས་ཚོ་དང་མཇལ་འཕྲད་ཞུ་སྐབས་གནས་སྐབས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དང་རོགས་རམ་ཁྱེར་རྐྱང་མ་ཞུས་པར་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་སེལ་ཐབས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་ཞུ་ཐུབ་ཐབས་བཅས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་སོང་།