བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།

རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན། མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ཞུ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཚབས་བཟོས་པའི་ཉེས་མིང་གི་འོག་ལོ་གཅིག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུགHuman defender  ཞེས་པའི་རྒྱ་ཡིག་གི་དྲ་རྒྱའི་ནང་དུ་གནད་དོན་འཁོད་པ་ལྟར་ན།  རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གིས་འབྲོག་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་སྔར་ལོའི་ཟླ་བ་༥ བའི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ སུ་ཟླ་བ་ ༡༠ བའི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་གི་མི་མང་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ དང་༢༠༡༥ ལོར་སྔ་རྗེས་སུ་སྐད་འཕྲིན་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་དྲ་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་འགལ་རང་བཞིན་གྱི་པར་རིས་དང་མགོན་པོ་གང་གི་གསུང་བཤད་སོགས་ཕབ་ལེན་གྱིས་སྐད་འཕྲིན་གྱི་ནང་དུ་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པར་བསྙད་དེ། གནད་དོན་དེ་དག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་བདེ་འཇགས། དེ་བཞིན་ས་ཁོངས་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ་བཅས་ལ་ཉེན་ཚབ་བཟོས་ཡོད་པའི་ཉེས་མིང་གི་འོག་ལོ་གཅིག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག དྲ་གནས་སུ་འཁོད་པའི་ནང་།  རྒྱ་ནག་གིས་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཉེས་འཛུགས་བྱས་པའི་ཁོངས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་དང་སྲིད་སྐྱོང་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་པར་བརྒྱུད་འགོད་བྱས་པ་མ་ཟད། ལོ་གསར་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བོད་རང་བཙན་དང་འབྲེལ་བའི་གངས་སེང་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དྲ་ཚོམས་སུ་སྐུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ཏུ་ཕྱིར་ཕེབས་ཀྱི་རེ་སྒུག་སོགས་ཀྱི་བརྙན་སྐུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱང་བྱས་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག དེ་བཞིན་གསར་ཁང་གིས། མགོ་ལོག་རྨ་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་མི་མང་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་བོད་མི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་གནད་དོན་དེ་གསང་བའི་སྒོ་ནས་ཐག་བཅད་ཡོད་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་གནད་དོན་དེ་ཤེས་རྟོག་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་ལགས་ཀྱི་ཁ་པར་ཡང་གཞུང་བཞེས་བཏང་ཡོད་པར་འཁོད་འདུག གཞི་རྩའི་ས་བྱི་ལོའི་བོད་མིའི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་ཡོངས་སུ་དམ་དྲག་གི་སྲིད་བྱུས་ཇེ་དོམ་དང་བཏང་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཁུལ་དུ་དངུལ་དངོས་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དུ་ཡང་གསང་མྱུལ་བ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཁག་གམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཚེ་བྱ་དགའ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས། བོད་ཁུལ་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བོད་དོན་ཀྱི་ལས་འགུལ་རིགས་སྤེལ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གནད་དོན་གང་ཞིག་བྱུང་ཡང་ཕྱི་ལོག་ཏུ་གནད་དོན་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུར་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་བོད་ཕྱི་ལ་རག་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཐའ་མཚམས་བཀག་རྒྱ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྒྱུ་ཡང་ཧ་ཅང་དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་གནས་སུ་ལྷུད་ཡོད་པའི་ཁྲོད། བོད་ནང་གི་རང་ལས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་མཚོན་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་མི་མངོན་པའི་དབྱིངས་སུ་ལྷག་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༦ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པའི་ལས་ཉིན་བཞི་པའི་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༡༌༢༢ ལོའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁྲོད་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་དང་འབྲེལ་ནས་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ལ་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཕེབས་སོང་། སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་ཁྲོད་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ནས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ཁག་ཅིག་གནས་སྤོར་བཏང་པའི་གནད་དོན་དང་དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ལས་ཡུན་ཚང་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་སུ་ཐོན་མཇལ་དུ་ཕེབས་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་འོས་བསྡུའི་སྐབས་སུ་ཕེབས་མི་དགོས་པ་གནང་དགོས་པའི་གཞེན་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་འཐུས་ལ་ལས་འོས་བསྡུའི་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་སྐབས་དང་འོས་གྲངས་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྟངས། དེ་བཞིན་ཆོས་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་འོས་ཤོག་གཙོས་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་ཁག་ཅིག་གྲ་སྒྲིག་ཚགས་ཚུད་བྱུང་མེད་པའི་དགོངས་ཚུལ་དང་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད། སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཁྲོད་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ནས་ཕྱག་ལས་ཡག་པོ་གནང་ཡོད་པའི་བསྔགས་བརྗོད་གནང་མཁན་ཡང་བྱུང་སོང་བར་མ་ཟད། སྤྱི་ཡོངས་ནས་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་འདི་གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་དེར་དགོངས་པ་བཞེས་རྒྱུ་དེ་ཡང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད།འོན་ཀྱང་གྲོས་ཚོགས་ནང་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྐུ་ཚབ་མེད་ཙང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་བཀའ་འདྲི་ཁག་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་བརྒྱུད་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཉིན་རྗེས་མའི་སྐབས་སུ་ལན་འདེབས་གསལ་པོ་ཞིག་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། དེ་རིང་དབུས་འོས་བསྡུ་ལས་ཁང་གི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་མ་ཐུབ་པར་སྒོ་ཕྱེ་ནས་བཞག་དགོས་བྱུང་ཡོད། དེ་རིང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་གནང་སྐབས་བལ་ཡུལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལས་ཡུན་ལོ་བཅུ་ཙམ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་དེར་བལ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་མེད་སྟབས། ཡོང་རྒྱུའི་དུས་ཡུན་ནང་བལ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་འཆར་ཡོད་དམ་ཞེས་དང་བལ་ཡུལ་ནང་ཡོད་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཚོར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཡིག་ཆ་དང་འཚོ་ཐབས་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཐད་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་གཟིགས་སྐྱོང་གང་འདྲ་གནང་ཡོད་མེད་སོགས་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ད་བར་སྲིད་སྐྱོང་གི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་བལ་ཡུལ་ནང་ཕེབས་མ་ཐུབ་པ་དེར་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་རྐང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་བལ་ཡུལ་གཞུང་ནས་སྲིད་སྐྱོང་གིས་དབུས་པའི་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་དགུ་བལ་ཡུལ་ནང་ཕེབས་མི་ཆོག་པའི་དམ་དྲག་བྱས་པའི་དབང་གིས་ཡིན་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སྦྲགས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་སྐུ་སྒེར་ཕེབས་མ་ཐུབ་ཀྱང་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་བློན་ཁག་ཅིག་བལ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་ལ་གཟིགས་ཞིབ་སོགས་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་བལ་ཡུལ་ནང་སྡོད་ཁང་དང་འཚོ་ཐབས་དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་ཚོར་Katmandu རྒྱལ་སའི་ཁུལ་དུ་སྡོད་ཁང་གསར་རྒྱག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཆབ་སྲིད་སོགས་ཀྱི་གནས་བབ་གང་གི་ཆ་ནས་ཁག་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས་བལ་ཡུལ་བྱམས་པ་གླིང་དང་། རྒྱ་གར་ནང་གཞིས་སྤོར་གནང་འདོད་ཡོད་མཁན་ཚོར་སྡོད་ཁང་གནང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཞིག་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཟིན་ཡོད་པ་སོགས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་བལ་ཡུལ་ནང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་འབྲེལ་བ་འཛུགས་ཐབས་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་བ་དང་། སྦར་སིལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དང་པེ་རི་སི་བོད་ཁང་ཐེབས་རྩའི་སྔོན་རྩིས་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་མ་འོངས་པར་འཛིན་སྐྱོང་གི་ངོས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཐོག་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་དགོས་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་བྱུང་ཡོད།དེ་རིང་གི་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་ཐོག་སྔོན་རྩིས་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཁག་དང་། ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཁྱབ་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་དང་དེའི་ཡན་ལག་ལས་ཁང་ཁག་བཅས་ཀྱི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༡ ནས་༢༠༢༢ ལོའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་སྔོན་རྩིས་འགྲོ་གྲོན་གྱི་དགོས་དངུལ་ཁག་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ལས་དོན་ཐོག་ཕེབས་ཡོད།

དེ་རིང་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༡༠ པའི་ལས་ཉིན་ ༥ པའི་ཐོག་ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་ཚོས་གཙོས་པའི་དབུས་ས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་སྲི་ཞུ་བ་ཕོ་མོ་ཁྱད་མེད་ཀྱིས་ཉིན་ལྟར་ལས་ཁུངས་སུ་བཅར་སྐབས་བོད་ཆས་སྤྲས་དགོས་པ་དང་བོད་སྐད་གཙང་མ་རྒྱག་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་བཅར་མཁན་བོད་མི་སྐྱ་སེར་སུ་རུང་ལའང་དེ་དེ་བཞིན་གྱི་གཞེན་སྐུལ་གནང་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང་།དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐེངས་དང་པོའི་ལས་རིམ་དེ་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཐོག་ཕེབས་པ་དང་འབྲེལ་ནས་སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་སྒེར་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་བསྣམས་པར་ད་ཕན་རང་རེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུས་ས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་སྲི་ཞུ་བ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་ཕོ་མོ་ཁྱད་མེད་ཀྱིས་ཉིན་ལྟར་ལས་ཁུངས་སུ་བཅར་སྐབས་བོད་ཆས་སྤྲས་དགོས་པ་དང་བོད་སྐད་གཙང་མ་རྒྱག་དགོས་པ། དེ་བཞིན་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་བཅར་མཁན་བོད་མི་སྐྱ་སེར་སུ་རུང་ལའང་དེ་དེ་བཞིན་གྱི་གཞེན་སྐུལ་གནང་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གིས་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་སྟེ་གྲོས་ཆོད་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་ལ་འགྱུར་བ་ཕྲན་བུ་གནང་མཐར་མང་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་གྲོས་འཆར་འདོན་མཁན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་སྤྱི་འཐུས་གཉིས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ཆས་གོས་དར་སྲོལ་དང་། ཆས་གོས་ཀྱི་དཔའ་ཉམས་བཅས་ཞིབ་རྒྱས་སུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། བཙན་བྱོལ་རང་དབང་ལུང་པར་བཞུགས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ནས་བོད་ཆས་ལེགས་པོ་སྤྲད་ཀྱི་མེད་པ་དང་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིས་བོད་ཆས་ལེགས་པོ་སྤྲས་པའི་སྐུ་པར་ལྷན་བསྒྲིགས་ཀྱིས་བློ་འཚབ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཆེད་བཏོན་གནང་བ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་ནས་སྐུ་སྐྱེད་མ་ཚོས་སྔར་ནས་ད་བར་བོད་ཆས་འཐུས་ཚང་སྤྲ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། སྐྱེད་པ་ཚོས་བོད་ཆས་མ་སྤྲས་པའི་གནས་སྟངས། གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་རེ་དང་སྲི་ཞུ་བའི་འགན་འཁྲི། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་གནད་དོན་མངོན་གསལ་གནང་བ་དང་སྦྲགས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་དང་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་མང་ཚོགས་ཀྱི་མིག་དཔེ་ཡར་ལྟ་ཞུ་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་གྲོས་ཆོད་དེ་ཆེད་བཏོན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད།སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གྲོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་གངས་སྐྱིད་ཡོངས་རྫོགས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རྣམ་པ་ཆེད་བཟོ་གནང་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོ་ནས་བཟུང་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ནམ་ཡིན་ལ་སྲིད་སྐྱོང་སྐུ་ཉིད་ནས་བོད་ཆས་སྤྲས་པ་དང་དེ་བཞིན་སྲི་ཞུ་བ་གཞན་ཚོར་དེ་ལྟར་སྤྲས་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་གནང་ཡོད་པར་གསུངས་སོང་།སྤྱི་འཐུས་གཞན་ཁག་གིས་རྩ་བའི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་གྲོས་འཆར་གྱི་ཚིག་བརྗོད་ནང་དུ་ཁམས་གཙང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་སྐབས་ངལ་བ་འཕྲད་སྲིད་པར་བརྟེན་ཚིག་བརྗོད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་དགོས་པ་དང་། སྲི་ཞུ་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་ལའང་དེ་མཚུངས་ཐུགས་འགན་ཡོད་སྟབས་ཚིག་བརྗོད་ཀྱི་ནང་དུ་དེ་ལྟར་འཁོད་དགོས་པའི་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་བ་དང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་སྐབས་ཚིག་བརྗོད་ལ་འགྱུར་བ་ཕྲན་བུ་གནང་ཡོད་པ་རེད།དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་གྲོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། སྒྲིག་གཞི་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་མ་ཡིན་པར་མ་སྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆས་གོས་ལ་སྤོབས་པ་དང་བཅས་སྤྲས་དགོས་གལ་ཡིན་པར་གཟིགས་སྐོར་གསུངས་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བའི་ཐོག་ནས་དེ་ལྟར་གནང་གནད་ཡིན་པར་གསུངས་སོང་།སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་བཅར་སྐབས་ཕྱི་རྒྱལ་མི་སྣ་སོགས་སུ་ཡིན་རུང་གྱོན་ཆས་འཐུས་ཚང་སྤྲས་དགོས་པའི་སྐུ་མ་གནང་གལ་སྐོར་གསུངས་ཡོད།རྩ་བའི་དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཚོགས་ཐེངས་གཅིག་སྤྱིར་འཐུས་སྒེར་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཐོག་ཕེབས་པའི་རྗེས་སུ་ཉིན་འཁྱོངས་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་བཅས་པའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ཡོད།

རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སྦེལ་ཀོབ་འཚོ་བྱེད་སྨན་ཁང་དང་། ཧུན་ཟུར་རབ་རྒྱས་གླིང་གི་ཕན་བདེ་སྨན་ཁང་གཉིས་ལ་མངའ་སྡེའི་གཞུང་ནས་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་བརྒྱབ་ཆོག་པའི་བཀའ་ཁྲོལ་ཐོབ་པ་ལྟར། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྦེལ་ཀོབ་འཚོ་བྱེད་སྨན་ཁང་དུ་ས་གནས་ཀྱི་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པ་དང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམ་པའི་དབུས་པའི་བགྲས་སོང་ཁག་ཅིག་ལ་སྔོན་ཁབ་འདི་བསྐྱོན་གནང་འདུགའཚོ་བྱེད་སྨན་ཁང་དུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་གྱི་སྔོན་ཁབ་བཞེས་མཁན་ཐོག་མར་དེ་ནི་སེར་ར་སྨད་ཀྱི་ཀོང་པོ་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་བྱམས་པ་དོན་ཡོད་མཆོག་ཡིན་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ནི་ད་ལྟ་དགུང་ལོ་ ༩༧ ལ་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གིས་སྨན་ཁབ་འདི་བཞེས་རྗེས་ཟུར་ཕོག་སོགས་ཀྱིས་སྐུ་གཟུགས་མི་བདེ་བའི་གནས་སྟངས་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པར་གསུངས་འདུག དེའི་རྗེས་སུ་སེར་ར་བྱེས་ཀྱི་མཁན་པོ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་བཟང་མཆོག་དང་བང་རིམ་བཞིན་མཁན་ལས་ཟུར་གཞན་རྣམ་པས་སྔོན་ཁབ་བཞེས་གནང་བའི་ཁྲོད། ཁག་ཅིག་གིས་གསར་འགོད་པར་སྨན་ཁབ་བརྒྱག་དགོས་དོན་ནི་སྤྱི་སྒེར་གཉིས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པར་གསུངས་བཞིན་འདུགགཞི་རྩའི་ཀཱརནཱ་ཊཀ་མངའ་སྡེའི་གཞུང་ནས་ mysore རྫོང་གི་སྒེར་པའི་སྨན་ཁང་ཁག་བདུན་ཙམ་ལ་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་བརྒྱབ་ཆོག་པའི་བཀའ་ཁྲོལ་གནང་བའི་ནང་ནས་སྦེལ་ཀོབ་འཚོ་བྱེད་སྨན་ཁང་དང་ཧུན་སུར་རབ་རྒྱས་གླིང་གི་ཕན་བདེ་སྨན་ཁང་གཉིས་ནི་བཀའ་ཁྲོལ་གནང་ཡུལ་དང་པོའི་གྲས་སུ་ཆགས་འདུག དེའི་བར་ན་ཁ་སང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྔོན་འགོག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་༥༠ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་འཕར་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ས་གནས་ཡུལ་མི་ཁག་དང་གཅིག་མཚུངས་བོད་མི་ལོ་ན་རྒན་གྲས་བ་རྣམས་ལ་སྔོན་ཁབ་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས།ད་ལྟའི་ཆར་ལྷོ་འཚོ་བྱེད་སྨན་ཁང་དང་ཧུན་སུར་ཕན་བདེ་སྨན་ཁང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་བདེ་སྐྱིད་གླིང་དང་ལ་དྭགས་སོགས་ཀྱི་བོད་མའི་གཞིས་ཆགས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་སྔོན་ཁབ་རྒྱག་སའི་ལྟེ་གནས་སུ་གྱུར་ནས་མཐུན་འགྱུར་སྦྱོར་བཞིན་པ་ལྟར། རིང་མིན་དྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་ཡང་སྔོན་ཁབ་རྒྱག་སའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ལ་འགྱུར་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད།འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གྲངས་ཐོར་གཞིགས་ན། འདས་པའི་གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་ཕོག་པ་མི་བཅུ་གཅིག་དང་ །དེའི་ནང་དྷ་སའི་ཁུལ་དུ་བོད་མི་ལོ་ན་༨༩ལ་སོན་པ་གཅིག་དང་། ༨༦ སོན་པ་གཅིག་བཅས་ཁྱོན་རྒས་འཁོགས་གཉིས་རྐྱེན་འདས་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྔོན་ཁབ་དང་འབྲེལ་ནས་ཕྱི་ཟླ་༡ཚེས་༡༦ནས་ཁ་སང་གི་བར་དུ་མདུན་སྐྱོད་ཞབས་ཞུ་བ་ ༤༥༩ ལ་སྔོན་ཁབ་སྐྱོན་ཟིན་པ་ཞིག་དང་། གཞན་ཡང་ཕྱི་ཟླ་༣ ཚེས ༡ ནས་ལོ་ན་ ༦༠ ཡན་དང་བླ་གཉན་གྱི་ནད་གཞི་ཡོད་པ་ལོ་ན་ ༤༥ ཡན་གྱི་མི་གྲངས་ ༣༣༢༠ ལ་སྔོན་ཁབ་སྐྱོན་ཟིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག རྩ་བའི་ལོ་ན་༦༠་ཡན་བླ་གཉན་གྱི་ནད་རིགས་ཡོད་པའི་ལོ་ན་༤༥ཡན་གྱི་མི་མང་རྣམས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་པར་བརྒྱུད་AarogyaSetu ཞེས་པའི་མཉེན་ཆས་དེ་བརྒྱུད་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་དེབ་སྐྱེལ་གནང་བའི་སྒོ་ནས་སྔོན་ཁག་རྒྱག་རྒྱུའི་དེབ་སྐྱེལ་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་རྒྱ་www.cowin.gov.in བརྒྱུད་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་དེབ་སྐྱེལ་གནང་བའི་སྒོ་ནས་སྨན་ཁབ་སླད་དེབ་སྐྱེལ་ཞུ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུའི་སླད་དེ་རིང་ཞོགས་པ་ཕྱག་ཚོད་༡༡།༠༠ཐོག་བོད་མིའི་་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་དྷ་ཤོད་ Kacheri ཁུལ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ State War Memorial ཞེས་པའི་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་དམག་གི་དྲན་རྟེན་སྐྱེད་ཚལ་ནང་ Vikas Children's park ཞེས་བྱིས་པའི་རྩེད་ར་ཞིག་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།དེ་ཡང་དེ་རིང་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་དེའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་དབུས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་མི་སྣ་དང་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་པ་ཁག་ཅིག་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཐོག་རྩེད་ར་དེ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།དེ་རིང་དབུ་འབྱེད་གནང་བའི་རྩེད་ཐང་དེའི་ནང་ཕྲུ་གུའི་ལུས་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་རྩེད་ཆས་ཁག་ཅིག་ཆེད་འཛུགས་གནང་འདུག་པ་དང་།ལས་གཞི་འདི་ནི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༧ཚེས་༡ནས་༢༠༢༡ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༦ཚེས་༣༠ ་་བར་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ལོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་མུས་ཁྲོད་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་མཚོན་རྟགས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་བརྒྱུད་དེ་ལས་གཞི་དེ་བརྩམས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།

དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་ཁྲི་ཕྲག་བརྒལ་བས་རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་གྱི་དྲག་པོའི་བཙན་བཟུང་ལ་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་གནང་སྟེ་མི་ལོ་ ༦༢ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་སླད་སྐུ་ལུས་དོར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༢ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་།དེ་ཡང་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༡༠ པའི་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་ནང་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། སྲིད་ཞུའི་ལས་བྱེད་དྲུང་གཞོན་ཡན་དང་དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྐུ་ཚབ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་སོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་གསུང་འཕྲིན་ནང་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་དང་། བཙོན་འོག་ཏུ་མནར་གཅོད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མི་ཡོངས་ལ་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་ཐུགས་གསོ་དང་སྦྲགས། ཉེ་ལམ་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཅར་རྡུང་གི་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་གྲྭ་བསྟན་འཛིན་ཉི་མ་ལགས་དང་། སྣེ་ཤན་པ་དཀོན་མཆོག་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་གནད་དོན་ལུང་འདྲེན་གྱིས་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་དོན་དེའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་ཐོག་བཟོད་དུ་མེད་པ་དང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་འདོན་གནང་གི་ཡོད་པ་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གསང་མྱུལ་ལྟ་ཞིབ་དང་དམ་དྲག་ཇེ་ཆེར་བྱས་པའི་ཐོག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ད་ཆ་རྒྱ་ནག་གིས་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས་ཤུགས་འོག་བོད་ཙམ་མིན་པར་གོ་ལ་སྤྱིའི་མང་གཙོར་ཉེན་ཚབས་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པས། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་དེར་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ད་དུང་། ད་རེས་ཀྱི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་འདས་ལོར་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྒེར་ཚང་མར་ཐུགས་རྗེ་ཞུས་སོང་། ཕྱོགས་མཚུགས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་ནས། རིང་མིན་ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ ༢༠༢༡ ལོའི་སྲིད་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་གཞི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་སྤྱི་དོན་སླད་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་དང་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་བེད་སྤྱོད་ལོག་པར་བཏང་ནས་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་གནོད་པའི་གཏམ་ཉོག་སྤེལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མཁན་རིགས་ཤེས་ཚེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་ཐེར་འདོན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་། མ་ཟད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་བོད་ནང་གི་ཆེས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དམ་འཛིན་གྱིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོངས་ཐབས་ལ་འབད་རྩོན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། རྒྱ་གཞུང་ནས་ད་བར་དེའི་ཐད་ཚུལ་མཐུན་གྱི་ཡ་ལན་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པའི་ཁར། རྒྱ་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་གཏོར་བཤིག་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་སོགས་གཏོང་བཞིན་པས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་དང་། དེ་བཞིན་ད་ཆ་བཙོན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་མགྱོགས་མྱུར་གློད་བཀྲོལ་དང་། ༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དབུས་པའི་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སྟངས་གསལ་བཤད་དགོས་བར་རྒྱལ་ཚོགས་བརྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་ལ་ནན་བརྗོད་ཞུས་སོང་།  དེ་བཞིན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཨ་རི་ནས་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་དང་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་གི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་གླེང་སློང་སོགས་སྔར་ལྷག་བྱུང་བཞིན་སྟབས། ཁྲིམས་ཡིག་དང་བགྲོ་གླེང་དེ་དག་བརྒྱུད་བོད་དོན་དཀའ་རྙོག་སེལ་བར་རེ་བ་དང་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་སོང་།དེ་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་གྲུབ་པ་དང་བསྟུན། བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཉེ་འཁྲིས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་འབབ་ཚུགས་སུ། བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔའི་གོ་སྒྲིག་གི་འོག གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་སྐོང་ཚོགས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ལ་ཚོགས་པ་ལྔའི་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ་མ་ཟད། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་ནས་རྡ་ཤོད་ཀ་ཅ་རཱིའི་མདུན་ཐང་གི་བར་དུ་གོམ་བགྲོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་བྱས་བའི་ཁྲོད། ས་གནས་བོད་མི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་དང་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཡོངས་ཀྱི་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པ་མ་ཟད། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་དང་མི་རིགས་གཞན་ཁག་ཅིག་གིས་ཀྱང་འཛུལ་ཞུགས་གནང་སོང་། ལས་འགུལ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་རྡ་ས་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཇིཏ་ནེ་རི་ཡ་ལགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་སྐབས། ནམ་རྒྱུན་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རང་དབང་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟར། རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་འབྲོག་ལམ་གྱི་ཁུལ་དང་དེ་བཞིན་ལ་དྭགས་ Galwan ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་སུམ་འཛུལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་དྲན་གསོ་གནང་བ་བརྒྱུད་ནས། དོན་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རང་དབང་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཡིན་པར་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་དྲན་གསོ་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་ལྷག་པར་རྒྱ་གར་གཞུང་གོས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་མཚོན་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་དགོས་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་ད་བར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོ་དེ་མུ་མཐུད་དུ་བོད་ཁུལ་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་མིན་པའི་སྡིངས་ཆ་སྣ་མང་བརྒྱུད་ནས་བོད་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཏུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ཨ་རི་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་དུའང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་ཡོང་ཐབས་སླད་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་དྲན་སྐུལ་གནང་སོང་། གཞན་ཡང་མཛད་སྒོའི་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔ་པོའི་སྐུ་ཚབ་སོ་སོ་ནས་གཏམ་བཤད་ཁྲོད་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་ཇི་ཙམ་གྱི་དྲག་གནོན་བྱས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མེ་ལྕེ་གསོན་པོར་གནས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བསྐྱར་ནན་དང་འབྲེལ། བྱེས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་ཚབ་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་རང་རེའི་རྩ་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་ཞུ་སྐུལ་གནང་སོང་།

དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་མིའི་ཐོག་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་གྱི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ནས་ད་བར་མནར་གཅོད་དང་གཉའ་གནོན། བཤུ་གཞོག་འོག་བོད་རིགས་རྒྱལ་གཅེས་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་མུ་ནག་གི་བཙོན་དུང་དུ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་ཉེས་མེད་ཁྲི་ཚོ་མང་པོས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་བའི་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བཙོན་འཇུག་དང་མནར་གཅོད་དང་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང། ཁོང་རྣམ་པའི་རྗེས་ཤུལ་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་རྣམས་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གིས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་ཡུ་གུར་ངལ་རྩོལ་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་བསྐྱར་འདོན་གནང་བར་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་གནང་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཉེ་ལམ་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་ཡུལ་དེའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གིས་ Ugyur Forced Labor Prevention Act ཞེས་ཡུ་གུར་ངལ་རྩོལ་འགོག་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་བསྐྱར་འདོན་གནང་བར་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ཁྲིམས་འཆར་དེས་ཤིན་ཅང་ནང་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་ལས་རིགས་གཉེར་འཇུག་བཞིན་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་ཚོང་ཟོག་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་ཚོང་གཉེར་བྱ་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཡུ་གུར་གྱི་ཁ་ཆེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དང་བོད་མིའི་ཐོག་དྲག་གནོན་གྱིས་ངལ་རྩོལ་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གཉེར་འཇུག་བཞིན་པའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་ཞིག་བཟོ་ངེས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་འདུགབསྐྱར་འདོན་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་རྐང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་ས་གནས་ཁ་ཆེའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འཛིན་བཟུང་བཀག་བསྐྱིལ་གྱིས་ཁོང་རྣམས་ཁུལ་དེར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་འདོད་པ་མེད་བཞིན་དུ་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གཉེར་འཇུག་བཞིན་པའི་གནད་དོན་རྣམས་ཐེར་འདོན་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་རིགས་སྐུལ་མཁན་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ལ་མཐོང་མཆན་བཀག་སྡོམ་དང་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་བཀལ་དགོས་ཞེས་དང་། ལྷག་པར་དུ་བཙན་དབང་གིས་ངལ་རྩོལ་ལས་རིགས་ཐོག་ནས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་ཚོང་ཟོག་རྣམས་ཨ་རིར་ནང་འདྲེན་བྱ་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་སྐོར་གསུངས་པར་མ་ཟད། ཨ་རིའི་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཅང་ནང་གི་ངལ་རྩོལ་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་དགོས་པ་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཨ་རིའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ Jennifer Wexton ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Jim McGovern ལགས། སྐུ་ཞབས་ Thomas R. Suozzi ལགས། Tom Malinowski ལགས། དེ་བཞིན་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་ Vicky Hartzler ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ Chris Smith ལགས། Mike Gallagher ལགས་བཅས་ཐུན་མོང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་འདོན་སྤེལ་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།ཁྲིམས་འཆར་འདི་ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་གོང་མའི་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་ནང་ཆེད་འདོན་ཟིན་ཡོད་ཀྱང་ཉེ་ལམ་མཇུལ་སྒྲིལ་ཟིན་པའི་ཨ་རིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་ཁྲོད་གཞུང་འཛིན་ལ་འཕོ་འགྱུར་ཕྱིན་པའི་གནས་སྟངས་དང་གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་ཁྲིམས་འཆར་དེར་ཁ་སྣོན་ཕྲན་བུ་གནང་བའི་དབང་གིས་ད་རེས་སླར་ཡང་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་ཆེད་འདོན་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་དོན་བསྐྱར་འདོན་གནང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་དེའི་ནང་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་བརྗོད་ཁག་ཅིག་འཁོད་ཡོད་པ་ལྟར་གཞིགས་ཚེ་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཞེས་པའི་ས་ཁུལ་དུ་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཙན་དབང་ཐོག་དམག་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྦྱོང་བརྡར་ཁག་ཏུ་ཞུགས་བཅུག་པ་དང་དེ་བཞིན་ངལ་རྩོལ་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་གཉེར་འཇུག་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཨ་རི་སྲིད་གཞུང་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་འཆར་འོག་ཤིན་ཅང་ཙམ་མིན་པར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ནང་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་རིགས་དང་འབྲེལ་ནས་ཡོང་བའི་ཚོང་ཟོག་རྣམས་ཨ་རིར་ཚོང་འགྲེམས་གནང་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་གནང་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ལས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནས་ཐོན་མཇལ་དབུ་འཛུགས་གནང་འདུགབོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷརྨ་ས་ལ་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཕེབས་ཐོན་གྱིས་ཁ་སང་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ས་སྒང་ཏོག་དུ་ཕེབས་འབྱོར་བྱུང་བར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་དང་སྒང་ཏོག་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་གཙོས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ཁག་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ས་གནས་བོད་མི་བཅས་ཀྱིས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་ཞུས་ཏེ་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་འདུག དེ་རིང་སྔ་དྲོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ Prem Singh Tamang མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་ཞུས་འདུགཁ་སང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྒང་ཏོག་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་ད་རེས་ཁོང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ནི་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་གི་ལས་ཡུན་རྫོགས་མཚམས་སུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཆ་ཚང་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚང་མར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་ཆེད་ཐུག་འཕྲད་དུ་འགྲོ་དགོས་བསམ་ནས་ལས་རིམ་ཞིག་བང་སྒྲིག་ཡོད་ཀྱང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་རྐྱེན་གྱིས་དེ་ལྟར་གནང་རྒྱུ་དཀའ་སྟབས། རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་མ་ཐོག་མར་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ཡུལ་དང་རང་ཉིད་སྐྱེལ་ཡུལ། འཚར་ལོངས་བྱུང་ས་སོགས་ཀྱི་ས་ཆ་འདི་ནས་འགོ་བཙུགས་ན་རྟེན་འབྲེལ་ཡག་པོ་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་སྐོར་སྐྱོད་གནང་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་ཆེད་བཅར་བ་ཡིན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུགསྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རི་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཁྲིམས་སུ་ཇི་ལྟར་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་ཁྲིམས་ཡིག་གི་ནང་དོན་གལ་ཆེ་ཁག་ངོ་སྤྲོད་དང་། ཁྲིམས་ཡིག་དེ་ནི་བོད་མིར་མཚོན་ན་དམིགས་བསལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་འདུག ཁ་སང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་སྒང་ཏོག་ཏུ་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས་ས་གནས་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་ཐད་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་སེལ་བར་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་དབར་གྱི་ས་མཚམས་དཀའ་རྙོག་དེ་སེལ་ཐུབ་ཐབས་མེད་སྐོར་དང་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ནང་རྒྱ་གར་གྱིས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་གནང་བ་དེ་ནོར་འཁྲུལ་ཇི་ལྟར་ཆགས་ལུགས་དང་ལྷག་དོན་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ལ་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་ཞེས་འབོད་པ་དེའང་ནོར་འཁྲུལ་ཤོར་ཟིན་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་ད་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ཞེས་འབོད་གནང་ཚེ་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀར་ཁེ་ཕན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུགསྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༩ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུ་གསུམ་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་ཁྲོད་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་དང་ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ། སུ་ན་ཌ། ར་ཝང་ལ། སྤོན་ཊ་ཆོལ་གསུམ་གཞིས་ཆགས་བཅས་སུ་འཚམས་གཟིགས་གནང་རྒྱུ་རེད་འདུག རྩ་བའི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་བདམས་ཐོན་བྱུང་རྗེས་ ༢༠༡༦ ལོར་བསྐྱར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་ལ་བདམས་ཐོན་གྱིས་སྐབས་གཉིས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ལས་ཡུན་བསྟུད་མར་བཞེས་ཏེ་ད་ཆ་ལོ་ ༡༠ པ་དེ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་ཉེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།