༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་པ་བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་གསུང་རྩོམ་སྟེ། དབྱིན་སྐད་དུ་ The Dalai Lama’s Special Envoy, Memoirs of a Lifetime in Pursuit of a Reunited Tibet ༧ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ། བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་རྒྱུའི་ཐོག་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་འབད་བརྩོན་གནང་བའི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས། ཞེས་ཤོག་གྲངས་ ༧༢༠ ཅན་གྱི་ཕྱག་དེབ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ columbia university Press ཡིས་འདོན་སྤེལ་གནང་འཆར་ཡོད་པ་རེད་འདུག
ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ columbia university ཡི་འདི་གའི་དྲྭ་གནས་ཐོག་རིམ་པོ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་རྩོམ་ཕྱག་དེབ་དེའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་ནང་། རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དབུས་བོད་དང་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་སྐུ་ལས་སྐྱོན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་འབྲེལ། རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་རྩོམ་དེའི་ནང་བོད་དང་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་གཉེར་བའི་མྱོང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་༢༠༠༢ ནས་༢༠༡༢ བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ཐད་ཀར་གཞུང་འབྲེལ་བཀའ་མོལ་གནང་བ་ཁག་ཐུགས་དྲན་གསོ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་གྱི་ལས་དོན་འགོ་འཛུགས་གནང་བ་ནས་བཟུང་ལས་དོན་བསྐྱངས་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་དང་། གྲུབ་འབྲས་སོན་པ་དང་མ་སོན་པ་བཅས་སོ་སོར་བཀོད་ཡོད་འདུག་ལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་སྐབས་བླ་སྤྲུལ་རྣམ་པ་གཙོས་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་གྱར་བའི་གནས་སྟངས་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་དམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ལོ་རྒྱུས་བཅས་གསལ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
columbia གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གིས་ད་དུང་། རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་དེབ་དེའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཕན་གྱི་ཐོག་ནས་སེལ་བར་བྱ་རྒྱུའི་སླད་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་སླར་གསོ་ཡོང་བར་དོན་དམ་གྱི་ལམ་སྟོན་ཁག་གསལ་བཏོན་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་དེང་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ཤེས་འདོད་ཡོད་མཁན་རྣམས་ལ་གསུང་རྩོམ་དེ་བརྒྱུད་དེ་གནད་དོན་ཚང་ཆང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་འཆར་སྣང་་གི་སྐོར་ལའང་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་ཞིག་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
གང་ལྟར་གསུང་རྩོམ་ཕྱག་དེབ་དེའི་ནང་བོད་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་ཅི་ཞིག་སྐྱོན་མིན་དང་ཉེ་རབས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མངོན་པའི་ཕྱག་དེབ་ཅིག་ཡིན་པ་རེད།
བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་གསུང་རྩོམ་ཕྱག་དེབ་དང་འབྲེལ་ནས་དེ་སྔ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་དང་རི་པོན་ཆེ་དམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་དེབ་བརྩམས་གནང་བའི་སྐབས་སུ་ཕྱག་རོགས་གནང་མཁན་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཞལ་པར་བརྒྱུད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
རྩ་བའི་རིན་པོ་ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་རྩོམ་ཕྱག་དེབ་དེ་ལོ་ཤས་ཀྱི་གོང་དུ་འདོན་སྤེལ་གནང་ཐབས་ཞུས་ཀྱང་འདོན་སྤེལ་གནང་ཐུབ་མེད་སྟབས། ཀློག་པ་པོ་མང་དག་ཅིག་ནས་ཕྱག་དེབ་དེར་ངང་སྒུག་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། གསུང་རྩོམ་ཕྱག་དེབ་དེ་ནི་ཁོང་དགོངས་པ་མ་རྫོགས་གོང་མཇུག་སྒྲིལ་ཟིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ནི་ཁམས་ཉག་རོང་དུ་༡༩༤༩་ལོར་འཁྲུངས་བ་དང་། བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་རྗེས་གཞོན་དུས་ནས་སྐབས་དེའི་བོད་མིའི་རང་དབང་གསར་ཤོག་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་གསར་ཤོག་ཐེངས་དང་པོ་བོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་ཞེས་པ་དེ་འདོན་སྤེལ་གནང་ཡོད།
༡༩༧༠ ནང་ཁོང་དང་ཕྱག་རོགས་གསུམ་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་ཡོད། དེའི་རྗེས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་འགོ་ཁྲིད་རིམ་པའི་གོ་གནས་སུ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་སྟེ། ཐོག་མར་བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་། དེའི་རྗེས་བཀའ་བློན་གནང་། དེ་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ལས་འགན་རྐང་བཞེས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་༡༩༨༢ དང་༡༩༨༤ ལོར་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་གནང་བར་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་འཐུས་མིའི་ཁོངས་སུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་ཡོད་ལ། ༢༠༠༢ ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཐད་ཀར་བཀའ་མོལ་གནང་མཁན་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཚོགས་ཆུང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཡང་བཞེས་ཡོད་པ་རེད། མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་སྐུ་ཚེ་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།
