རྒྱལ་སྤྱི།

ཁ་སང་ཉི་ཧོང་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དང་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་གྱི་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྗེས་མཐུན་མོང་གིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་འདོན་སྤེལ་གནང་བར་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་མང་ཚོགས་དང་གཞན་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་གསུངས་འདུགརྩ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་དང་འབྲེལ་ནས་ཁུལ་དེའི་ཡུ་གུར་ང་ཚོགས་དང་གཞན་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་མི་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་ངལ་བརྩོལ་ར་བར་བཅུག་ནས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤེལ་བ་དང་ངལ་བརྩོལ་ར་བ་ནང་དུ་བཀག་ཉར་འོག་བེུད་རྣམས་ལ་བཙན་དབང་གིས་སྐྱེ་སྒོ་བཀག་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་དྭ་ཕྲུག་བཞིན་གཞུང་གི་ལྟ་སྐྱོང་འོག་བཞག་སྟེ་ཆུང་དུས་ནས་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤེལ་བཞིན་པ་སོགས་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་བྱེས་བཞིན་པ་ལྟར་ཉེ་ཆར་ཨ་རི་གཞུང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཨིན་ཡུལ་དང་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་སྤེལ་བཞིན་པའི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཡིན་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་ Reuters སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན་ཁ་སང་ཉི་ཧོང་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Toshimitsu Motegi མཆོག་དང་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་ Nobuo Kishi མཆོག དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་བེུད་བློན་ཆེན་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ Marise Payne མཆོག་དང་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་ Peter Dutton མཆོག་བཅས་དྲ་རྒྱའི་ལམ་ནས་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་ཚོང་འབྲེལ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་རྗེས་མཉམ་མཐུན་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཐོག་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་མ་ཟད་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གཙོ་འཛིན་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་དབང་ཅན་གྱི་རྟོག་ཞིབ་རུ་ཁག་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་དང་བཀག་སྡོམ་མེད་པར་དོན་དམ་གྱི་ཤེས་རྟོགས་སླད་ཤིན་ཅང་ནང་དུ་སྐྱོད་འཇུགག་དགོས་པར་གསུངས་འདུག རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བློན་ཆེན་རིམ་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ད་དུང་ཉེ་ཆར་ཧོང་ཀོང་ནང་དུ་ས་ཁུལ་གྱི་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཉམ་ཆགས་གཏང་རྒྱུའི་བྱ་འགུལ་དང་། ཤར་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་ཐེངས་དང་པོ་ཐེ་ཝན་ Strait ས་ཁུལ་དུ་ཞི་བདེ་ཡོང་ཐབས་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར། དེ་བཞིན་ Myanmar ནང་དུ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག

དེ་རིང་སྟེ།  ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༩ ཉིན་ཡུ་རོབ་ཀྱི་སེམས་དང་སྲོག་གི་ཚོགས་པས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་དོན་ལྟར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཡུ་རོབ་སེམས་དང་སྲོག་གི་སྡེ་ཚན་གྱི་ཚོགས་མི་ Pier Luigi Luisa ལགས་དང་། Amy Cohen Varel ལགས། དེ་བཞིན་ Elena Antonova བཅས་དང་ལྷན་དུ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཛའ་གྲོགས་དམ་པ་ Chile རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་དང་ལྟ་གྲུབ་པ་གྲགས་ཅན་སྐུ་ཞབས་Francisco Varela ལགས་ལ་རྗེས་དྲན་དང་འབྲེལ་འཛམ་གླིང་བཟང་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ཚུལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ ༡༠ བར་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དང་འབྲེལ་བཀའ་འདྲི་དགོངས་སྐོར་ཞུས་པ་ཁག་ཅིག་ལ་བཀའ་ལན་སྩལ་སོང་། དེ་རིང་གི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་ཐོག་མར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་སྐུ་ན་གཞོན་དུས་ནས་འཕྲུལ་རིགས་ལ་ཐུགས་མཉེས་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། མགོན་པོ་མཆོག་སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་སྐབས་སུ་སྐུ་གོང་མའི་སྐབས་ཀྱི་བརྙན་སྟོན་འཕྲུལ་ཆས་ཤིག་ཡོད་པ་དེར་ཡང་ཡང་གཟིགས་དཔྱད་གནང་སྟེ་འཕྲུལ་ཆས་དེས་གློག་ཇི་ལྟར་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་ཡང་ཡང་དགོངས་པ་བཞེས་ཀྱི་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་བ་དང་འབྲེལ། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་མཛའ་གྲོགས་དམ་པ་ Francisco Varela ལགས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཚན་རིག་པ་དང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ནང་པའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་ལྟར། ༸གོང་ས་མཆོག་ཀྱང་གྲོགས་པོ་ཁོང་ལྟར་ནང་པའི་ལྟ་སྤྱོད་དང་ཚན་རིག་ལ་ཐུགས་མཉེས་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གྲོགས་པོ་ཁོང་དུས་རྒྱུན་ནས་དྲན་གསོ་མཛད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གི་གཟིམ་ཆུང་དུ་ཁོང་གི་སྐུ་པར་ཞིག་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ་སྐུ་ཞབས་ Varela ལགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རྗེས་མ་དེ་མགོན་པོ་མཆོག་དང་ཐག་ཉེ་བའི་འཁོར་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས་བའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་སོང་།དེ་བཞིན་མགོན་པོ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་བཟང་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ཚུལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་སྩལ་བར་དེང་རབས་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་གོ་མཚོན་སོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་འཕེལ་རྒྱས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་ནའང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་ནང་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་དེ་ད་དུང་ཡང་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་སྟབས་ང་དང་ངའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཆོས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ལྟ་བའི་འོག་ནས་མི་ཕན་ཚུལ་བར་དང་སྡེ་ཚན་བྱེ་བྲག་གི་བར་དུ་དགྲར་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་བདུན་ཡོད་པ་དེ་ཚང་མ་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་ནས་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་གི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་འགྲོ་མ་མི་ཡོངས་ནས་གཅིག་གྱུར་ཐོག་གདོང་ལེན་གནང་གལ་ཡིན་པ་དང་དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་རྒྱ་སྐྱེད་གནང་གལ་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་ཡོད།དེ་བཞན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་༸གང་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་གལ་ཡིན་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ་བོད་མཐོ་སྒང་ནི་གངས་རི་དང་གཙང་པོ་མང་པོའི་འབྱུང་ཁོངས་ཡིན་སྟབས། བོད་དང་ས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་མང་ཚོགས་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་བོད་ཀྱི་གཙང་པོ་ཁག་ལ་བརྟེན་ཡོད་པར་བཀའ་སྩལ་ཏེ་འགྲོ་མ་མིའི་རིགས་ཀྱིས་རང་བྱུང་སྐྱེ་ཁམས་ལ་བདག་གཅེས་གནང་གལ་ཡིན་སྐོར་གྱི་བཀའ་སློབ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་སྩལ་སོང་།བཀའ་འདྲི་དགོངས་སྐོར་གྱི་མཛད་རིམ་སྐབས་སུ་སྐུ་ཞབས་དམ་པ། Francisco Varela ལགས་ཀྱི་སྐུ་ཟླས་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ལོ་མང་རིང་ལ་ཚན་རིག་པ་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་འདྲིས་མཛད་པའི་ཁྲོད་ཐུགས་ཕན་གསོས་པ་གང་དག་བྱུང་ཡོད་དམ་ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་མགོན་པོ་མཆོག་གིས་༸གང་ཉིད་མཆོག་ནི་ནང་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དུས་རྒྱུན་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་རྩར་དགོངས་བཞེས་མཛད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བཀའ་སྩལ་དང་སྦྲགས་ཏེ་མགོན་པོ་༸གང་ཉིད་མཆོག་གིས་བྱ་བཞག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡིན་ནའང་སྤྱི་ལ་ཕན་ཐོགས་རེ་འབྱུང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་མཛད་ནས་རྣམ་ཀུན་ནས་ཚན་རིག་པ་རྣམས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་མཛད་སྐོར་བཀའ་ལན་སྩལ་སོང་།དེ་བཞིན་སེམས་དང་ཚན་རིག་གིས་ཅི་ལྟར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་རྩ་དང་འབྲེལ་འདྲིས་གོང་སྤེལ་གནང་ཐབས་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་མགོན་པོ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་བདུན་ལྷག་ཡོད་པ་དེ་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལ་བརྟེན་གྱིས་འཚོ་དགོས་དུས་འགྲོ་བ་མི་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་མཉམ་གནས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱིས་ཕན་ཚུལ་དབར་ལ་འཁྲུག་པ་བརྒྱབ་ནས་བསྡད་ན་རང་གཞན་སུ་ལ་ཡང་ཕན་ཐོགས་མེད་པས་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོའི་ངང་མཉམ་གནས་བྱ་རྒྱུར་ཀུན་གྱིས་ཧུར་བརྩོན་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་མཛད་ཡོད།

སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐོག་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་རྒྱུས་མཚོན་པའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་གླེང་སླེང་གནང་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཞུ་འབོད་དང་གླེང་སློང་ཞུས་འདུགཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༣༡ ནས་སུད་སི་དབྱར་དུས་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་རྒྱལ་ས་སྦན་ལ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ཞིག་ཏུ་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ཚོགས་འདུ་དང་པོ་དེ་བསྐོང་གནང་ཚོགས་འདུག་ཅིང། སྐབས་དེར་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ Walder Nicolas ལགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག་ཕྱག་སྦྲེལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འདུ་འཛོམས་སར་སུད་སི་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་གཙོས་སུད་བོད་མཐུན་གྲོགས་དང། དེ་བཞིན་ཡོ་རོབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ནས་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་རྒྱུས་མཚོན་པའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་གླེང་སླེང། རིང་མིན་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཚོགས་རྒྱུའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་རྩོད་སྐོར། སུད་སི་ནང་ཡིག་ཆ་མེད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནད་དོན་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་གནང་འདུགསྤྱིར་འདི་ལོའི་དཔྱིད་དུས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་སུད་སི་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཐད་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ལྐོག་མྱུལ་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ཐོག་སུད་སི་གཞུང་ནས་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་འགན་ལེན་གནང་རྒྱུ་དང། སུད་སི་གཞུང་ནས་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གྲོས་མོལ་ཚོགས་འདུ་དང་འབྲེལ་སུད་སི་གཞུང་ནས་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཞིབ་ཕྲ་སྙན་ཐོ་ཕུལ་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད།རྩ་བའི་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་ལོ་ལྟར་ལོ་གཅིག་ནང་ཐེངས་གཉིས་ཚོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་ད་ཆར་སུད་སི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ནང་སུད་སི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ནས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གྲངས་ ༣༣ ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཁ་ཉིན་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ནི་འཛམ་གླིང་ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོ་ཡིན་པ་དང་བསྟུན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཚོགས་པ། Centre for Himalayan Asian Studies and Engagement གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་གི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་གཏོང་བའི་རྐྱེན་དེས་ཨེ་ཤེ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དཀའ་ངལ་གང་འཕྲད་མིན་དང་འབྲེལ་བའི་དྲ་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ཚོགས་འདུག བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་ཨོ་གླིངགི་ཁོར་ཡུག་ལས་འགུལ་བ་སྐུ་ཞབས་ Gabriel Lafitte དང་བོད་རིག་པའི་མཁས་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས།  JNU གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་གི་སྐུ་ཞབས་ Milap Chand Sharma ལགས།  དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་འཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས།  དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས།  Centre for Himalayan Asian Studies and Engagement ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་རྩོམ་པ་པོ་དང་གསར་འགོད་པ་སྐུ་ཞབས་Vijay Kranti ལགས།  Aayushi Ketkar ལགས་བཅས་ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདུག སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Vijay Kranti ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་ Anjali Mishra དང་ལྷན་བགྲོ་གླེང་གི་བརྗོད་གཞི་དང་འབྲེལ།   རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བའི་གནད་དོན་ཐད་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚོས་འཕྱི་མ་དྲག་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་ཅེས་པའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཕུལ་འདུག་པ་དང་།  དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་གཏེར་ཁ་གང་བྱུང་སྔོག་འདོན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་ཚབས་ཆེན་གཏོང་བཞིན་པ་དང་།  ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་དེས་ད་ཆ་བོད་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཀྱི་ཆུ་གཙང་ཆུ་ཁག་ལ་བརྟེན་པའི་ཨེ་ཤེ་ཡ་གཙོས་ཡང་སྒོས་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་ཉེན་ཁར་བསྒྱུར་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག  ལྷག་པར་དྲ་ཐོག་གི་བགྲོ་གླེང་དེའི་ཐོག་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་གིས་་གློག་དང་ཆུ་འཐེན་པ་དེས་ས་འགུལ་དང་རི་ཉིལ་་སོགས་ཀྱི་གོད་ཆག་བསྟུར་མར་བྱུང་དང་འབྱུང་ཉེན་ཡོད་སྐོར་ཚང་མས་ཞལ་གཅིག་གྲགས་ཀྱིས་གསུངས་འདུག་ལ།  གཞན་ཡང་བོད་དེ་ས་ཁུལ་ཆ་ནས་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་བས།   འཛམ་གླིང་ནས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་འགྲོ་བཞིན་པ་དེར་སྣང་མེད་དུ་མི་གཏང་བ་དང་།   ལྷག་པར་ཆུ་རག་རྒྱག་རྒྱུ་དང་ཆུ་བོ་ཁ་བསྒྱུར་བ་དེས་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོར་བརྟེན་མཁན་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་ཐེར་འབུམ་གཉིས་ལྷག་གི་འཚོ་བར་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐད་འཕྱི་མ་དྲག་པའི་སྔོ་རོལ་དུ་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་ཅེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་ Gabriel Lafitte ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཁུལ་གྱི་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་།  ཕྱོགས་གཞན་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག  ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་གིས་དེ་སྔ་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་དེ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་མ་ཕྱིན་པ་དང་ས་ཁུལ་སྐྱོ་བོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་།  ཡང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཐད་བོད་དེ་བཞིན་བེད་མེད་དང་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཕན་ཐོག་བྲལ་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང་།  རིམ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དེ་རིན་ཆེན་གཏེར་ཁ་འབྱུང་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་གང་ལྟར་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ཐད་ལྟ་ཚུལ་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག་པ་མ་ཟད།  ད་ཆ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཅོམ་གྱིས་བོད་སླད་མར་སྐམ་ས་ལྟ་བུར་ཆགས་པར་ཞེད་སྣང་འདུག་ཅེས་གསུངས་འདུག མ་ཟད།  སྐུ་ཞབས་ Claude Arpi ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་རང་གི་ཁེ་ཕན་ཆེད་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ།  རྒྱ་ནག་གིས་ད་ཆ་ཡར་ཀླུངས་གཙང་པོར་ཆུ་མཛོད་ཆེ་གྲས་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་གསར་པར་དམིགས་བཞིན་པ་དང་།  ལས་གཞི་གསར་པ་དེས་ས་ཁུལ་དེའི་སྣོད་བཅུད་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ངེས་ཡིན་པ་མ་ཟད།  ས་ཁུལ་དེའི་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ལའང་ཉེན་ཚབས་ཇེ་ཆེར་འགྱུར་ངེས་ཡིན་པར་གསུངས་འདུག  གཞན་ཡང་སྐུ་ཞབས་ Milap Sharma ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ཆུ་མཛོད་ཆེ་གྲས་བརྒྱབས་པ་དེ་རང་བྱུང་གོད་ཆགས་ཏེ་ས་འགུལ་སོགས་འབྱུང་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་མ་ཟད།   ས་འགུལ་བྱུང་བའི་སྐབས་རྐྱེན་ངན་ཚབས་ཆེན་ཡོང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག    ད་དུང་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གནམ་གཤིས་ཀྱི་གནས་བབ་དུས་ཐུང་ནང་འགྱུར་བ་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད།   རྒྱ་ནག་གིས་བཟོ་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གཏན་འཁྱགས་ཆགས་རོམ་གང་མགྱོགས་ཞུ་བཞིན་པ་དང་ཆབས་ཅིག   ད་ཆ་མེ་འཁོར་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་གསར་རྒྱག་དང་འབྲོག་པ་གནས་སྤོར་གྱིས་སྲིད་བྱུས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ་ཇེ་སྡུག་བཏང་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་འཛུགས་སྐྲུན་གསར་རྒྱག་དང་རང་བྱུང་གཏེར་ཁ་གང་བྱུང་སྔོག་འདོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དེས་འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་བོད་ནང་རི་ཉིལ་དང་གངས་རུད།  དེ་བཞིན་ས་རུད་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་ངན་ཇེ་མང་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཚོས་གསུངས་ཀྱི་ཡོད་རེད།   བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་བོད་ཤར་ཕྱོགས་ཁུལ་དུ་འབྲི་ཆུ་གཙང་པོར་ས་རུད་བྱུང་བའི་སྐབས་རི་ཉིལ་གྱིས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད་པ་དང་།  སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་མྱུར་སྐྱོབ་ཚན་པ་རྣམས་ཉིན་གྲངས་ལྔ་པར་མ་གཏོགས་འབྱོར་མེད་པ་དང་།  དེ་མཚུངས་ཀྱིས་གོད་ཆགས་སླར་ཡང་ཉིན་གྲངས་ ༢༣ རྗེས་བྱུང་ཡོད་པས།  རྒྱ་ནག་ནས་ཆུ་མཛོད་སོགས་རྒྱག་ཐུབ་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཡོད་ནའང་གོད་ཆགས་སོགས་བྱུང་བའི་སྐབས་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྐོར་གསུངས་འདུག  གཞན་ཡང་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས།  རྒྱ་ནག་ནས་འབྲོག་པ་བཙན་དབང་གིས་སྤོར་བཅུག་པའི་ཐོག་འཛུགས་སྐྲུན་གསར་རྒྱག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།  འབྲོག་པ་གནས་སྤོར་བཅུག་པ་དེས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་ལམ་ལུགས་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཟད།   བོད་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག གཞི་རྩའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དུ་ཤིང་ནགས་གཅོད་འབྲེག་དང་རང་བྱུང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན།  དེ་བཞིན་འབྲོག་པ་བཙན་དབང་གིས་གནས་སྤོར་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྤྱིར་ཤུགས་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།  ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་རྐྱེན་དེང་སྐབས་བོད་ནང་དུ་རང་བྱུང་གོད་ཆགས་སོགས་ཇེ་མང་དང་འཁྱགས་རོམ་གྱི་ཞུ་ཚད་ཇེ་མྱུར་ལ་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད་འདུག tSAM 07  

ཨ་རིའི་ཇཱོ་བྷ་ཊན་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་དམག་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་ལས་ཁང་འཕར་མ་ཁག་ཅིག་མིང་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་དུ་བཀོད་དེ་འདི་ལོའི་ཟླ་བ་བརྒྱད་པའི་ཚེས་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་ལ་ཨ་རི་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོ་ཚོང་ཁང་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་མ་འཛུགས་དངོས་སུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་འདུགདེའང་སྲིད་འཛིན་ཇཱོ་བྷ་ཊན་མཆོག་གིས་ཚེས་གསུམ་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་གསང་མྱུལ་རིགས་ནི་རྒྱ་ནག་ཙམ་མ་ཟད་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་བརྒལ་ཏེ་དྲག་གནོན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ལ་ཉེན་ཚབས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ། དེ་སྔ་སྲིད་འཛིན་ Trump སྐབས་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་ལས་ཁང་ ༣༡ ཡོད་པ་དེར་བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱིས་ད་ཆ་ཁྱོན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་ཚོང་ཁང་ ༥༩ ལ་མ་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་མིན་པའི་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་ཐག་གཅོད་དེས་ཁོང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་སྲིད་གཞུང་ནས་དེ་སྔ་སྲིད་འཛིན་ Trump སྐབས་རྒྱ་ནག་ཐོག་བཞེངས་པྱོགས་འཁྲེགས་པོ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་མུ་མཐུད་རྒྱུའི་ཚོད་དཔག་གནང་བཞིན་འདུག   ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་མ་འཛུགས་མཚམས་འཇོག་གི་ཐོ་གཞུང་ནག་པོའི་ནང་དུ་བཅུག་ཡོད་པའི་བཟོ་ལས་ཁང་དེ་དག་མང་ཆེ་བ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རིགས་སམ། ཡང་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རོགས་དངུལ་གྱི་རིགས་ལ་བརྟེན་ཡོད་མཁན་སྟེ། རྒྱ་ནག་གི་བར་སྣང་གི་ཕྲ་གཟུགས་འདུ་ཆས་ཀྱི་བཟོ་ལས་ཁང་དང་བརྡ་འཕྲིན་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་བཟོ་གྲྭ་ཆེ་ཤོས་ཝ་བཱེ་སོགས་ཡིན་པར་འཁོད་འདུག གསར་ཁང་གིས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིའི་ཇཱོ་བྷ་ཊན་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་དེ་དག་ལ་མ་འཛུགས་མཚམས་འཇོག་གི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་ཁྱོན་ཡོངས་དང་། དེ་བཞིན་སྲིད་འཛིན་སྔོན་མ Trump ཡིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲལ་བསྡུ་དང་ཚོང་ལས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཡོངས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་ཏེ་ཐག་གཅོད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་དང་འབྲེལ་ནས། ད་ལྟའི་བར་དུ་ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་གསར་བའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐབས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཁག་ཅིག་བླངས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས།  ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཉེ་སྔོན་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཅིག་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ཁ་ཆེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་མང་པོ་བཙོན་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོང་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེར་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག ཨ་རིའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཆེས་མཐོ་དཔོན་རིགས་ཤིག་གིས་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བའི་ནང་དུ། ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་ལས་ཁང་ཁག་ཅིག་ལ་མ་འཛུགས་མཚམས་འཇོག་གི་ཐག་གཅོད་གནང་བ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་འགྲན་སློང་བྱས་པའི་གོམ་སྟབས་གསར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་མངོན་འདོད་དང་རིན་ཐང་ལ་ཕྱོགས་འགལ་དུ་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་ཁ་གཏད་བཅག་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ། Wang Wenbin ཟེར་བས་ཐེངས་འདིའི་ཨ་རིའི་ཐག་གཅོད་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་པེ་ཅིང་གི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་ལན་འདེབས་བྱས་པའི་ནང་དུ། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གོང་མའི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་དངོས་དོན་དང་ཆ་འཇོག་གང་ཡང་མེད་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། བྱེད་བབ་དེ་ཡིས་ཚོང་རའི་གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་གོ་རིམ་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པར་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ནས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཚོང་རའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལ་བརྩི་བཀུར་གྱིས་ནོར་འཁྲུལ་ཁག་བསྐྱར་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད། རྒྱ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཚོང་རའི་གོ་རིམ་དང་མ་འཛུགས་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་མངོན་འདོད་ལ་དོ་ཕོག་གཏོང་རྒྱུའི་བྱ་བཞག་ཁག་མཚམས་འཇོག་དགོས་བའི་ཞུ་སྐུལ་གྱིས། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་ཚོང་ལས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དང་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཐབས་ལ་ཐབས་ཤེས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་འདུག རྩ་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ། རྒྱ་ནག་གི་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་བཟོ་ཚོང་ཁག་གིས་གསང་བའི་མྱུལ་ཞིབ་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་རྐུ་འཁྱེར་གྱི་གླེང་སློང་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་མ་འཛུགས་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཐོ་གཞུང་གི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གི་བདེ་སྲུང་དང་དམག་མི་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཙམ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་རོགས་དངུལ་གྱི་འོག་ཏུ་བཙུགས་པའི་བཟོ་ཚོང་ཁག་ཀྱང་ཚུལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་སྔོན་སྲིད་འཛིན་གོང་མའི་མ་འཛུགས་བཀག་རྒྱའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཁྲིམས་གཏུག་བྱས་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དང་གཞིགས་ནས། ཐེངས་འདིའི་བཀག་རྒྱ་དེར་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་ཀྱི་རྨང་གཞི་སྲ་བརྟན་བཟོས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྲིད་གཞུག་གི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བའི་གནད་དོན་དེ་ཨ་རིའི་ནོར་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ལྟ་རྟོག་ནན་མོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུག

ཁེ་ན་ཌའི་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ Justin Trudeau མཆོག་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་གོ་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ་དེས་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐད་སེམས་ཁྲལ་ཡོད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་དག་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཆེས་ཞན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་ཐད་འདྲི་རྩད་ཀྱིས་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤིག་སྐྲུན་ཡོད་པར་གསུངས་འདུག དེའང་ཉེ་ལམ་སྲིད་བློན་སྐུ་ཞབས་ trudeau མཆོག་གིས་ Toronto Star བརྙན་འཕྲིན་ཐོག  ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ ༢༠༢༢ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དགུན་དུས་ཨོ་རྩེད་འགྲན་བསྡུར་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཟུར་ཟ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་རྩེད་འགྲན་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དགོས་པའི་དམིགས་བསལ་གྱི་གནོན་ཤུགས་དྲག་པོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གི་ངན་སྤྱོད་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཁོ་ན་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་་ཟློག་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་ཁ་གཏང་གཅོག་རྒྱུ་དེ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་བ་མ་ཟད། ཁོང་ནས་དེའི་སྐོར་གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་གྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ད་དུང་ཨ་རིའི་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཁོ་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་རྒྱུ་དེའི་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་ལ་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཀྱང་སྣང་མེད་བྱ་ངེས་ཡིན་སྟབས་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་གདོང་ལེན་བྱ་དགོས་དགོས་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཁེ་ན་ཌ་དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ཁྲོད་དགུན་དུས་རྩེད་འགྲན་གོ་སྒྲིག་གནང་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཆགས་ཀྱང་འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་ཕྱི་འབྲེལ་དང་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་གི་ཐོག་རྩོད་གླེང་འགྲོ་མུས་ཡིན་པར་གསལ་སྟོན་གནང་འདུགརྩ་བའི་སྐུ་ཞབས་ Trudeau ལགས་ཀྱིསToronto Star བརྙན་ལམ་བཅར་འདྲི་དེའི་སྐབས་རྩེད་འགྲན་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནང་འཛུལ་བྱ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་མི་འདུག་ལ    ཁེ་ན་ཌའི་ཨོ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྩེད་འགྲན་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་རྒྱུ་དེས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་སྟབས་ཕྱིར་འཐེན་གྱི་གནད་དོན་དེར་ངོ་རྒོལ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ Nancy Pelosi མཆོག་གིས་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་ཐོག་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་རྒྱ་གཞུང་ནས་ཡུ་གུར་གཙོས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྡེབ་གསོད་དང་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པའི་ངན་སྤྱོད་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་ཐོབ་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་དང་འབྲེལ་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་རིགས་ཚོས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་ཆེད་གཏོང་བྱ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་ནན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྩ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་དགུན་དུས་ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་འཚོགས་འཆར་གྱི་གནད་དོན་དེ་ཕྱི་ལ་ཐོན་མ་ཐག་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཁང་དང་མང་གཙོ་ལས་འགུལ་བ། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་མང་དག་ཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་ཡར་རྒྱས་མ་བཏང་བར་དུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་རྩེད་འགྲན་དེ་འཚོགས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨོ་ལམ་པིག་རྩེད་འགྲན་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཡོ་རོབ་དང་ཨ་རི། ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་ས་ཡ་མང་པོར་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པར་བརྟེན་དགུན་དུས་ཀྱི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་དེ་རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་འཐེན་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་སྐོང་ཚོགས་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་རིམ་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

xiའདས་པའི་ལོ་ཤས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ལས་དོན་ཐོག་ཐེས་བྱུས་དང་དྲག་རྩུབ་ཅན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁྲོད་འདིར་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཡུལ་དེའི་འགོ་ཁྲིད་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྣང་བརྙན་དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་དགའ་འོས་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་ཞེས་བཤད་འདུགརེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཡུལ་དེའི་དམག་ཤོག་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གྱི་གཏམ་བརྒྱུད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ལེགས་པར་བཤད་དགོས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་ཅིག་བྱས་ཏེ་རྐང་རྒྱ་ནག་གི་གསར་སྤེལ་ཁང་དང་གཞུང་ཚབ་སོགས་ཕྱི་འབྲེལ་ཚན་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དམག་ཤོག་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་བཤད་པའི་སྐབས་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་སྤེལ་དགོས་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་འདི་བཞིན་མང་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་མ་ཆགས་བར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་གྲོགས་པོ་བཟོ་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། འདེང་ཚོད་དང་གུས་བཀུར་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད་ཅེས་བཤད་འདུག ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ལ་རྒྱ་ནག་གྱི་སྣང་བརྙན་དེ་དགའ་འོས་པ་ཞིག་དང་བརྩི་བཀུར་བྱ་འོས་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་གྲོགས་འདྲིས་ཡག་པོ་ཡོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆ་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་དང་ཧོང་ཀོང་གི་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་འཛིན་བཟུང་དང་ཐེ་ཝན་དང་རྒྱ་གར་ལ་དྲག་པོའི་འཇིགས་སྐུལ་རིགས་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་ནས་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དུས་སྐབས་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་སྣང་བརྙན་གསར་པ་བཟོ་དགོས་སྐོར་གྱི་གཏམ་བཤད་བྱས་པའི་དགོས་དམིགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཐེ་ཝན་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཏན་བཤད་དེས་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་འཛིན་བཞིན་པའི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཕམ་ཉེས་བྱུང་བ་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ད་བར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་གྱི་སྣང་བརྙན་སྐྲུན་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་མང་དག་ཅིག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྐང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་གཞན་གྱི་བསམ་ཚུལ་ལ་བརྩི་འཇོག་མེད་པར་འགག་པ་ཁོ་ན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གྱི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་གྲོགས་འདྲིས་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་པ་དེར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཐེབས་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དང་དེར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་ཡང་དཀོན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།གནད་དོན་དེའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔྱད་ཞིབ་པ་ Adam Taylor ལགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གསར་སྤེལ་ཁང་དང་གཞུང་ཚབ་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཚོར་རྒྱ་ནག་གྱི་གནས་ཚུལ་ལེགས་པར་བཤད་དགོས་ཞེས་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་འགྱུར་བ་ཞིག་ཐེབས་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་དོན་ངོ་མའི་འགྱུར་བ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏང་གི་ཡོན་ན་དང་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་སྤྱི་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཞེས་གསུངས་འདུག བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་ཕན་ཐོགས་ལགས་ཀྱིས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གཏན་བཤད་དེ་ནི་ད་ཆ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་ཡག་པོ་མེད་པའི་སྐབས་འདིར་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་སྐྱོབ་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་གཏམ་བཤད་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲི་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་ཐེབས་རྒྱུར་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནའང་གཏམ་བཤད་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་ཡག་པོ་མེད་པ་གསལ་པོ་མཚོན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་དེ་སྔ་ཡུལ་དེའི་ནང་གི་ཁྱིམ་ཚང་རེར་ཕྲུ་གུ་གཉིས་ལས་ལྷག་པ་སྐྱེ་མི་ཆོག་ཅེས་པའི་སྲིད་བྱུས་དེར་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ཏེ་ད་ཆ་ཁྱིམ་ཚང་རེར་ཕྲུ་གུ་གསུམ་སྐྱེ་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་བྱུས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གུ་ཡངས་དང་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཤད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་འགྲོ་བ་མའི་ཐོབ་ཐང་དང་མི་འབོར་འཕེལ་རིམ་གྱི་གནས་བབ་ཐད་དཔྱད་ཞིབ་གནང་མཁན་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་དེ་སྔའི་སྲིད་བྱུས་ལྟར་མུ་མཐུད་ཁྲིམས་འགལ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་དེ་ནི་རྐང་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་དང་མཐུན་པ་ཞིག་མིན་པར་མ་འོངས་ཚོང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་དམིགས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཡིན་པ་སོགས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད།

ཟླ་བ་ ༦ ཚེས་ ༤ ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་མང་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གནམ་བདེ་སྒོ་མོ་ཆེ་ཡི་མདུན་ནས་དམར་གསོད་བཏང་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་བོ་ ༣༢ ཕྱིན་པའི་དུས་དྲན་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་ནག་གིས་ཧོང་ཀོང་ནང་དུ་རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་ལ་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བར་ཁ་གཡར་གྱིས་མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་དུས་དྲན་དེ་སྲུང་བརྩི་གནང་མི་ཆོག་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ Hong Kong Alliance ཞེས་པའི་ཧོང་ཀོང་གི་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་ཚོགས་གཞོན་དང་ཞལ་ལག་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་མཁན་གྱི་ན་གཞོན་ཞིག་བཅས་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་སློང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག་པ་མ་ཟད་ཧོང་ཀོང་གི་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པས་་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་ཤི་རྨས་ཐེབས་པའི་རྒྱ་རིགས་མི་མང་དྲན་གསོའི་ཆེད་དུ་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ཞིག་གཉེར་བཞིན་པ་དེའང་བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་བཙན་དབང་གིས་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཆོག་པར་སྒོ་བརྒྱབ་འདུགརྩ་བའི་ AP གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང་ཧོང་ཀོང་གི་ཉེན་རྟོག་རུ་ཁག་གི་འགོ་གཙོ་ Law Kwok-hoi ཟེར་བས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་བཏང་སྟེ་དུས་དྲན་དེར་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པ་ནི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་མི་སུ་ཞིག་གིས་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཚེ་མང་ན་ལོ་ལྔའི་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་ཉེན་ཡོད་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་ཡོད་འདུགཐེངས་འདིའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་རྒྱ་ནག་ཐོག་གི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་དུ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་གནམ་བདེ་སྒོ་མོ་ཆེས་མཚོན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་བཞི་བརྒྱ་ལྷག་གི་ནང་དུ་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཛོམས་ནས་མང་གཙོའི་དགོས་འདུན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། དེ་བཞིན་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་བསྒྲགས་ཏེ་སྲང་ལམ་དུ་ཐོན་ནས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་སྐབས་དེའི་ཞི་རྒོལ་བ་རྣམས་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དེ་ནི་དེང་སྐབས་ཀྱི་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་ཁྲོད་དུ་མགོ་རྙོག་རང་བཞིན་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གནང་འདུགདེ་བཞིན་བསྒྲགས་གཏམ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་དུས་དེང་སང་ཡང་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་སྐབས་སུ་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེ་འབྲེལ་གྱི་གྲོས་བསྡུར་དང་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་སོགས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཐ་ན་ཧོང་ཀོང་གི་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་དུ་ཡང་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་རིགས་མི་མང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་བཀག་འགོག་མེད་པར་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཐུབ་པའི་ཉི་མ་ཞིག་མ་ཤར་བར་དུ་མུ་མཐུད་དུ་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡོངས་གྲགས་གནང་འདུག ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་མི་ལོ་སོ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་ཀྱི་དེ་རིང་ཡང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་གང་བྱུང་མི་མང་འཛིན་བཟུང་གིས་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པ་དང་། ཤིན་ཅང་ནང་དུ་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པ་དང་བོད་མིའི་ཆོས་རིག་ཀྱི་སྙིང་དོན་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པ། རྒྱ་རིགས་ས་ཡ་མང་པོའི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོག་བཞིན་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆིགས་ཡིག་ཁག་གིས་ཧོང་ཀོང་མི་མང་ལ་ཁག་ཐེག་བྱས་ཡོད་པའི་རང་དབང་བཅས་རྩ་གཏོར་གཏོང་བཞིན་པ་བཅས་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་གོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་གནང་འདུག དེའི་མཇུག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་ཁུལ་གཙོས་པའི་རང་དབང་ལ་དགའ་བའི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་སྐབས་ཀྱི་མི་རབས་དེའི་སྙིང་སྟོབས་གསོན་པོར་གནས་ཡོད་པ་དང་ང་ཚོས་ཡ་ང་བའི་དུས་དྲན་དེ་དྲན་གསོ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གི་ནང་དུ་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་སྐབས་ཀྱི་བྱས་རྗེས་དེ་དག་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བསྒྲགས་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་གིས་ཀྱང་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་གཙོས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རྣམས་ལ་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་དང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་གནད་དོན་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་འབོད་སྐུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གུས་བརྩི་བྱ་རྒྱུར་མཉམ་ལས་གནང་དགོས་པ། ཧོང་ཀོང་ནང་དུ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་ལག་བསྟར་གྱིས་མང་ཚོགས་ལ་ཉེས་འཛུགས་སྣ་མང་བྱེད་བཞིན་པ་མཚམས་འཇོག་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་བཀག་རྒྱ་མེད་པར་རྒྱ་ནག་ཏུ་རང་དབང་གིས་རྟོག་ཞིབ་ལ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་སྤྲོད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གྱ་དགུ་ལོའི་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་སྐབས་སུ་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་མང་གཙོའི་དགོས་འདོན་བཏོན་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་སྤེལ་བ་དེ་ཡིས་ལས་འགུལ་ཁང་ལ་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་གནང་ཡདོ་པ་ལུང་འདྲེན་དང་སྦྲགས་ཏེ། ཐེངས་འདིའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་ནས་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྐབས་དེར་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་ནག་མི་མང་གི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་དེར་ནམ་ཡང་སེམས་ཤུགས་ཆགས་མེད་སྐོར་མངོམ་གསལ་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་ད་དུང་གྱ་དགུའི་ལོར་རྒྱ་མི་ཙམ་མིན་པར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་གནོན་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་གནད་དོན་དང་སྦྲགས་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་ནས་མི་ལོ་བདུན་ཅུའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་གཏོར་ཐེབས་ཡོད་པར་བསྒྲགས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གིས་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེར་འཁྱོག་བཤད་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་མིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་འཁྱོག་བརྗོད་བྱེད་སྲིད་པར་སེམས་འཚབ་ཡོད་པར་མངོན་གསལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་མི་རིགས་ཀྱིས་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་ངང་ནས་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱས་ཡོད་པ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་ནས་རྒྱ་རིགས་མི་མང་གི་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུགདེ་བཞིན་ཐེ་ཝན་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་ཀྱང་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ནས་བསྒྲགས་སྤེལ་བར་ཐེ་ཝན་མི་མང་གིས་སྐབས་དེར་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཡོད་པར་བསྒྲགས་པ་མ་ཟད་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་དེ་བརྗེད་ཐབས་མེད་པར་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཐེ་ཝན་མང་ཚོགས་ནས་དུས་ནམ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ལ་སྤོབས་པ་ཡོད་པར་བསྒྲགས་འདུག

རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་མིར་བཙན་དབང་གི་ཐོག་ནས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ ཟེར་བ་བཞག་ནས་འདི་ལོ་མི་ལོ་ ༧༠ བའི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་ཨ་རིའི་ཁུལ་དུ་བོད་མི་དྭང་བླངས་བ་ཁག་གཅིག་གིས་འགོ་འཛུགས་བྱས་པའི་ཉིན་བཅུའི་རིང་གི་བོད་རང་བཙུན་གྱི་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་དེ་ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་ཁང་གི་མདུན་ཐང་དུ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་ཉེར་གསུམ་གྱི་ཉིན། བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་བ་དོན་འགྲུབ་ལྷ་དར་ལགས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་མི་དྲུག་གིས་ཨ་རིའི་ཧྥི་ལ་ཌ་ཧྥེ་ཡའི་རང་བཙན་ཚོགས་ཁང་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁ་སང་རྒྱལ་ས་Washington DC ནང་དུ་ལས་འགུལ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་བའི་སྐབས་སུ། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་Chris Smith ལགས་ཀྱིས་རང་གི་སྐུ་ཚབ་ལས་བྱེད་ཅིག་ཆེད་གཏོང་གནང་ཡོད་འདུག ཁོང་གིས་ཨ་རིའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀས་བོད་དོན་དང་བོད་མིའི་གནད་དོན་ལ་ཤ་ཚ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གིས་དོ་སྣང་བྱ་ས་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཁུལ་དུ་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཡིན་ནའང་། ཤིན་ཅང་གི་སྔོན་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ད་ལྟ་ང་ཚོས་ཧྥ་ལོང་ཀོང་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་་སྐོར་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ནའང། དེ་སྔོན་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་ཡོད་སྐོར་དང་། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་དང་འཐབ་རྩོད་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེས་ཞུ་ཡི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད་འདུགགཞན་ཡང་། མཛད་སྒོའི་སྟེང་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་བ་དང་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་དོན་གྲུབ་ལྷ་དར་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་གོམ་བགྲོད་དང་འབྲེལ་ནས་གསུངས་བཤད་གནང་བའི་ནང་དུ། གོམ་བགྲོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་དབང་རང་བཙན་སླར་གསོ་དེ་དགོས་འདུན་གྱི་གཙོ་བོར་བཞག་དགོས་དོན་ནི། རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ལ་བོད་དེ་ཞི་བས་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་ཡིན་ཟེར་ནས་ཧམ་པ་དང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ནས་ལོ་ངོ་ ༧༠ འཁོར་བ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་ད་ལྟའི་བར་དུ་བཙན་འཛུལ་མནར་གཅོད་ཀྱི་འོག་བོད་ལ་ཁྲག་དང་མིག་ཆུའི་ལོ་རྒྱུས་མ་གཏོགས་གང་ཡང་རག་མེད་སྟབས། དགྲ་བོ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྐྱག་རྫུན་ཡིན་པ་ར་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་འདི་སྤེལ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་འདུགཐེངས་འདིའི་བོད་མི་སྒེར་བ་ཅག་ཅིག་གི་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེར། ཁེ་ན་ཊར་གནས་བཞུགས་སཱ་ནེས་བསོད་ནམས་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་སུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདོད་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་ནད་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཨ་རིར་ཡོང་མ་ཐུབ་པར་བརྟེན་ཁོང་གིས་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཊའི་ས་མཚམས་ནས་ཊོ་རིན་ཊོ་གྲོང་འཁྱེར་གྱི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་བར་དུ་ཁྱེར་རྐྱང་གོམ་བགྲོད་གནང་སྟེ་ཁ་སང་ལས་ཉིན་བཅུ་བའི་ཉིན་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་འདུག གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་གོམ་བགྲོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་དྲུག་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་བའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནད་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་མི་མང་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་བསད་པའི་འགན་འཁྲི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཁྱེར་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་པ་དང་ཡུ་གུར་བ་སོགས་ཀྱི་བཙོན་པ་རྣམས་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོལ་བྱས་ཏེ་ཅ་དངོས་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་ནག་གི་ཅ་དངོས་ཉོ་ཚོང་མཚམས་འཇོག་དགོས་བ། དེ་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པའི་བདེན་དོན་དང་།བོད་རང་བཙན་སླར་གསོ་ལ་ཨ་རིའི་གཞུང་དམངས་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིས་ངོས་ལེན་དང་བདེན་རྒྱབ་བྱེད་དགོས་བ་སོགས་ཀྱི་དོན་ཚན་དྲུག་གི་ཐོག་ནས་ཉིན་བཅུའི་རིང་གི་རང་བཙན་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཁང་གི་མདུན་དུ་ལས་འགུལ་མཇུག་སྒྲིལ་ཡོད་པ་རེད།