བཙན་བྱོལ།

ཁ་སང་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༩ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་བྷི་ཧཱར་མངའ་སྡེའི་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གཏེར་སྒར་དགོན་དུ་༸དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་ཨོ་རྒྱན་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་༸སྐྱབས་རྗེ་གྲུབ་དབང་སངས་རྒྱས་མཉན་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཆིག་ཁྲི་ལྷག་ལ་པཎ་ཆེན་ནཱ་རོ་པས་མཛད་པའི་ཕྱག་ཆེན་གངྒཱ་མའི་བཀའ་ཆོས་དང་འབྲེལ་ཏེ་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༦ པའི་སྔོན་འགྲོའི་བཀའ་ཆོས་ཁག་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུག༸སྐྱབས་རྗེ་གྲུབ་དབང་སངས་རྒྱས་མཉན་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྔོན་འགྲོའི་བཀའ་ཆོས་དེ་ཁ་སང་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་སང་ཉིན་བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་༸རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་གོ་ཤྲཱི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་དབང་རྒྱ་མཚོའི་བཀའ་དབང་དང་སྦྲགས་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༦ པ་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།ས་གནས་སུ་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་བོད་མི་མང་བཀའ་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཀུན་དགའ་བསོད་སྟོབས་ལགས་ཀྱིས་འདི་གར་ཐེངས་འདིའི་བཀའ་བརྒྱུད་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་ཐོག་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་མཁན་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་བཤེས། དེ་བཞིན་གྲྭ་བཙུན་རྣམ་པ། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཆིག་ཁྲི་ལྷག་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ནས་ ༢༡ བར་གྱི་སྨོན་ལམ་དངོས་གཞིའི་སྐབས་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་བསྟན་འགྲོའི་བདེ་དོན་སླད་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་དང་། ༸རྒྱལ་བའི་ཞབས་བརྟན་གསོག་སྒྲུབ་སོགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསུངས་ཡོད།

རྒྱ་གར་གྱི་དགུན་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པ་དང་བསྟུན་། ཁ་ས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསོལ་སྟོན་ཞིག་འདེགས་འབུས་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བགྲེས་གཞོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཚོས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་མ་འོངས་པར་ཡང་བོད་དོན་ཐོག་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་སོགས་ཀྱང་ཞུས་ཡོད་འདུགདེ་ཡང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཀྱི་ཚེས་ ༡༡ ནས་འགོ་བཙུགས་གནང་བའི་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འདི་ལོའི་དགུན་དུས་ཚོགས་ཐེངས་འདི་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་དང་། དེའི་རྗེས་རྒྱ་གར་གྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་བསླེབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་སྐབས་འདིའི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་མི་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་མཐའ་མའི་མཇལ་འཕྲད་ཅིག་གནང་ཐུབ་པའི་དགོས་འདུན་ལྟར། ཚོགས་པ་དེའི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཁ་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢ ཉིན་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བགྲེས་གཞོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་མི་ ༢༣༠ ལྷག་ཙམ་ཞིག་དང་མཇལ་མོལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁ་ས་ཕྱི་དྲོ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ Shangrila མགྲོན་ཁང་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨ་ཅཱ་རྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱི་དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་དགོངས་དྲོའི་གསོལ་སྟོན་ཞིག་འདེགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། གསོལ་སྟོན་དེར་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་དང་། ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སོགས་གནང་མྱོང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཞབས་ Shanta Kumar མཆོག་གི་དབུས་པའི་གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་ཕེབས་འདུགགསོལ་སྟོན་དེའི་སྐབས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐུ་ཞབས་ Shanta Kumar མཆོག་ནས། རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་དབར་འབྲེལ་བ་གོང་འཕེལ་བརྒྱུད་བོད་དོན་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་བོད་མའི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་༸ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོངས་གཞི་དེ་ལ་གཞི་རྩའི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་གི་མོས་མཐུན་གནང་གི་མེད་པ་ཡིན་ནའང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་ཁོང་གི་རླབས་ཆེའི་དགོངས་གཞི་དེར་ང་ཚོ་ཚང་མས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་དགོས་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ཚོར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་བཅས་པ་རང་དབང་ཐོག་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་རང་དབང་དེ་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་ཅིག་མིན་པར། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད།  དེ་བཞིན་ཞི་བདེ་ལ་དགའ་བའི་མི་མང་ཚོས་སྡུག་སྦྱོང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་དགོས་པ་དེ་ནི།  ང་རང་གི་ངོས་ནས་མིའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐབས་སྐྱོ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་སོགས་གསུངས་གནང་སོང་།གཞི་རྩའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་ཡོད་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཁོངས་ནས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་པ་རྙིང་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ནང་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སོགས་གནང་མྱོང་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འཐབ་རྩོད་པ་སྐུ་ཞབས་ MC Chagla མཆོག་གི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་རིམ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་པ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་སོགས་གནང་མྱོང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཞབས་ Goerge Fernandes མཆོག་སོགས་ནས་སྣེ་ཁྲིད་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དེ་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་བཞིན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།

རྡ་རམ་ས་ལའི་མེག་གྷན་ཚོང་ཁང་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་སྔོན་འགྲོ་ནས་འཛིན་རིམ་བརྒྱད་པ་བར་གྱི་དགུན་ཁའི་གུང་གསེང་ལ་མ་ཕེབས་མཁན་སློབ་ཕྲུག་ ༡༨༠ ལྷག་ཅིག་ཉེ་འདབས་ཀྱི་ Amritsar གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཤེས་ཡོན་སྐོར་བསྐྱོད་ལ་ཁྲིད་བཞིན་འདུགདེ་ཡང་སྐོར་བསྐྱོད་འདི་བཞིན་རྡ་ས་ཚོང་ཁང་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དེའི་རིགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་བ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྐོར་བསྐྱོད་ལ་ཁྲིད་བཞིན་པའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་ངེས་སྟོན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་སློབ་གྲྭའི་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས། དེ་བཞིན་ཕྲུ་གུ་ལྟ་སྐྱོང་ཆེད་ཁྱིམ་ཚང་ཨ་མ་ལགས་ ༡༤ ལྷག་ཅིག་མཉམ་དུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ཁྱོན་སྤྱི་སྤྱོད་རླངས་འཁོར་བཞི་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་ཐོག་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རིང་གི་སྐོར་བསྐྱོད་ཅིག་འགོ་འཛུགས་གནང་སོང་། 

ཁ་ས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་ནང་ Ramnath Goenka འི་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་འདུ་འཛོམས་ཐོག་བོད་རིགས་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་སུ་པར་ལེན་གསར་འགོད་པའི་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་འདུག དེ་ཡང་དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་ Indian Express གསར་ཁང་གི་དྲ་གནས་ཐོག་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། ད་ལན་གྱི་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་དེ་སྔ་ལོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་གསར་འགོད་པའི་ལས་དོན་རྩེ་ཕུད་ཁག་ཅིག་ལ་ཕུལ་འདུག་པ་དང་། གཟེངས་རྟགས་དེ་གསར་འགོད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་མི་འདྲ་བ་ ༡༨ ཁྲོད་གསར་འགོད་པ་ ༢༨ ལ་ཐོབ་པ་བྱུང་འདུག  དེའི་ཁྲོད་པར་ལེན་གསར་འགོད་པ་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་ཨུཏྲཔྲདེཤ་ཡི་Ghaziabad གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཡིན་པའི་Manual Scavenger འམ་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོ་གནང་མཁན་ལོ་ན་ ༢༡ ཡིན་པ་ཇོ་ནི་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོ་བྱེད་བཞིན་པའི་འདྲ་པར་དེར་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད་འདུག འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ནས་ཁོང་ལ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དེ་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར།  ཁོང་གིས།  རྒྱ་གར་ནང་དེ་སྔ་ཆབ་གཅིན་གཙང་བཟོའི་ལས་དོན་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་།   ཁང་བཟོ་དང་བཟོ་གྲྭའི་ལས་དོན་ལྟ་རྟོགས་གནང་མཁན་ཚོས་བསྐྱར་དུ་མི་གླས་པའི་ཐོག་དེ་ལྟར་ལས་འགོ་བཙུགས་པས་གཞུང་ངོས་ནས་གནད་དོན་དེར་ཐུགས་སྣང་དང་།  རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏང་བའི་རེ་སྐུལ་སླད་འདྲ་པར་དེ་བསྐྱོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་། གཞི་རྩའི་Ramnath Goenka གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་གནང་ཕྱོགས་དེ་རྒྱ་གར་གསར་ཁང་Indian Express ཆེད་འཛུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ Ramnath Goenka ལགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་སླད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། གཟེངས་རྟགས་དེ་ཡང་གསར་འགོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐད་རང་གི་སྙིང་སྟོབས་དང། ཁས་ལེན་དམ་བཅའ་དེ་བཞིན་གནས་ཚད་མཐོ་བོའི་ངང་གསར་འགོད་གནང་བ་དག་ལ་འབུལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་སོ་ན་ཌ་གྲོང་སྡེ་ནས་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ནས་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་ St. Joseph North Point སློབ་གྲྭ་ནས་ཐོན་རྗེས་ Aligarh ཁ་ཆེ་མཐོ་སློབ་ནས་སློབ་ཐོན་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ཆ་རྒྱ་གར་གྱི་ Indian Express གསར་ཁང་ནང་འདས་པའི་ལོ་ ༡༢ ནས་པར་ལེན་གྱི་གསར་འགོད་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་རེད་འདུག  ཁོང་ལ་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་ཚོགས་པ་Press Council of India ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གསར་འགོད་ཀྱི་ལས་དོན་རྩེ་ཕུད་ཁྲོད་པར་ལེན་གསར་འགོད་རྩེ་ཕུད་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱང་ཐོབ་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་ཡག་པོ་ཡོད་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཆ་དཀར་པོ་འདོན་སྤེལ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ། དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་ལྷན་འཚོགས་ཤིག་བསྐོང་ནས་ཤོག་གྲངས་ ༢༡ ཅན་གྱི་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་སོང་།དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༡ ཐོག་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་རྣམ་གཉིས་དང། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞི་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་བཅས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཐོག་གི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོར་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་དེ་འདོན་སྤེལ་གནང་སོང་བ་དང་། དེའི་ནང་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གལ་གནད་དང། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་ཤེས་འོག་བོད་མི་དེ་དག་གནས་སྤོ་བྱེད་བཞིན་པ། གོ་ལའི་གནམ་ཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཅི་ཐེབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོར་ཡུག་སྲིད་བྱུས་ནོར་བ་དང་གང་བྱུང་གཏེར་འདོན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་རྐྱེན་པས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་འགྲོ་བཞིན་པ། བོད་ནང་གད་སྙིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་གོད་ཆག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་སོགས་སྔར་འཕྲད་མྱོང་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་འཕྲད་བཞིན་པ་ཐེར་འདོན་གནང་འདུགསྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་དང་ལན་འདེབས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཏོན་པའི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་བཞིན་པ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་དེར་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རྩིས་པའི་ཐོག་ནས་ཟླ་བ་མང་པོའི་རིང་ཉམས་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་རྗེས་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་བདེན་དཔང་ཐུབ་པའི་ལན་འདེབས་ཡིག་ཆ་དེ་ད་རེས་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤོག་གྲངས་ ༢༡ ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་གཙོ་དོན་ཚན་བརྒྱད་འབུར་འདོན་གནང་ཡོད་པ་དང་། དོན་ཚན་རེ་རེས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་མི་འདྲ་བ་རེ་རེ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་དང། དེའི་ཁོངས་ནས་བོད་ནང་དེང་སྐབས་གད་སྙིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ། རང་བྱུང་གོད་ཆག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་གསར་པ་གཉིས་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་གཞུང་གི་དེ་གའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ལས་དོན་སྤེལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་འཚེ་བཟོ་མུས་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་བཞི་འབུར་འདོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་འདི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་གནང་དགོས་གལ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད།

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྨོན་ལམ་བོད་ཀྱི་བརྡ་འཕྲིན་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ནས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ Regency གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ཐོན་རིམ་གཉིས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་རིག་པའི་ཕྱག་དེབ་བཅས་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་རེད།དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་དུ་དཔལ་༸ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་༸འཇམ་མགོན་༸རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་ ༡༠༤ ༸རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག དེ་བཞིན་ཤར་པ་ཆོས་རྗེ་དང་མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པ། ༸སྐྱབས་རྗེ་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་མཁས་དབང་། ཕྱི་ནང་གི་སྐུ་མགྲོན་བཅས་མི་མང་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད།གཞི་རྩའི་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ལས་གཞི་འདིར་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དགེ་རྩའི་ངོས་ནས་མཐུན་རྐྱེན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ ༣༣ དང་མཚན་བཀོད་རྩོམ་སྒྲིག་པ་༡༥༣ ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བཞུགས་པའི་གང་ཟག་སྒེར་ཁག་ཅིག་ནས་ཀྱང་མཐུན་འགྱུར་མི་དམན་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།ཁ་སང་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་ཐོན་རིམ་གཉིས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་རིག་པའི་ཕྱག་དེབ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་རིམ་གྲུབ་འཚམས་སུ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་སྨོན་ལམ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་པར་ལས་གཞི་འདིས་རིམ་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༠ ལྷག་ལ་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པར་རེ་བ་གནང་མུས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་བ་འདི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ནས་༸དཔལ་ས་སྐྱ་ཁྲི་འཛིན་ ༤༢ པ་རཏྣ་བཛྲ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ས་སྐྱའི་འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༢༧ འདི་ག་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་མཆོད་རྟེན་དྲུང་དུ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་འདིའི་ཐོག་གདུང་སྲས་རྣམ་གཉིས་དང་ངོར་ཀླུ་ལྡིང་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་མཁན་བླ་སྤྲུལ་ཁག་ཅིག ༸དཔལ་ས་སྐྱའི་གདན་ས་ཁག་གཙོ་གྱུར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་ས་སྐྱའི་བཤད་གྲྭ་ཁག དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གཅིག་བཅས་ནས་ཁྱོན་གྲྭ་བཙུན་དང་མང་ཚོགས་ ༤༠༠༠ ལྷག་ཞིག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་འདུགད་རེས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གནས་མཆོག་འདིར་ཆོས་འབྲེལ་ཁག་གཅིག་སྐྱོང་བཞིན་པ་ལྟར། ༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཚོགས་རར་ཡང་ཆོས་ཞུ་བ་ཚོས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་མི་མང་འཚང་ཀ་ཤིག་ཤིག་ངང་འབྱོར་བཞིན་འདུགགཞི་རྩའི་༸དཔལ་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་འདི་བཙན་བྱོལ་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོར་ཐོག་མར་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་དེ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་གནས་བལ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཆེན་ལུམྦི་ནཱི་ཁུལ་དུ་ཚོགས་གནང་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོ་ནས་ས་སྐྱའི་སྨོན་ལམ་དེ་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཚོགས་རྒྱུའི་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ད་རེས་ས་སྐྱའི་འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༢༧ འདི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུ་རིང་ཚོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༦ ཙམ་ནས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ནང་པའི་ཚོས་སྡེ་ཁག་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བགྲོ་གླེང་གི་ཚོགས་མགོན་དུ་དབུ་བཞུགས་མཛད་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བཞི་ཁྲི་བརྒལ་བར་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་པོས་མཛད་པའི་ལག་ལེན་སོ་བདུན་མ་དང་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བཀའ་ཁྲིད་གཙོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྡོམ་པ་དང་འཇིགས་བྱེད་དཔའ་བོ་གཅིག་པའི་བཀའ་དབང་སོགས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་རྒྱ་ཆེ་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོན་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་སོགས་ནས་ཆོས་ཞུ་བ་ཚོར་སྨིན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་སྨན་བཅོས། བོད་དོན་གོ་རྟོགས་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་གཞི་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བཞིན་འདུག

བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་རྒྱ་ས་ལྡི་ལིར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi མ་འབྱོར་བའི་ཚོུད་ཕྱེད་ཀའི་སྔ་རོལ་དུ་རྒྱ་མི་བོད་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་འདུག དེའང་དེ་རིང་ཐོ་རངས་ཚོུད་དང་པོ་ཡོལ་ཙམ་ལ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་ཚེ་ལྷ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཚོགས་མི་ཁག་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ཟམ་ཆེན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་རིང་ཚད་ཧྤེ་ཊི་བཅིུས་ལྷག་ཡོད་པའི་རྒྱ་མི་ད་ལྟ་རང་བོད་ནས་ཕར་རྒྱུགས་ཤིག་ཞེས་པའི་རས་བྱང་ཞིག་བཤམས་འདུག་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་འགན་འཛིན་རིག་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་བརྙན་པར་བརྒྱུད་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Wang Yi  གཙོས་པའི་དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་དང་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༦༠ ལྷག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་ཁྱེར་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགཁོང་གིས་ད་དུང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་ Sushma Swaraj མཆོག་ལའང་གོ་སྐབས་དེ་དམ་འཛིན་གནང་ཐོག་ Wang Yi  དང་ལྷན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ངེས་པར་དུ་གླེང་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་མཛའ་འབྲེལ་དེའི་ཁྲོད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་དོན་དེ་ནམ་ཡང་གློས་བཏང་གནང་རྒྱུ་མེད་པར་རེ་སྐུལ་ནན་པོ་ཞུས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་  Wang Yi  དེ་རིང་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཐོ་རངས་ཚོུད་ ༡༌༤༠ ཙམ་ལ་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ནས་གཙོ་བོ་ཁུལ་དེའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྕམ་སྐུ་ Sushma Swaraj མཆོག་དང་ལྷན་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་གྱི་འཆར་ལོའི་འབྲེལ་ལམ་ཐོག་ཆེས་མཐོའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གནང་རྒྱུ་དང་། དེའང་འདི་ལོའི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༧ དང་ ༢༨ བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་རྒྱ་ནག་གི་ Wuhan གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མི་དཱི་དང་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིང་ཕིང་གཉིས་དབར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དམ་ཟབ་ཏུ་གཏང་རྒྱུ་གཙོ་གྱུར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་ཁག་གཅིག་གི་ཐོག་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ནང་མོལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་མཇུག་སྐྱོང་ཚུལ་དུ་གནང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག ལས་རིམ་ལྟར་ན། ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་  Wang Yi ནས་ཐེངས་འདིའི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་དང་ལྷན་མཇལ་མོལ་གནང་རྒྱུ་མ་ཟད་དེ་བཞིན་ Aurangabad དང་ Mumbai གྲོང་ཁྱེར་བཅས་སུའང་བསྐྱོད་ཀྱི་ཡོདཔ་རེད།